ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ : Πανεπιστήμιο της Αστυνομίας και της Αγοράς

Πανεπιστήμιο της Αστυνομίας και της Αγοράς

 

Του ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ 

Αναπληρωτή καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο προηγούμενος πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Θ. Πελεγρίνης, λοιδορήθηκε από την κυβέρνηση και τους προπαγανδιστικούς της μηχανισμούς επειδή συνδύασε και εξέφρασε το εκπαιδευτικό του έργο, τη διδασκαλία της φιλοσοφίας με το θέατρο… και μάλιστα καταγγέλθηκε και παραπέμφθηκε από τα ίδια «κέντρα» επειδή επεδίωξε μέσω του διαλόγου να αποτρέψει τη «σφαγή» του διοικητικού προσωπικού του Πανεπιστημίου Αθηνών…

Ο διάδοχός του συγκροτεί σήμερα την πρυτανική και επιστημονική του «ταυτότητα» μέσω της καταστολής, μέσω των «κλειδαριών», της απαγόρευσης κάθε διαλόγου και κάθε κριτικής στάσης. Όμως ο κ. Θ. Φορτσάκης δεν προέκυψε τυχαία… Είναι δημιούργημα των μνημονιακών καιρών, των ηθών, των αξιών, των αντιλήψεων που θεωρούν ότι το πανεπιστήμιο της γνώσης, του πολιτισμού, της κριτικής σκέψης και του διαλόγου οφείλει να μετασχηματισθεί σ' έναν θεσμό όπου επικρατεί ο νόμος και η τάξη… Πράγματι, δεν είναι τυχαίο ότι οι αρχές της Αγοράς, του «νόμου και της τάξης» θεσμοποιήθηκαν μέσα από τα περίφημα Συμβούλια των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων… τα μέλη των οποίων απέκλεισαν πανεπιστημιακούς υποψηφίους με αντιδημοκρατικές μεθόδους, επειδή αυτοί δεν διέθεταν το απαραίτητο πιστοποιητικό «μνημονιακής νομιμοφροσύνης»… Μέσα από τέτοιου είδους «δημοκρατικές διαδικασίες» εξελέγη πρύτανης και ο κ. Θ. Φορτσάκης… Γι' αυτό και οι μέχρι σήμερα ενέργειες και επιλογές του αποβλέπουν στην επίσημη αναγνώρισή του από τη συγκυβέρνηση ως «στυλοβάτη» των νεοφιλελεύθερων-αντιδημοκρατικών πολιτικών στον χώρο της ανώτατης παιδείας και ευρύτερα της εκπαίδευσης…

Το πρώτο βήμα για τη συρρίκνωση και υποβάθμιση του Δημοσίου Πανεπιστημίου -και για την αντίστοιχη ιδιωτικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης- αποτέλεσε η κατακόρυφη περικοπή των δημοσίων δαπανών, που ξεπέρασε το 55% τα τελευταία χρόνια.

Το δεύτερο βήμα ήταν η -επακόλουθη- ραγδαία μείωση του διδακτικού-επιστημονικού και του διοικητικού προσωπικού, που έχει ήδη καταστήσει όχι απλώς δυσχερή, αλλά πράξη ηρωισμού την ομαλή λειτουργία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

Τώρα προαναγγέλλεται το τρίτο βήμα: Η μείωση του αριθμού των εισακτέων… Με τις ευθύνες να μετατίθενται στις πρυτανικές αρχές, οι οποίες λόγω ελλείψεως πόρων, υποδομών επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού ζητούν ήδη τα τελευταία χρόνια μειωμένο αριθμό εισακτέων κατά 40% περίπου από τον σημερινό… Δεν χρειάζεται βεβαίως να προσθέσουμε το χάος που προέκυψε εφέτος για τα πανεπιστήμια, τους νέους φοιτητές και τους γονείς από την ανεύθυνη και πελατειακού τύπου διαδικασία των μεταγραφών.

Μείωση επιστημονικού δυναμικού

Μετά την ατομική ιδιοκτησία και την άσκηση των οικονομικών δραστηριοτήτων στο επίπεδο της μικρομεσαίας επιχείρησης και των ελευθέρων επαγγελμάτων ήρθε η ώρα να τεθεί στο κρεβάτι του «μνημονιακού Προκρούστη» και ο αριθμός των νέων που θέλουν να σπουδάσουν…

Η «μνημονιακή αναμόρφωση» της ελληνικής κοινωνίας και της οικονομικής και παραγωγικής της δομής εκτείνεται σε όλα τα επίπεδα.

Στο πεδίο της οικονομίας ο αριθμός των 900.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων κρίθηκε από τους μνημονιακούς «ορθολογιστές» ως αντιπαραγωγικός και «ξεπερασμένος»… Εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έκλεισαν, πάνω από 300.000 επαγγελματίες είναι ανασφάλιστοι, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν κυριολεκτικά εξοντωθεί.

Στο επίπεδο των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων οι εργασιακοί και κοινωνικοί θεσμοί διαλύθηκαν, ενώ η ιδιοκτησία της κατοικίας θεωρήθηκε ως εθνικό και ατομικό έγκλημα, αφού το 80% των οικογενειών διαθέτει δικό του σπίτι, κατά «παράβαση» κάθε νεοφιλελεύθερου δόγματος…

Τώρα ήρθε η ώρα του «υπερβολικού» αριθμού επιστημόνων που «παράγει» το Δημόσιο Πανεπιστήμιο… Σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη «λογική» δεν χρειάζονται τόσοι πολλοί επιστήμονες, αφού τελικά δεν μπορούν να βρουν εργασία… Άλλωστε ήδη τα ελληνικά πανεπιστήμια «παράγουν» εξαιρετικούς επιστήμονες με αξιόλογες μεταπτυχιακές σπουδές, οι οποίοι σήμερα ξενιτεύονται κατά εκατοντάδες χιλιάδες για να στελεχώσουν τα νοσοκομεία και τα εργοστάσια της Κεντρικής Ευρώπης… Ο αριθμός των υπολοίπων θα πρέπει να περιορισθεί στις οικονομικές και παραγωγικές «δυνατότητες» της αποικίας του χρέους…

Η ραγδαία συρρίκνωση του Δημοσίου Πανεπιστημίου συνδέεται με την επερχόμενη ιδιωτικοποίηση της επιστημονικής έρευνας στη χώρα και με την προώθηση της ιδιωτικοποίησης στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.

Ήδη τα τελευταία χρόνια έχει καταστεί έκδηλη η «εκροή» μαθητών από τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου, ενώ η ουσιαστική κατάργηση της τεχνικής εκπαίδευσης στο Λύκειο διαμορφώνει τους όρους ώστε να περιορίζεται σταδιακά η δυνατότητα πρόσβασης στα ιδρύματα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης ενός ολοένα μεγαλύτερου αριθμού νέων ανθρώπων. Το γεγονός αυτό επιτείνεται αντικειμενικά από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και της μαζικού χαρακτήρα φτώχειας που επεκτείνεται σε όλο και ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού.

Καταστροφή πολιτισμού

Η μνημονιακή στρατηγική, που εξελίσσεται κατά του Δημοσίου Πανεπιστημίου και γενικότερα κατά της εκπαίδευσης, έχει συνέπειες πολύ ευρύτερες εκείνων της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται, κυριολεκτικά, για μια επιχείρηση καταστροφής της επιστημονικής γνώσης και σκέψης, για μια καταστροφή πολιτισμού.

Η γνώση και η κριτική σκέψη, που αποκτάται κατά τη γυμνασιακή και τη λυκειακή περίοδο σπουδών και στη συνέχεια στην πανεπιστημιακή βαθμίδα, αποτελεί την ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ, διαμορφώνει τον ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΟΡΙΖΟΝΤΑ μιας κοινωνίας. Η υποβάθμιση, αποδυνάμωση ή και αποσυγκρότηση αυτού του επιπέδου αντίληψης, κριτικής σκέψης, πολιτισμού ενός λαού τον καταδικάζει ιστορικά σ' έναν υποτελή και δευτερεύοντα ρόλο.

Η οικονομική κρίση μπορεί τα επόμενα χρόνια να ξεπερασθεί και να δρομολογηθούν οι όροι μιας παραγωγικής και κοινωνικής - θεσμικής ανασυγκρότησης. Όμως εάν οι πολιτισμικές κοινωνικές αξίες έχουν υποβαθμισθεί, εάν η επιστημονική κριτική μεθοδική σκέψη και γνώση έχει αποδυναμωθεί, τότε πολύ δύσκολα μπορεί μια κοινωνία, ένας λαός να βρουν τη θέση που τους αξίζει στον σύγχρονο κόσμο.

Ο αγώνας για το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, ο αγώνας για την εκπαίδευση, είναι κυριολεκτικά αγώνας για το μέλλον της χώρας, έστω και εάν δεν το συνειδητοποιούν στο βάθος του ακόμα κι αυτοί που συμπαρατάσσονται. Όσο για εκείνους που θέλουν να επιβάλουν το πανεπιστήμιο του «νόμου και της τάξης», το πανεπιστήμιο της «Αστυνομίας και της Αγοράς», για εκείνους που αντιμετωπίζουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα ως Ανώνυμες Εταιρείες, ας κατανοήσουν ότι η «κλεψύδρα» τους τελειώνει σύντομα όπως ακριβώς το success story των κυβερνώντων εμπνευστών τους… 

paron.gr