Νεοελληνικές και βυζαντινές σπουδές φεύγουν από το King’s College
Της Λινας Γιανναρου
«Ας το ρισκάρω, γιατί πραγματικά με απασχολεί χρόνια και δεν ξέρω κι αν το έχω καταλάβει ακόμα καλά: Γιατί ακόμη και σήμερα η τόση εμμονή στους “αρχαίους προγόνους”; Πρέπει να αναγνωριστούν ως διεθνής επιστήμη οι Νεοελληνικές σπουδές, όπως πιστεύω ακράδαντα ότι αξίζουν». Αυτά έλεγε τον περασμένο Ιούνιο στην Αννα Γριμάνη και το περιοδικό «Κ» (στήλη Πατριδογνωσία) της «Καθημερινής» ο κ. Ρόντερικ Μπήτον, εκ των διασημότερων σύγχρονων ελληνιστών, καθηγητής Νεότερης Ελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Φιλολογίας στην Εδρα Κοραή του King’s College του Λονδίνου.
Ούτε ο ίδιος φανταζόταν ότι λίγους μήνες αργότερα θα έστελνε εκείνο το αγωνιώδες ηλεκτρονικό μήνυμα στις «ελληνικές» επαφές του. «Αγαπητή μου, χθες η Ευρωπαϊκή Eταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών ξεκίνησε μια ηλεκτρονική εκστρατεία για τη διάσωση της Εδρας Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Κing’s College του Λονδίνου. (...) Το Πανεπιστήμιο έχει ξεκινήσει διαδικασία διαβούλευσης επί μιας σειράς προτάσεων για την αναδιάρθρωση της Σχολής Τεχνών και Ανθρωπιστικών Σπουδών που θα ολοκληρωθεί το Μάιο. Σύμφωνα με τις προτάσεις αυτές, η Εδρα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών θα εξαφανιστεί, καθώς είναι πολύ μικρή για να είναι βιώσιμη, τόσο σε ό,τι αφορά τον αριθμό του διδακτικού προσωπικού όσο και σε ό,τι αφορά την προσέλκυση νέων φοιτητών, ειδικά σε προπτυχιακό επίπεδο. (...) Παρακαλώ, υπογράψτε την αίτηση και στείλτε τη σε γνωστούς και φίλους».
Μολονότι είναι εδώ και χρόνια γνωστό ότι οι νεοελληνικές σπουδές διεθνώς βαδίζουν σε ολισθηρό μονοπάτι (η «Κ» έχει αφιερώσει σειρά ρεπορτάζ για την φάση παρακμής που διανύουν), το Τμήμα στο King’s College έμοιαζε να βρίσκεται μακριά από το μάτι του κυκλώνα. Φαίνεται όμως ότι η σύγκρουση μεταξύ της εγκατάλειψης των τμημάτων από την ελληνική πολιτεία (με την υποχρηματοδότησή τους από το υπουργείο Πολιτισμού, που σταθερά από το 2005 ξοδεύει όλο και λιγότερα για τη στήριξή τους), από τη μία πλευρά, και της διεθνούς οικονομικής κρίσης από την άλλη, υπήρξε σφοδρή - και μοιραία. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να περικοπούν περισσότερες από 200 θέσεις εργασίας σε 13 Τμήματα, ενώ διαμηνύεται ότι όλοι οι διδάσκοντες και τα υπόλοιπα μέλη του προσωπικού θα πρέπει να θεωρούν εαυτούς υποψήφιους «υπεράριθμους».
Επιστολή διαμαρτυρίας
«Θα θέλαμε να εκφράσουμε τη βαθιά μας ανησυχία για τον προβλεπόμενο διαμελισμό του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών», γράφουν μεταξύ άλλων οι ακαδημαϊκοί στην επιστολή διαμαρτυρίας που έχουν κυκλοφορήσει στο Ιντερνετ (σ.σ.: υπάρχει πρόταση κάποιοι από τους καθηγητές να «διασκορπιστούν» σε άλλα τμήματα), η οποία συνοδεύεται ήδη από 5.000 υπογραφές. «Οπως μας διδάσκει η εμπειρία, όταν ένα αντικείμενο σκορπίζεται σε διάφορα τμήματα, δεν τυγχάνει ποτέ προτεραιότητας και στο τέλος χάνει την όποια επιρροή του».
Μέχρι σήμερα, η δύναμη του Τμήματος του Κing’s College θεωρούνταν το γεγονός ότι ήταν το μόνο πανεπιστήμιο στη Βρετανία που είχε παντρέψει τις βυζαντινές με τις νεοελληνικές σπουδές, «επενδύοντας» στη σημασία της συνέχειας του ελληνισμού ανά τους αιώνες. Η διάλυση του τμήματος θα σημάνει το τέλος μια μακριάς, πλούσιας παράδοσης, όπως επισημαίνουν οι φιλέλληνες ακαδημαϊκοί. Και πράγματι: Ηταν το 1919 όταν, με την υποστήριξη του Ελευθέριου Βενιζέλου, μέλη του Αγγλοελληνικού Συνδέσμου, επιφανείς Βρετανοί φιλέλληνες και εύπορα μέλη της ελληνικής κοινότητας στη Μεγάλη Βρετανία συνέδραμαν στην ίδρυση Εδρας Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας που θα έφερε το όνομα του Αδαμάντιου Κοραή. Στην εναρκτήρια διάλεξη μάλιστα του πρώτου καθηγητή της Εδρας, Arnold Toynbee, είχε παρευρεθεί ο ίδιος ο Βενιζέλος, όπως μαθαίνουμε από επισκόπηση των νεοελληνικών σπουδών της καθηγήτριας Charlotte Roueche. Το Τμήμα εξέθρεψε εξίσου βυζαντινολόγους και νεοελληνιστές, ενώ ο καθηγητής Μπήτον, νυν κάτοχος της έδρας Κοραή, είναι παγκόσμια αυθεντία στα ζητήματα της ελληνικής λογοτεχνίας και πολιτισμού (σ.σ.: πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Καστανιώτη το βιβλίο του Ρόντερικ Μπήτον «Ο Καζαντζάκης - Μοντερνιστής και Μεταμοντέρνος»). Ομως, σήμερα, στο PhD στις Νεοελληνικές Σπουδές που προσφέρει το Τμήμα έχουν εγγραφεί μόλις 13 φοιτητές...
Εάν καταργηθεί, η Εδρα Κοραή θα ακολουθήσει την πορεία πολλών άλλων τμημάτων νεοελληνικών σπουδών του εξωτερικού που τα τελευταία χρόνια έκλεισαν μην «αντέχοντας» τον ισχυρό άνεμο των αλλαγών. Τα ελληνικά υποχωρούν προς όφελος νέων, πιο δυναμικών γλωσσών - πιο ισχυρών κρατών.
Πηγή: http://www.ekathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100008_24/02/2010_391880
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου