Κυπριακό ώρα μηδέν …

Η επιστροφή της Αμμοχώστου είναι πάντα στην πρώτη γραμμή των ελληνοκυπριακών θέσεων

Κυπριακό ώρα μηδέν …

Οι τέσσερις ενστάσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς

του Χρήστου Καπούτση

xkapout@otenet.gr

Χρονιά-ορόσημο για το Κυπριακό θα είναι το 2016, εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι σε Αθήνα και Λευκωσία. Οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η γεωστρατηγική θέση της Κύπρου και τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα στον βυθό της Κυπριακής ΑΟΖ συνιστούν επαρκέστατους λόγους, ώστε η «ενδιαφερόμενη» διεθνής κοινότητα να επιθυμεί την επίλυση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου.

Οι πιέσεις ΗΠΑ, ΟΗΕ, Βρετανίας και ΕΕ είναι, πλέον, ασφυκτικές και προς τους δύο ηγέτες της... Κύπρου, προκειμένου να αποδεχθούν το ταχύτερο δυνατό τη δημιουργία του νέου κυπριακού κράτους. Το πολιτειακό σχήμα που προτείνουν είναι μια παραλλαγή του περιώνυμου σχεδίου Ανάν. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα ζητήματα, πολιτικής και πολιτειακής φύσεως, αλλά και νομικά ζητήματα, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από το ευρωπαϊκό κεκτημένο, καθώς και κάποι­ες πραγματικότητες, που δεν είναι δυνατόν να αγνοηθούν.

1. Το Κυπριακό είναι διεθνές ζήτημα τουρκικής στρατιωτικής εισβολής και παράνομης κατοχής. Είναι αδιανόητο, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης να τελεί σήμερα υπό στρατιωτική κατοχή.

2. Το νέο κράτος δεν μπορεί να προκόψει ως ένωση δύο ισότιμων κρατών, δηλαδή μια μορφή συνομοσπονδίας. Συνομοσπονδιακό κράτος, από πλευράς ευρωπαϊκού δικαίου, δεν μπορεί να επιβιώσει στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης. Συνεπώς, μόνο ένα ομοσπονδιακό κράτος θα ήταν ανεκτό, γιατί δεν νοείται επανίδρυση κυπριακού κράτους, δηλαδή διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους-μέλους του ΟΗΕ και ισότιμου μέλους της ΕΕ και της ευρωζώνης. Η φυσιολογική εξέλιξη θα είναι, η Κυπριακή Δημοκρατία, ύστερα από την επανένωση, να έχει μία διεθνή προσωπικότητα, μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και, έτσι, ως κυρίαρχο κράτος, δεν θα έχει ανάγκη εγγυήτριες δυνάμεις.

3. Ισχυρή διαφωνία της ελληνοκυπριακής και ελλαδικής πλευράς με την Τουρκία συνίσταται στο εξής: Η ελληνική και η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση επιμένουν στην ανάγκη απόσυρσης των κατοχικών δυνάμεων από την Κύπρο, ως θεμελιώδη προϋπόθεση για την επίλυση του Κυπριακού. Αντίθετα, η Τουρκία επιμένει στη διατήρηση των εγγυητριών δυνάμεων στο νησί. Ο ΥΠ.ΕΞ, Ν. Κοτζιάς, στη συνάντηση που είχε με τον ειδικό σύμβουλο του γενικού γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ξεκαθάρισε ότι «η Ελλάδα δεν αποδέχεται ούτε το αναχρονιστικό σύστημα εγγυήσεων, που δεν συνάδει εξάλλου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, ούτε την παρουσία ξένων στρατευμάτων στην Κύπρο, μετά από μια επίτευξη συμφωνίας».

4. Το θέμα των Τούρκων εποίκων και η επιστροφή της Αμμοχώστου δεν μπορούν να αγνοούνται στις συνομιλίες.

Κατά την πορεία των ενδοκοινοτικών διαπραγματεύσεων, η τουρκική πλευρά έχει καταγράψει σημαντικές διπλωματικές επιτυχίες όπως: Διεθνώς έχει εμπεδωθεί η ιδέα για ύπαρξη δύο ισότιμων κρατών στην Κύπρο, που οι δύο ηγέτες τους συνομιλούν για να τα επανενώσουν σε ένα νέο κράτος. Επίσης, η τουρκική, εξαναγκαστική, διπλωματία υποχρέωσε την Κυπριακή Δημοκρατία να διακόψει τις γεωτρήσεις, ώστε οι υδρογονάνθρακες της κυπριακής ΑΟΖ (στην κατεχόμενη Β. Κύπρο) να είναι μέρος των διαπραγματεύσεων, αλλά και της λύσης του Κυπριακού.

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ 16.01.2016