Αττικό ερυθρόμορφο κύπελλο, που απεικονίζει τον Διομήδη να κλέβει το
μαγικό Παλλάδιο
(τέλη 5ου αιώνα π.Χ. Μουσείο Ashmolean Πανεπιστήμιο
Οξφόρδης)
Το
Μυθικό Ιερόν Παλλάδιο
Κατά την παράδοση, ο
Οδυσσέας και ο Διομήδης άρπαξαν το παλλάδιο από κει και το
μετέφεραν αλλού, γιατί είχε δημιουργηθεί η πεποίθηση στο στρατόπεδο των Αχαιών
ότι δεν θα μπορούσαν να καταλάβουν την Τροία όσο ο ιερός αυτός θησαυρός
βρισκόταν στην κατοχή της. Όλη αυτή η ιστορία μπορεί να δημιουργήθηκε στην
προσπάθεια να δοθεί κάποια εξήγηση στο όνομα του δικαστηρίου που δίκαζε τους
φόνους εξ αμελείας και που ονομαζόταν Παλλάδιο.
Στην «Θεογονία» του
Ησίοδου και στον «Ομηρικό Ύμνο» η θεά Αθηνά ονομάζεται Τριτογένεια, επειδή
γεννήθηκε κοντά σε μια πηγή που ονομαζόταν Τριτωνίς. Οι αρχαίοι συγγραφείς
διαφωνούν όσον αφορά τη χώρα που βρισκόταν η πηγή. Άλλοι έλεγαν πως βρισκόταν
στην Βοιωτία, άλλοι πως βρισκόταν στην Κρήτη, άλλοι στην Αφρική (τη Λιβύη) και
μερικοί στα πέρατα της γης, συγχέοντας την Αθηνά με τον Ωκεανό. Πολλές πόλεις
επέμεναν πως η θεά γεννήθηκε σ’ αυτές κι είχαν για επιχείρημα τους πως κατείχαν
τα Παλλάδια, τα αγάλματα της Αθηνάς, που είχαν πέσει ως έλεγαν, απ΄ τον ουρανό.
Όμως το Παλλάδιο, το πιο
ονομαστό είναι το Παλλάδιο της Τροίας. Γράφει λοιπόν ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος
«ήταν ένα άγαλμα ύψους τριών πήχεων και παράσταινε τη θεά με τα πόδια ενωμένα
και στο χέρι της το δεξιό κρατούσε ένα δόρυ όρθιο και στ’ αριστερό ρόκα και
αδράχτι». Κατά το μύθο, το άγαλμα ετούτο το είχε η ίδια η θεά κατασκευάσει για να τιμήσει την σύντροφο της Παλλάδα που
είχε σκοτωθεί από την ίδια.
Οι δυο νεαρές κοπέλες, η
Παλλάδα κόρη του Τρίτωνα και η Αθηνά συνήθιζαν να γυμνάζονταν με ασκήσεις
αρκετά βίαιες και μια μέρα που τσακώθηκαν η Παλλάδα ετοιμαζόταν να χτυπήσει την
θεά Αθηνά, μα ο Δίας που φοβήθηκε μήπως πάθει τίποτα η δική του κόρη, έβαλε
μπροστά της ως ασπίδα την αιγίδα, τρόμαξε η Παλλάδα απ’ τη φοβερή ασπίδα και η
Αθηνά τη χτύπησε και την άφησε νεκρή. Βαθιά απελπισμένη όμως η θεά, έφτιαξε ένα
ξύλινο ομοίωμα της νεκρής Παλλάδας κι έβαλε στο στήθος του την τρομερή αιγίδα
και το τοποθέτησε προς τιμή της Παλλάδας δίπλα στ’ άγαλμα του Δία.
Και προσθέτει ο
Απολλόδωρος : «Όταν η Ηλέκτρα (η θυγατέρα του Άτλαντα που απ’ αυτήν ο Δίας
απόκτησε τον Ιασίωνα και τον Δάρδανο), μετά την ερωτική τους συνομιλία με το
Δία, κατέφυγε κοντά στο άγαλμα αυτό, το «Παλλάδιο», ξάφνου ετούτο γκρεμίστηκε
μαζί της στο Ίλιο, όπου ο Ίλος έφτιαξε ειδικό ναό γι’ αυτό και απέδωσε θεϊκές
τιμές».
Κατά άλλο μύθο ωστόσο το
αντικείμενο αυτό απέκτησε μία εντυπωσιακή ιδιότητα. Προστάτευε μεν, απόλυτα,
τον κάτοχό του και την περιουσία του αλλά εφόσον κάποιος το υπέκλεπτε τότε η
προστασία αναιρούταν και νέος κάτοχος μπορούσε να πάρει στην κατοχή του τα
υπάρχοντα του παλαιού.
Αρχικά λοιπόν τοποθετήθηκε
στον Όλυμπο, στο θρόνο του Δία. Αλλά σύμφωνα με τις Μοίρες δεν έπρεπε να μείνει
στον Ουρανό αλλά να επιστρέψει στην Γη καθώς ενδεχόμενη κλοπή του θα σήμαινε το
τέλος της θεϊκής κυριαρχία του Δία.
Έτσι, ο Δίας το πρόσφερε
στο βασιλέα της Τροίας Δάρδανο και η σωτηρία της πόλης θα εξαρτιόνταν στο
μέλλον από τη διατήρησή του.
Ο Δάρδανος το τοποθέτησε
στο άδυτο του ναού (στο μέρος που απαγορεύονταν η είσοδος). Και ένα δεύτερο Παλλάδιο τοποθετήθηκε στη
σηκό του ιερού, όπου επιτρεπόταν η είσοδος και του λαού. Στην «Ιλιάδα» ζητάει ο
Έκτορας από τη μητέρα του να πάει μαζί με τις καλύτερες γυναίκες της πόλης στο
ναό και να παρακαλέσει την Τρωάδα Αθηνά: «Πάτε στης Αθηνάς το ναό, πάρτε μαζί
σας αρώματα και βάλτε στα γόνατα της θεάς τον πολυτιμότερο, το μεγαλύτερο απ’
όσους υπάρχουν στο παλάτι πέπλο, εκείνον που σου αρέσει περισσότερο και δώσ’
της την υπόσχεση πως θα θυσιάσεις στο ναό της δώδεκα δαμάλες, αν θελήσει να
λυπηθεί το Ίλιο, τις γυναίκες της Τροίας και τα παιδιά τους, αν δεχτεί ν’
απομακρύνει από τα ιερά τείχη μας το γιο του Τυδέα». Γιος του Τυδέα ήταν ο
Διομήδης, ένας από εκείνους που ήθελαν να αρπάξουν το τρωικό Παλλάδιο, για να
επιταχύνουν την πτώση της Τροίας.
Από τους σχετικούς μύθους
με το Παλλάδιο προκύπτει πως η Αθηνά ήταν προστάτιδα του Ίλιου, όπως ήταν και
πολλών άλλων ελληνικών πόλεων. Όμως, για κακή τους τύχη, η Αθηνά έπαψε να
προστατεύει την Τροία από τη στιγμή που ο Πάρις, ο γιος του βασιλέα Πρίαμου,
έδωσε το χρυσό μήλο στην Αφροδίτη, ως ομορφότερη από όλες τις θεές.
Η Ήρα και η Αθηνά θύμωσαν
πολύ και με τις ενέργειές τους προκάλεσαν τον Τρωικό Πόλεμο. Έτσι οι Έλληνες
ήρθαν στην Τροία και την πολιόρκησαν.
Μαζί με τους χρησμούς για
την άλωση της Τροίας ο μάντης Έλενος είχε αποκαλύψει στους Αχαιούς ότι η Τροία
δεν θα κυριευόταν, αν δεν απομάκρυναν από την πόλη το ιερό Παλλάδιο, το ξύλινο
άγαλμα που βρισκόταν στο ναό της Παλλάδας Αθηνάς και προστάτευε την πόλη. Η
κλοπή του Παλλάδιου ανατίθεται στον Οδυσσέα, που θεώρησε σκόπιμο να μπει πρώτα
στην Τροία ως κατάσκοπος για κατόπτευση και συλλογή πληροφοριών.
Εμφανίζεται μπροστά στους
Τρώες ρακένδυτος, ζητώντας την προστασία τους από τους Αχαιούς που υποτίθεται
ότι τον είχαν καταντήσει έτσι. Κανείς δε φαίνεται να τον αναγνωρίζει, εκτός
ίσως από την Ελένη, που με σειρά έξυπνων ερωτήσεων προσπαθεί να ανιχνεύσει στοιχεία
για την πραγματική του ταυτότητα ή ιδιότητα.
Ο Οδυσσέας με έξυπνες
απαντήσεις καταφέρνει να μην προδοθεί. Τότε η Ελένη ζητά από τους Τρώες να τον
μεταφέρει στην οικία της για να τον φροντίσει. Εκεί ο Οδυσσέας αποκαλύπτει στην
Ελένη τα σχέδια των Αχαιών για την άλωση της Τροίας, αφού πρώτα ορκίστηκε ότι
δε θα τους προδώσει. Στη συνέχεια, η Ελένη του δίνει τις σχετικές πληροφορίες
και ο Οδυσσέας, αφού σκοτώνει τους σκοπούς που φρουρούσαν τις πύλες, γυρίζει
στο στρατόπεδο των Αχαιών σώος και αβλαβής.
Την δεύτερη φορά ο
Οδυσσέας, εισέρχεται στην πόλη από έναν υπόνομο μαζί με τον Διομήδη, φθάνουν
στο ναό, σκοτώνουν τους φρουρούς, αρπάζουν το Παλλάδιο και φεύγουν.
Κατά μία εκδοχή, κατά την
διαδρομή, ο Οδυσσέας ζητά από τον Διομήδη, να μεταφέρει εκείνος το Παλλάδιο στο
στρατόπεδο. Ο Διομήδης αρνείται και ο Οδυσσέας, που βρίσκεται πίσω του, σηκώνει
το ξίφος του για τον κτυπήσει. Ο Διομήδης όμως το αντιλαμβάνεται και το
αποτρέπει.
Το Παλλάδιο μένει έτσι στην
κατοχή του Διομήδη που το μεταφέρει αρχικά στο Άργος και στην συνέχεια μετά την
εκδίωξή του στην Αδριατική Θάλασσα όπου καταφεύγει.
Υποτίθεται ότι από τις
Ελληνικές αποικίες της Αδριατικής το Παλλάδιο μεταφέρεται μυστικά στην Ρώμη. «Μπορεί
να ήταν ο Διομήδης, ή ο Οδυσσέας, ή ο Αινείας κάποιος από αυτούς που το πήραν,
αλλά το θέμα είναι ότι βρίσκεται πλέον στην Ρώμη όπου το φυλά η Βέστα (η
Ρωμαϊκή θεά της οικίας αντίστοιχη με την Εστία) η οποία βλέπει τα πάντα μέσα
από το άσβεστο φως» (Οβίδιος, Ημερολόγιο 4.433).
Λίγο πριν την καταστροφή
της Ρώμης το Παλλάδιο υφαρπάζεται και μεταφέρεται στην Αγγλία.
Σύμφωνα με σύγχρονους
αποκρυφιστές και συνωμοσιολόγους το Παλλάδιο έχει μυστικά αφαιρεθεί από τον
μυστικό τόπο όπου φυλασσόταν στην Αγγλία και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ όπου φυλάσσεται σε "άκρως απόρρητη τοποθεσία"
!!!!!
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου