ΕΛΕΝΑ ΣΚΥΛΙΤΣΗ-ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΕΛΕΝΑ ΣΚΥΛΙΤΣΗ-ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Η ομογενής που θεμελίωσε το πρώτο μαιευτήριο της Αθήνας

Γεννημένη στο Λονδίνο σε εξαιρετικά εύπορο περιβάλλον, παντρεύτηκε τον Ελευθέριο Βενιζέλο σε μεγάλη ηλικία και πρόσφερε στη χώρα σημαντικές δωρεές.

ΤΗΣ ΝΙΚΟΛ.  ΤΡΙΓΚΑ

ntriga@24media.gr

Ήταν άνοιξη του 1926, όταν η Έλενα Σκυλίτση-Βενιζέλου πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη στη Λωζάνη. Μαζί της ήταν και ο διευθυντής του μαιευτηρίου της πόλης. Την ξεναγούσε στο μαιευτήριο της περιοχής του, το οποίο εντυπωσίασε την Έλενα. Έτσι, όταν ο διευθυντής -ο οποίος αγαπούσε ιδιαίτερα τη χώρα μας- της είπε «τι κρίμα που η Ελλάδα δεν έχει ένα παρόμοιο ίδρυμα», εκείνη φαίνεται ότι δεν έκανε δεύτερη σκέψη και του απάντησε: «Ε, λοιπόν, θα το έχει».

Το είπε και το έκανε. Δυο χρόνια μετά μπήκε ο θεμέλιος λίθος για το γνωστό σε όλους μας μαιευτήριο και στις 16 Φεβρουαρίου 1933 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της μαιευτικής κλινικής, που έφερε το όνομα μιας καλής της φίλης, της Μαρίκας Ηλιάδη.

Όλο το οικονομικό βάρος το επωμίστηκε αποκλειστικά η Έλενα Βενιζέλου, η οποία ανέλαβε επίσης την εφ' όρου ζωής κάλυψη του ετήσιου ελλείμματος του ιδρύματος, ενώ με τη διαθήκη της είχε ήδη προβλέψει τη χορήγηση 60.000 λιρών, οι οποίες θα αποτελούσαν την πάγια περιουσία του, μαζί με τις 30.000 λίρες που η δωρήτρια είχε κληρονομήσει από τη μητέρα της, Βιργινία Σκυλίτση.

Παρόλο που τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 16.02.1933. το μαιευτήριο λειτουργούσε κανονικά για περίπου δύο μήνες, ενώ ο πρώτος τοκετός είχε γίνει τον Δεκέμβριο του 1932, πριν από την ολοκλήρωση των εργασιών. Μια ετοιμόγεννη γυναίκα πήγε στο μαιευτήριο να γεννήσει, κάτι που ήταν πρακτικά αδύνατο. Ωστόσο, μέχρι να κανονιστεί η μεταφορά της σε άλλη κλινική της πρωτεύουσας, πρόλαβε να φέρει στον κόσμο ένα αγόρι. Η Έλενα Βενιζέλου θεώρησε το γεγονός αυτό καλό οιωνό και ζήτησε να παραμείνει στο ίδρυμα η λεχώνα, στην οποία μάλιστα δώρισε 20 χιλιάδες δραχμές για να αναθρέψει το παιδί της, το πρώτο μωρό που ήρθε στον κόσμο μέσα στις εγκαταστάσεις του νέου μαιευτηρίου.

Όταν πρωτολειτούργησε, η Μαιευτική Κλινική «Μαρίκα Ηλιάδη» διέθετε 130 κρεβάτια, τα μισά από τα οποία ήταν δωρεάν για όσες γυναίκες αποδείκνυαν ότι ήταν άπορες. Τα υπόλοιπα κρεβάτια ήταν χωρισμένα σε τρεις κατηγορίες διαφορετικού κόστους, σε κάθε περίπτωση κατώτερου σε σχέση με τις υπόλοιπες κλινικές που λειτουργούσαν, ενώ η διαφοροποίηση των τιμών δεν συνοδευόταν από διαφορετική μεταχείριση των γυναικών, η διαφορά αφορούσε τον αριθμό των κλινών σε κάθε δωμάτιο.

Όμως η γυναίκα αυτή, η οποία σε αρκετά μεγάλη ηλικία παντρεύτηκε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, δεν πρόσφερε στη χώρα μας μόνο το μαιευτήριο, αλλά και σημαντικές δωρεές. Συμμετείχε στην ανέγερση του Ερυθρού Σταυρού στο Παρίσι, δώρισε οικόπεδο σε γηροκομείο στο Λονδίνο, κατασκεύασε το Βενιζέλειο Ωδείο και Στάδιο στα Χανιά καθώς και το Σκυλίτσειο Νοσοκομείο Χίου κ.ά.

ΜΕΓΑΛΩΜΕΝΗ ΣΤΑ ΠΟΥΠΟΥΛΑ

Αυτή ήταν η Έλενα Σκυλίτση-Στεφάνοβικ, Ελληνίδα ομογενής, χιώτικης καταγωγής, που υπήρξε σύζυγος του Ελευθέριου Βενιζέλου και ήταν μεγαλωμένη στα... πούπουλα.

Γεννήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1873 στο Λονδίνο και ήταν κόρη του Γιάννη Σκυλίτση-Στεφάνοβικ, εμπόρου εγκατεστημένου στη Μεγάλη Βρετανία, και της Βιργινίας Σεκιάρη. Μεγάλωσε στο Λονδίνο σε εξαιρετικά εύπορο περιβάλλον. Ήταν παντρεμένη σε πρώτο γάμο με τον Αύγουστο Αργέντη και σε δεύτερο με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ο γάμος με τον τελευταίο πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1921 στο Λονδίνο. Η προσωπικότητα του Βενιζέλου είχε συναρπάσει την Έλενα, που είχε μεγαλώσει με κουβερνάντες από τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Αγγλία αλλά μέσα της ένιωθε βέρα Ελληνίδα. Κι ας μην μπορούσε να εκφραστεί καλά στη γλώσσα μας. Γι' αυτό κι όταν αποφάσισε να αφηγηθεί τη ζωή της με τον Βενιζέλο, προτίμησε τα γαλλικά.

Η πρώτη γνωριμία με τον Βενιζέλο είχε γίνει το 1912 στο Λονδίνο, όταν ο πρωθυπουργός της Ελλάδος βρισκόταν εκεί για την ομώνυμη διάσκεψη που θα ρύθμιζε τα σύνορα των χωρών μετά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο. Ο Βενιζέλος δεν είχε καιρό για έρωτες και πάντως η Έλενα δεν φάνηκε να τον συγκινεί.

Δέκα χρόνια μετά όμως την παντρεύτηκε, διότι, όπως έλεγαν οι τότε εχθροί του -και όχι μόνο-, τον... συγκίνησε η προίκα της, την οποία ο ίδιος χρειαζόταν πολύ εκείνη την περίοδο και η Έλενα ήταν αποφασισμένη να του προσφέρει πολλά. Το ζευγάρι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και για τη διαμονή του ανήγειρε το αρχοντικό Βενιζέλου στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα, στο οποίο διέμειναν την περίοδο 1932-1935· Μετά τον θάνατο του συζύγου της, η Έλενα πούλησε το αρχοντικό στο βρετανικό κράτος. Η Έλενα Βενιζέλου απεβίωσε στις 7 Σεπτεμβρίου 1959 στο Παρίσι.

ΕΘΝΟΣ·