Οι μάχες στο Αφριν και η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Οι μάχες στο Αφριν και η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Οι συμμαχίες, η παγίδα και τι επιδιώκει ο Ερντογάν με την πολεμική επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας» στη Συρία. O ρόλος των ΗΠΑ και της Ρωσίας.

ΓΡΑΦΕΙ O ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

gkapopoulos@24media.gr

Την απάντηση στο ερώτημα «μετά το Αφριν τι;» προσπάθησε σε επίπεδο επιθετικής επικοινωνιακής διαχείρισης να δώσει ο Ερντογάν, όταν προσδιόρισε ως τελικό στόχο της επιχείρησης «Κλάδος Ελαίας» την εκκαθάριση του συνόλου της ελεγχόμενης από τους Κούρδους περιοχής στη Συρία, δηλαδή όχι μόνο δυτικά αλλά και ανατολικά του Ευφράτη, μέχρι τα σύνορα με το Ιράκ.

Μια ρητορική ευθέως συγκρουσιακή με τις ΗΠΑ που διατηρούν δυνάμεις σε αυτήν την περιοχή, και πιο συγκεκριμένα και στον θύλακα του Μανμπίτζ, που βρίσκεται ανατολικά του Αφρίν και είναι ο διακηρυγμένος επόμενος στόχος της τουρκικής προέλασης.

Τη σκληρή ρητορική Ερντογάν ήρθε να ενισχύσει το άρθρο του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Τσαβούσογλου, στους «New York Times» της 28.1.18 με τίτλο «Η Αμερική διάλεξε τον λάθος εταίρο».

Η απάντηση των ΗΠΑ λιτή, χωρίς περιστροφές και δίχως περιθώρια παρερμηνειών, ήρθε από τον επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης του Αμερικανικού Στρατού, στρατηγό Βοτέλ. Σε δήλωση του στο CNN ο Βοτέλ υπογράμμισε ότι δεν σχεδιάζεται απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από το Μαντζίμπ.

Ένα σαφέστατο μήνυμα δηλαδή ότι αν ο Ερντογάν διατάξει προέλαση ανατολικά του Αφρίν, τότε θα υπάρξει άμεση εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων.

Ο Ερντογάν έχει παγιδευτεί στη ρητορική του αλλά και στη σκληρή αντίσταση των Κούρδων στο Αφρίν. Η εκεί εμπλοκή με τίποτε δεν μπορεί να παρουσιαστεί ως νίκη.

Με τα παραπάνω δεδομένα, η κλιμάκωση μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, με θερμά επεισόδια που μπορούν να γίνουν γενικευμένη εμπλοκή, είναι ένα σοβαρό ενδεχόμενο.

Ο Ερντογάν είναι πιθανόν να έχει πολιτικούς στόχους πίσω από τη ρητορική μιας αδύνατης για την Άγκυρα στρατιωτικής νίκης στη Συρία: Να καθυστερήσει και να περιπλέξει την ανακήρυξη της Βορειοανατολικής Συρίας ως δεύτερης ντε φάκτο ανεξάρτητης, μετά το Βόρειο Ιράκ, κουρδικής οντότητας, αλλά και να αποσπάσει εγγύηση της Ουάσιγκτον ότι η κουρδική PYD-YPG δεν θα στηρίζει ένοπλη δράση του ΡΚΚ στη Νοτιοανατολική Τουρκία.

Η στάση τόσο της Τουρκίας όσο και των ΗΠΑ ήταν προβλέψιμη, καθώς οι κινήσεις της μιας πλευράς πατούν στις κόκκινες γραμμές της άλλης:

Για τον Ερντογάν το στάτους κβο που έχει διαμορφωθεί στη Βορειοανατολική και Βορειοδυτική Συρία σημαίνει ότι κατά μήκος των νοτίων συνόρων της Τουρκίας, από τη Μεσόγειο μέχρι και τα σύνορα Ιράν - Ιράκ, ο έλεγχος ασκείται από Κούρδους αντάρτες, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ΡΚΚ στη Νοτιοανατολική Τουρκία.

Για τις ΗΠΑ θα ήταν αδιανόητο να εγκαταλείψουν τον πιο σημαντικό τους σύμμαχο στη Συρία, τους Κούρδους αντάρτες. Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι σε περίπτωση εγκατάλειψης τους από την Ουάσιγκτον, οι Κούρδοι της Συρίας θα προσέγγιζαν μέσω Μόσχας την κυβέρνηση Ασαντ στη Δαμασκό.

Τούτων λεχθέντων, για πρώτη φορά από την εποχή των Ρωσοτουρκικών Πολέμων του 18ου αιώνα η Τουρκία δεν είναι πλέον επί της ουσίας σύμμαχος της κυρίαρχης ναυτικής δύναμης -παλαιότερα της Βρετανίας και μετά το 1947 των ΗΠΑ-, αλλά της μεγάλης ηπειρωτικής δύναμης της Ρωσίας, μια γεωπολιτική ανατροπή που αν έχει διάρκεια θα επηρεάσει τις ισορροπίες και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια.

Ο κίνδυνος εμπλοκής στο πεδίο της μάχης δυνάμεων της Τουρκίας με δυνάμεις των ΗΠΑ παραπέμπει στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827, όταν ο στόλος της Βρετανίας, της Ρωσίας και της Γαλλίας βύθισε τον τουρκο-αιγυπτιακό στόλο, με τον τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Ουέλινγκτον, να δηλώνει την επόμενη μέρα ότι επρόκειτο για ένα ατυχές συμβάν, για να μη γενικευθεί η σύγκρουση. Σήμερα πολύ δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε παρόμοια αυτοσυγκράτηση από πλευράς ΗΠΑ.

Η επικίνδυνη εμπλοκή του Ερντογάν στη Συρία δεν παραπέμπει μόνο στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, αλλά και στη σικελική εκστρατεία του Πελοποννησιακού Πολέμου, στην οποία παρέσυρε τους Αθηναίους ο Αλκιβιάδης για να πιστωθεί μια εύκολη νίκη, η οποία τελικά ήταν μια καταστρεπτική ήττα.

Ο Ερντογάν, που διεξάγει ήδη την προεκλογική εκστρατεία εν όψει της προεδρικής εκλογής την άνοιξη του 2019, εκβιάζει, και μάλιστα επιτυχώς μέχρι στιγμής, τη συναίνεση των άλλων κομμάτων στο όνομα της εθνικής ενότητας.

Όμως η ταυτόχρονη σκληρή κόντρα με την αξιωματική αντιπολίτευση, το CHP, για το ποιος χάρισε τα νησιά στην Ελλάδα μάς προειδοποιεί για το ότι η σημερινή εθνική ενότητα έχει ημερομηνία λήξης, όταν θα έχει καταστεί σαφές το πολιτικο-στρατιωτικό αδιέξοδο αλλά και το καταστροφικό για την ήδη βεβαρημένη οικονομία της χώρας κόστος.

Ο στρατηγός Βοτέλ περιορίστηκε να δηλώσει ότι οι ΗΠΑ δεν θα αποσύρουν τις δυνάμεις τους από το Μανμπίτζ Αυτό που δεν μπορούσε σε αυτήν τη φάση να πει δημόσια είναι ότι η απάντηση στον Ερντογάν μπορεί να έρθει ανά πάσα στιγμή από το ΡΚΚ στα βουνά αλλά και στις μεγάλες πόλεις της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, αλλά και από τον περιφερειακό εισαγγελέα της Νέας Υόρκης που ερευνά υπόθεση παραβίασης των κυρώσεων κατά του Ιράν μέσω λαθρεμπορίου, στο οποίο κατηγορούνται ότι εμπλέκονται στενοί συνεργάτες αλλά και μέλη της οικογένειας του Ερντογάν. 

ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ