Ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας
είναι από το 1978 στρατιωτικό κοιμητήριο και βρίσκεται στη δυτική περιοχή της
Λευκωσίας. Στον Τύμβο υπάρχουν τάφοι και κενοτάφια, που αντιστοιχούν σε 498
πεσόντες μαχητές κατά την τουρκική εισβολή του 1974 και στις μάχες της
Μανσούρας-Τυλληρίας του Αυγούστου του 1964.
Εθνική
τραγωδία
Φως
στο ένοχο μυστικό του Τύμβου της Μακεδονίτισσας
41 χρόνια μετά την
κυπριακή τραγωδία, οι Αρχές ξεκίνησαν την εκταφή στο σημείο όπου 27 Έλληνες
κομάντος και 4 αξιωματικοί έχασαν τη ζωή
τους μέσα σε αεροπλάνο το οποίο έριξαν οι Κύπριοι κατά λάθος
γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΡΔΑΒΕΛΛΑΣ
Έπρεπε να περάσουν 41
χρόνια για να «μιλήσει» ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία και να αποκαλύψει τα φρικτά μυστικά
του για τον άδικο χαμό 27 κομάντος και 4 αξιωματικών του αεροπλάνου Noratlas με
την ονομασία «ΝΙΚΗ 4», που το έριξαν κατά λάθος οι Κύπριοι πυροβολητές στη
διάρκεια της τουρκικής εισβολής το '74.
Οι Έλληνες στρατιώτες μαζί
με τα συντρίμμια του αεροσκάφους τους παραμένουν επί τέσσερις δεκαετίες
θαμμένοι κάτω από τόνους χώματος το οποίο ρίχτηκε βιαστικά στο σημείο της
πτώσης για να κρυφτεί το «ένοχο μυστικό»: η Ελλάδα το καλοκαίρι του 1974
έστειλε Στρατό για να αντιμετωπίσει τους Τούρκους εισβολείς στην Κύπρο! Παρά το
γεγονός ότι μέχρι και σήμερα η χώρα μας αρνείται να το παραδεχτεί και δεν
αναγνωρίζει στους Έλληνες που συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις της
Κύπρου τα προνόμια και τις τιμές που αναλογούν στους ήρωες πολέμου, τα
συντρίμμια του «ΝΙΚΗ 4» φωνάζουν την αλήθεια!
Αυτός είναι και ο λόγος που
έπρεπε να περάσουν 41 χρόνια για να ξεκινήσουν οι ανασκαφές στον Τύμβο της
Μακεδονίτισσας που έχουν ως σκοπό να
φέρουν στο φως ό,τι απέμεινε από τα παλικάρια του ελληνικού Στρατού που βρήκαν
φριχτό θάνατο από ένα «λάθος»! Το Ελληνικό Επιτελείο Αεροπορίας της χούντας δεν
ενημέρωσε εγκαίρως τις κυπριακές δυνάμεις για την αποστολή δεκατριών
στρατιωτικών αεροπλάνων Noratlas, που στα πλαίσια της πολεμικής επιχείρησης με
την κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ» είχαν εντολή να μεταφέρουν 319 Έλληνες λοκατζήδες της
1ης Μοίρας Καταδρομών και να τους αποβιβάσουν
μαζί με τον οπλισμό τους στο αεροδρομίο της Λευκωσίας τη νύχτα της 21ης προς 22α
Ιουλίου 1974. Οι Κύπριοι πυροβολητές δεν γνώριζαν ότι ότι μέσα σε αυτά επέβαιναν
Έλληνες στρατιώτες. Και άνοιξαν πυρ. οδηγώντας στον θάνατο τους 31 από τους 32
επιβαίνοντες στο αεροπλάνο με την ονομασία «ΝΙΚΗ4».
Σήμερα κάθε φορά που η
μεγάλη τσουγκράνα του εκσκαφέα κατεβαίνει για να σκάψει τον Τύμβο της
Μακεδονίτισσας μια μαχαιριά χώνεται στις καρδιές δεκάδων συγγενών των χαμένων
παλικαριών, οι οποίοι 41 χρόνια ζουν με την ελπίδα ότι θα καταφέρουν έστω να
θάψουν τους δικούς τους ανθρώπους με τις τιμές που τους αξίζουν. Το μόνο που
ζητούν είναι να παραλάβουν τα οστά που ανήκουν στα δικά τους παιδιά και αδέλφια
που χάθηκαν στο φλεγόμενο Noratlas το 1974. Για να μην ξαναβρεθεί κανείς στην
τραγική θέση που βρέθηκαν οι οικογένειες των ηρώων Στέφανου Τζιλιβάκη και Κοσμά
Γιαννακάκη, που στις αρχές της δεκαετίας του '80 τους παρέδωσαν λάθος λείψανα,
που ανήκαν σε κάποιους άλλους Έλληνες πολεμιστές της Κύπρου και όχι στους
δικούς τους ανθρώπους, για να θάψουν.
Το μακάβριο λάθος
επιβεβαιώθηκε σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, όταν το 2003 η ΜΚΟ Physicians for
Human Rights, έπειτα από έλεγχο του γενετικού υλικού και σύγκρισης με δείγματα
αίματος από τις οικογένειες, διαπίστωσε ότι οι σοροί που είχαν εκταφεί και
παραδοθεί δεν ανήκαν στους συγγενείς τους!
Το συνεργείο που διενεργεί
την ανασκαφή έχει καταφέρει να εντοπίσει ένα μεταλλικό κομμάτι 50 εκατοστών που
ανήκει στο μοιραίο Noratlas
Προσωπικός
αγώνας
Από τη στιγμή εκείνη η
Μαρία Τζιλιβάκη, αδερφή του έφεδρου λοχία Καταδρομών Στέφανου Τζιλιβάκη που
επέβαινε στο «ΝΙΚΗ 4», ξεκίνησε έναν προσωπικό αγώνα ζητώντας από τις εκάστοτε
κυπριακές και ελληνικές κυβερνήσεις να γίνουν ανασκαφές στον Τύμβο της
Μακεδονίτισσας για να βρεθούν τα οστά των πεσόντων που χαρακτηρίζονταν ως
«αγνοούμενοι». Βρίσκοντας «κλειστές πόρτες» σε Κύπρο αλλά και Ελλάδα, η γυναίκα
αναγκάστηκε να αναζητήσει μόνη της τα στοιχεία που θα οδηγούσαν στα λείψανα του
αδελφού της και στις αρχές του 2007 κατέθεσε προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔ-ΔΑ) κατά της Κύπρου, μαζί με την οικογένεια του
Κοσμά Γιαννακάκη, που επίσης έχασε τη ζωή του στο Noratlas. Η προσφυγή τους αν
και απορρίφθηκε, ήταν εκείνη που άνοιξε τον δρόμο για τις έρευνες που γίνονται σήμερα στην Κύπρο,
καθώς το ΕΔΔΑ έκανε σύσταση στην Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει στην
αποτελεσματική διερεύνηση της τύχης των δύο Ελλήνων καταδρομέων και να
ενημερώσει τους συγγενείς τους.
Έτσι, στις 27 Ιουλίου
2015, ακριβώς 41 χρόνια και 6 ημέρες μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους
ξεκίνησε η πρώτη φάση των ανασκαφών στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας όπου
βρίσκονται θαμμένα τα συντρίμμια του αεροσκάφους και οι σοροί των στρατιωτών.
Αρχικά ξηλώθηκαν η επιτύμβια πλάκα και ο πέτρινος τοίχος που είχε δημιουργηθεί
και στη συνέχεια έπιασε δουλειά ο εκσκαφέας με τη βοήθεια ειδικών ανιχνευτών
που εντοπίζουν μέταλλα και εκρηκτικά σε
βάθος 40 εκατοστών. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές (15.8.2015) το συνεργείο που διενεργεί την
ανασκαφή έχει καταφέρει να εντοπίσει ένα μεταλλικό κομμάτι 50 εκατοστών που
ανήκει στο μοιραίο Noratlas, ενώ ο στόχος είναι να βρεθεί μέχρι την επόμενη
εβδομάδα η άτρακτος του αεροπλάνου, στην οποία εκτιμάται ότι βρίσκονται τα
λείψανα 15 στρατιωτών της Α' Μοίρας Καταδρομών και 4 μελών του πληρώματος. Τα
οστά των υπολοίπων 12 που επέβαιναν σε αυτό, είχαν βρεθεί τη μοιραία νύχτα έξω
από το αεροσκάφος και είχαν μεταφερθεί την επόμενη κιόλας ημέρα στο νεκροταφείο
της Λακατάμειας στη Λευκωσία.
Σύμφωνα με το
χρονοδιάγραμμα των ερευνών, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης φάσης θα
ξεκινήσει η δεύτερη και σημαντικότερη φάση για τον εντοπισμό των λειψάνων και
εν συνεχεία για την ταυτοποίηση τους. Οι ανασκαφές από εδώ και πέρα θα
πραγματοποιούνται με αργούς ρυθμούς και κινήσεις «χειρουργικής» ακρίβειας, αφού
το χώμα που αφαιρείται θα ελέγχεται εξονυχιστικά για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν
κομμάτια λαμαρίνας υφάσματα ή κουμπιά στολών, όπλα ή πυρομαχικά από το
Noratlas. Η πιθανή ύπαρξη εκρηκτικών μέσα στην άτρακτο αναγκάζει τα συνεργεία
να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, καθώς υπάρχουν μαρτυρίες ότι οι καταδρομείς
μετέφεραν μαζί τους πολλές χειροβομβίδες.
Αυτές οι χειροβομβίδες
ήταν που κράτησαν στη ζωή τον Θανάση Ζαφειρίου από τη Θεσσαλονίκη, τον
«κομάντο», όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, που είναι και ο μοναδικός επιζών
από τους 32 επιβαίνοντες στο «ΝΙΚΗ 4». Επικοινώνησα με τον Θανάση, που τον
θεωρώ πια φίλο μου, και του ζήτησα να σχολιάσει την καθυστερημένη έναρξη των
ανασκαφών στο σημείο που βρίσκονται θαμμένοι οι 19 συμπολεμιστές του.
Με φωνή που έτρεμε από
συγκίνηση μου είπε: «Σαράντα ένα χρόνια δεν πονάω από τα τραύματα που μου άφησε
η πτώση μου από το αεροπλάνο. Δεν πονάω από την αναπηρία που με έκανε να
περπατάω από τα 22 μου χρόνια με μπαστούνι. Πονάει όμως η ψυχή μου. Γιατί, αφού
μας έριξαν, βιάστηκαν να σκεπάσουν με χώμα τα αδέλφια μου. Για να μην
κατηγορήσουν οι Τούρκοι την Ελλάδα ότι έστειλε Στρατό να βοηθήσει την Κύπρο».
Μια αποστολή αυτοκτονίας, την οποία πλήρωσαν πανάκριβα οι Έλληνες καταδρομείς
και οι οικογένειές τους χωρίς να αποδοθεί ποτέ καμία ευθύνη στους υπεύθυνους της
τραγωδίας. Κι είναι αυτές οι έρευνες που γίνονται σήμερα στην Κύπρο, στο σημείο
που βρίσκεται το κουφάρι του αεροσκάφους «ΝΙΚΗ 4» με τους νεκρούς λοκατζήδες,
που αναγκάζουν για πρώτη φορά την Ελλάδα να παραδεχθεί ότι τον Ιούλιο του 1974
έστειλε Έλληνες στρατιώτες στον πόλεμο! Μέσα στο απόλυτο σκοτάδι, πετώντας σε
χαμηλό ύψος λίγων μόνο μέτρων από την επιφάνεια του Αιγαίου, με σιγή ασυρμάτων
και χωρίς φώτα πορείας για να μην εντοπίζονται από τα τουρκικά ραντάρ, 13
στρατιωτικά αεροπλάνα Nord Noratlas έρχονται αντιμέτωπα με μία τραγική έκπληξη:
οι Κύπριοι πολυβολητές που χειρίζονται τα αντιαεροπορικά πολυβόλα ανοίγουν πυρ
εναντίον τους αφού λόγω κακής συνεννόησης μεταξύ των αρχηγείων Ελλάδας και
Κύπρου οι κυπριακές αντιαεροπορικές μονάδες δεν έχουν ειδοποιηθεί για την
επιχείρηση «ΝΙΚΗ» και θεωρούν ότι
πρόκειται για εχθρικά τουρκικά αεροπλάνα.
Η
περιγραφή
Τα 11 από τα 13 αεροσκάφη
καταφέρνουν να προσγειωθούν χωρίς ανθρώπινες απώλειες το Noratlas με την
ονομασία «ΝΙΚΗ 6» μένει χωρίς μηχανή και προσγειώνεται μετρώντας δύο νεκρούς
καταδρομείς, αλλά το «ΝΙΚΗ 4» δεν τα καταφέρνει. Λίγα μόλις μέτρα πάνω από τον
διάδρομο προσγείωσης βάλλεται καίρια, τυλίγεται στις φλόγες και συντρίβεται στο
έδαφος. Η περιγραφή του μοναδικού επιζώντα, Θ. Ζαφειρίου, σοκάρει: «Λίγο πριν
από τον διάδρομο προσγείωσης άρχισαν από κάτω να μας πυροβολούν. Τρρρρρ,
τρρρρρρ, γκαπ, γκουπ, χτύπαγαν οι σφαίρες από τα αντιαεροπορικά το αεροπλάνο
μας που άρχισε να παίρνει φωτιά. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν οι χειροβομβίδες
που είχαμε στα πόδια μας γιατί αν έσκαγαν θα μας έκαναν κομμάτια. Στο μεταξύ η
φωτιά απλωνόταν μέσα στο αεροπλάνο που ξαφνικά έγειρε και άρχισε να πέφτει. Όλοι
καιγόμασταν. Τελειώναμε. Πέφταμε. Πάνω στην απελπισία μου, φωνάζοντας
"μάνα βοήθα με", ανοίγω την πόρτα του αεροπλάνου και από ύψος50-60
μέτρων βουτάω στο κενό. Έπεσα πάνω σε κάτι θάμνους κι εκεί έσβησαν όλα γύρω
μου», Από τους 32 επιβαίνοντες οι 31 βρίσκουν τραγικό θάνατο. Μοναδικός επιζών
ο καταδρομέας Θ. Ζαφειρίου, που προλαβαίνει να πηδήξει από το αεροπλάνο λίγα
δευτερόλεπτα πριν από τη συντριβή του αεροσκάφους. Τα συντρίμμια του «ΝΙΚΗ 4»
σκεπάζονται με χώμα και λίγο αργότερα από πάνω τους ανεγείρεται το στρατιωτικό
κοιμητήριο «Τύμβος Μακεδονίτισσας» προς τιμήν των νεκρών ηρώων που έχασαν τη
ζωή τους υπερασπιζόμενοι την Κύπρο.
Πριν από μερικά χρόνια στο
σημείο αυτό έζησα μία συγκλονιστική συνάντηση που ράγισε καρδιές, με τον Θ.
Ζαφειρίου να συναντάει για πρώτη φορά έναν από τους Κύπριους πυροβολητές, που
ήταν εκείνη τη μοιραία νύχτα στα αντιαεροπορικά που χτύπησαν εν αγνοία τους τα
ελληνικά αεροσκάφη.
«Θα μπορέσεις ποτέ να με
συγχωρέσεις αδελφέ μου;», ρώτησε πνιγμένος στα δάκρυα ο Κύπριος που είχε έρθει
στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας συνοδευόμενος από τα δύο παιδιά του.
«Μη μου ζητάς συγχώρεση
για κάτι που δεν φταις», ήταν η απάντηση του Θανάση. «Σε άφησαν στο σκοτάδι να
πολεμάς για την πατρίδα σου και δεν σε ειδοποίησε κανένας ότι ερχόταν βοήθεια
από την Ελλάδα. Εκανες αυτό που θα έκανε ο καθένας στη θέση σου. Αυτό που
χρωστάμε είναι να πούμε και οι δύο στα παιδιά μας την αλήθεια για την προδοσία
που έγινε στην Κύπρο εκείνη τη νύχτα. Τη νύχτα που μας πούλησαν», πρόσθεσε και
οι δύο άντρες έπεσαν ο ένα στην αγκαλιά του άλλου, πάνω ακριβώς από το σημείο
που βρίσκονταν θαμμένα «τα αδέλφια» του Θ. Ζαφειρίου. Οι συγγενείς των Ελλήνων
καταδρομέων του «ΝΙΚΗ 4», σήμερα, 41 χρόνια μετά τον θάνατο τους, περιμένουν να
παραλάβουν τις σορούς τους για να τους θάψουν όπως αξίζει στους ήρωες.
Realnews 15.8.2015
Εντοπίστηκαν
ανθρώπινα οστά στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας από το ΝΟΡΑΤΛΑΣ «ΝΙΚΗ 4»
Μέρα με την μέρα οι
έρευνες στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας προχωρούν φέρνοντας στην επιφάνεια τα
πειστήρια μιας τραγωδίας του σύγχρονου ελληνισμού. Τα ανευρεθέντα οστά
εικάζεται ότι ανήκουν είτε σε κάποιον πιλότο του μοιραίου Νοράτλας "ΝΙΚΗ
4" είτε σε κάποιον από τους άτυχους καταδρομείς όταν το μεταγωγικό
κατερρίφθη τον Ιούλιο του 1974 από φίλια πυρά
Έχουν εντοπιστεί ανθρώπινα
οστά κατά τις εργασίες ανασκαφής για το Νοράτλας, στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας
ανακοίνωσε στα ΜΜΕ την Τρίτη ο Επίτροπος Προεδρίας για ανθρωπιστικά θέματα και
θέματα αγνοουμένων της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Φώτης Φωτίου.
Απέφυγε να πει
συγκεκριμένα αν ο αριθμός των οστών που εντοπίστηκε είναι μεγάλος,
υποδεικνύοντας ότι θα γίνουν όλες οι ανθρωπολογικές εξετάσεις και οι εξετάσεις
ταυτοποίησης για όλα τα οστά που θα ανευρεθούν και θα γίνονται ανακοινώσεις
όταν και εφόσον πρέπει.
Σε δηλώσεις στο γραφείο
του, ο κ. Φωτίου αναφέρθηκε σε μια πολύ σημαντική εξέλιξη και κάλεσε τα ΜΜΕ να
επιδείξουν τον απαραίτητο σεβασμό, καθώς το θέμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο και
λεπτό.
Είπε ότι οι εργασίες
ασφαλώς και συνεχίζεται με κάθε προσοχή και λαμβάνονται όλα τα μέτρα για την
ασφάλεια του προσωπικού που εργάζεται στην ανασκαφή. Διαβεβαίωσε εξάλλου τους
συγγενείς των πεσόντων του μοιραίου αεροσκάφους, ότι “εργαζόμαστε σκληρά ώστε
σύντομα να έχουμε τα ποθητά αποτελέσματα”.
Ερωτηθείς αν τα οστά
εντοπίστηκαν εντός της ατράκτου, ο κ. Φωτίου εξέφρασε την εκτίμηση ότι είναι
πολύ νωρίς για να μπούμε σε αυτές τις λεπτομέρειες.
“Για μένα η σημαντική
εξέλιξη είναι ότι έχουν εντοπιστεί οστά, αυτός ήταν ο βασικός στόχος όταν
ξεκινούσαμε αυτή την ανασκαφή και σήμερα νομίζω ότι όλοι και όλες μας πρέπει να
νοιώθουμε ικανοποίηση τουλάχιστο γιατί άρχισε ο εντοπισμός οστών”, ανέφερε ο
Επίτροπος.
“Να παρακαλέσω πάνω από
όλα τα ΜΜΕ να επιδείξουν τον απαραίτητο σεβασμό στις εξελίξεις γιατί πρόκειται
για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο και ανθρωπιστικό θέμα και η ενημέρωση θα γίνεται
εκεί και όπου χρειάζεται”, συνέχισε ο κ. Φωτίου, ο οποίος ταυτόχρονα
ευχαρίστησε όσους εργάζονται στην ανασκαφή για τον επαγγελματισμό, την αφοσίωση
και την συνέπεια που επιδεικνύουν στην διεκπεραίωση αυτής της πολύ δύσκολης
εργασίας.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο
κ. Φωτίου συνέστησε υπομονή σε όλους, τονίζοντας ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η
διαδικασία του εντοπισμού όλων των οστών που μπορεί να είναι εκεί και δεν
ξέρουμε τον αριθμό καθώς αυτό θα διαφανεί από την πορεία της ανασκαφής.
“Ασφαλώς και μετά
μπαίνουμε στο τελευταίο μέρος της δεύτερης φάσης όπου θα ακολουθήσουν όλες οι
ανθρωπολογικές και επιστημονικές εργασίες , θα γίνουν οι ταυτοποιήσεις προτού
δοθούν αποτελέσματα ή λείψανα στους συγγενείς των πεσόντων και αυτό είναι
ξεκάθαρο και στον προγραμματισμό μας”, δήλωσε ο Επίτροπος.
Σημείωσε ακόμη ότι παρά
τις δυσκολίες που υπάρχουν ιδιαίτερα για θέματα ασφάλειας, είμαστε μέσα στα χρονοδιαγράμματα
που έχουν τεθεί από την αρχή.
Σε άλλη ερώτηση ο κ.
Φωτίου είπε ότι θα πρέπει να αναμένουμε την πορεία των εργασιών και όταν
υπάρχει κάτι προς δημοσιοποίηση και ανακοίνωση αυτό θα γίνει.
Ο Επίτροπος είπε ότι μετά
τον εντοπισμό μέρους της ατράκτου, η προσπάθεια ήταν να γίνει η πλήρης
αποκάλυψή της καθώς και άλλων μεγάλων κομματιών του αεροσκάφους και αυτό έγινε.
“Και για το λόγο αυτό
σήμερα μπήκαμε στη σημαντική φάση, δηλαδή στον εντοπισμό των οστών”, κατέληξε.
«Κάθαρση»
μετά από 41 χρόνια - Εντοπίστηκαν όλοι οι ηρωϊκοί καταδρομείς του Νοράτλας
«ΝΙΚΗ 4»
- Πληροφορίες αναφέρουν
ότι εντοπίστηκαν όλοι οι Ελλαδίτες καταδρομείς και 4 αεροπόροι του "ΝΙΚΗ
4"
- Πρόκειται για τα οστά 15
ανδρών της ελλαδικής Α' Μοίρας Καταδρομών και των πιλότων
- Παίχθηκε η τελευταία
πράξη του δράματος της ηρωικής όσο και τραγικής επιχειρήσης αυτοκτονίας
"ΝΙΚΗ"
- Η "ΝΙΚΗ"
στέρησε στους Τούρκους την κατάκτηση ενός στόχου υψηλής συμβολικής και
στρατηγικής αξίας
- Οι λεπτομέρειες της
επιχείρησης "ΝΙΚΗ" και η σιωπή της ελληνικής πολιτείας
Παρότι στο παρελθόν έγινε
αναφορά σε οστά 19 ανδρών, εικάζεται ότι το σωστό νούμερο είναι 15, καθώς στο
παρελθόν κατά λάθος είχαν δοθεί σε συγγενείς των ελλαδιτών καταδρομέων οστά
άλλων καταδρομέων.
Ο Επίτροπος Προεδρίας επί
Ανθρωπιστικών Θεμάτων, Φώτης Φωτίου κάποια από τα οστά που είχαν φυλαχθεί σε
πρότερη φάση, είχαν εμποτιστεί με χημικές ουσίες κάτι το οποίο περιέπλεξε την
διαδικασία ταυτοποίησης σε σημείο να καθίσταται αδύνατη.
Ωστόσο, έχουν ήδη
ξεκινήσει οι απαραίτητες διαδικασίες, μέσω του κυπριακού ΥΠΕΞ, προκειμένου να
επιστρέψουν στην Κύπρο περί τα δέκα «κασονάκια» με λείψανα τα οποία στο
παρελθόν είχαν σταλεί σε οικογένειες προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία
ταυτοποίησης του DNA τους, εν προκειμένω μιλώντας για τις τέσσερεις περιπτώσεις
που δεν εντοπίστηκαν στον Τύμβο Μακεδονίτισσας, οπότε αντί για οστά 19 ανδρών
να γίνεται λόγος για οστά που αντιστοιχούν σε 15 άτομα.
Σε δηλώσεις του Επιτρόπου
Προεδρίας επί Ανθρωπιστικών Θεμάτων στην εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΙΝΗ", οι
διαδικασίες ταυτοποίησης των οστών των άτυχων καταδρομέων και πιλότων του
"ΝΙΚΗ 4" προχωρούν με γοργούς ρυθμούς.
«Στο Ινστιτούτο
Νευρολογίας και Γενετικής τρέχει ένα πολιτικό πρόγραμμα ταυτοποίησης μέσω DNA,
αφού ήδη στείλαμε δείγματα των λειψάνων που εντοπίσαμε. Αν όλα εξελιχθούν
ομαλά, τότε πολύ σύντομα θα έχουμε τα αποτελέσματα και θα ενημερωθούν οι
συγγενείς των ηρώων», ανέφερε ο κ. Φωτίου.
Εξάλλου, σε ανοιχτή επαφή
με τις οικογένειες των Καταδρομέων στην Ελλάδα βρίσκεται η Κυπριακή Δημοκρατία,
επιδεικνύοντας την απαραίτητη ευαισθησία σε ένα θέμα που έχει αφήσει ανεξίτηλα
τα σημάδια του πόνου στους επιζήσαντες της επιχειρήσης "ΝΙΚΗ", αλλά
και στις οικογένειες των καταδρομέων του μοιραίου Νοράτλας "ΝΙΚΗ 4"
το οποίο κατερρίφθη από φίλια πυρά.
ΤΑ
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
22
ΙΟΥΛΙΟΥ 1974
ΑΠΟ
ΤΟ ΜΑΛΕΜΕ ΣΤΗΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΜΕ NORATLAS
Πλήρης
ασυνεννοησία
Σε μαρτυρίες τους,
στρατιώτες και έφεδροι που έζησαν τα γεγονότα της 22ας Ιουλίου αναφέρουν ότι
δεν είχε σταλεί κανένα σήμα για άφιξη ελληνικών αεροσκαφών και για αυτό
εκλήφθηκαν ως τουρκικά. Το σχετικό σήμα έφτασε στις μονάδες αντιαεροπορικού
πυροβολικού όταν πια τα αεροσκάφη είχαν φτάσει και το «Νίκη 4» είχε
καταρριφθεί.
Σύμφωνα με τον τότε
αερολιμενάρχη Λευκωσίας, Μίλτο Γεωργιάδη, είχαν ειδοποιηθεί ότι θα έρχονταν
ελληνικά αεροπλάνα, όμως το σήμα από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς έφτασε
με μεγάλη καθυστέρηση. «Το Νίκη 4 κατέβηκε χαμηλά και παραπονιόταν ότι το
χτυπάνε. Το είδαμε να κατεβαίνει χαμηλά και μετά το χάσαμε. Και τότε βλέπουμε
μια πορτοκαλί φλόγα...», είπε σε τηλεοπτική του συνέντευξη. «Μας είχαν δώσει
διαταγή να είμαστε συνέχεια πάνω στο αντιαεροπορικό κι όταν ακούσουμε βόμβο
αεροπλάνου να ρίξουμε», έχει δηλώσει ο Κυριάκος Λάρκος, ένας από τους χειριστές
πυροβόλου τότε. «Μετά ήρθε δεύτερη διαταγή, όταν δείτε πράσινη φωτοβολίδα θα
βάλετε, όταν δείτε κόκκινη δεν βάζετε. Είδαμε τη φωτοβολίδα και αρχίσαμε και
βάζαμε εννιά-εννιά βλήματα».
Σύμφωνα με τον
αντισμήναρχο εν αποστρατεία Φίλιππο Κόλια, υπεύθυνος του πύργου ελέγχου
αεροδρομίου Λευκωσίας το 1974, δεν γνώριζαν για την άφιξη των Noratlas. «Τίποτα
δεν ξέραμε, ώς την τελευταία στιγμή πήρα το Γενικό Επιτελείο και τους είπα ότι
έρχονται Νoratlas και κανείς δεν ήξερε ότι έρχονταν», έχει δηλώσει σε
ντοκιμαντέρ. Σε συνέντευξή του στο ΡΙΚ, ο έφεδρος στρατιώτης στην 185ης Μοίρας
Πυροβολικού Γιώργος Παστού, ο οποίος εκτελούσε χρέη ανθυπολοχαγού στη διάρκεια
της εισβολής, αναφέρει πως, ελλείψει ενημέρωσης, είχε δώσει διαταγή να ρίξουν
το αεροπλάνο. «Μας άναβαν τους προβολείς πως είναι ελληνικά, να μην χτυπάμε.
Όταν ρίξαμε το τρίτο, μας είπαν με τηλεβόα πως είναι ελληνικά. Τότε παγώσαμε,
σταματήσαμε και τρέξαμε μήπως έχει ζωντανούς. Βρήκα τον Ζαφειρίου (τον μοναδικό
επιζώντα του «Νίκη 4»), με έπιασε από το χέρι και μου είπε ΄λίγο νερό ρε
πατρίδα΄. Βρήκαμε κι άλλους νεκρούς που δεν είχαν ούτε γδάρσιμο πάνω τους». Ο
ίδιος μετέφερε τη μαρτυρία ότι εντόπισαν τουλάχιστον εφτά νεκρούς, οι σοροί των
οποίων ήταν σχεδόν ακέραιες, και τις τοποθέτησαν κάτω από τα κυπαρίσσια
Επιχείρηση
αυτοκτονίας
Η επιχείρηση «Νίκη» το
1974 έγινε με βάση το «Σχέδιο Κ», το οποίο προέβλεπε τη συνδρομή της Ελλάδας σε
περίπτωση τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Για το σχέδιο, το οποίο δεν είχε
δοκιμαστεί ποτέ σε άσκηση, αποφασίστηκε αρχικά η αποστολή της Β΄ μοίρας
καταδρομών που είχε έδρα στη Ρεντίνα με
αεροσκάφη της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Ωστόσο άγνωστο για πιο λόγο δεν μπόρεσε να
γίνει η μεταφορά με τα αεροσκάφη της «Ολυμπιακής» και το απόγευμα της 21ης
Ιουλίου δόθηκε διαταγή να αποσταλεί στην Κύπρο από την Κρήτη η Α΄ Μοίρα
καταδρομών με τα μεταγωγικά αεροσκάφη Noratlas. Πρόκειται για αμερικάνικα
αεροσκάφη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που είχαν δοθεί στην Ελλάδα και έδρευαν
στην αεροπορική βάση της Σούδας. Σε καθένα από τα 20 αεροπλάνα επιβιβάστηκαν 30
καταδρομείς και πυρομαχικά. Απογειώθηκαν 15 και τα υπόλοιπα 5 δεν πέταξαν γιατί
είχε παρέλθει ο χρόνος μέσα στον οποίο θα έπρεπε να ξεκινήσει η αποστολή ώστε
να φτάσουν πριν ξημερώσει στη Κύπρο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις
διαταγές δεν έπρεπε να απογειωθεί ούτε το 15ο αεροσκάφος αλλά πήρε την ευθύνη
μόνος του ο κυβερνήτης και αναχώρησε για τη Κύπρο.
Η πτήση έγινε με σιγή ασυρμάτου
, σβηστά φώτα και με ύψος γύρω στα 300-500 πόδια πάνω από την επιφάνεια της
θάλασσας Η προσγείωση των αεροσκαφών
ήταν σκέτη κόλαση καθώς δεχόντουσαν πυρά από τις ελληνοκυπριακές δυνάμεις.
Μετά την προσγείωσή τα
πληρώματα των αεροσκαφών έκαψαν τα Noratlas που κατάφεραν να φτάσουν στη Κύπρο
ώστε να μην υπάρχουν στοιχεία εμπλοκής της Ελλάδας. Από τα 15 αεροσκάφη, τα 8
επέστρεψαν στη Σούδα, και στο Ηράκλειο ενώ ένα βρέθηκε στη Ρόδο.
Η
ταφή του Noratlas
Το αεροσκάφος μαζί με τις
σορούς των νεκρών κλήθηκε να θάψει στο σημείο που κατέπεσε ο χειριστής εκσκαφέα
Σάββας Ποκεριζές, ο οποίος το 1999 κλήθηκε να δώσει κατάθεση στην αστυνομία.
Σύμφωνα με τη κατάθεση του που δημοσίευσε αυτούσια η εφημερίδα «Πολίτης» της
Κύπρου αναφέρεται: «Κατά το έτος 1974, είχα δικό μου εκσκαφέα. Όταν έγινε η
εισβολή, με έκαμαν επίταξη με τον δικό μου εκσκαφέα. Την τρίτη ημέρα της
εισβολής, τον Ιούλιο του 1974, με κάλεσαν στην αστυνομία και πήγα με τον
εκσκαφέα μου. Εκεί στην αστυνομία Δευτεράς είχε και έναν Ελλαδίτη αξιωματικό
και με διέταξε να πάω στο κέντρο Μακεδονίτισσα με τον εκσκαφέα μου. Εγώ με τον
εκσκαφέα μου πήγα κατά η ώρα 11:00 π.μ. στο κέντρο Μακεδονίτισσα. Αφού
σταμάτησα τον εκσκαφέα μου, μπήκα μέσα στο κέντρο. Εκεί είχε τρεις Έλληνες
αξιωματικούς, ενώ ήμαστε μέσα στο κέντρο, ήλθε ένα αυτοκίνητο φορτηγό, νομίζω
μάρκας Dodge. Ήξερα τον σιοφέρη του φορτηγού, γιατί δουλεύκαμε μαζί στον
Παρασκευαΐδη. Δεν ξέρω όμως το όνομά του. Άμα ήρτε το φορτηγό βγήκα από το
κέντρο μαζί με τους τρεις αξιωματικούς, που δεν ήξερα τα ονόματά τους. Εκεί
κάτω από τους πεύκους είδα νεκρούς στρατιώτες. Τους έβαζαν στις πατανίες
(κουβέρτες) και τους φόρτωναν στο
φορτηγό. Από ό,τι θυμούμαι από το μέρος αυτό μάζεψαν 8 στρατιώτες και έλεγαν
ότι ήταν Ελλαδίτες που ήταν μέσα στο αεροπλάνο. Αφού μαζέψαν τους νεκρούς
αυτούς, ο Ελλαδίτης αξιωματικός μού είπε να τον ακολουθήσω με τον εκσκαφέα μου.
Αυτός προχώρησε και πήγε εκεί σε μια λαξιά (χαντάκι), που τώρα είναι ο Τύμβος
της Μακεδονίτισσας. Άμα πήγα εκεί είδα ένα αεροπλάνο καμένο και οι μηχανές του
ήταν δύο πεταξούμενες, μία ήταν πιο μακριά.
Εκεί ο αξιωματικός αυτός
μου είπε να θάψω τις μηχανές και το αεροπλάνο για να μην φαίνεται τίποτε. Έξω
από το αεροπλάνο θυμούμαι ότι είδα 8 στρατιώτες που ήταν μισοκαμένοι. Αυτούς
τους έβαλαν σε φορτηγό αυτοκίνητο και το φορτηγό έφυγε. Εγώ άνοιξα δύο λάκκους
και έβαλα στον καθέναν από μία μηχανή. Στη συνέχεια άρχισα για να θάψω το
αεροπλάνο. Εκούντουν (έσπρωχνα) χώμα με τη χούφτα του εκσκαφέα μου για να κάμω
πάγκο για να βγω πάνω στην καμπίνα του αεροπλάνου. Άμα βγήκα στην καμπίνα, την
άνοιξα και μέσα είδα πέντε νεκρούς που ήταν κρουσμένοι (καμένοι) και δεν
αναγνωρίζονταν. Εγώ τότε άρχισα και έβαζα χώμα για να σκεπαστεί το αεροπλάνο να
μην φαίνεται. Το χώμα άρχισα και το έβαλα μέσα στην καμπίνα του αεροπλάνου. Οι
πέντε νεκροί που ήταν μέσα στην καμπίνα σκεπάστηκαν από το χώμα. Τους νεκρούς
δεν τους πιάσαμε, γιατί δεν μπορούσαμε όπως ήταν μέσα στην καμπίνα. Σαν έβαζα
χώμα, σε μία στιγμή είδα στη χούφτα του τράκτορ ακόμα έναν νεκρό και τον έβαλα
μαζί με το χώμα μέσα στην καμπίνα του αεροπλάνου. Αφού σκέπασα με χώμα την ουρά
του αεροπλάνου, πήγα στην μπροστινή του πλευρά για να το σκεπάσω. Όταν όμως
πλησίασα μπροστά είδα χαμαί (κάτω) στο χώμα κοντά στο αεροπλάνο χειροβομβίδες
και φοβήθηκα μήπως εκραγούν και σταμάτησα. Εγώ στην περιοχή εκεί έμεινα μόνος
μου, διότι οι Ελλαδίτες αξιωματικοί έφυγαν αφού φόρτωσαν τους νεκρούς στο
φορτηγό. Στη συνέχεια με τον εκσκαφέα μου επέστρεψα στη Δευτερά και πήγα στον
αστυνομικό σταθμό Δευτεράς και τους ανέφερα ότι εκεί που σκέπαζα το αεροπλάνο
είδα χειροβομβίδες και έφυγα χωρίς να το σκεπάσω όλο. Εκεί είχε έναν Ελλαδίτη
αξιωματικό ο οποίος μου είπε εντάξει, όταν όμως σε χρειαστούμε θα σε
ξαναφωνάξουμε. Εγώ δεν ξαναπήγα στη Μακεδονίτισσα για να συμπληρώσω το έργο μου
και δεν ξέρω τι έγινε μετά».
http://www.newsit.com.cy/default.php?pname=Article&art_id=175857&catid=31
http://giparakis.gr
www.onalert.g
http://www.protothema.gr/greece/article/498041/anazitoun-sto-noratlas-sorous-19-katadromeon-apo-to-1974/
http://www.newsit.com.cy/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου