ΤΥΠΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ : Ο Σιλιγάρδος

ΤΥΠΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

Ο Σιλιγάρδος

Ο Χαράλαμπος Σιλιγάρδος ήταν τύπος παράδοξος, εκκεντρικός, ό,τι άλλο θέλετε, αλλ' όχι γελοίος.

Καταγόταν από το Βυζάρι, ένα όμορφο χωριό στους πρόποδες της Ίδης, στην επαρχία Αμαρίου. Το όνομα του και η οικογένεια του ήταν από τις καλύτερες της Κρήτης.

Όταν εμφανίσθηκε στην Αθήνα, το καλοκαίρι του 1896, ήταν περίπου πενήντα χρόνων, υψηλός, εύσωμος, απλά ντυμένος και φοβερά μύωψ. Έτρεφε μακριά γκρίζα γενειάδα και φορούσε μικρό καπέλο «καταλανικό». Στην ηλικία αυτή ήταν ακόμη ένας ωραίος άντρας. Νέος όμως ήταν ο Δον Ζουάν της εποχής του! Οι κατακτήσεις του ήταν αμέτρητες.

Ο Σιλιγάρδος είχε κληρονομήσει μεγάλη περιουσία και είχε περάσει τα νιάτα του κατά τα δύο τρίτα διασκεδάζοντας και κατά το ένα τρίτο μελετώντας.

Ήταν άλλωστε γλωσσομαθέστατος. Φορούσε σακάκι και πανταλόνι του Ρετσίνα, και ενώ τις περισσότερες φορές έκανε παρέα με βαρκάρηδες και ψαράδες, έπιανε συχνά συζήτησι και με υψηλά πρόσωπα.

Επί πλέον ήταν φοβερά ρωμαλέος τόσο που πολλές φορές είχε σπάσει τα μούτρα και τις μύτες πολλών, που είχαν τολμήσει να τα βάλουν μαζί του.

Είχε μεγάλη εγκυκλοπαιδική βιβλιοθήκη και το πάθος του ήταν το διάβασμα.

Μια μέρα λοιπόν του έπεσε στα χέρια και ο Αγαθάγγελος. Στην αρχή τον διάβασε από περιέργεια, έπειτα όμως βάλθηκε να τον μελετά, να τον σχολιάζει. Από αυτή, λοιπόν, τη μελέτη του Αγαθάγγελου του κόλλησε η μανία να κάνη προφητείες, που πολλοί την εποχή εκείνη καθόντουσαν και τις άκουγαν με κατάνυξη κι' άλλοι μ' ανοιχτό το στόμα. Με τόση μάλιστα πειστικότητα μιλούσε, που δεν επέτρεπε στον ακροατή του να γελάσει, να τον αντίκρουση, να τον ειρωνευτεί...

Όταν κάποτε ένας παλιός Αθηναίος του είπε ότι ένας τόσο μορφωμένος άνθρωπος σαν κι' αυτόν δεν έκανε καλά να πιστεύει στον Αγαθάγγελο και να τον σχολιάζει, ο Σιλιγάρδος τον κοίταξε παράξενα και με σοβαρό ύφος του απάντησε:

- Εγώ πιστεύω στο πεπρωμένο και συνεπώς στις προαισθήσεις της ψυχής! Πιστεύω ακόμη στην πνευματική εξέλιξη των όντων. Και τότε πες μου, αφού από τη μελέτη της υλικής εξελίξεως μπορούμε να προμαντεύσουμε την υλική τύχη των πραγμάτων του κόσμου, γιατί από τη μελέτη της πνευματικής εξελίξεως να μη προμαντεύουμε και την πνευματική;...

Οι συλλογισμοί του αυτοί του ήταν, βέβαια, κάπως... σκοτεινοί Τις περισσότερες φορές ωστόσο εκείνα που έλεγε κι' εκείνα που υποστήριζε ήταν όλα σωστά και λογικά. Δεν ήταν παραμύθια, ούτε λόγια του αέρος.

Το σπουδαιότερο μάλιστα ήταν ότι ο άνθρωπος αυτός, που σε όλα του ήταν σοβαρός και διόλου φλύαρος, σαν τους συνηθισμένους αθηναϊκούς τύπους, εκφραζόταν με μια πειστικότητα, που αφόπλιζε. Είχε όμως την πετριά της προφητείας!...

Στα 1897 ο Σιλιγάρδος είχε πάει στην πατρίδα του. Εκεί τη μισή μέρα ψάρευε και την άλλη μισή προφήτευε!

Ήταν ηλιοκαμένος από το ψάρεμα και τα χέρια του είχαν κάποιο δερματικό νόσημα. Δεν έπινε ποτέ του, μα κάπνιζε σαν φουγάρο. Έκανε μάλιστα τότε συντροφιά με Ναπολιτάνους ψαράδες, που πήγαιναν κάθε χρόνο να ψαρέψουν στην Κρήτη, γιατί ήξερε άριστα την ιταλική γλώσσα. Διοικητής στην Κρήτη ήταν ο Καραθεοδωρής.

Η Βουλή είχε συνέλθει και υποσχόταν να επαναφέρει το καθεστώς πριν από το 1889. Συζητούσαν λοιπόν τότε για κάποιο δάνειο, που είχε γίνει λόγος γι' αυτό στη Βουλή.

Ο Σιλιγάρδος είπε ένα βράδυ στη συντροφιά του:

- Μη σκοτίζεστε! Σε λίγες μέρες θ' ακούσετε πώς γίνονται φοβερά πράγματα μακριά όμως... Το Μάιο η Κρήτη θα αιματοκυλιστεί και μέσα στις πόλεις θα σφάξουν χριστιανούς. Μια μικρή επανάσταση θ' αρχίσει τότε και θα τελείωση σε δυο-τρεις μήνες... Αλλά σε λίγο καιρό θα ξαναρχίσει. Σφαγές θα γίνουν κι' οι Ευρωπαίοι θα έρθουν στην Κρήτη. Δεν θα μείνουν όμως για πάντα,

Η Ελλάς θ' αρχίσει πόλεμο με την Τουρκία. Έναν παράξενο πόλεμο, Όταν θα φαίνεται πως τελειώνει, θα ξαναρχίζει πιο φοβερός. Η Τουρκία θα νικήσει στην αρχή κι ο Τούρκος θα μπει μέσα στην Αθήνα. Τότε ο βασιλιάς θα φύγει κι' ο Τούρκος, αφού μείνει στην Αθήνα δυο-τρεις ημέρες ή τρεις ώρες, θα φύγει κι αυτός. Η Ευρώπη θα πιαστεί μαλλιά με μαλλιά και στη Σούδα θα γίνει ναυμαχία. Τότε το ξανθό γένος του Βορρά θα κατέβη προς τα κάτω. Κι' ύστερα από έναν φοβερό και τρομερό πόλεμο, όπου το αίμα θα τρέξει σαν ποτάμι, η Ελλάδα θα βγει νικήτρια και όλοι οι Έλληνες θα ελευθερωθούν, όσοι ζήσουν, γιατί πολλοί θα χαθούν...

Και τελειώνοντας την προφητεία του πρόσθεσε:

-  Μακάριοι οι επιζήσαντες!

Η πιο περίεργη από τις προφητείες του ήταν εκείνη ακριβώς που έκανε λόγο για την αποστολή στρατού στην Κρήτη:

- Θα έρθει στρατός στην Κρήτη, αλλά θα φύγει άπρακτος. Η Κρήτη θα ελευθερωθεί μονάχη της!

Κι' όταν τον ρώτησαν πότε θα τελείωση ο πόλεμος, ο Σιλιγάρδος απάντησε:

-  Με το τέλος του αιώνα! Η Ελλάς μονάχη της δεν θα κάνη τίποτα... Θα την πολεμήσει η Ευρώπη. Μα θα βάλει εξ αιτίας της Κρήτης φωτιά στο μπαρούτι. Και από μέσα από το φοβερό κακό που έχει να γίνει, θα βγει μεγάλη η Ελλάδα.

Ο Σιλιγάρδος έζησε με την όμορφη και σεμνή γυναικούλα του που συμμεριζόταν τις πεποιθήσεις του, ως το τέλος του 1897 στο γραφικό του χωριό Βυζάρι.

Και όταν τον ερώτησαν αν αυτός ο ίδιος θα ζήση για να δει αν οι προφητείες του βγουν αληθινές, ο Σιλιγάρδος απάντησε:  

-  Εγώ θα σκοτωθώ πάνω σε μάχη!...

Μα ο Σιλιγάρδος κατόπιν ξεχάστηκε κι' έτσι κανείς δεν έμαθε με ποιο τρόπο πέθανε ο σχολιαστής αυτός του Αγαθάγγελου.

Ο ΠΑΛΗΟΣ

Αναδημοσίευση από το περιοδικό «Θησαυρός», 7 Μαρτίου 1954

"συλλογές" Ιανουάριος 2008