Δουλεύουν με τη NASA και επιμένουν Ελλάδα

Εξηγούν τις δυσκολίες τού να κάνει κάποιος έρευνα και καριέρα στη χώρα μας

Γράφει η Μαρνυ Παπαματθαίου

«Ο νυν υπουργός Παιδείας είναι ο έκτος σε αυτή τη θέση από το 2012 και ο νυν γενικός γραμματέας Ερευνας και Τεχνολογίας ο τέταρτος την ίδια περίοδο. Πείτε μου για ποιον λόγο κάποιος στο εξωτερικό να πάρει σοβαρά ανθρώπους που έχουν αναμενόμενη θητεία μικρότερη από εκείνη ενός φαντάρου; Και τελικά για ποιον λόγο να πάρουν σοβαρά και οι ίδιοι τη δουλειά τους;».

Ο 42χρονος κ. Νίκος Σέργης, ερευνητικός συνεργάτης του Γραφείου Διαστημικής Ερευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, με ειδίκευση στη Διαστημική Φυσική, είναι τελικά αυτός για τον οποίο μιλούν όλοι οι υπουργοί Παιδείας των τελευταίων ετών: ο νέος υπερεξειδικευμένος επιστήμονας που μπορεί να συνεργάζεται με τη ΝΑSΑ και να απολαμβάνει ήδη περισσότερες από 700 αναφορές (citations) από συναδέλφους του ζει στην Ελλάδα και δεν θέλει να φύγει. Και παίρνει τον εαυτό του πολύ σοβαρά.

Ολα για τον Κρόνο

 

Ο κ. Σέργης και ο συνάδελφός του κ. Κώστας Διαλυνάς, με εξίσου ενδιαφέροντα προσόντα και προοπτικές, είναι οι βασικοί συνεργάτες στην Ελλάδα του ακαδημαϊκού και διαστημικού επιστήμονα, πρωτοπόρου ερευνητή κ. Σταμάτη Κριμιζή, ο οποίος ηγείται και του Γραφείου Διαστημικής Ερευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Αντικείμενο του κ. Σέργη είναι η έρευνα στον τομέα της Διαστημικής και Μαγνητοσφαιρικής Φυσικής, της Πλανητικής Φυσικής και της Φυσικής Πλάσματος, με έμφαση στην ανάλυση δεδομένων που παρέχονται από εν εξελίξει διαστημικές αποστολές, στις οποίες συμμετέχει ενεργά σε συνεργασία με τη NASA, την ευρωπαϊκή ESA και το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στις ΗΠΑ.

Τα τελευταία χρόνια δε η ομάδα ασχολείται κυρίως με την αποστολή του ρομποτικού διαστημικού οχήματος «Cassini» που έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο και μεταφέρει στη Γη μετρήσεις. Οι αναλύσεις αυτές χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ αλλά γίνονται στην Ελλάδα...

Για τους δύο νεαρούς συνεργάτες του ο κ. Κριμιζής εξομολογείται μιλώντας στο «Βήμα» ότι, αν ήθελαν να φύγουν από την Ελλάδα, την επομένη θα είχαν δεκάδες προτάσεις κυρίως από τις ΗΠΑ. Είναι όμως και οι δύο ιδεολόγοι της... Ελλάδας.

«Ναι, εμείς αγαπάμε τη χώρα μας, αλλά τελικά, ας σκεφθούμε, έχουμε δομές που να μπορέσουν να πείσουν έναν δισεκατομμυριούχο να επενδύσει εδώ τα λεφτά του;» επισημαίνει ο κ. Σέργης. «Μήπως τελικά το οικονομικό θέμα είναι η δικαιολογία μας για να τα αφήνουμε όλα διαλυμένα; Πώς να πείσουμε τους εταίρους μας στην ΕΕ αλλά και στην υπόλοιπη υφήλιο ότι είμαστε σοβαροί όταν οι υπουργοί των κρίσιμων χαρτοφυλακίων στη χώρα μας δεν ξεπερνούν τους 18 μήνες στη θέση τους;» λέει χαρακτηριστικά.

«Σκεφθείτε να καθήσετε απέναντι από έναν έλληνα υπουργό και να διαφωνήσετε με την οπτική γωνία και τις θέσεις του. Τι θα σκεφθείτε; Να παραθέσετε λογικά επιχειρήματα για να τον πείσετε ή "πόσο θα κάτσει σε αυτή τη θέση, ας μην ασχοληθώ καν"; Ε, λοιπόν, έτσι μας βλέπουν οι ξένοι» σημειώνει.  

ΑΕΙ χωρίς στήριγμα

 

Ο κ. Διαλυνάς, από την πλευρά του, σπούδασε επίσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε το διδακτορικό του δίπλα στον κ. Κριμιζή σε θέματα που αφορούσαν τη μελέτη της μαγνητόσφαιρας του πλανήτη Κρόνου, με τη χρήση δεδομένων της αποστολής «Cassini».

Για τα ελληνικά πανεπιστήμια λέει ότι το επίπεδό τους, όπως το είδε από την πλευρά του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι υψηλό. «Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που ένα σημαντικό ποσοστό ελλήνων φοιτητών προχωρεί μπροστά, τόσο στην Ελλάδα, παρά τα αναρίθμητα εμπόδια που καλούνται να υπερπηδήσουν, όσο και στο εξωτερικό, με ταχύ και σταθερό βηματισμό σε όλα τα διαφορετικά πεδία της επιστήμης. Ασφαλώς, αυτό δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας "ιδιαίτερης ευφυΐας" των ελλήνων φοιτητών, όπως ακούω και διαβάζω συχνά σε διάφορα μέσα, αλλά αποτέλεσμα μεταξύ άλλων του επιπέδου σπουδών του ελληνικού πανεπιστημίου» δηλώνει στο «Βήμα».

«Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής φιλοτιμίας - ας μου επιτραπεί η έκφραση - εκείνων που εξαρχής έχουν ή αποκτούν με τυχαίο τρόπο τη δυνατότητα να  πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Για παράδειγμα, το παραπάνω ποσοστό θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερο αν το ελληνικό κράτος στήριζε επί της ουσίας το έργο του πανεπιστημίου, καθώς το μεγαλύτερο τμήμα των ελλήνων φοιτητών δεν μπορούν να προχωρήσουν (πλέον δε ούτε καν να "αρχίσουν") για λόγους εντελώς ανεξάρτητους από την επιστημονική τους επάρκεια και διάθεση» εξηγεί ο κ. Διαλυνάς.

Ο ίδιος τελευταία απασχολείται με δύο διαφορετικά πεδία έρευνας της Φυσικής του Διαστήματος. Το πρώτο αφορά τη μελέτη της δομής, εξέλιξης και δυναμικής της ηλιόσφαιρας μέσω της καταγραφής ενεργητικών ουδέτερων σωματιδίων (ΕΝΑ) και το δεύτερο τη μελέτη της μαγνητόσφαιρας του πλανήτη Κρόνου και συγκεκριμένα τη δυναμική και τις αλληλεπιδράσεις των φορτισμένων σωματιδίων που «δεσμεύονται» από το πλανητικής κλίμακας μαγνητικό πεδίου του Κρόνου.

Ποιο είναι το μέλλον του στην Ελλάδα; «Αυτή είναι μια πάρα πολύ δύσκολη ερώτηση για εμένα και δυστυχώς φοβάμαι πως είναι μια ερώτηση που θα δυσκόλευε το σύνολο σχεδόν των ελλήνων επιστημόνων που ζουν και εργάζονται εντός των συνόρων. Η πραγματικότητα είναι πως - για πολλούς λόγους που δεν έχει αξία να απαριθμήσω τώρα - θα ήθελα να μείνω στην Ελλάδα και ταυτόχρονα να παραμείνω εργαζόμενος στον χώρο της έρευνας στη Φυσική του Διαστήματος» τονίζει.

«Ιδανικά το επιθυμητό θα ήταν όχι μόνο οι έλληνες επιστήμονες του εσωτερικού να μπορέσουν να παραμείνουν και να εργαστούν στην Ελλάδα αλλά και οι συνάδελφοι (σε πολλά και διαφορετικά πεδία της επιστήμης) που έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες να μπορέσουν να επιστρέψουν - όσοι φυσικά το επιθυμούν» αναφέρει ακόμη.

Υπολογισμοί
Το ντοκιμαντέρ και η... διαφήμιση

 

Ο κ. Σέργης αγάπησε το Διάστημα βλέποντας μικρός την επιτυχημένη σειρά ντοκιμαντέρ «Cosmos». Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο ως σήμερα αγαπά και τιμά και, όπως λέει, δεν είναι δύσκολο να δουλεύει από την Ελλάδα στη NASΑ, καθώς «στη δουλειά μας δεν χρειαζόμαστε κατσαβίδια αλλά μόνο έναν υπολογιστή. Δεν χρειαζόμαστε πολυδάπανο εργαστήριο, μόνο πρόσβαση στη βάση δεδομένων όπου καταχωρίζονται οι μετρήσεις των διαστημοπλοίων που μελετάμε».

Στη δουλειά τους έχουν να κάνουν και λίγο με διαφήμιση και... δημόσιες σχέσεις. Οπως αναφέρει ο κ. Σέργης, όταν το γραφείο τους διοργάνωσε ένα μεγάλο επιστημονικό συνέδριο στη χώρα μας πριν από δυόμισι χρόνια, είχαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις: «Κι αν χρεοκοπήσετε;», «Είναι όμως η Ελλάδα ασφαλής;», «Αν τα πράγματα βγουν εκτός ελέγχου;». Μετά την ολοκλήρωσή του, βέβαια, 150 επιστήμονες του Διαστήματος από όλον τον πλανήτη έκαναν τις διακοπές τους στα ελληνικά νησιά και δεν έφυγαν προτού περάσει τουλάχιστον ένας μήνας...

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=769352