To άλμπουμ ζωής του Κωστή Στεφανόπουλου

ΤΟ ΑΛΜΠΟΥM ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Κωστής Στεφανόπουλος υπήρξε ένας σπάνιος πολιτικός. Εκείνο που τον χαρακτήριζε στην 90χρονη ζωή του ήταν η απλότητα, η καλοσύνη, η αφοσίωση στο καθήκον και το σπάνιο προσόν να έχει λίγους, αλλά πιστούς φίλους σε όλες τις τάξεις και τις παρατάξεις.

Ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως μαχητής δεξιός και την έκλεισε ως ο πρόεδρος όλων των Ελλήνων. Ενας ευπατρίδης που πολλές φορές δεν κατάφερε να κερδίσει την ψήφο μας, αλλά τελικά κέρδισε την καρδιά των πολιτών.

 Το «Εθνος της Κυριακής» μέσα από σπάνιες και αδημοσίευτες φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο της οικογένειας Στεφανοπούλου και με τη βοήθεια της Νίτσας Λουλέ, επιστήθιας φίλης του και της γυναίκας που εμπιστεύτηκε για την αυτοβιογραφία του, «φωτίζει» άγνωστες πτυχές του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας από τα παιδικά και φοιτητικά του χρόνια, καθώς και τα πρώτα του βήματα στον πολιτικό στίβο. Ήταν Δεκαπενταύγουστος του 1926 στην Πάτρα... Ο πατέρας του, Δημήτρης Στεφανόπουλος, δικηγόρος και αργότερα πολιτικός του λαϊκού κόμματος και η μητέρα του, Βρισηίδα Φιλοπούλου, κόρη του δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Φιλόπουλου, έχοντας αποκτήσει ήδη έναν γιο, τον Σπύρο, υποδέχονται το νέο μέλος στην οικογένειά τους, τον δευτερότοκο γιο τους Κωστή. «Η μητέρα του κρατά στην αγκαλιά το μικρόσωμο, μαυριδερό αγόρι, τόσο μαυριδερό, που σαν μεγάλωσε οι γονείς του του 'λεγαν πως το πήραν απ' τους αθίγγανους κι εκείνο έκλαιγε», αποκαλύπτει η Νίτσα Λουλέ.

Αδυναμία στον αδερφό του.

Η Νίτσα Λουλέ είναι ίσως ο μοναδικός άνθρωπος που κατάφερε να «ξεκλειδώσει» συναισθηματικά τον σπουδαίο πολιτικό και να της διηγηθεί ιστορίες από τα χρόνια της παιδικής του αθωότητας. «Είχε μεγάλη αδυναμία στον αδερφό του. Τον θεωρούσε πολύ όμορφο, σε αντίθεση με εκείνον. Ο πατέρας του νόμιζε ότι μοιάζει περισσότερο στους Στεφανόπουλους και τον προόριζε να ακολουθήσει το επάγγελμα του, όπως και έγινε, δικηγόρος».

Η οικονομική άνεση της οικογένειας τους επέτρεπε να μεγαλώσουν με νταντά, μια μικροσκοπική γυναίκα από τη Ζάκυνθο. Τα βράδια, τα δύο αδέλφια κούρνιαζαν στα πόδια της γιαγιάς τους, μάνα της μάνας τους, και ξεφύλλιζαν περιοδικά μόδας. Οπως σημειώνει η κ. Λουλέ, «τον ρωτούσαν ποια του άρεσε και εκείνος τους έδειχνε την πιο άσχημη. Ακόμη και μεγάλος δεν μπορούσε να ξεχωρίσει την όμορφη από την άσχημη γυναίκα. Ηταν μάλλον αδιάφορος». Στη μητέρα του άρεσαν τα χαρτιά, ενώ ο πατέρας του είχε χόμπι το κυνήγι. Οταν μεγάλωσε ο Κωστής, τον έπαιρνε μαζί του και όταν πετύχαινε πού και πού και καμιά μπεκάτσα, εκεί να δεις περηφάνια...

 Από αριστερά: Μαρία Στεφανοπούλου, ο αδερφός του Σπύρος, ο πεθερός του Ηλίας Στουνόπουλος, ο Κωστής Στεφανόπουλος, η σύζυγός του Τζένη και η θεία του Αρτεμις Γιογκαράκη.

Η ιεροτελεστία του...φαγητού

Το μεσημεριανό τραπέζι ήταν ολόκληρη ιεροτελεστία. Ετρωγαν όλοι μαζί και ο καθένας είχε τη δική του θέση. Από τις διηγήσεις του η κ. Λουλέ θυμάται πως της είχε εκμυστηρευτεί ότι στη διάρκεια του φαγητού δεν μιλούσαν, έτρωγαν και την τελευταία μπουκιά και δεν σηκωνόντουσαν αν δεν τελείωναν όλοι. Μετά έβγαιναν στην πλατεία Ολγας για παιχνίδι. Επίσης, μαζί με τον αδερφό του λάτρευαν τις παραστάσεις του Καραγκιόζη.

Τα καλοκαίρια η οικογένεια, μετά τα μπάνια στη θάλασσα, ανέβαινε στα Καλάβρυτα για να πάρουν τα παιδιά βουνίσιο αέρα. Το χωριό λεγόταν Σούβαρδο και όλοι μαζί, γιαγιάδες, παππούδες, οι κοπέλες του σπιτιού, σαν καραβάνι, όπως έλεγε ο ίδιος, νοίκιαζαν δωμάτια και εκεί κατέφυγαν και όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος. Ως οικογένεια δεν είχαν μάθει να εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους. Η μάνα του, έξυπνη γυναίκα και από ευκατάστατη οικογένεια, ήταν η αρχηγός στο σπίτι. Τα δύο αδέρφια διδάχτηκαν τη γερμανική και τη γαλλική γλώσσα, ενώ τα αγγλικά ο Kωστής Στεφανόπουλος τα έμαθε αργότερα μόνος του.

Βρισκόμαστε περίπου στη δεκαετία του '30. Εκεί στα μισά του γυμνασίου, πέρα από τα μαθήματα και τις γλώσσες, ο Κωστής άρχισε να ασχολείται και με τον αθλητισμό. Στα νεανικά του χρόνια ήταν αθλητής της κολύμβησης και της υδατοσφαίρισης, ωστόσο, η μεγάλη αγάπη που γεννήθηκε εκείνα τα χρόνια ήταν το σκάκι.

Οι επιδόσεις στο σχολείο. «Ηταν καλός μαθητής και στο δημοτικό έπαιρνε πάντα άριστα, αν και στην πέμπτη τάξη δεν έγραψε καλά μαθηματικά... Πρώτος του έρωτας μια συμμαθήτριά του», αναφέρει χαμογελώντας η κ. Λουλέ.. Στο γυμνάσιο την πρώτη χρονιά ήρθε πρώτος. Τη δεύτερη τον πέρασε ένας συμμαθητής του, ο Νίκος Τσαούσογλου, ένα πάμπτωχο παιδί, που πήγαινε συχνά στο σπίτι τους και διάβαζαν.

Τελικά στο πανεπιστήμιο, στη Νομική Αθηνών, μπαίνει τελευταίος, εκεί που ήταν πρώτος μαθητής, γιατί έδωσε μουντζουρωμένη κόλλα στην έκθεση επειδή δεν του άρεσαν αυτά που έγραψε. Βέβαια, αυτό δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη συνέχιση και στην καλή απόδοση των σπουδών του. Ωστόσο, οι σπουδές του κόβονται στη μέση όταν έρχεται το χαρτί να παρουσιαστεί στον Στρατό. Υπηρέτησε 33 μήνες σε διάφορα μέρη, όπως Πάτρα, Γιάννενα, Μεγάλο Πεύκο, κάτω από αντίξοες συνθήκες, και το Γενάρη του '54 κρατώντας επιτέλους το απολυτήριό του άρχισε να δικηγορεί...

ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ  marina@pegasus.gr

Το πάθος για τη δικηγορία & το μικρόβιο της πολιτικής

Ο Κωστής Στεφανόπουλος στη συνείδηση όλων ήταν συνυφασμένος με την πολιτική, αλλά πριν ξεχωρίσει στον δημόσιο βίο, το είχε κάνει ως δικηγόρος, μεσουρανώντας στο δικαστικό μέγαρο της Πάτρας. 

Τα πρώτα του πολιτικά βήματα δίπλα στον Καραμανλή.

Στην ηλικία των 29 ετών κάνει την πρώτη του αγόρευση στο Κακουργιοδικείο της αχαϊκής πρωτεύουσας. Στην αίθουσα, όπως αναφέρει η κυρία Λουλέ, ο πατέρας του τον παρακολουθεί με αγωνία. «Οταν τελείωσε, πήγε κοντά του και τον φίλησε μπροστά σε όλους! Τόσος ήταν ο ενθουσιασμός του. Την προηγούμενη μέρα του έκανε συστάσεις».

Το 1959 παντρεύεται την Τζένη Στουνοπούλου, αποκτώντας τρία παιδιά, τον Δημήτρη που είναι φυσικός, την Ειρήνη και τον Ηλία που είναι και οι δύο δικηγόροι, ενώ η μεγάλη του χαρά και συντροφιά ήταν πάντοτε τα εγγόνια του.

 

Η πρώτη γνωριμία

Η Τζένη και ο Κωστής συναντιούνται για πρώτη φορά μέσω του αδερφού του Σπύρου, ο οποίος διατηρούσε δεσμό με τη μεγάλη της αδερφή, Μαρία. Τον πρώτο καιρό έβγαιναν ραντεβού έξω από την Πάτρα με χωριστά λεωφορεία. Για να βρεθούν μόνοι ως ζευγάρι πήγαιναν σε ένα κτήμα που είχε ο πατέρας του. Στο μεταξύ παντρεύονται ο Σπύρος και η Μαρία, αλλά οι ίδιοι είχαν μεγάλο πρόβλημα, καθώς η εκκλησία δεν ευλογούσε τον γάμο ανάμεσα σε δύο αδελφές και δύο αδελφούς, εκτός αν ο γάμος γινόταν την ίδια μέρα!

Επειτα από οκτώ χρόνια σχέσης τελικά ο Κωστής και η Τζένη ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου, με τον όρο του πατέρα του ότι θα μείνουν μαζί τους. Οπερ και εγένετο...

Με τα παιδιά του, όπως ο ίδιος είχε αποκαλύψει στην κυρία Λουλέ, δεν ασχολήθηκε ποτέ. Στις γέννες των παιδιών του δεν ήταν παρών. Ούτε στα μαθήματά τους ούτε με τα προβλήματα που μπορεί να είχαν ως έφηβοι. Δεν τα καμάρωσε σε σχολικές γιορτές ή σε γυμναστικές επιδείξεις. Ολα αυτά τα είχε αναλάβει η γυναίκα του. Αξια γυναίκα, αφού με τη σωστή διαχείριση των χρημάτων της οικογένειας αγόρασαν το σπίτι στο Ψυχικό και το εξοχικό στο Ρίο. Και όμως τα τρία παιδιά του δεν έφυγαν ποτέ από κοντά του. Ηταν τέτοια η αγάπη αλλά και η αφοσίωσή τους που στάθηκαν μέχρι το τέλος δίπλα του.

 Με τη σύζυγό του Τζένη.

 Η Τζένη και ο Κωστής συναντιούνται για πρώτη φορά μέσω του αδερφού του Σπύρου, ο οποίος διατηρούσε δεσμό με τη μεγάλη της αδερφή, Μαρία. Τον πρώτο καιρό έβγαιναν ραντεβού έξω από την Πάτρα με χωριστά λεωφορεία

Στη χούντα είχε τις περισσότερες υποθέσεις τόσο στο Εφετείο όσο και στο Πλημμελειοδικείο. Σε πολιτική δίκη όμως μόνο δύο φορές πήγε. Την πρώτη για να υπερασπιστεί μια ομάδα παιδιών του Πανεπιστημίου της Πάτρας, με τα οποία ήταν σε επαφή κατά τη διάρκεια της χούντας, και η δεύτερη για να υπερασπιστεί τον Θεόδωρο Αννινο, μετέπειτα δήμαρχο Πατρέων, όταν του τηλεφώνησε ο Γεώργιος Ράλλης και του ζήτησε να ανέβει στην Αθήνα για να ορκιστεί υπουργός στην υπηρεσιακή κυβέρνηση.

Ως δικηγόρος έβγαλε πολλά χρήματα, σε αντίθεση με την πολιτική. Ο Κωστής Στεφανόπουλος όταν έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας σταμάτησε να εισπράττει τη βουλευτική του αποζημίωση, δεν θέλησε να εισπράξει τα αναδρομικά που είχαν εξασφαλίσει τότε οι βουλευτές, ενώ νωρίτερα επέστρεψε στο κράτος τα χρήματα που είχε λάβει για τη ΔΗΑΝΑ.

Παρά τη «μαγιά» του πατέρα του και την επιρροή που είχαν ως οικογένεια στην περιοχή, εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής Αχαΐας το 1964, μετά από τρεις αποτυχημένες αναμετρήσεις. Μετά την πτώση της δικτατορίας εντάχθηκε στο νεοσύστατο τότε κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Εξελέγη μαζί της βουλευτής στις εκλογές του 1974 και συμμετείχε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως υφυπουργός Εμπορίου. Δεκαέξι χρόνια νωρίτερα, το 1958, ο Κ. Στεφανόπουλος είχε υπάρξει ένας από τους λίγους ανθρώπους που αιφνιδίαζαν τον τότε παντοδύναμο αρχηγό της ΕΡΕ απορρίπτοντας μια αντίστοιχη πρόταση. Η πορεία του στην πολιτική από το ’74 και μετά είναι γνωστή. Ο Κωστής Στεφανόπουλος ποτέ δεν μετάνιωσε για την ενασχόλησή του με την πολιτική. Του έδωσε πίκρες, αλλά πήρε και οξυγόνο από αυτήν, κυρίως μέσω της αναγνώρισης από τον λαό.

 Στο λούνα παρκ στις 26 Φεβρουαρίου 1955.

 Γιώργος Μίχος :

 «Με έκανε να αισθάνομαι μέλος της οικογένειάς του, όχι απλά ένας αστυνομικός»

Ο Γιώργος Μίχος είναι ο άνθρωπος που επί 22 ολόκληρα χρόνια ήταν η «σκιά» του. Αστυνομικός της προσωπικής ασφαλείας του Κωστή Στεφανόπουλου, τον έζησε από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Προεδρίας του και έμεινε μαζί του μέχρι το τέλος. Είναι η πρώτη φορά που μιλάει δημόσια και το κάνει για να αποτίσει τον δικό του φόρο τιμής σε αυτόν τον σπουδαίο πολιτικό, όπως λέει συγκινημένος.

«Συνήθως για ένα πρόσωπο προβεβλημένο, όταν το ζεις από κοντά, έρχεται η απομυθοποίηση, κάτι που δεν συνέβη ποτέ με τον Κωστή Στεφανόπουλο. Θαύμαζα τη ρητορική του ικανότητα, την απλότητά του και την ταπεινοφροσύνη του προς την πολιτική του ιστορία, χωρίς σταγόνα εγωισμού για το πρόσωπό του.

 Μαζί με στενούς του φίλους στο χιονισμένο Παναχαϊκό.

Φιλάνθρωπος

Με έκανε να αισθάνομαι μέλος της οικογένειάς του και όχι απλώς ένας αστυνομικός. Ήταν απίστευτα ελεήμων. Έδινε πολλά χρήματα σε φιλανθρωπίες και δεν ήθελε να το μάθει κανείς. Πλήρωνε από τα χρήματά του και τα δικά μας γεύματα όταν βγαίναμε έξω. Στα δημόσια πράγματα όμως έκανε οικονομία. Ακόμη τον θυμάμαι να φεύγουμε από την Προεδρία και να κλείνει τα φώτα στο γραφείο του.

Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος».

Τα τελευταία Χριστούγεννα με την οικογένειά του.

 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΘΝΟΣ