Ι.Μ.Χατζηφώτη: Ο Πατροκοσμάς και οι προφητείες του

Ο Πατροκοσμάς και οι προφητείες του

Ο Ιερομόναχος Κοσμάς ο Αιτωλός υπήρξε μια από τις ευγενέστερες μορφές του Γένους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1714-1779). Η Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο και Εθναπόστολο. Η προσφορά του γνώρισε καθολική καταξίωση Για τη μορφή του έχουν γραφτή πάρα πολλά βιβλία

Από εκκλησιαστικής πλευράς η βιβλιογραφία γύρω από τον Κοσμά τον Αιτωλό είναι τεράστια: Ακολουθίες, συναξάρια κ.λπ. Συστηματικά έχει ασχοληθεί με τη μορφή του ο Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνος Καντιώτης στο έργο του «Κοσμάς ο Αιτωλός, διδαχαί, βίος και ακολουθία». Στο βιβλίο αυτό έχουν θησαυριστεί και οι προφητείες του Πατροκοσμά, πού παραδίδονται από διάφορα χειρόγραφα ή έχουν περιληφθεί σε συναξάρια του.

Οι προφητείες διασταυρώνονται από πολλές πλευρές και δεν αμφισβητήθηκε ποτέ η γνησιότητα τους. Θα δώσουμε μια επιλογή χαρακτηριστικών προφητειών του, πού επαληθεύτηκαν όλες.

Στα Τσαοαπλανά της Ηπείρου, πατρίδα του πατριάρχη 'Αθηναγόρα, είχε πει: «Τα βάσανα είναι ακόμη πολλά. Θυμηθείτε τα λόγια μου- προσεύχεσθε, ενεργείτε και υπομένετε στερεά. Έως ότου να κλείσει αυτή η πληγή του πλάτανου, το χωριό σας θάναι σκλαβωμένο και δυστυχισμένο». Η πληγή έκλεισε το 1912, όταν ήλθε κι η λευτεριά. Άλλη προφητεία, άνευ σχολίων: «Θα έρθει καιρός πού οι Ρωμιοί θα τρώγονται αναμεταξύ τους. Εγώ συστήνω ομόνοια και αγάπη». Κι άλλη παρόμοια: «Θα ίδετε και τακτικό στρατό, θα ίδετε και ρέμπελο· από αυτούς πολλά θα υποφέρετε». Κι αυτό επαληθεύτηκε. Και μια πολύ επίκαιρη: «Θάρθει καιρός πού δεν θα υπάρχει αυτή η αρμονία πού είναι σήμερα μεταξύ λαού και κλήρου». Άλλη εύγλωττη: «Μετά το γενικό (παγκόσμιο) πόλεμο θα ζήσει ο λύκος με τ' αρνί». Ανάλογη: «Μετά τον πόλεμο οι άνθρωποι θα τρέχουν μισή ώρα δρόμο για να βρίσκουν άνθρωπο και να τον κάμουν αδελφό».

Για το περιβάλλον, πού επαληθεύτηκε τραγικά: «Οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί γιατί δεν θάχουν αγάπη στα δέντρα». Για τη μορφή των πόλεων: «Πολλά θα συμβούν. Οι πολιτείες θα καταντήσουν σαν παράγκες».                                                   

Για τον Ιωάννη Κωλέττη είχε πει: «Το παιδί αυτό θα προκόψει, θα κυβερνήσει την Ελλάδα και θα δοξαστεί». Και έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας. Στον Αλή Πασά ο Πατροκοσμάς είχε προφητεύσει ως και το τέλος του: «Θα γίνεις μεγάλος άνθρωπος, θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά, θα υποτάξεις την Πρέβεζα, την Πάργα, το Σούλι, το Δελβίνο, το Γαρδίκι και αυτό το τάχτι του Κοϋρτ πασά. Θα αφήσεις μεγάλο όνομα στην οικουμένη. Και στην Πόλη θά πάς... μα με κόκκινα γένια. Αυτή είναι η θέληση της θείας προνοίας. Ενθυμού όμως εις όλη την διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι τους χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία εις τους διαδόχους σου».

Είχε προφητεύσει τα αυτοκίνητα: «Θα βγουν πράγματα από τα σχολεία πού ο νους σας δεν φαντάζεται. Θα δείτε στον κάμπο αμάξι χωρίς άλογα να τρέχει γρηγορότερα από τον λαγό». Είχε προφητεύσει τα τηλέφωνα: «Θάρθει καιρός πού οι άνθρωποι θα ομιλούν από ένα μακρινό μέρος σε άλλο, σαν ναναι σε πλαγινά δωμάτια, π.χ. από την Πόλη στη Ρωσία». Είχε προφητεύσει τα αεροπλάνα: «Θα δείτε να πετάνε άνθρωποι στον ουρανό σαν ιιαυροπούλια και να ρίχνουν φωτιά στον κόσμο. Όσοι θα ζουν τότε θα τρέξουν στα μνήματα και θα φωνάζουν εβγάτε σεις οι πεθαμένοι, να μπούμε μείς οι ζωντανοί».

Ήταν άγια μορφή ο Πατρο-Κοσμάς, όχι μόνο άνδρας εκκλησιαστικός, άλλα και εθνικός. Η παιδεία του Ελληνισμού τον αναγνωρίζει ευεργέτη της. Ο ίδιος σε ένα γράμμα που έστειλε στις 2 Μαρτίου 1779 στον αδελφό του Χρύσανθο έγραψε:

«Πανοσιώτατε αγαπητέ μοι αδελφέ, κυρ Χρύσανθε, ασπαζόμενος προσκυνώ σε και παρακαλώ τον άγιον Θεόν δια την ψυχήν σου και σωματικήν υγείαν. Χάριτι θεία, αδελφέ, υγιαίνω οποσούν, ψυχικά δε Κύριος, οίδε. Τα κατ' έμέ δε και περί εμέ φαίνονται πολλά και απίστευτα εις τους πολλούς και μήτε εγώ δύνομαι να τα καταλάβω. Τόσον δε μόνον λέγω σοι διά να δοξάσεις τον Κύριον και να χαρης, ότι γίνεται αρκετή μετάνοια εις τους αδελφούς. Έως τριάκοντα επαρχίας περιήλθον, δέκα σχολεία ελληνικά εποίησα, διακόσια διά κοινά γράμματα, του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον μου βεβαιούντος διά τίνων επακολουθησάντων σημείων. Πλην δόξα τω λέγοντι, η γάρ δύναμις μου εν ασθενεία, τελειούται. Περιέρχομαι δε κατά το παρόν την Παραμυθίαν και Μαργαρίτην, ελπίζω δε εις ολίγον καιρόν να σάς απολαύσω, αν ο Θεός θέλει. Περιήλθον δε και την πατρίδα και πάντες οι συγγενείς σε προσκυνούσι και οι φίλοι. Ασπάζομαι σε και τον πανιερώτατον δεσπότην και εύχομαι πάντας τους εν Χριστώ αδελφούς. Υγίαινε ψυχικά και σωματικά. Δέκα χιλιάδες χριστιανοί με αγαπώσι και ένας με μισεί. Χίλιοι Τούρκοι με αγαπώσι και ένας όχι τόσον. Χιλιάδες Εβραίοι θέλουν τον θάνατον μου και ένας όχι. Ο σος αδελφός. Κοσμάς ιερομόναχος».

Δεν πρόλαβε όμως να «απολαύσει» τους δικούς του ο Πατροκοσμάς. Στις 24 Αυγούστου του ίδιου χρόνου τον κρέμασαν στο Καλικοντασι. «Εβραίοι τοκογλύφοι και εμπορομεσίτες των Βενετσιάνων τον είχαν συκοφαντήσει στις τουρκικές αρχές ως πράκτορα της ρωσικής πολιτικής»...

Ι. Μ. Χατζηφώτης