ΑΡΧΕΙΑ
ΣΤΟ ΦΩΣ
Σε
ξεχασμένο δωμάτιο της Βουλής βρέθηκαν περισσότερα από 1.000 πρωτότυπα έγγραφα,
με το παλαιότερο να χρονολογείται το 1897 και το νεότερο το 1977
Ο Πρόεδρος της Βουλής Ν.
Βούτσης παρουσίασε σε Συνέντευξη Τύπου στις 15.12.2017 πρωτότυπο αρχειακό υλικό
που ανακαλύφθηκε στις αρχές του 2017, κατά τη διάρκεια εργασιών πυρανίχνευσης
των χώρων του Κοινοβουλίου. Σε 172 κιβώτια, που περιλαμβάνουν περίπου 1.200
φακέλους, εντοπίσθηκε πλήθος εγγράφων και τεκμηρίων, τα οποία χρονολογούνται
από το 1844, έτος που η Ελλάδα απέκτησε Σύνταγμα και Κοινοβούλιο. Εκτός από τα
πρακτικά των Συνεδριάσεων της Ολομέλειας και των Επιτροπών, του Νομοθετικού
Έργου και των Μέσων Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής, στο κοινοβουλευτικό
αρχείο περιλαμβάνονται τα χειρόγραφα πρακτικά της Βουλής της περιόδου 1844
(πρώτο ελληνικό Σύνταγμα) έως 1883 (κυβέρνηση Χαριλάου Τρικούπη), πρωτότυπα
Συντάγματα με τις υπογραφές των βουλευτών, πρωτόκολλα ορκωμοσίας Βασιλέων και
Προέδρων Δημοκρατίας και πολλά άλλα. Όλα αυτά τα έγγραφα είναι μεν
καταγεγραμμένα, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η τεκμηρίωσή τους. Με το έργο θα
ασχοληθεί κατά κύριο λόγο το νεοσυσταθέν 5ο Τμήμα της Διεύθυνσης Βιβλιοθήκης
της Βουλής, των Κοινοβουλευτικών Αρχείων
και των Ιδιωτικών Συλλογών.
Οι φάκελοι, που δεν έχουν
ακόμη καταγραφεί πλήρως ούτε ως τίτλοι, εντοπίστηκαν σε κακή κατάσταση λόγω της
υγρασίας, της σκόνης και της φθοράς, αλλά το περιεχόμενο τους είναι πλήρως
ανακτήσιμο και μετά την απαραίτητη συντήρηση και αποκατάσταση πρόκειται να
δοθεί στην επιστημονική κοινότητα αλλά και στο ευρύ κοινό.
Αυτό που κάνει το εύρημα
ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι περίπου οι μισοί από τους καταγεγραμμένους
φακέλους περιέχουν υλικό του Υπουργικού Συμβουλίου που λειτουργούσε στη διάρκεια
της επτάχρονης δικτατορίας (1967-1974), περίοδο κατά την οποία δεν υφίστατο
λαϊκή εκπροσώπηση και Βουλή, αλλά τα θέματα της χώρας ρυθμίζονταν με Προεδρικά
Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις.
Στο αρχειακό υλικό
περιλαμβάνονται και τα πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου της 20ής Ιουλίου 1974
στο οποίο αποφασίστηκε γενική επιστράτευση «προς αντιμετώπισιν των αμυντικών
αναγκών της χώρας λόγω της εχθρικής εισβολής εις Κύπρον». Όπως αναγράφεται στα πρακτικά, στις 20
Ιουλίου 1974, στις 8 το πρωί, συνήλθε το Υπουργικό Συμβούλιο υπό την προεδρία
του πρωθυπουργού, Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου, και αφού διαπιστώθηκε απαρτία ο
υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευστάθιος Λατσούδης εισηγήθηκε «την λήψιν των αναγκαίων
μέτρων προς αντιμετώπισιν των αμυντικών αναγκών της χώρας, λόγω της εχθρικής
εισβολής εις Κύπρον».
Όπως αναφέρει το σχετικό
δημοσίευμα στο «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» υπάρχουν εμφανή τα σημάδια ότι τα πρακτικά
έχουν υποστεί επεξεργασία πριν από την τελική τους διατύπωση. Αναφέρεται
χαρακτηριστικά ότι το Υπουργικό Συμβούλιο «μετά μακράν διαλογικήν συζήτησιν αποδέχεται,
ομοφώνως, την πρότασιν του κ. Υπουργού Εθνικής Αμύνης, εκδόσαν προς τούτο την
υπ' αριθμ. 129 πράξιν αυτού "περί κηρύξεως της χώρας εν Γενική
Επιστρατεύσει" ως και το υπ' αριθμ. 506 Π. Διάταγμα περί Γενικής
Επιστρατεύσεως των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας».
Μεταξύ των εγγράφων
υπάρχει σπάνιο έγγραφο που έχει ημερομηνία 10 Απριλίου 1968 και θέμα τους
δίσκους που περιείχαν «μουσικήν εκτελουμένην υπό αντεθνικώς δρώσης
καλλιτέχνιδος», παρουσιάζει το πως η χούντα ήθελε να λογοκρίνει τη σπουδαία
Μελίνα Μερκούρη. Συγκεκριμένα η απαγόρευση έγινε με «προκήρυξιν του Αρχηγού του
Γενικού Επιτελείου Στρατού» και εντολή υπουργού.
«Έχομεν την τιμήν να
κοινοποιήσωμεν υμίν συνημμένως εν αντιγράφω, την υπ' αριθ. 34/68 προκήρυξιν του
Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, περί απαγορεύσεως της εμπορίας και της
οιονδήποτε τρόπον διαθέσεως, μεταδόσεως και εκτελέσεως παντός δίσκου
γραμμοφώνου περιέχοντος μουσικήν εκτελουμένην υπό αντεθνικώς δρώσης
καλλιτέχνιδος [στη δεύτερη σελίδα του εγγράφου αναγράφεται με κεφαλαία το όνομα
της Μελίνας Μερκούρη] και να παρακαλέσωμεν διά τα καθ' υμάς.-».
Μάλιστα, το έγγραφο
αποστέλλεται «προς άπασας τα Γενικάς Διευθύνσεις και Υπηρεσίας», «πλην της
Γενικής Διευθύνσεως Τύπου». Στην κοινοποίηση δε, αναφέρονται μεταξύ άλλων η
Ελληνική Ραδιοφωνία, ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού και το Ξενοδοχειακόν
Επιμελητήριον της Ελλάδος.
Επιπλέον αναφέρεται ότι
«οι παραβάται θα παραπέμπονται εις το Έκτακτο Στρατοδικείο και θα τιμωρούνται
συμφώνως προς τας διατάξεις του "περί καταστάσεως πολιορκίας" Νόμου»,
αναφέρεται στην επίμαχη διαταγή.
Μεταξύ των αρχείων που
έχουν ήδη καταγραφεί ξεχωρίζουν επίσης έγγραφα με την υπογραφή του Ελευθέριου
Βενιζέλου αλλά και τα πρακτικά της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου της
1ης Αυγούστου 1974 για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης. Το υλικό
Υπουργικών Συμβουλίων από την περίοδο της δικτατορίας είναι άφθονο, με δεδομένο
βέβαια ότι λόγω έλλειψης λαϊκής εκπροσώπησης τα θέματα ρυθμίζονταν με προεδρικά
διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις.
Υπάρχει ακόμα εξαιρετικά
ενδιαφέρον αρχειακό υλικό, στο οποίο αναφέρθηκε ο Πρόεδρος της Βουλής κ.
Βούτσης, και για το οποίο θα υπάρξουν ανακοινώσεις στο επόμενο χρονικό
διάστημα. Πρόκειται για αρχειακό υλικό που περιέχει «έγγραφα που αφορούν τους
βουλευτές της πρώτης περιόδου της Μεταπολίτευσης, σχετικά με τις κρατήσεις και
τις φυλακίσεις τους την περίοδο της χούντας, καθώς και τα σχετικά έγγραφα και
σημειώματα που έχουν δοθεί από τις αρχές ασφαλείας. Αυτοί οι φάκελοι υπάρχουν
και αφορούν, προφανώς, επώνυμους και λιγότερο επώνυμους, καθώς και ιστορικά
στελέχη όλων των παρατάξεων του Κοινοβουλίου αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση».
Για την ώρα κανείς δεν
γνωρίζει πότε και πώς τα πολύτιμα αρχεία μεταφέρθηκαν στον χώρο όπου τελικά
εντοπίστηκαν, αλλά είναι σαφές ότι θα απαιτηθεί χρόνος προκειμένου το υλικό να
αρχειοθετηθεί, να συντηρηθεί και να δομηθούν κατάλογοι για την αξιοποίηση του.
·
Πηγές:
Άρθρο
της Κατερίνας Τζαβάρα στο Έθνος της Κυριακής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου