«Αποφασίζομεν και διατάσσομεν... Το ίδιο δεν κάνουν και τώρα;»

ΠΙΚΡΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΤΟΥ '73

«Δεν πάλεψε το Πολυτεχνείο γι' αυτή τη δημοκρατία. Είναι μια δημοκρατία κουφή. Ακούν κανέναν αυτοί; Ακούει κανέναν ο Σαμαράς; Το ίδιο κουφή ήταν και η χούντα», λέει η Χρυσάνθη Ζέρβου, συνταξιούχος βρεφονηπιοκόμος. 

Πριν από 40 χρόνια, ξημερώματα 18ης Νοεμβρίου, φοιτήτρια τότε, η ίδια βγαίνει από το υπόγειο διαμέρισμα της οδού Μπουμπουλίνας όπου είχε κρυφτεί το προηγούμενο βράδυ. Πριν φύγει, αφήνει εκεί τη φοιτητική της ταυτότητα για να μην κινήσει υποψίες στους αστυνομικούς. «Αν με σταματήσουν για έλεγχο, να μη δουν ότι είμαι φοιτήτρια. Θα τους έλεγα ότι πάω για δουλειά». Η εικόνα που αντίκρισε τη στοιχειώνει μέχρι σήμερα: «Σκόρπια παπούτσια. Χιλιάδες παπούτσια επάνω στην Τοσίτσα. Οι πυροσβέστες με τις μάνικες έπλεναν τα αίματα από το δρόμο. Η εικόνα ήταν σοκαριστική. Αυτά θυμάμαι και με πιάνει ανατριχίλα».

«Τότε ίσχυε το αποφασίζω και διατάζω», συνεχίζει η ίδια. «Το ίδιο δεν κάνουν και τώρα; Ρωτάνε κανέναν αν μπορεί να ζήσει; Ρωτάνε τον κόσμο που πεινάει; Εμείς ήμασταν από την επαρχία και η χούντα πέρασε στο πετσί μας. Ημασταν μαζεμένοι και περιορισμένοι. Ημουν τότε 21 ετών. Κοριτσάκι...», θυμάται η ίδια. «Κάποιους τους βόλεψε η επανάσταση. Κάποια νούμερα εκμεταλλεύτηκαν το Πολυτεχνείο, βολεύτηκαν και τα 'κονόμησαν. Μας βούλωσαν και τα μάτια στην πορεία... Αυτοί που πολιτεύτηκαν, τώρα είναι τακτοποιημένοι. Κι εμείς μαζεμένοι και περιορισμένοι. Δεν έχουν αλλάξει πολλά σήμερα. Απογοητεύεσαι φυσικά. Λες, ρε γαμώ το, δεν αγωνίστηκα για να ζουν σε αυτές τις συνθήκες τα παιδιά μου».

«Υπάρχει ένα πλήθος ανθρώπων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο και τώρα βρίσκονται στα σπίτια τους. Ηταν ένα αυτόνομο και αυτοδιοικούμενο κίνημα. Μετρημένοι στα δάχτυλα των δύο χεριών είναι αυτοί που πολιτεύτηκαν. Ακόμα λιγότεροι αυτοί που εκτέθηκαν. Υπάρχει ένα πλήθος ανθρώπων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο, και τώρα βρίσκονται στα σπίτια τους», αναφέρει ο Ολύμπιος Δαφέρμος, μηχανολόγος και συνταξιούχος καθηγητής στη δημόσια Τεχνική Εκπαίδευση.

Πρωτεργάτης της εξέγερσης ο ίδιος, κατέγραψε από απόσταση δύο εικοσαετιών σκέψεις και προσωπικές μαρτυρίες από τον Νοέμβριο του '73. Το τελευταίο βιβλίο του («Από την Ελπίδα στην Απόγνωση», εκδ. Γαβριηλίδης) είναι κι αυτό αφιερωμένο σε εκείνες τις ημέρες. Στο «όνειρο», όπως λέει ο ίδιος, αναφερόμενος στο Πολυτεχνείο. «Ηταν το όνειρο που ζήσαμε. Αν αφεθείς στη γοητεία του και ζήσεις τις χαρές του, δύσκολα μετά μπορείς να παίξεις στο πολιτικό παζάρι», ισχυρίζεται ο ίδιος. «Ηταν η εξέγερση σε μια αυθαίρετη εξουσία. Και τώρα η εξουσία είναι αυθαίρετη, ενάντια στην κοινωνία και την οικονομία. Και σήμερα, 40 χρόνια μετά το Πολυτεχνείο, τίθεται θέμα δημοκρατίας. Το λέω και το πιστεύω: έχουμε ημιδικτατορία».

Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Κατάληψης του Πολυτεχνείου και μέλος του Διασχολικού επί χούντας, στρατεύτηκε αναγκαστικά τον Φεβρουάριο του 1973 μαζί με άλλους αριστερούς φοιτητές, πρωτεργάτες του Αντιδικτατορικού Φοιτητικού Κινήματος (ΑΦΚ), στην προσπάθεια της χούντας να εξαφανίσει τις φωνές αντίστασης στα πανεπιστήμια και απολύθηκε μερικές μέρες πριν από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και εντάχθηκε και πάλι στο ΑΦΚ. «Εχουμε ένα κράτος που επιτίθεται κατά της κοινωνίας, μια κυβέρνηση που δεν αποφασίζει, μόνο αναφέρεται σε διεθνείς οργανισμούς, έχουμε βασανιστήρια στις φυλακές. Το μόνο που μας έχει απομείνει είναι η ελευθερία του λόγου. Η δημοκρατία βρίσκεται σε συνεχή διαβούλευση, μέσω της κυβέρνησης και της οργανωμένης κοινωνίας».

Σύμφωνα με τον κ. Δαφέρμο: «Τότε ήταν άσπρο-μαύρο. Τότε λειτουργούσαν οι ιδεολογίες. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και υπάρχει κατάρρευση των προσδοκιών. Γι' αυτό και οι νέοι δεν εξεγείρονται, τους έχουμε γεράσει πρόωρα. Αναγκάζονται να γίνουν ρεαλιστές... Η εξέγερση του Πολυτεχνείου οργανώθηκε εντελώς αυθόρμητα. Κάθε εξέγερση είναι ταυτόχρονα και πανηγύρι. Οχι όμως πρώτα πανηγύρι και μετά εξέγερση».

Ο Θ., ναυπηγός, τριτοετής φοιτητής τότε, ανήκε στις ομάδες περιφρούρησης. Κλεισμένος επί τρεις ημέρες στο Πολυτεχνείο, «είχα την εντύπωση ότι έκανα κάτι σημαντικό. Σήμερα, έπειτα από 40 χρόνια, το μάτι έχει ξεθωριάσει. Δεν απαξιώνω τον αγώνα. Ξέρω όμως ότι προσπάθησα να τρέξω, να ανεβώ τα σκαλιά και δεν το έκανα. Δεν τα καταφέραμε». Στοχοποιήθηκε, κρύφτηκε, τον κυνήγησαν - «ήμουν φακελωμένος», λέει. Τα εξιστορεί όλα αυτά σχεδόν απαθής. «Εχει ξεθωριάσει το μάτι έπειτα από 40 χρόνια», λέει. Από το 1985 και μέχρι πρόσφατα δεν ψήφιζε. «Είμαι απογοητευμένος και πικραμένος. Και μετανιωμένος που δεν φέρθηκα σαν τραμπούκος σ' όλους αυτούς που έγιναν πολιτικοί από συμφέρον. Κακίζω τον εαυτό μου γι' αυτή την ανεκτικότητα που έδειξα, που τους ανέχτηκα, που όταν τους έβλεπα σε μια παρέα δεν γύριζα να πω "τι λες, μωρέ λινάτσα;". Απάνω σ' αυτή την ανεκτικότητα πάτησαν και μας ανέβηκαν σήμερα στο κεφάλι. Κι έτσι λέω ότι είναι ίδιοι όλοι».

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=17/11/2013&id=398585