«Ομπρέλα» UNESCO στην Αρχαία Πέλλα

Από το Ανάκτορο ήταν ορατή όλη η γύρω περιοχή, το αρχαίο λιμάνι της Πέλλας, οι αρχαίοι δρόμοι κ.ά. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του, η πρόσοψη μήκους 160 μέτρων, με δωρική κιονοστοιχία και πρόπυλο στο μέσον της, 16 μέτρων

ΕΤΟΙΜΗ Η ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

«Ομπρέλα» UNESCO στην Αρχαία Πέλλα

Έχουν ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης και ανάδειξης και η Αρχαιολογική Υπηρεσία ετοιμάζει φάκελο για να ενταχθεί στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ

mritzaleou@24media. gr

Την ένταξη του αρχαιολογικού χώρου της Πέλλας, περίοπτη θέση μέσα στον οποίο κατέχει το κολοσσιαίο Ανάκτορο -χτίστηκε στα χρόνια του Φιλίππου Β' και σ' αυτό γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Μέγας Αλέξανδρος-  στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO δρομολογεί η Αρχαιολογική Υπηρεσία. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας έχει ξεκινήσει το έργο συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης του τεράστιου Ανακτόρου, που καλύπτει μια έκταση 70 στρεμμάτων και είναι το μεγαλύτερο στον ελλαδικό χώρο κι ένα από τα μεγαλύτερα των ελληνιστικών χρόνων. Παράλληλα, συγκεντρώνεται όλο το πλούσιο υλικό για τη δημιουργία του φακέλου υποψηφιότητας προς την UNESCO.

«Στόχος μας δεν είναι να ξαναχτίσουμε τους τοίχους, ούτε να τους υψώσουμε σε σημαντικό ύψος καταστρέφοντας την αυθεντικότητα τους», λέει στο «Έθνος της Κυριακής» η προϊσταμένη της ΕΦΑ Πέλλας, Ελισάβετ Τσιγαρίδα. Η μελέτη προβλέπει την πολυεπίπεδη ανάδειξη του Ανακτόρου, τόσο ως προς τη θέση, το μέγεθος και την κτιριακή δομή, όσο και ως προς τη σχέση του με την υπόλοιπη πόλη και το φυσικό του περιβάλλον.

Για το έργο έχει εξασφαλιστεί και θα αντληθεί από το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ένα ποσό ύψους 900.000 € -ελάχιστο αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος του Ανακτόρου-, ενώ αναζητούνται και άλλες πηγές χρηματοδότησης.

Με τα χρήματα αυτά θα γίνουν επεμβάσεις στη μνημειακή είσοδο του Ανακτόρου, μήκους 160 μέτρων, με στοές 80 μ. εκατέρωθεν της κεντρικής πύλης, αλλά και στο κτίριο Ι, που ήταν το σπουδαιότερο του συγκροτήματος, με ανδρώνα, χώρους τέλεσης λατρείας, βάσεις για αγάλματα των προγόνων κ.ά.

«Χρειαζόμαστε τουλάχιστον άλλες 200.000€ στη φάση αυτή, για τη δημιουργία ενός κέντρου ενημέρωσης, στο οποίο οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγούνται εικονικά στο εντυπωσιακό μεγαλοπρεπές Ανάκτορο. Η ψηφιακή ξενάγηση θα δίνει, μέσα από γιγαντοοθόνη, μια πλήρη αίσθηση του Ανακτόρου, με τη μορφή που είχε στην τελική οικοδομική του φάση», αναφέρει η κ. Τσιγαρίδα.

Η ΕΦΑ Πέλλας έχει ήδη έτοιμη μια συνολική μελέτη και η υλοποίηση της θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός αρχαιολογικού πάρκου, το οποίο θα περιλαμβάνει τον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας, το μουσείο, τον πολυθάλαμο τάφο και το Ανάκτορο.

«Το Ανάκτορο της Πέλλας είναι μοναδικό και σημαντικότατο μνημείο για όλο τον ελληνιστικό κόσμο, όχι μόνο για την περιοχή του. Οι ιδιαιτερότητες του είναι ότι πρόκειται για ένα συγκρότημα μεγάλης κλίμακας, που μαζί με άλλα κτίρια της Πέλλας, όπως η Αγορά, βάζει τα θεμέλια της νέας κλίμακας των αστικών κέντρων του δυτικού κόσμου και οδηγεί στη Ρώμη, το επόμενο κέντρο του ελληνικού-ρωμαϊκού κόσμου», λέει στο «Έθνος της Κυριακής» η κ. Τσιγαρίδα και προσθέτει: «Ήταν κτισμένο σε εξαιρετική θέση, σε λόφο που υψώνεται βόρεια της αρχαίας πόλης. Από το Ανάκτορο ήταν ορατή όλη η γύρω περιοχή, το αρχαίο λιμάνι της Πέλλας, οι αρχαίοι δρόμοι κ.ά. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του, η πρόσοψη μήκους 160 μέτρων με δωρική κιονοστοιχία και πρόπυλο στο μέσον της 16 μέτρων, μαζί με τις τεράστιες κιονοστοιχίες της αγοράς, σηματοδοτούσαν τη σπουδαιότητα της μακεδόνικης μεγάλης πρωτεύουσας».

Ήταν κτισμένο σε λόφο βόρεια της πόλης, σε μια τοποθεσία με πλήρη θέα της γύρω περιοχής. Ο λόφος είχε απότομα πρανή στα ανατολικά και τα δυτικά και ομαλή πρόσβαση στα νότια και για τον λόγο αυτό οχυρωνόταν στα βόρεια με ισχυρό τείχος πάχους 3,30 μέτρων, που διέθετε πύργους κάθε 33 μέτρα και μνημειακές πύλες.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ Β’

Αποτελείται από εφτά κτιριακές ενότητες που αναπτύσσονται ανατολικά και δυτικά και η ανέγερση τους πραγματοποιήθηκε σε διαφορετικές χρονικές περιόδους: Τα εντυπωσιακά και πολύ χρηστικά κτίρια Ι και ΙΙ του πυρήνα του Ανακτόρου χτίστηκαν πιθανότατα στα χρόνια του Φιλίππου Β' (γύρω στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα). Τα υπόλοιπα κτίρια χτίστηκαν αργότερα, στο τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα, από τον βασιλιά Κάσσανδρο και στο α' μισό του 3ου π.Χ. αιώνα από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Δημήτριο Πολιορκητή και Αντίγονο Γονατά. Σήμερα τα κτίρια διατηρούνται αποσπασματικά λόγω εκτεταμένης λιθαρπαγής κατά τους βυζαντινούς και μεταγενέστερους χρόνους.

Το Ανάκτορο, μήκους 400 μέτρων και πλάτους 200 μέτρων, λεηλατήθηκε από τους Ρωμαίους, μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας το 168 π.Χ.

ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ