ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΑΜΙΤΑΣ : Οι ιδιαιτερότητες των κρυπτονομισμάτων

Οι ιδιαιτερότητες των κρυπτονομισμάτων

Η απουσία κεντρικής διαχειριστικής Αρχής αυξάνει την αβεβαιότητα στους επενδυτές, οδηγώντας σε ακραίες αντιδράσεις.

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΑΜΙΤΑΣ,

καθηγητής Χρηματοοικονομικής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Τα κρυπτονομίσματα, με πρώτο το bitcoin, υπάρχουν από το 2008 και είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό από το 2013. Εντούτοις, η θεαματική αύξηση των τιμών και η διόρθωση που ακολούθησε τα έχουν φέρει εκ νέου στην επικαιρότητα. Έτσι, έχει ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με τη δυνατότητα των εικονικών νομισμάτων να αντικαταστήσουν (πλήρως ή εν μέρει) τα φυσικά νομίσματα.

Στο πρώτο μέρος της επιστημονικής συζήτησης πρέπει απαραιτήτως να κάνουμε μια σημαντική διαπίστωση: τα κρυπτονομίσματα δεν είναι νομίσματα! Δεν μπορούν, δηλαδή, να λειτουργήσουν ως πλήρη υποκατάστατα των φυσικών νομισμάτων, διατηρώντας τα ιδιαίτερα γνωρίσματα που τα έχουν κάνει δημοφιλή. Πιο συγκεκριμένα, δεν έχουν εσωτερική αξία, καθώς δεν υπάρχουν «θεμελιώδη» μεγέθη για να προσδιορίσουν τη σχετική οικονομική δύναμη. Ταυτόχρονα, παρατηρούνται σημαντικές διακυμάνσεις στις τιμές τους τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ενώ παρουσιάζουν περιορισμένη και σποραδική συσχέτιση με τα βασικότερα νομίσματα, αλλά και με τον χρυσό, καθιστώντας τα δύσχρηστα ως εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου. Τέλος, η απουσία κεντρικής διαχειριστικής Αρχής αυξάνει την αβεβαιότητα στους επενδυτές, οδηγώντας τους σε ακραίες αντιδράσεις σε περιπτώσεις συμβάντων ασφαλείας, με τελευταίο την απώλεια 534 εκατ. δολαρίων από το ανταλλακτήριο Coincheck τον Ιανουάριο του 2018.

Εάν όμως τα κρυπτονομίσματα δεν μπορούν να αποτελέσουν χρηματικά μέσα, τι είναι τελικά; Η πιο ακριβής προσέγγιση στην υπόσταση των κρυπτονομισμάτων είναι να θεωρηθούν κερδοσκοπικά αγαθά. Οι απότομες διακυμάνσεις στις τιμές τους αλλά και οι ιδιαίτερα σημαντικές αυξήσεις, ειδικά από τις αρχές του 2017, έχουν δώσει σημαντικά κέρδη στους επενδυτές.

Ένα επενδυτικό εργαλείο όμως, όσο κερδοφόρο και αν είναι δυνητικά, δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς διαχείριση του κινδύνου. Μέχρι πρότινος οι ερευνητές δεν είχαν εντοπίσει σημαντικές συσχετίσεις με τα βασικά παγκόσμια νομίσματα ή με τον χρυσό. Πιο πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η υψηλή κερδοφορία του bitcoin βελτιώνει τη σχέση απόδοσης/κινδύνου των επενδυτικών χαρτοφυλακίων. Ταυτόχρονα, η ανεξαρτησία του από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα οδήγησε τους επενδυτές να το χρησιμοποιούν ως προσωρινό καταφύγιο έναντι χρηματιστηριακών κρίσεων. Τελευταία υπάρχει μια σημαντική αύξηση στην εισαγωγή εργαλείων αντιστάθμισης κινδύνου για τα εικονικά νομίσματα, ενώ πολλές εταιρείες δίνουν τη δυνατότητα στους κατόχους να διακρατούν τα κρυπτονομίσματα τους σε σταθερές τιμές έναντι των κοινών παγκόσμιων νομισμάτων. Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό το ότι όταν δεν υπάρχει κεντρική Αρχή αυτό σημαίνει πως τίποτα δεν μπορεί να προστατέψει τους κατόχους σε περίπτωση που εξανεμιστεί η ζήτηση.

Ο τομέας των κρυπτονομισμάτων παρουσιάζει αυξημένο ενδιαφέρον τόσο σε εμπορικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Τα τραπεζικά ιδρύματα και η ακαδημαϊκή κοινότητα δεν πρέπει να αγνοήσουν τις νέες εξελίξεις, αλλά, αντίθετα, πρέπει να τις δεχθούν και να επιδιώξουν να γίνουν μέρος τους. Αυτός, άλλωστε, είναι ο μοναδικός τρόπος να τις κατανοήσουν και, τελικά, να τις χρησιμοποιήσουν προς όφελος τους.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ