Νίκου Αμμανίτη : Από χωρίου εις χωρίον...

ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ 

μέσα στον χρόνο

 

Από χωρίου εις χωρίον...

 

Tου Νίκου Αμμανίτη

Το καλοκαίρι του 1967, πρώτο καλοκαίρι με τη χώρα «εις τον γύψο» της δικτατορικής διακυβερνήσεως, κυλούσε όπως σχεδόν όλα τα καλοκαίρια εις τον ευλογημένο αυτόν τόπο που λέγεται Ελλάς.  Εάν μάλιστα εξαιρέσουμε τις συλλήψεις μερικών θερμοκέφαλων, που δεν συμμερίζονταν τις απόψεις ένιων αξιωματούχων των Ενόπλων Δυνάμεων και συνωμοτούσαν για την επιστροφή της Πολιτείας «εις το φαύλον παρελθόν», κατά τη συνήθη ρήση του ταξιάρχου Στυλιανού Παττακού, και εάν εξαιρέσουμε επίσης την αποστολή, δημοσία δαπάνη, για διακοπές στα ξερονήσια μερικών κακοανατεθραμμένων μικροαστών, που «ονειρεύονταν ως μη όφειλαν την κοινωνική επανάσταση», συν την εντατική λειτουργία των στρατοδικείων, που εργάζονταν υπερωριακώς με μακροχρόνιες ποινές στους «μη συμμορφουμένους με τας υποδείξεις», μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε πως ζούσαμε ζωή παραμυθένια. Όμως, επειδή, ως γνωστόν, πέραν ενός ευλόγου χρόνου μιας επταετίας, «του Έλληνα ο τράχηλος ζυγόν δεν υποφέρει», ο λαός αντιδρούσε διηγούμενος ανέκδοτα όπου πρωταγωνιστούσε κυρίως ο Παττακός και το μυστρί του. Έτσι, το καλοκαίρι εκείνο, ενώ οι Έλληνες έκαναν τα μπάνια τους και έτρωγαν αμέριμνοι τα καρπούζια τους, που διατηρούνταν σε χαμηλή τιμή, ο βασιλεύς Κωνσταντίνος είχε μεταβεί στην Αμερική, όπου ιδροκοπούσε για ύψιστους εθνικούς λόγους, αγωνιζόμενος να εξηγήσει στην πολιτική ηγεσία της φίλης και συμμάχου χώρας τα ιδανικά της επαναστάσεως της 21ης Απριλίου, λες και εκείνοι δεν τα γνώριζαν. Κάποτε ήρθε το φθινόπωρο, τα χελιδόνια έφυγαν, ο άναξ επέστρεψε και η ζωή ξαναβρήκε τον ρυθμό της…

Καθώς ο Έλληνας είναι περίεργος τύπος και, σύμφωνα με τις θεωρίες των φιλοσόφων, εάν του πεις ότι υπάρχουν στον ουρανό δέκα δισεκατομμύρια άστρα θα το πιστέψει άνευ ουδεμιάς αντιρρήσεως, ενώ εάν δει πινακίδα με το προειδοποιητικό «προσοχή, χρώματα» θα βάλει το δάκτυλο στη βαμμένη επιφάνεια να διαπιστώσει εάν είναι αλήθεια. Έτσι, «του χειμώνος πλησιάζοντος», που θα έλεγε και ο Μποστ, άρχισε να κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα η φήμη ότι κάτι ψήνεται για την ανατροπή της χούντας. Για τους μη γνωρίζοντας την κρατούσα ορολογία, χούντα αποκαλούνταν μια ομάδα αξιωματικών που προετοίμαζε στη Σχολή Ευελπίδων τους μελλοντικούς πρωθυπουργούς της χώρας για τα εκατό επόμενα χρόνια. Μέσα στο κλίμα αυτό, η φήμη της ανατροπής έφτασε και στα αυτιά του μεγαλειοτάτου, που έκρινε πως όφειλε να αδράξει την ευκαιρία να γίνει «τέως» πριν την ώρα του. Εν τω άμα, λοιπόν, άρχισε να καταστρώνει σχέδια δράσεως συνεπικουρούμενος από ευφυείς ανακτορικούς κύκλους. Το μεγαλόπνοο σχέδιο που καταστρώθηκε ήταν μεγαλοφυές και απλούστατο. Απλούστερο και από το αβγό του Κολόμβου. Την ώρα «Χ» της ημέρας «Ψ», μια Ντακότα της Πολεμικής Αεροπορίας θα παρκάριζε με αναμμένη τη μηχανή πλησίον των ανακτόρων Τατοΐου. Για να μην κινήσει υποψίες, ο πιλότος της θα είχε προετοιμάσει καμιά πενηνταριά σάντουιτς με διάφορα «πατέ», σολομό και αυγά ορτυκιών, ενώ ο ίδιος, εκτός γαρδούμπας, τίποτα από δαύτα δεν έτρωγε. Την ίδια ώρα ο υπαρχηγός επιτελείου (διορισμένος από τη χούντα) διατάχθηκε να μεταβεί στο επιτελείο και να καταργήσει τον διορισμένο από τη χούντα Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και να αναλάβει εκείνος. Το έπραξε. Μόνο που ο αρχηγός, αντί να του παραδώσει την Αρχή, πάτησε το κουδούνι και είπε στον ιπποκόμο Εσατζή που μπήκε: «Πιάσε αυτόν τον κύριο και κλείσ' τον στην μπουζού». Χωρίς περιττές χρονοτριβές, ο επικεφαλής του Στρατεύματος γινόταν ο πρώτος που μάθαινε την έναρξη κινήματος από τον βασιλέα. 

Ήταν 13η Δεκεμβρίου 1967, σαν σήμερα να πούμε, που ο βασιλεύς πήρε και φόρτωσε στην Ντακότα, που περίμενε με αναμμένη τη μηχανή, τη γυναικούλα του, τη μανούλα του, το σκυλάκι του και τον χουντικό πρωθυπουργό του και πετάχτηκε ως τη Λάρισα για να ξεσηκώσει τα εκεί στρατά και να βαδίσει επικεφαλής τους εναντίον των Αθηνών, να ανατρέψει την κυβέρνηση τού πρωθυπουργού που τον συνόδευε και να τον ξαναδιορίσει στην Αθήνα πρωθυπουργό. Τα υπόλοιπα ακολούθησαν νομοτελειακά. Στη Λάρισα που φτάσανε, εξήγησε τον σκοπό της ενέργειάς του, αλλά τα στρατά απάντησαν όπως οι Ιταλοί του ανεκδότου όταν διέταξε ο διοικητής τους επίθεση και όρμησε ακάθεκτος με το όπλο στο χέρι, ενώ οι φαντάροι του, παραμένοντας ακούνητοι και καλυμμένοι στο αμπρί τους, τον χειροκροτούσαν φωνάζοντας: «Μπράβο, κολονέλλο»…

Μετά τα μπράβο της Λάρισας πετάχτηκε το σόι ως την Καβάλα προκειμένου να ξεσηκώσει τις ετοιμοπόλεμες μονάδες της μεθορίου, αλλά «ου». Ο στρατηγός Πατίλης ανέλαβε, επαναστατικώ δικαίω, την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων Βορείου Ελλάδος, ο Παττακός γύρισε από τα Καλάβρυτα όπου πήγε να τιμήσει την επέτειο της εκτελέσεως όλων των κατοίκων της πολίχνης από τους Γερμανούς, έβαλε στον ρεφενέ τα τεθωρακισμένα του, ενώ βασιλόφρονες αξιωματικοί συλλαμβάνονταν και τελικά η κάθε αναταραχή κατεστάλη. Βαθιά δημοκράτης, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος αντικατέστησε τον βασιλέα, που ήταν αδικαιολογήτως απών, με τον αντιστράτηγο Ζωιτάκη, που ήταν δικαιολογημένα παρών, και άρχισε να συγγράφει σχέδιο Συντάγματος για τη διοργάνωση ενός δημοκρατικού και δικομματικού κράτους, όπου η εξουσία θα ασκείται από αξιωματικούς που οι μισοί θα ευρίσκονται εις την Αρχή και οι υπόλοιποι στις φυλακές…

Το ραδιόφωνο ενημέρωσε τον λαό ότι «ο Κωνσταντίνος και οι συνωμότες κρύπτονται από χωρίου εις χωρίον…». 

ΤΟ ΠΑΡΟΝ