Γιώργος Καπόπουλος : Αντιπαράθεση ή συνδιαχείριση;

Αντιπαράθεση ή συνδιαχείριση;

 

Οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις με πρωταγωνιστή τον Ολάντ για τη σύμπηξη συμμαχίας κατά των τζιχαντιστών δεν αφορά μόνον τη συναινετική σταθεροποίηση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Είναι εκ των πραγμάτων μια πρόκληση να τεθεί ένα πλαίσιο των διεθνών ισορροπιών, καθώς έχουν περάσει 25 χρόνια από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και η αδυναμία συνεννόησης ΗΠΑ-Ρωσίας παράγει επικίνδυνη αποσταθεροποίηση, ενώ Ουάσιγκτον και Πεκίνο είναι ταυτόχρονα αλληλοεξαρτώμενοι εταίροι στην οικονομία και στα όρια του θερμού ναυτικού επεισοδίου στη νότια Σινική Θάλασσα.

Αν το τρομοκρατικό πλήγμα στο Παρίσι υπαγορεύει ιερά συμμαχία κατά των τζιχαντιστών, με πρωταγωνιστές τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, το ερώτημα που τίθεται είναι αν με αφορμή και εφαλτήριο την επικείμενη εκστρατεία κατά του τζιχαντιστικού χαλιφάτου στη Συρία και στο Ιράκ μπορεί να αναζητηθεί μια άτυπη συνεργασία των μεγάλων δυνάμεων. Παλαιών και αναδυόμενων, μια φόρμουλα της γεωπολιτικής εκδοχής της ομάδας G20 για την αποφυγή αντιπαράθεσης και τη διασφάλιση της συνδιαχείρισης των περιφερειακών κρίσεων.

Στον 20ό αιώνα, με εμπνευστές αντίστοιχα δύο προέδρους των ΗΠΑ, τον Ουίλσον και τον Ρούσβελτ, επιχειρήθηκε να κατοχυρωθεί ένα παρόμοιο πλαίσιο πρώτο με την Κοινωνία των Εθνών και στη συνέχεια με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Η ΚΤΕ αποσαθρώθηκε τη δεκαετία του 1930 ως παταγώδης αποτυχία, ενώ ο ΟΗΕ απογοήτευσε όσους περίμεναν την αναβάθμισή του μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Και όμως η ρεαλπολιτίκ της συνδιαχείρισης των κρίσεων έγινε πραγματικότητα πριν από δύο αιώνες και χάρισε στην Ευρώπη έναν αιώνα χωρίς γενικευμένο πόλεμο μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Στο Συνέδριο της Βιέννης (1814-15) Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Αυστρία δεν τερμάτισαν απλώς τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Κατοχύρωσαν τη συνδιαχείριση όλων των μελλοντικών κρίσεων στη λογική ότι η διαφύλαξη της σταθερότητας είναι μικρότερου κόστους από ό,τι η ανεξέλεγκτη μετεξέλιξη μιας περιφερειακής σύγκρουσης σε γενικευμένη σύρραξη.

Ο Κάστελρη για τη Βρετανία, ο Ταλεϋ­ράνδος για τη Γαλλία, ο Μέτερ­νιχ για την Αυστρία και ο Ιωάννης Καποδίστριας για τη Ρωσία έδωσαν στη «γηραιά ήπειρο» έναν αιώνα χωρίς πανευρωπαϊκό πόλεμο, αλλά με αυτόματη τις περισσότερες φορές συνεργασία των μεγάλων δυνάμεων στον τερματισμό τοπικών συγκρούσεων παρά τις αντιπαλότητες και τους ανταγωνισμούς τους εντός και εκτός Ευρώπης.

Σήμερα η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη. Μέχρι πρόσφατα οι ΗΠΑ πίστευαν στην ψευδαίσθηση επιβολής μιας Pax Americana, αρχής γενομένης από την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοδυτική Ασία. Σήμερα έχουν εγκαταλείψει τον μονομερή ηγεμονισμό-παρεμβατισμό στις παραπάνω περιοχές, αλλά η σύλληψή τους για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων παραμένει παγιδευμένη σε στρατοπεδική λογική.

Η Ουάσιγκτον, που πέτυχε τη συγκρότηση ενιαίας αγοράς στον Ειρη­νικό με τη Συμφωνία ΤΡΡ, που υπεγράφη πρόσφατα και ταυτόχρονα θέλει μια ενιαία αγορά Βόρειας Αμερι­κής- ΕΕ των 28, στο πλαίσιο της υπό διαπραγμάτευση συνθήκης ΤΤΙΡ, στην ουσία θέλει να θέσει τη Μόσχα και το Πεκίνο απέναντι στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων που θα έχει διαμορφωθεί ερήμην τους. Την τελευταία δεκαπενταετία ο τζιχαντισμός πρώτα με με την Αλ Κάιντα και στη συνέχεια με το Ισλα­μικό Κράτος εξαπλώθηκε στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποίησης που δεν επιτρέπει στεγανοποίηση και περιχαράκωση απέναντι σε έξωθεν απειλές, αλλά κυρίως πάνω στις ρωγμές που άνοιγαν οι συγκρουόμενες στοχεύσεις μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64295054

Τάκης Κατσιμάρδος : Αναζητώντας ταυτότητες

Αναζητώντας ταυτότητες

 

Η κυβέρνηση υποστηρίζει επίμονα ότι έχει και ακολουθεί οδικό χάρτη εξόδου από την κρίση. Με αρχικό σταθμό την ερχόμενη άνοιξη κι ένα αναπτυξιακό σχέδιο made in Greece. Αν και στο παρελθόν έχει καταθέσει κι άλλους χάρτες πορείας (απαλλαγή από τα μνημόνια, ενδιάμε­ση συμφωνία κ.ά.), τώρα προσκομίζει τεκμήρια για του λόγου το αληθές. Επιβεβαιώνεται, άλλωστε, από τις τελευταίες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς και ειδικά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Μένει να δούμε τη συνέχεια, μ' ενδιά­μεσους κομβικούς σταθμούς τα υπόλοιπα προαπαιτούμενα των εταίρων-δανειστών, την αξιολόγηση του προγράμματος και την έναρξη της συζήτησης για το μέγα ζήτημα της απομείωσης, με τον έναν ή άλλο τρόπο, του χρέους. Από αυτά θα κριθεί και από τη δυνατότητα να «τρέξει» ένα παράλληλο εξω-μνημονιακό πρόγραμμα.

Μαζί με αυτά και όντας αιχμάλωτη της δημοσιονομικής πολιτικής λιτότητας και τη χώρα σε καθεστώς επιτροπείας, η κυβέρνηση φαίνεται, πλέον, να βαδίζει με σταθερότητα. Ανεξαρτήτως του κλίματος αβεβαιότητας, που καλλιεργούν οι αντίπαλοί της, προαναγγέλλοντας συνεχώς Αρμαγεδδώνες.

Ισως για πρώτη φορά από την εκλογική νίκη του Ιανουαρίου ξέρει τι θέλει, πού ακριβώς βρίσκεται και πού πατάει. Παρά το γεγονός ότι ως πολιτικός φορέας και εκφραστής κοινωνικών-ταξικών συμφερόντων έχει προβλήματα ταυτότητας στην τρέχουσα φάση. Οι σταθερές του παρελθόντος, όπως αυτές προδιαγράφονται στα καταστατικά και προγραμματικά κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκο­νται σε κατάσταση ρευστότητας. Η διαδικασία της αυτο-ταυτοποίησης προφανώς θα είναι συνάρτηση της επιτυχίας ή αποτυχίας του κυβερνητικού έργου. Το τελευταίο, βεβαίως, δεν εξαρτάται μόνο και κυρίως από την ίδια την κυβέρνηση, τις ικανότητες ή την ανικανότητά της. Καθοριστικός παράγοντας είναι το ευρωπαϊκό περιβάλλον, που μοιάζει με κινούμενη άμμο το τελευταίο διάστημα.

Απέναντί της έχει μια «ευρωπαϊκή» αντιπολίτευση, για να μείνουμε μόνο στα κόμματα του πάλαι ποτέ τόξου της ζώνης του ευρώ, τα οποία σήμερα για πρώτη φορά, επίσης, δεν ξέρουν τι ακριβώς θέλουν. Αν εξαιρέσουμε, βεβαίως, την τυφλή αντιπολιτευτική ρητορική και την επιδίωξη άσκησης κυβερνητικής εξουσίας. Σύμπαντα έχουν, επιπλέον, πρόβλημα αυτογνωσίας και ταυτότητας, αλλά και ηγετικών ομάδων, σε διαφορετικούς βαθμούς. Σε αυτό οφείλεται απλουστευτικά και η πολιτική τακτική του ΟΧΙ σε ΟΛΑ, ΝΑΙ στο ΤΙΠΟΤΑ.

Αυτός ο γενικευμένος, λίγο-πολύ, πολιτικός αγνωστικισμός, εκτός των άλλων, παράγεται και από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κοινωνία και η χώρα ως εθνική οντότητα. Αν πράγματι ισχύει αυτό, η κρίση του πολιτικού συστήματος θα είναι παρούσα και στο προβλεπτό διάστημα. Ενδημική σε καθεστώς λιτότητας και επιτροπείας...

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=28326&subid=2&pubid=64295051

Το σχέδιο - εξπρές για να ξαναλειτουργήσουν 166 βιομηχανίες

Τα σβηστά φουγάρα σε 166 βιομηχανίες της χώρας επιδιώκει να ανάψει ξανά το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης με σχέδιο που προωθεί η υφυπουργός Βιομηχανίας Θεοδώρα Τζάκρη.

Η «Οικονομία» του «Εθνους της Κυριακής» αποκαλύπτει το σχέδιο που προωθεί η υφυπουργός σε συνεργασία με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, τους περιφερειάρχες και τον οργανισμό «Enterprise Greece».

Ηδη έχουν εντοπιστεί 166 μεσαίες και μεγάλες βιομηχανίες, οι οποίες έχουν παύσει να λειτουργούν, κυρίως λόγω πτώχευσης, αλλά με δεδομένο το ότι ανήκουν σε κλάδους με δυναμική ανάπτυξης καθώς και επειδή διατηρείται ακόμη ο κατάλληλος μηχανολογικός εξοπλισμός όπως και οι εγκαταστάσεις, είναι εφικτό να επαναλειτουργήσουν άμεσα. Αυτές οι 166 επιχειρήσεις ανήκουν στους κλάδους τροφίμων-ποτών, επεξεργασίας μετάλλων, μηχανολογικού εξοπλισμού, επεξεργασίας ξύλου και κατασκευής επίπλων, κλωστοϋφαντουργία κλπ.

Το βασικό σχέδιο του υφυπουργείου είναι σε τέτοιες αργούσες (πτωχευμένες ή μη) επιχειρήσεις να εξεταστεί πρώτα η δυνατότητα γρήγορης εκ νέου αδειοδότησης και με διαδικασίες fast-track, σε συνεργασία με τον Enterprise Greece και να ετοιμαστούν επενδυτικές προτάσεις προς Ελληνες και ξένους επενδυτές για όσες από αυτές μπορούν να αποτελέσουν βιώσιμες επιχειρηματικές μονάδες.

Η κ. Τζάκρη το τελευταίο διάστημα πραγματοποιεί συνεχείς και εντατικές επαφές αφενός με τις περιφερειακές αυτοδιοικήσεις και αφετέρου με τις τράπεζες (και ιδίως την Τράπεζα Πειραιώς και την Εθνική Τράπεζα, που διαθέτουν χαρτοφυλάκιο οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών δραστηριοτήτων) ώστε να προχωρήσει ουσιαστικά η προσπάθεια για επανεκκίνηση αργουσών βιομηχανικών εγκαταστάσεων.

Στόχος είναι να εντοπιστούν γρήγορα αυτές οι περιπτώσεις στις οποίες έχει «αποξενωθεί» νομικά ο ιδιοκτήτης τους από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα και έχουν παράλληλα αξιόλογο και επαρκή κτιριακό και μηχανολογικό εξοπλισμό, ώστε να μπορεί γρήγορα να προχωρήσει η επανεκκίνηση.

Ανανέωση της άδειας

 
Εμφαση δίνεται σε επιχειρήσεις που ήταν εγκατεστημένες σε οργανωμένους υποδοχείς (ΒΙΠΕ-ΒΙΠΑ κλπ.) ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα χωροθέτησης και χρήσεων γης και να μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία ανανέωσης της άδειας λειτουργίας για την επανεκκίνησή τους.

Οι περιφερειάρχες της χώρας έχουν ήδη δηλώσει τη στήριξή τους στην προσπάθεια του υφυπουργείου Βιομηχανίας και θα βοηθήσουν ενεργά. Με βάση τα στοιχεία που έχει ήδη συγκεντρώσει το υφυπουργείο, υπάρχουν 166 μονάδες για τις οποίες μπορεί να προχωρήσει η προσπάθεια επανεκκίνησης, σε μία περίοδο όπου το μεγάλο ζητούμενο για τη χώρα είναι ένα βιώσιμο σχέδιο ανάπτυξης.

Μάλιστα το 50% περίπου των βιομηχανιών που θα μπορούσαν να ξαναμπούν στην παραγωγή είναι στη Θεσσαλονίκη (28), στην Κομοτηνή (26) και στον Βόλο (9 στην Α και 5 στη Β ΒΙΠΕ). Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες έχουν εντοπιστεί επιπλέον 70 βιομηχανίες περίπου που είναι εγκατεστημένες σε μη οργανωμένους υποδοχείς και οι οποίες θα εξεταστούν κατά περίπτωση, με τη συνδρομή των αυτοδιοικήσεων, στο αμέσως επόμενο στάδιο, για το κατά πόσο θα μπορουσαν να επαναλειτουργήσουν.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22770&subid=2&pubid=64294674 

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22770&subid=2&pubid=64294678

ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΤΕΞΑΝ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Το χαρτοφυλάκιο με τα φουγάρα που αξίζουν μια νέα ευκαιρία

Δώδεκα επιχειρηματικούς κλάδους που παρά το χτύπημα που έχουν δεχθεί από την οικονομική ύφεση, εντούτοις αντέχουν και έχουν προοπτικές ανάπτυξης, παρουσίασε η υφυπουργός Βιομηχανίας Θεοδώρα Τζάκρη σε σύσκεψη που είχε με τους εκπροσώπους των 13 Περιφερειών της χώρας.

Η σύσκεψη που έγινε την περασμένη εβδομάδα είχε ως στόχο να ζητήσει η υφυπουργός από τους εκπροσώπους των Περιφερειών να της υποδείξουν αργούσες επιχειρήσεις που έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν ξανά.

Η κ. Τζάκρη παρουσίασε στους εκπροσώπους μελέτες του ΚΕΠΕ και επεξεργασμένα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Σύμφωνα με αυτά σε 12 κλάδους παρατηρήθηκαν:

• Αύξηση των μεριδίων στην περίοδο της κρίσης στους τομείς: προϊόντα διύλισης πετρελαίου, κ.ά., φαρμακευτικά προϊόντα και παρασκευάσματα, βασικά μέταλλα, μηχανήματα και είδη εξοπλισμού, επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού.

• Αύξηση των μεριδίων κατά την περίοδο πριν από την κρίση ή περίπου διατήρηση των μεριδίων κατά την περίοδο της κρίσης στους ακόλουθους τομείς: τρόφιμα, ποτά και καπνός, χαρτοποιία και χάρτινα προϊόντα, εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων, χημικές ουσίες και προϊόντα, μεταλλικά προϊόντα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρονικά και οπτικά προϊόντα.

Η υφυπουργός Βιομηχανίας Θεοδώρα Τζάκρη ζήτησε από τις Περιφέρειες να υποδείξουν επιχειρήσεις με δυνατότητα να λειτουργήσουν ξανά.

Στους κλάδους αυτούς διακρίνεται στη βάση των συγκεκριμένων στοιχείων μία σχετικά ευνοϊκότερη προοπτική για το μέλλον.

Οσον αφορά την εξαγωγική δραστηριότητα, η κ. Τζάκρη παρουσίασε στοιχεία για τους κλάδους αγαθών με τις σχετικά υψηλότερες τιμές του Δείκτη Εξαγωγικών Δυνατοτήτων, ο οποίος μετράει διαχρονικά τις επιδόσεις στις ξένες αγορές σε συνδυασμό με το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού.

Η μεγάλη πλειονότητα των κλάδων που παρουσίασε η υφυπουργός εντάσσονται στον τομέα της μεταποίησης, γεγονός που αντανακλά τόσο την ύπαρξη εξαγωγικών δυνατοτήτων σε σημαντικό εύρος δραστηριοτήτων, όσο και τη σημασία της μεταποίησης για τις εξαγωγικές προοπτικές της χώρας. Σημαντικές δυνατότητες διακρίνονται, μεταξύ άλλων, στη διύλιση πετρελαίου, στα παρασκευάσματα διατροφής από λαχανικά και φρούτα (κονσέρβες φρούτων και λαχανικών, ελιές κ.ά.), στον κλάδο του αλουμινίου (προφίλ, ράβδοι κράματα αλουμινίου, προϊόντα για κατασκευές), στα μάρμαρα και τα τσιμέντα, στον καπνό (ανεπεξέργαστο, τσιγάρα και λοιπά καπνικά προϊόντα), στα έλαια και λίπη (ιδιαίτερα στο ελαιόλαδο), στο βαμβάκι (μη επεξεργασμένο και σε μορφή νήματος), στα γαλακτοκομικά (ιδιαίτερα στα τυριά και το γιαούρτι), στη ζάχαρη και στα ζαχαρώδη προϊόντα, στα λιπάσματα, στα γουναρικά, στα παιχνίδια, στα προϊόντα από χαλκό, στα δέρματα, στα πλεκτά υφάσματα, στο σίδηρο και το ατσάλι, στα πλαστικά και στα φαρμακευτικά προϊόντα.

Η συμμετοχή των δυναμικών κλάδων στην παραγωγή
Σε τι ποσοστό (%) συνεισφέρει ο κάθε τομέας στην προστιθέμενη αξία της μεταποίησης
Κλάδος	Ετος: 2000	2007	2014
Τρόφιμα, ποτά και καπνός	22,9	20,1	19,9
Κλωστοϋφαντουργία, είδη ενδυμασίας και δερμάτινα	13,4	7,8	4,2
Προϊόντα διύλισης πετρελαίου	14,6	5,1	8,2
Μεταλλικά προϊόντα*	6,4	9,8	7,3
Εκτυπώσεις	5,7	7,8	2,7
Επιπλα και άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες	5	3,8	2,7
Φαρμακευτικά προϊόντα και παρασκευάσματα	3,5	3,7	4,6
Ηλεκτρονικοί υπολογιστές	3,3	1,7	1,7
Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός	3,1	2,5	1
Προϊόντα από ελαστικό και πλαστικές ύλες	2,8	2,8	1
Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού	2,6	3	4,2
Βιομηχανία ξύλου	2,4	2,2	0,2
Χαρτοποιία και χάρτινα προϊόντα	2,1	2,3	2,1
Μηχανοκίνητα και άλλα οχήματα	1,2	0,7	0,6
*Εξαιρούνται μηχανήματα, είδη εξοπλησμού                                               Πηγή:ΚΕΠΕ

ΣΥΡΙΑ : ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΧΩΡΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΑΝΕ...

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΧΩΡΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΑΝΕ... ΔΕΙΤΕ ΠΩΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ ΠΡΙΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ...!!

Η Συρία του εμφυλίου του σήμερα, με τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, τα εκατομμύρια πρόσφυγες και εκτοπισμένους και τους τζιχαντιστές να δρουν και να διαπράττουν εγκλήματα στο έδαφός της, δεν έχει καμία σχέση με τη χώρα πριν από το 2011.

Μερικές φωτογραφίες από την περίοδο πριν τον εμφύλιο θυμίζουν πώς ήταν ο χαμένος παράδεισος της Μέσης Ανατολής.

Παρακάτω θα δείτε φωτογραφικό υλικό από την ζωή στην Συρία πριν από τον πόλεμο!

newmoney.gr

ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ: Το «νέο» αναπτυξιακό μοντέλο του Μνημονίου

Ο νέος Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Πολωνία θα ενταχθεί στην Ευρωζώνη όταν οι μισθοί στην Πολωνία θα φτάσουν το επίπεδο των Γερμανικών μισθών.

Το «νέο» αναπτυξιακό μοντέλο του Μνημονίου

 

Γράφει ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ Πρέσβυς ε.τ.

Από την αρχή της κρίσεως και της εισαγωγής του πρώτου Μνημονίου, προεβλήθη η ιδέα ότι η κατάσταση στην οποία έφθασε η χώρα εξέφραζε την εξάντληση ενός παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου, το οποίο έγινε ακόμη πιο ανεπαρκές και ακατάλληλο κάτω από τις συνθήκες που έφερε το άνοιγμα των αγορών με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την παγκοσμιοποίηση.

Προφανώς, υπάρχει πολλή αλήθεια σ' αυτή τη διαπίστωση. Η κλειστή και προστατευόμενη Ελληνική εθνική οικονομία βρέθηκε ξαφνικά απροστάτευτη, εκτεθειμένη στους σφοδρούς ανέμους ενός άνισου ανταγωνισμού. Δεν το γνώριζε αυτό η Ελλάδα, αποφασίζοντας να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ασφαλώς το γνώριζε. Υπελόγιζε όμως ότι υπήρχαν επίσης κάποιες δικλείδες ασφαλείας και ένας κεντρικός σκοπός ο οποίος θα οδηγούσε σταθερά όλες τις χώρες-μέλη προς μεγαλύτερη σύγκλιση και συνοχή, ως προϋπόθεση για την πολιτική ενοποίηση.

Η κύρια δικλείδα ασφαλείας ήταν η Αρχή της Κοινοτικής Προτιμήσεως. Η Αρχή αυτή υποκαθιστούσε, κατά έναν τρόπο, την εθνική προστασία και μετέθετε στο Ευρωπαϊκό επίπεδο την άσκησή της. Η Ελλάδα, στην περίπτωση αυτή, θα είχε να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό πιο αναπτυγμένων και βιομηχανικά προηγμένων χωρών. Θα είχε όμως παραλλήλως το πλεονέκτημα μιας μεγάλης αγοράς μέσα στην οποία θα μπορούσε να αναπτύξει τα δικά της συγκριτικά πλεονεκτήματα σε ορισμένους, τουλάχιστον, τομείς.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, το ΠΑΣΟΚ, που ανέλαβε την εξουσία αμέσως μετά την ένταξη της Ελλάδος στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1981, επέφερε μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική του, ευθυγραμμιζόμενο με την ένταξη υπό τον όρο των Ευρωπαϊκών Μεσογειακών Προγραμμάτων. Η λογική των Προγραμμάτων αυτών ήταν να τεθεί ως δομική παράμετρος της οικοδομήσεως της Ευρώπης η σύγκλιση και η συνοχή. Να προεξοφληθεί δηλαδή ότι η δημιουργία της κοινής Ευρωπαϊκής αγοράς δεν ήταν αυτοσκοπός. Ήταν αναγκαίο και προκαταρκτικό μέσο για την πολιτική ενοποίηση. Στο πνεύμα αυτό, ήταν απαραίτητο το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των ισχυρών οικονομιών να μην οδηγήσει σε κυριαρχία πάνω στις άλλες πιο αδύνατες οικονομίες. Θα έπρεπε να αντισταθμίζεται με πολιτικές συγκλίσεως και συνοχής, που θα εγγυούνταν την κοινή ανάπτυξη και ευημερία.

Η πορεία των πραγμάτων, σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις, διέψευσε αυτές τις προσδοκίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μετακινήθηκε από την Αρχή της Κοινοτικής Προτιμήσεως προς την παγκοσμιοποίηση και τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό που εκφράζει. Οι Ελληνικές κυβερνήσεις απεδείχθησαν κατώτερες των περιστάσεων και εξαρτημένες όχι μόνο πολιτικά αλλά και ιδεολογικά από ξένα κέντρα. Όχι μόνο δεν προέβλεψαν τις ολέθριες συνέπειες που θα είχε για την Ελλάδα η αλλαγή αυτή προσανατολισμού και πορείας της Ευρώπης, αλλά υπερακόντιζαν αφελώς ως δήθεν «πρωτοπορία» των νέων Ευρωπαϊκών πολιτικών, που εμπνέονταν από την παγκοσμιοποίηση. Θλιβερός πρωταγωνιστής προς την κατεύθυνση αυτή ήταν οι κυβερνήσεις Σημίτη.

Οι συνέπειες των πολιτικών αυτών δεν άργησαν να φανούν. Η πρωτογενής Ελληνική παραγωγή υπεχώρησε θεαματικά σε όλους τους τομείς. Για ένα διάστημα, η κατάσταση αυτή συγκαλύφθηκε από την επίρριψη των ευθυνών στις γνωστές Ελληνικές αδυναμίες και παθογένειες. Αυτές όμως υπήρχαν και προηγουμένως. Αυτό όμως δεν εμπόδιζε τη χώρα να έχει σημαντική εθνική παραγωγή σε όλους τους τομείς. Αυτό που επέφερε το μεγάλο πλήγμα ήταν ο άνισος διπλός ανταγωνισμός. Οι Συμπληγάδες Πέτρες του ανταγωνισμού αφενός των ισχυρών Ευρωπαϊκών οικονομικών και αφετέρου των οικονομικών των τρίτων χωρών, χαμηλού κόστους, τα προϊόντα των οποίων μπορούσαν τώρα να ανταγωνισθούν τα ελληνικά προϊόντα, με την παγκοσμιοποίηση, μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή και την εθνική αγορά.

Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε με την εισαγωγή του ευρώ, χωρίς να υπάρχει προηγουμένως πολιτική ενοποίηση και κοινή δημοσιονομική και αναπτυξιακή πολιτική. Ανίδεες κυβερνήσεις έσπευσαν να εντάξουν πρόωρα τη χώρα στο ευρώ, με ανεδαφικές υποθέσεις ότι η χώρα θα εξασφάλιζε, με τον τρόπο αυτό, σταθερότητα και ανάπτυξη και θα ήταν προφυλαγμένη από νομισματικές κρίσεις και κερδοσκοπικές επιθέσεις. Ενθάρρυναν επίσης τον άμετρο δανεισμό και την κατανάλωση, με την αυταπάτη ότι αυτά δεν συνεπάγονταν κανέναν κίνδυνο υπό την ομπρέλα του ευρώ.

Είναι ενδεικτική σήμερα η πολιτική της νέας Πολωνικής κυβερνήσεως. Η τελευταία παραπέμπει στο άδηλο μέλλον την ένταξη στην Ευρωζώνη, παρά το γεγονός ότι οι χώρες που εντάχθηκαν μετά το 2004 έχουν συμβατική υποχρέωση να ενταχθούν στο ευρώ αμέσως μετά την αναγκαία προετοιμασία τους.

Ο νέος Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Πολωνία θα ενταχθεί στην Ευρωζώνη όταν οι μισθοί στην Πολωνία θα φτάσουν το επίπεδο των Γερμανικών μισθών. Εξήγγειλε επίσης πρόγραμμα 80 δισ. ευρώ, ποσό πολύ μεγάλο για τη σημερινή Πολωνία, για την υποστήριξη της αναπτύξεως με εθνικούς πόρους. Δεν αφέθηκε δηλαδή στην προσμονή ξένων επενδύσεων για την ανάπτυξη της χώρας. Οι ξένες επενδύσεις είναι ευπρόσδεκτες. Η χώρα όμως δεν μπορεί να αφεθεί στην καλή θέληση των ξένων επενδυτών. Έχει ανάγκη από εθνική αναπτυξιακή στρατηγική.

Το παράδειγμα της Πολωνίας είναι διδακτικό για τη χώρα μας, που έγινε πειραματικό πεδίο για την εφαρμογή των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών και την επιβολή, με τις περιβόητες μεταρρυθμίσεις, της κυριαρχίας των ξένων πολυεθνικών στη χώρα. Προβάλλεται γι' αυτό το ιδεολόγημα ότι η χώρα χρειάζεται ένα «νέο» αναπτυξιακό μοντέλο. Πάνω στη βάση αυτή παρουσιάζεται το ξεθεμέλιωμα κάθε έννοιας εθνικής οικονομίας και η παράδοση της χώρας σε ξένα συμφέροντα και ξένες πολυεθνικές ως δήθεν «νέο» μοντέλο αναπτύξεως. Πρόκειται για επικίνδυνη φενάκη που απειλεί το ίδιο το εθνικό μέλλον της χώρας.

http://www.paron.gr/v3/new.php?id=93827&colid=&catid=34&dt=2015-11-22%200:0:0

Η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας

Η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας

Χρήσιμες συμβουλές της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια είναι επικίνδυνα για όλους μας, διότι προκαλούν λοιμώξεις οι οποίες είναι δύσκολο να θεραπευθούν, επισημαίνει η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά των αντιβιοτικών.

Η επανειλημμένη ή εσφαλμένη λήψη αντιβιοτικών συμβάλλει στην αύξηση των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων, τα οποία θεωρούνται ένα από τα πιο επείγοντα προβλήματα δημόσιας υγείας στον κόσμο. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της δραστικότητάς τους όταν εσείς, τα παιδιά σας ή άλλοι συγγενείς σας τα χρειαστούν κάποια στιγμή στο μέλλον, επισημαίνει ο Στάθης Σκληρός, γενικός γιατρός και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Η λήψη αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως για το κρυολόγημα, τη γρίπη ή τον πονόλαιμο δεν έχει κανένα όφελος για εσάς και μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, όπως διάρροια, ναυτία ή δερματικά εξανθήματα. Η λήψη αντιβιοτικών για την καταπολέμηση ήπιων βακτηριακών λοιμώξεων, όπως η παραρρινοκολπίτιδα, η βρογχίτιδα ή η ωτίτιδα, είναι συχνά άσκοπη, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα σ' αυτές τις καταστάσεις. Συμβουλευθείτε τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό σας: υπάρχουν και άλλα φάρμακα που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματά σας. Ο φαρμακοποιός ή ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματά σας. Μην παραλείπετε να ζητάτε τη συμβουλή του, ιδίως εάν λαμβάνετε φάρμακα για άλλες παθήσεις.

• Τα παυσίπονα ανακουφίζουν από τον πόνο και τον πυρετό.

• Τα προϊόντα που περιέχουν αντιμικροβιακά /αντισηπτικά συστατικά σε μορφή παστίλιας αρκούν για μια απλή αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας όταν υπάρχει πονόλαιμος. Καταπολεμούν ένα ευρύ φάσμα ιών (όπως τον ιό της γρίπης Α, τον RSV, τον SARS-CoV5) και βακτηρίων και δεν περιέχουν αντιβιοτικό.

• Αν υπάρχει φλεγμονή, συνιστάται η λήψη ενός αντιφλεγμονώδους σκευάσματος πάλι σε παστίλια, που καταπραΰνει τον λαιμό. Οι παστίλιες για τον λαιμό διευκολύνουν την κατάποση.

• Τα αποχρεμπτικά απομακρύνουν τις εκκρίσεις από τους αεραγωγούς.

• Τα ρινικά εκνεφώματα και τα αποσυμφορητικά διευκολύνουν την αναπνοή.

• Τα αντισταμινικά ανακουφίζουν από τη δύσπνοια, το φτάρνισμα και τη φαγούρα στη μύτη.

• Η κατανάλωση άφθονων υγρών και η ανάπαυση μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα οποιασδήποτε χειμερινής ασθένειας.

• Όπου είναι εφικτό, αποφύγετε τη λοίμωξη με κατάλληλο εμβολιασμό.

• Πλένετε τακτικά τα χέρια σας και τα χέρια των παιδιών σας, για παράδειγμα μετά από φτέρνισμα ή βήξιμο, πριν αγγίξετε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους.

Εάν τα συμπτώματά σας επιμένουν ή ανησυχείτε για την κατάστασή σας, πρέπει οπωσδήποτε να απευθύνεστε σε γιατρό. Εάν έχετε προσβληθεί από κάποια σοβαρή λοίμωξη, όπως η βακτηριακή πνευμονία, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά. Πρέπει να ζητάτε ιατρική βοήθεια πιο σύντομα από τους υπόλοιπους:

• εάν είστε άνω των 65 ετών,

• εάν έχετε άσθμα ή διαβήτη,

• εάν πάσχετε από κάποια πάθηση των πνευμόνων (π.χ. χρόνια βρογχίτιδα, εμφύσημα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια),

• εάν έχετε καρδιακά προβλήματα (π.χ. ιστορικό καρδιακής προσβολής, στηθάγχης, χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας),

• εάν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα καταστολής του ανοσοποιητικού σας συστήματος ή

• εάν λαμβάνετε φάρμακα τα οποία καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα (π.χ. στεροειδή, αντικαρκινική χημειοθεραπεία, ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταστολή των λειτουργιών του θυρεοειδούς αδένα).

Δώστε, λοιπόν χρόνο στον εαυτό σας να αναρρώσει, συμβουλεύουν οι ειδικοί. Η προσπάθειά σας να αντεπεξέλθετε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας μπορεί να σας καταπονήσει, ιδίως εάν παρουσιάζετε κάποια συμπτώματα για πρώτη φορά. Ένας τρόπος για να διαχειριστείτε καλύτερα την ασθένειά σας είναι να γνωρίζετε το πώς θα αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα σας. Μάθετε τρόπους για να φροντίζετε τον εαυτό σας χωρίς να παίρνετε αντιβιοτικά. Οι περισσότερες χειμερινές ασθένειες υποχωρούν μετά από δύο εβδομάδες.

Τα αντιβιοτικά συνταγογραφούνται μόνο από γιατρό που σας έχει εξετάσει

Πολλές ασθένειες που εκδηλώνονται κατά τη χειμερινή περίοδο, αν και προκαλούν τα ίδια συμπτώματα, μπορεί να μην χρειάζονται την ίδια θεραπεία. Όταν έχουμε τα ίδια συμπτώματα με προηγούμενη ασθένεια την οποία θεραπεύσαμε με κάποιο αντιβιοτικό συμβαίνει συχνά να θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το ίδιο αντιβιοτικό. Παρόλα αυτά, ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει, εάν κάποια χειμερινή ασθένεια απαιτεί θεραπεία με αντιβιοτικά είναι ο γιατρός που σας παρακολουθεί.

• Μην προσπαθείτε να αγοράσετε αντιβιοτικά χωρίς ιατρική συνταγή.

• Μην διατηρείτε αντιβιοτικά για να τα χρησιμοποιήσετε μεταγενέστερα.

• Μην χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά που έχουν περισσέψει από προηγούμενες θεραπείες.

• Μην δίνετε αντιβιοτικά που σας έχουν περισσέψει σε άλλους.

• Μην διατηρείτε αντιβιοτικά που έχουν περισσέψει από κάποια θεραπεία. Εάν έχετε στη διάθεσή σας περισσότερες δόσεις αντιβιοτικού (π.χ. δισκία, καψάκια ζελατίνης) από αυτές που αναφέρει η συνταγή σας, συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας για τη διάθεση της ποσότητας που περίσσεψε.

• Ζητήστε από το γιατρό σας για εναλλακτικές αγωγές χωρίς αντιβιοτικά με συμπτώματα όπως πονόλαιμος, βήχας κτλ.

ΑΡΗΣ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗΣ 

 

ΠΑΡΟΝ/ΥΓΕΙΑ

Οδηγός διατροφής κατά της οστεοπόρωσης

Οδηγός διατροφής κατά της 

οστεοπόρωσης

 

Της ΕΥΑΣ ΚΑΦΕΤΖΗ, BSc Κλινικής Διαιτολόγου - Διατροφολόγου 

Επιστημονικής Διευθύντριας ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ - ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Πτολεμαΐδας Kafetzi@apisxnansis.gr

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης ξεκινά από την παιδική ηλικία και συνεχίζεται στα χρόνια της εφηβείας, αλλά και αργότερα στην ενηλικίωση, αφού η ηλικία μεταξύ 20-30 ετών είναι η καθοριστική περίοδος επίτευξης της μέγιστης οστικής πυκνότητας. Η διατροφή και η άσκηση είναι σημαντικοί παράγοντες πρόληψης και αντιμετώπισης της οστεοπόρωσης.

Αρχικά, η διατροφή αποτελεί την αιτία, αλλά και τη θεραπεία των νοσημάτων αυτών και η Μεσογειακή Δίαιτα διασφαλίζει μια καλή ποιότητα ζωής, χωρίς σημαντικά προβλήματα υγείας για τις γυναίκες γύρω αλλά και μετά την εμμηνόπαυση. Έτσι, πρωταρχικός στόχος των γυναικών θα πρέπει να είναι η τήρηση ενός ισορροπημένου διαιτολογίου συνδυασμένο με την εφαρμογή συστηματικής φυσικής δραστηριότητας, προκειμένου να «πετύχουν» και να διατηρήσουν ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται ο ρόλος της άσκησης, καθώς η αεροβική γυμναστική και οι ασκήσεις με βάρη συμβάλλουν όχι μόνο στη βελτίωση της λειτουργίας της καρδιάς, αλλά και στην αύξηση της οστικής πυκνότητας κατά 1-5 %, περιορίζοντας έτσι σημαντικά τον κίνδυνο για εμφάνιση οστεοπόρωσης και κατά συνέπεια τον κίνδυνο εμφάνισης κατάγματος.

Στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης οστεοπόρωσης συμβάλλει και ο περιορισμός της πρόσληψης νατρίου, αφού έρευνες φανερώνουν ότι γυναίκες που μειώνουν τη χρήση επιτραπέζιου αλατιού όχι μόνο επιτυγχάνουν καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, αλλά και περιορίζουν την απέκκριση ασβεστίου από τα ούρα, μειώνοντας έτσι την απώλεια οστικής μάζας.

Στην καλή σκελετική υγεία συμβάλλει σημαντικά και η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D από τη διατροφή.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων, χυμών εμπλουτισμένων με ασβέστιο και μικρών ψαριών με οστά, όπως η μαρίδα και η σαρδέλα, προλαμβάνοντας την εμφάνιση της οστεοπόρωσης.

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δώσουν οι γυναίκες στην κατανάλωση οινοπνεύματος, όπου έχει βρεθεί ότι η κατανάλωση του σε ποσότητα μεγαλύτερη των 30 γρ. ημερησίως αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο κατά 30 - 40%, ενώ προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων τριγλυκεριδίων. Ο περιορισμός της κατανάλωσης οινοπνεύματος, αλλά και η διακοπή του καπνίσματος, μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών επιπλοκών και καρκίνου, ειδικότερα δε καρκίνου του πνεύμονα.

Γίνεται φανερό ότι η ισορροπημένη διατροφή που βασίζεται στη μεσογειακή δίαιτα και χαρακτηρίζεται από μειωμένη πρόσληψη λιπαρών και χοληστερόλης και αυξημένη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ασβέστιο και φυτικές ίνες, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων και πρέπει να αποτελεί πάντα αναπόσπαστο κομμάτι της προληπτικής ιατρικής, προκειμένου να διασφαλίζεται η καλή υγεία των γυναικών τόσο κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης όσο και στα μετέπειτα χρόνια.

***

Γενικές οδηγίες:

• Όχι συνεχείς και αδικαιολόγητες προσπάθειες μείωσης σωματικού βάρους.

• Καθημερινή κατανάλωση τουλάχιστον 3 μερίδων γαλακτοκομικών (1 μερίδα ισοδυναμεί με 1 κεσεδάκι γιαούρτι ή 1 κομμάτι κίτρινο τυρί σε μέγεθος σπιρτόκουτου ή 1 ποτήρι γάλα).

• Προτιμήστε γαλακτοκομικά εμπλουτισμένα σε ασβέστιο και βιταμίνη D.

• Συχνή κατανάλωση λιπαρών ψαριών.

• Κατανάλωση 5-6 μερίδων φρούτων και λαχανικών (πλούσια σε ασβέστιο, μαγνήσιο και βιταμίνη Κ που βοηθούν στην αναδόμηση των οστών).

• Κατανάλωση τροφών ιδιαίτερα πλούσιων σε ασβέστιο και βιταμίνη D όπως γαλακτοκομικά, αυγό, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (μπρόκολο, σπανάκι), σαρδέλες, σολομός, μπρόκολο, αποξηραμένα φρούτα, αμύγδαλα και σουσάμι.

• Μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος.

• Καθημερινή φυσική δραστηριότητα (30 λεπτά περπάτημα, ασκήσεις με βάρη).

• Έκθεση στον ήλιο 10 -15 λεπτά ημερησίως.

• Σε περίπτωση ανεπαρκούς πρόσληψης ασβεστίου και βιταμίνης D για οποιοδήποτε λόγο (π.χ. δυσανεξία, αυστηρή χορτοφαγία ή κάποιο πρόβλημα υγείας) συμβουλευτείτε το γιατρό σας για λήψη συμπληρώματος.

• Σε περίπτωση δυσανεξίας στη λακτόζη, που πρέπει να δοθεί προσοχή: Προτιμήστε εναλλακτικά σκληρά τυριά και γιαούρτι με acidophilus. Υπάρχουν προϊόντα ειδικά, ελεύθερα λακτόζης.

• Σταματήστε το κάπνισμα. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό της οστικής απώλειας. 

ΤΟ ΠΑΡΟΝ/ΥΓΕΙΑ

Τα «καθαρά» Ω3

Τα «καθαρά» Ω3

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που έχουν οι κάψουλες, η ιδανική δόση και ποιες καταστάσεις προλαμβάνουν

Από τον Δρ. ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ

Πριν από 25 έτη, ένας Σκοτσέζος γιατρός «έγραψε ιστορία», καθώς συνταγογράφησε σ' έναν καρδιοπαθή 1 κιλό ρέγκες. Μετά, συμβούλεψε τον ασθενή του να πάει την απόδειξη πληρωμής στο «ΙΚΑ» της περιοχής του, προς είσπραξη. Ακολούθησε δίκη. Έκτοτε τα ψάρια θεωρούνται ως τα καταλληλότερα και με τις λιγότερες παρενέργειες «φάρμακα» για τις καρδιοπάθειες τόσο προληπτικά όσο και θεραπευτικά.

Με τα χρόνια τα Ω3 αποδείχθηκαν οι μεγαλύτερες «βεντέτες» της προληπτικής όσο και θεραπευτικής ιατρικής. Συνιστώνται ανεπιφύλακτα για την έγκαιρη πρόληψη σωρείας, παθολογικών καταστάσεων,όπως καρδιακές αρρυθμίες, υπερχοληστεριναιμίας ή υπερτριγλυκεριδαιμίας και για ενδυνάμωση δέρματος, μαλλιών και οστών.

Καθώς πάντα ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού ως ασπίδα στη φθορά του χρόνου. Στον Βορρά χορηγούνται σε μεγαδόσεις ενάντια στην κατάθλιψη του χειμώνα, λόγω της μικρής ηλιοφάνειας στις χώρες αυτές. Ταυτόχρονα στα κράτη αυτά η τιμή των Ω3 είναι προσιτή. Πανευρωπαϊκά, ωστόσο, η κατανάλωση ιχθύων από 12 κιλά ετησίως, το 1950 αυξήθηκε στα 26 κιλά το 2006.

Παρ' όλα αυτά τα γεγονότα στη ζωή εξελίσσονται συνήθως αντιφατικά. Η Ανιστον είναι μια μικρή κωμόπολη στην Αλαμπάμα ΗΠΑ. Σε μια χωματερή της μέχρι το 1971 απερρίφθησαν 32.000 τόνοι ΡCΒ (πολυχλωριωμένα-διφαινύλια - λιποδιαλυτά). Αποτέλεσμα, η πόλη θεωρείται ακόμα η πιο «μολυσμένη» των ΗΠΑ και πολλοί κάτοικοι της εμφάνισαν καρκίνο.

Οι ουσίες αυτές παρασύρονται από τα νερά, αλλά «φωλιάζουν» για χρόνια στα λιποκύτταρα των ζώων και των ψαριών. Άρα, πρέπει να είμαστε απόλυτα σίγουροι για την «καθαρότητα» των Ω3 που παίρνουμε με τα ψάρια ή από τις κάψουλες.

Δεν απαιτούνται μεγάλες ποσότητες ιχθύων ή ιχθυελαίων (κάψουλες Ω3) καθημερινά. Ενώ συνιστώνται να λαμβάνονται σε δόσεις που προτείνονται από τους κατασκευαστές και όχι σε μεγαλύτερες δόσεις. Φυσικά, δεν υπάρχουν παρενέργειες από «μεγαδόσεις», καθώς αυτά αποταμιεύονται φυσιολογικά μέσα στα λιποκύτταρα του σώματος. Αυτά στους μόνιμους καταναλωτές καταπολεμούν τις φλεγμονές στο αγγειακό σύστημα και κάνουν το αίμα πιο ρευστό. Επίσης συμβάλλουν στη μείωση αρθριτικών πόνων και στις κρίσεις άσθματος μέσω ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Δεν υπάρχουν άλλες φυσικές ουσίες με τόσο θαυματουργές ιδιότητες.
TVΕΘΝΟΣ  /ΥΓΕΙΑ

Η κληρονομιά που άφησε η τραγωδία

Η κληρονομιά που άφησε η τραγωδία

Κι όμως διχάζει…

Είναι δεδομένο πως η Ιστορία λειτουργεί πάντα κάτω από το βάρος της ματιάς των σύγχρονων και ιδίως υπό το βάρος της ανάγκης αυτοπροσδιορισμού μιας κοινωνίας, η οποία δεν είναι ποτέ σταθερή αλλά μεταβάλλεται ανάλογα με τις συγκυρίες που διαμορφώνουν το παρόν της. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί ο ελληνικός Εμφύλιος, από τη λήξη του οποίου συμπληρώνονται φέτος 66 χρόνια.

Ήταν χαρακτηριστικό αυτό που έγραψε η Ιωάννα Παπαθανασίου για τις «πολλαπλές αναγνώσεις του ΚΚΕ για τον Εμφύλιο». Και είναι επίσης χαρακτηριστική η στάση του ελληνικού κράτους μετά την απελευθέρωση απέναντι στους δωσίλογους, τους οποίους αναβάπτισε λίγο πριν και -κυρίως- κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, όπως γράφει ο ιστορικός Στράτος Δορδανάς. (δείτε τις σχετικές αναρτήσεις μας). Τέλος, είναι χαρακτηριστική η διαφοροποίηση δύο σημαντικών επιστημόνων, των καθηγητών Γιώργου Μαργαρίτη και Στάθη Καλύβα ως προς τις αιτίες και, κυρίως, ως προς τον χρόνο έναρξης του Εμφυλίου που παρουσιάζουμε σε αυτήν εδώ την ανάρτηση. 

Οι αναρτήσεις που φιλοξενήσαμε στο blog χθες και σήμερα θεωρούμε ότι είναι μια συνεισφορά, όχι μόνο στην ιστορική αλήθεια αλλά και στην ψύχραιμη και επιστημονική στάση απέναντι σ' αυτό που τόσο εύκολα αποκαλείται Ιστορία.

Συστηματική αναπαραγωγή μύθων που έχουν απαξιωθεί επιστημονικά

Του Σταθη Ν. Καλυβα*

Η επιστημονική μελέτη της δεκαετίας '40 μπορεί να ξεκίνησε αργά, έχει όμως κάνει τεράστια άλματα. Ας εξετάσουμε τα τρία σημαντικότερα.

Το 1978 διοργανώθηκε το πρώτο επιστημονικό συνέδριο για τον Εμφύλιο («Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950» με συμβολές που έβαλαν τέλος στην κυριαρχία των χρονικών (π.χ. «Το αντάρτικο» του Φοίβου Γρηγοριάδη ή «Οι καπετάνιοι» του Dominique Eudes). Η συστηματική μελέτη των βρετανικών και αμερικανικών αρχείων έθεσε την έρευνα του Εμφυλίου σε επιστημονικές βάσεις, απαξιώνοντας τη διαδεδομένη ως τότε αντίληψη περί ξενοκίνητου ΚΚΕ με αποκλειστική ευθύνη για τον Εμφύλιο. Γι' αυτό άλλωστε και η έρευνα χαρακτηρίστηκε τότε, και υπήρξε πράγματι, «αναθεωρητική». Η ορθή, όμως, απομάκρυνση από τη μυθολογία των νικητών οδήγησε, στα χρόνια που ακολούθησαν, σε ορισμένες υπερβολές, όπως η περιγραφή του ΚΚΕ ως ένα αγγελικό κόμμα που δεν επιθυμούσε τίποτα παραπάνω από την ειρηνική συνύπαρξη με τους αντιπάλους του και σχεδόν απεχθανόταν την εξουσία· ένα κόμμα, δηλαδή, πιο σχετικό με τον Γκάντι παρά με τον Στάλιν!

Το δεύτερο άλμα έγινε το 1994, όταν κυκλοφόρησε το «Στην Ελλάδα του Χίτλερ» του Mark Mazower, ένα έργο που μετακίνησε με επιτυχία την ερευνητική ατζέντα από τις ελίτ στις μάζες, αναδεικνύοντας τις ρίζες του Εμφυλίου στην περίοδο της Κατοχής και απαγκιστρώνοντας την έρευνα από στείρα ερωτήματα που είχαν πιο πολύ σχέση με τις μεταφυσικές ανησυχίες της Αριστεράς απ' ό,τι με τις επιταγές της έρευνας. Το βιβλίο αυτό άνοιξε ένα τεράστιο πεδίο κοινωνιολογικών ερωτημάτων για τη μορφή και το περιεχόμενο της κυριαρχίας των αντίπαλων συνασπισμών και τη συμπεριφορά των «απλών ανθρώπων». Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και η «Ορθοκωστά» του Θανάση Βαλτινού, ένα μυθιστόρημα για τον κατοχικό εμφύλιο στη Πελοπόννησο, που έθεσε με λογοτεχνικό τρόπο αντίστοιχα θέματα και του οποίου η επιρροή αποδείχθηκε εκ των υστέρων σημαντικότατη.

Το τρίτο άλμα έγινε στη διετία 1999-2000, περίοδο κατά την οποία διοργανώθηκε πλήθος επιστημονικών συνεδρίων για τον Εμφύλιο. Το 2000 πραγματοποιήθηκε και η πρώτη ημερίδα του «Δικτύου για τη Μελέτη των Εμφυλίων» στη Θεσσαλονίκη. Μια πλειάδα νέων ερευνητών προέκρινε την τοπική ιστορία, την εστίαση στα κίνητρα των ανθρώπων και την ανάδειξη μιας «ευαίσθητης» θεματολογίας όπως ο δωσιλογισμός ή η βία. Η επιτυχία του Δικτύου (διοργανώθηκαν έκτοτε εννέα ετήσια συνέδρια και πλήθος άλλων εκδηλώσεων και εκδόσεων) προκάλεσε την έντονη αντίδραση μερίδας ιστορικών και δημοσιογράφων που δυσανασχέτησαν δημόσια από τον «αγενή» δυναμισμό της νέας γενιάς ερευνητών. Ο όρος «αναθεωρητισμός» επανήλθε στο προσκήνιο, ως ύβρις αυτή τη φορά.

 Ελληνόπουλα που μεταφέρθηκαν σε ανατολικές χώρες

Πλούτος τεκμηρίων

Από το 1979 και μετά απαντήθηκαν πολλά ερωτήματα. Γνωρίζουμε πλέον πολλά για την αλληλουχία των αποφάσεων των αντίπαλων πολιτικών ηγεσιών σε κρίσιμες καμπές, τις προθέσεις τους, αλλά και τις παρανοήσεις τους, ενώ ξεφύγαμε από τη συνωμοσιολογική ανάγνωση της Ιστορίας. Διαπιστώθηκε πως διαδεδομένοι ισχυρισμοί δεν είχαν βάση, όπως π.χ. πως ο δωσιλογισμός υπήρξε υπόθεση μιας «δράκας μαυραγοριτών», πως η ένταξη στο ΕΑΜ είχε ταξική (ή, έστω, οικονομική) βάση και εξέφραζε ένα αντίστοιχα «ριζοσπαστικό» ατομικό προφίλ ή πως ο Εμφύλιος ξεκίνησε το 1946 ως αποτέλεσμα της «λευκής τρομοκρατίας» και της βρετανικής πολιτικής. Εξερευνήθηκαν συστηματικά οι εθνοτικές διαστάσεις της εμφύλιας σύγκρουσης, οι δυναμικές της βίας και οι παράμετροι της συμμετοχής των ανθρώπων στους αντίπαλους συνασπισμούς. Στην πρόοδο αυτή συνέβαλε ο πλούτος των τεκμηρίων. Ο αποχαρακτηρισμός των αρχείων της βρετανικής SOE φώτισε την ανάδειξη του ΕΛΑΣ σε κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στον χώρο της αντίστασης η συστηματική μελέτη των γερμανικών αρχείων οδήγησε σε μια πληρέστερη αντίληψη για τη δομή της Κατοχής η έρευνα του τμήματος του αρχείου του ΚΚΕ που διασώζεται στα ΑΣΚΙ συνέβαλε στη σαφέστερη αποτίμηση των προθέσεων του ΚΚΕ (π.χ. έκθεση Μακρίδη) και της φύσης της εαμικής εξουσίας στο τοπικό επίπεδο (μέσα από τις διαφωτιστικές εκθέσεις των ίδιων των στελεχών της), ενώ οδήγησε και στη μελέτη της σύντομης αλλά κρίσιμης περιόδου της «εαμοκρατίας» (Σεπτέμβριος 1944 - Μάρτιος 1945) όταν η Ελλάδα γνώρισε μια ιδιότυπη κομμουνιστική διακυβέρνηση, η συνεχιζόμενη μελέτη των αρχείων των χωρών του σοβιετικού μπλοκ οδηγεί σε μια ριζική επανεκτίμηση της δομής, λειτουργίας και υποστήριξης του «Δημοκρατικού Στρατού» και της λειτουργίας του ΚΚΕ εκτός Ελλάδας· τα πλούσια κρατικά στρατιωτικά, δικαστικά και τοπικά τεκμήρια που έγιναν διαθέσιμα τα τελευταία χρόνια κυρίως μέσω των ΓΑΚ επιτρέπουν τη μελέτη της λειτουργίας των κρατικών μηχανισμών, καθώς και την καταγραφή των εμφυλίων συγκρούσεων ακόμα και στο επίπεδο του χωριού, έργο που συμπληρώνουν οι προφορικές πηγές.

Χωρίς συγκριτικές μελέτες

Οπως είναι φυσικό, παραμένουν αρκετά ερωτήματα. Απουσιάζουν, για παράδειγμα, κομμάτια του παζλ των αποφάσεων του ΚΚΕ, ενώ διαθέτουμε ακόμη λίγες συστηματικές αναλύσεις για τη σχέση (ή όχι) των προπολεμικών κοινωνικών και πολιτικών αντιθέσεων με τις εμφύλιες συγκρούσεις. Παραμένουν επίσης σημαντικά πραγματολογικά κενά. Τέλος, ο Εμφύλιος εξακολουθεί να ερευνάται αποκομμένος από άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις: απουσιάζουν δηλαδή οι αναγκαίες συγκριτικές μελέτες.

Το μείζον, ίσως, αναπάντητο ερώτημα αφορά την κληρονομιά του Εμφυλίου και τον τρόπο με τον οποίο η ιστορία του διατρέχει την κοινωνία. Από τη μία, ο Εμφύλιος έχει πλέον αποσυνδεθεί οριστικά από την πολιτική. Από την άλλη όμως, εξακολουθούν να αναπαράγονται συστηματικά μύθοι και κλισέ που έχουν τελείως απαξιωθεί επιστημονικά. Αντίθετα από χώρες όπως η Γαλλία ή η Ιταλία όπου η ιστορική έρευνα διαχέεται στο ευρύτερο κοινό, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στη χώρα μας, τουλάχιστον όχι ακόμη. Για του λόγου το αληθές αρκεί κανείς να διατρέξει πρόσφατα εκλαϊκευτικά έργα, όπως η Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000 (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα), η Ιστορία των Ελλήνων (εκδόσεις Δομή) και η Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα (εκδόσεις Βιβλιόραμα) όπου θα συναντήσει μπόλικα αναμασήματα της προπαγάνδας του ΚΚΕ της δεκαετίας του '40. Η ιστοριογραφία αγγίζει τα όρια της αγιογραφίας όταν σοβαροί, υποτίθεται, πανεπιστημιακοί ταυτίζουν την εθνική αντίσταση με το ΕΑΜ, υποστηρίζουν πως η απόφαση των ανθρώπων της εποχής να ενταχθούν στην Αριστερά ήταν «μια ηθική επιλογή», και ισχυρίζονται είτε πως η βία υπήρξε μονοπώλιο της μιας πλευράς είτε πως η αριστερή βία δεν είχε καμιά απολύτως επίπτωση στις εξελίξεις.

Το κεντρικό, λοιπόν, αναπάντητο ερώτημα αφορά στην ύπαρξη και διάρκεια της αντίληψης που θεωρεί πως η αποστασιοποίηση από τα γεγονότα της εποχής είναι αδύνατη, πως η ιστορία της δεκαετίας του '40 δεν επιδέχεται διορθώσεις και αναθεωρήσεις και πως εκείνες που τελικά επιχειρούνται είναι πολιτικά ύποπτες και ηθικά απαράδεκτες. Πρόκειται, βέβαια, για ένα ευρύτερο πρόβλημα που χαρακτηρίζει συνολικά τον τρόπο με τον οποίο η ελληνική κοινωνία στέκεται απέναντι στο ίδιο της το παρελθόν και που σχετίζεται άμεσα με τις δυσχέρειες που αντιμετωπίζει η ορθολογική και κριτική σκέψη στη χώρα μας.

* Ο κ. Στάθης Ν. Καλύβας διδάσκει Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Γέιλ.

http://www.kathimerini.gr/351770/article/epikairothta/ellada/systhmatikh-anaparagwgh-my8wn-poy-exoyn-apa3iw8ei-episthmonika

Τι προκάλεσε τη σύγκρουση

Του Γιωργου Μαργαριτη*

Σε σύγκριση με τους «κλασικούς» πολέμους, εκείνους δηλαδή που συμβαίνουν μεταξύ κρατών, οι εμφύλιοι πόλεμοι παρουσιάζουν μία σειρά από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Οι «κλασικοί» πόλεμοι, για παράδειγμα, έχουν συνήθως σαφέστατα χρονικά όρια όπου τοποθετούμε την έναρξη και τη λήξη τους, ενώ για τους εμφυλίους αυτά τα στοιχειώδη συνήθως απουσιάζουν. Θα ήταν αυθαίρετο να επιλέξουμε μία συγκεκριμένη ημερομηνία για να τοποθετήσουμε την έναρξη του ελληνικού εμφυλίου, να βρούμε δηλαδή μία αντίστοιχη 28η Οκτωβρίου που, χωρίς αμφισβήτηση, προσδιορίζει την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου στα 1940. Αντίστοιχα προβλήματα έχουμε στον προσδιορισμό της αρχής και του τέλους των περισσότερων από τους εμφυλίους της σύγχρονης εποχής: του ρωσικού, του ισπανικού ή ακόμα του αμερικανικού.

Ετούτη η απλή διαφορά υποκρύπτει άλλες σοβαρότερες. Στους «κλασικούς» πολέμους συναντούμε κάποιους κανόνες ή έστω κάποια εθιμική τελετουργία, καταστάσεις που απουσιάζουν στους εμφύλιους. Οι διπλωματικές και άρα νομικές πράξεις της «κήρυξης πολέμου» ή της «ανακωχής» και της «συνθήκης ειρήνης», μπορούν να εφαρμοστούν σε πολέμους μεταξύ εθνών και συνασπισμών όχι όμως μεταξύ τμημάτων της ίδιας και της αυτής κοινωνίας. Το ζητούμενο σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση είναι καίριο και απόλυτο. Ενώ δηλαδή μετά το τέλος ενός κλασικού πολέμου τα έθνη εξακολουθούν να υπάρχουν -ακόμα και αυτό που έχει ηττηθεί και που ίσως κατέχεται στρατιωτικά και κυβερνιέται πολιτικά από τον νικητή του πολέμου- στην εμφύλια σύγκρουση ο στόχος είναι η εκμηδένιση του νικημένου: η επανενοποίηση δηλαδή μιας κοινωνίας που έχει διαρραγεί χωρίς την παρουσία του ηττημένου, χωρίς να υπάρχει χώρος γι' αυτόν. Με αυτή την έννοια οι εμφύλιοι είναι συνήθως πόλεμοι ολοκληρωτικοί και ως εκ τούτου πολύ πιο σκληροί και αδυσώπητοι από τους «κλασικούς» αντίστοιχους. Δεν μπορούν να αρχίσουν «επίσημα» -άρα με κανόνες- και δεν μπορούν να λήξουν παρά μόνο με την απόλυτη υποταγή του ηττημένου μέρους της κοινωνίας σε εκείνο το οποίο επικράτησε.

 ΑΘΗΝΑ 1941 - ΠΕΙΝΑ

Κοινωνικές αιτίες

Για να φθάσουμε σε μία εμφύλια σύρραξη οι αιτίες πρέπει να είναι βαθύτατα κοινωνικές. Η ώς τότε ενιαία κοινωνική και πολιτική δομή να έχει αποδειχθεί απόλυτα ανίκανη να διαχειριστεί και να αμβλύνει τις εσωτερικές της αντιθέσεις και, κατά συνέπεια να πρέπει να καταστραφεί για να αναδομηθεί πάνω σε νέες βάσεις. Για την ελληνική κοινωνία στα μέσα του 20ού αιώνα η καίρια τομή, το ρήγμα -για να μιλήσουμε με όρους σεισμολογίας- που έδωσε τον εμφύλιο «σεισμό» του 1946-1949 βρίσκεται, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις στην κατοχική περίοδο, στα 1941-1944. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου «εκτάκτων συνθηκών» η ενότητα της ελληνικής κοινωνίας διερράγη με τρόπο απόλυτο και χωρίστηκε σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα των οποίων η ενοποίηση μόνο από την διαδικασία του εμφύλιου μπορούσε να γίνει.

Εάν η Μικρασιατική Καταστροφή και η γενικότερη ιστορική συγκυρία την επαύριο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου σήμαναν την σε μεγάλο ποσοστό εξαφάνιση της ελληνικής μεγαλοαστικής τάξης -που αναπτυσσόταν στα έξω από τη χώρα κέντρα- η κατοχή ήταν μία εποχή ανοικοδόμησης ισχυρών οικονομικά, και συνεπακόλουθα πολιτικά, κοινωνικών στρωμάτων. Η εντυπωσιακή συγκέντρωση πλούτου σε όσους ευνοήθηκαν από την «οικονομία του δωσιλογισμού» προκύπτει από πολλές πηγές: αποτυπώνεται, λόγου χάρη, ανάγλυφα στις προσπάθειες της κυβέρνησης Βούλγαρη και των Βρετανών να λύσουν το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας του 1945 φορολογώντας μέρος των περιουσιών που απέκτησαν οι «πλουτίσαντες επί κατοχής». Τα ποσά, τα κεφάλαια, που οι αρμόδιοι κυβερνητικοί επίτροποι εντόπισαν τότε συγκεντρωμένα σε μερικές εκατοντάδες οικογένειες, ήσαν εκθαμβωτικά, εξηγώντας ειδικές οικονομικές λειτουργίες της κατοχικής περιόδου - τη δίψα για χρυσό ή τη μαζική μεταβίβαση ακίνητων περιουσιών.

 UNRRA - ΗΠΕΙΡΟΣ 1945

Οικονομική εξαθλίωση

Από την άλλη πλευρά εξίσου εντυπωσιακή ήταν η οικονομική εξαθλίωση και ο συνεπακόλουθος κοινωνικός και πολιτικός παραγκωνισμός ευρύτατων στρωμάτων του πληθυσμού, αστικού αλλά και αγροτικού (ο τελευταίος είχε και το σισύφειο πρόβλημά του να ανταγωνιστεί την από το εξωτερικό προερχόμενη επισιτιστική βοήθεια). Η στυγνή εκμετάλλευση της εργασίας των κάθε είδους εργαζόμενων της χώρας και η πολύμορφη αρπαγή των προϊόντων του μόχθου τους ή και των περιουσιακών τους στοιχείων αποτελούν σταθερές στην «οικονομία του δωσιλογισμού». Βρισκόμαστε ακριβώς στα χείλη του ρήγματος που «έδωσε» την ένταση του 1944-1946 και τελικά τον εμφύλιο πόλεμο.

Ολα τα υπόλοιπα ήταν θέμα συγκυριών, πολιτικών σχεδιασμών, πολιτικών και στρατιωτικών δυνατοτήτων και του κατάλληλου χρόνου.

Οι πρώτες τουφεκιές των αποκλεισμένων στα βουνά

Μιλώντας για τις πλέον κρίσιμες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού εμφυλίου, τίποτε ίσως δεν εντυπωσιάζει περισσότερο από τη στιγμή στην οποία ξεκίνησε. Πραγματικά, το καλοκαίρι του 1945 ελάχιστοι ήσαν εκείνοι που θα θεωρούσαν πιθανή τη διολίσθηση της χώρας σε εμφύλιο πόλεμο. Κανένα από τα στοιχεία που θα επέτρεπαν σε έναν τέτοιο πόλεμο να συμβεί δεν ήσαν εκεί. Η «ομαλοποίηση» της πολιτικής ζωής, δηλαδή η επιστροφή του πολιτικού συστήματος στα 1935, είχε ολοκληρωθεί με τον πλέον ανώδυνο τρόπο για τις συντηρητικές δυνάμεις. Μετά τις εκλογές του Μαρτίου 1946 η κυβέρνηση ανήκε στους Λαϊκούς και στο πολιτικό σκηνικό είχε ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση όλων των αντικομμουνιστικών δυνάμεων -ακόμα και εκείνων που προέρχονταν από το δωσιλογικό κράτος της κατοχής- σε ένα ενιαίο πλέγμα εξουσίας.

Η επάνοδος του βασιλιά και η αποκατάσταση της μοναρχίας ήταν θέμα χρόνου, ενώ η κρατική μηχανή, τα σώματα ασφαλείας και ο στρατός είχαν ολοκληρώσει την διαδικασία ενοποίησης με την ένταξη σημαντικών στοιχείων του κατοχικού κράτους στους νέους μηχανισμούς. Τα όπλα, οι στρατιωτικοί μηχανισμοί ανήκαν αποκλειστικά στον κυβερνητικό χώρο και, με περισσότερους των εκατό χιλιάδων ενόπλων, δεν ήσαν ασήμαντα στην ισχύ τους. Στην ύπαιθρο κυριαρχούσαν οι ίδιοι ποικιλώνυμοι παράγοντες των «αντικομμουνιστικών επιτροπών» της κατοχής και, με τις ένοπλες συμμορίες τους ή με την αποκλειστική διαχείριση της υπερπολύτιμης «ανθρωπιστικής βοήθειας» της ΟΥΝΡΑ (του ΟΗΕ) έδειχναν απόλυτοι κύριοι της κατάστασης.

 Δεκεμβριανά: Οι συλλήψεις αμάχων ως ομήρων

Διώξεις

Το ΚΚΕ και μαζί του όλη η κληρονομιά της Αντίστασης έδειχναν να έχουν αποφασιστικά ηττηθεί. Τα μέλη και οι οπαδοί του ήταν είτε φυλακισμένοι, είτε υπόδικοι, είτε καταζητούμενοι, είτε ανυπεράσπιστα θύματα στις ορέξεις των συμμοριτών της επαρχίας. Οι οργανώσεις τους φυλλορροούσαν και αποκόπτονταν ενώ, η πολύμηνη προσπάθεια για την κατάκτηση της πλειοψηφίας στα εργατικά συνδικάτα, την ΓΣΕΕ, τα κλαδικά σωματεία και τα εργατικά κέντρα, ακυρώθηκε με απλές αποφάσεις Πρωτοδικείων που αντικατέστησαν τις εκλεγμένες διοικήσεις με άλλες, περισσότερο συμπαθείς στους νέους ισχυρούς. Το Γ΄ Ψήφισμα του Ιουνίου 1946, ταυτίζοντας, όπου το επιθυμούσε η όποια νομαρχιακή «Επιτροπή Ασφαλείας» την κομμουνιστική δραστηριότητα με «εσχάτη προδοσία» - για την «απόσπασιν μέρους εκ του όλου της Ελληνικής Επικράτειας»- μπορούσε να στείλει όποιον ήθελε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Για την ακρίβεια από τον Ιούλιο έστελνε κιόλας.

Έκπληξη για όλους

Τότε ξεκίνησε ο εμφύλιος... Οι πρώτες τουφεκιές φαίνεται πως ήταν συνάρτηση της απελπισίας των αποκομμένων -κάτω από το βάρος των διωγμών- «καταδιωκόμενων» στις ορεινές περιοχές. Επρόκειτο για δύο, ίσως, χιλιάδες άτομα σκορπισμένα στις απρόσιτα ορεινές περιοχές της χώρας. Στην πλειοψηφία τους είχαν καταφύγει στα ακατοίκητα τον χειμώνα ορεινά χωριά όπου εφοδιάζονταν από τις οργανώσεις ή τις οικογένειές τους. Το καλοκαίρι του 1946 οι οργανώσεις είχαν διαλυθεί στα μικρά χωριά ενώ τις οικογένειες τις έζωναν στενά οι συμμορίες του παρακράτους και οι Χωροφύλακες και τις διασκόρπζαν οι εξορίες και οι υποχρεωτικές «μετοικήσεις». Η δε επάνοδος των χωρικών στα καλοκαιρινά τους χωριά, κατοικίες και βοσκοτόπια έφερνε μαζί τους Χωροφύλακες και τους παρακρατικούς της «Χ» ή όλων των παραπλήσιων οργανώσεων. Οι «διωκόμενοι» αν ήθελαν να φάνε έπρεπε πλέον να συγκρουστούν, να προασπίσουν τον τελευταίο ζωτικό χώρο που τους είχε απομείνει.

Η μετατροπή των σποραδικών αψιμαχιών του Ιουλίου - Αυγούστου 1946 σε τακτικό εμφύλιο πόλεμο μέσα σε λίγες εβδομάδες αποτέλεσε μία μεγάλη έκπληξη για τους τότε παρατηρητές των ελληνικών πραγμάτων -ειδικά τους Βρετανούς- και εξακολουθεί να μας προβληματίζει στην προσπάθεια κατανόησης των τότε συμβάντων. Προφανώς οι πρώτοι αυτοί πυροβολισμοί ήχησαν ως προσκλητήριο σάλπισμα σε έναν αγροτικό χώρο όπου περίσσευαν η δυσαρέσκεια και το μίσος. Καθώς όμως οι πόλεμοι γίνονται με στρατεύματα και μηχανισμούς μας εντυπωσιάζει η ικανότητα των τότε ανθρώπων να φτιάχνουν τέτοιου είδους «εργαλεία» από το τίποτε σχεδόν. Η ελληνική κοινωνία είχε εμφανώς μία τεχνογνωσία αντίστασης και εξέγερσης που μπορούσε να αμφισβητήσει, αν όχι να ανατρέψει, τις πλέον δυσμενείς συγκυρίες.

Ο πόλεμος που ξεκίνησε τότε κράτησε περισσότερο από τρία χρόνια και ήταν ίσως ο μεγαλύτερος σε συνέπειες και σε έκταση πόλεμος που γνώρισε το ελληνικό κράτος από τον καιρό της δημιουργίας του ώς σήμερα.

Ωκεανός αίματος για τους ενόπλους

Ο πόλεμος αυτός, όπως και πολλές άλλες περιπέτειες των ανθρώπων, έχει γίνει ένα είδος καταναλώσιμου είδους στις μέρες μας - μέχρι πρόσφατα ο κόσμος μας πίστευε ακράδαντα στη μαγική αγορά και αδημονούσε να καταναλώσει ό,τι του προσφερόταν. Για να καταναλωθεί εύπεπτα χρειάζονται ειδικά «καταναλωτικά χαρακτηριστικά» τα οποία προστίθενται σε έναν εξαιρετικά θολό ιστορικό καμβά, ώστε το όλο να είναι δυνατό να πωληθεί «αγοραία». Οι απεικονίσεις ή οι περιγραφές του πολέμου επιμένουν σε εξηγήσεις του τύπου: «οι ξένοι που μας έβαλαν», το «κακό μας το κεφάλι», «η φύση του Ελληνα που χύνει την καρδάρα με το γάλα που με κόπο μάζεψε» και το ηθικό δίδαγμα του πόσο κακό είναι «αδελφός να πολεμά αδελφό». Πάνω σε αυτή την εμπορική εκδοχή του Εμφυλίου στηρίχθηκαν επιστημονικοφανείς «ερμηνείες» όπου απουσιάζει μεν η ιστορία, η οικονομία, η ιδεολογία, η πολιτική και εν γένει όλοι οι τρόποι με τους οποίους κατάφερναν ώς τώρα οι άνθρωποι να ερμηνεύουν επιστημονικά τον εαυτό τους, περισσεύει όμως η ηθικολογική μεταφυσική παρερμηνεία των γεγονότων. Σε αυτή την άγνωστου διαμονής -ως προς τον ιστορικό της περίγυρο- εποχή, θεωρίες βίας που εξαχρειώνουν τους ανθρώπους -ο κομμουνισμός δηλαδή- μετατρέπουν όλες τις προσωπικές, τοπικές, οικογενειακές διαφορές και υποθέσεις σε ατελείωτο κύκλο αίματος και θανάτου: ιδού ο εκτός ιστορίας, εκτός οικονομίας, εκτός ιδεολογίας, εκτός πολιτικής, ο εκτός πραγματικότητας Εμφύλιος. Οπου, για ανεξήγητους λόγους, ο αδελφός κυνηγά τον αδελφό.

 Οι ακρότητες του εμφυλίου
Ο Σάββας Κοτζαμάνης και η κόρη του Ελένη, μόλις 1½ έτους

Τα θύματα

Και εδώ τα στοιχεία μπορούν να μας εντυπωσιάσουν και να μας προσγειώσουν σε πιο αληθοφανείς υποθέσεις και ερμηνείες. Ο ελληνικός Εμφύλιος είναι εξίσου σκληρός με τους εμφυλίους που προηγήθηκαν και με αυτούς που ακολούθησαν. Ηταν ένας ωκεανός αίματος. Οι επίσημες απώλειες του ελληνικού στρατού (σύμφωνα με τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού) ανήλθαν σε 12.300 νεκρούς στον στρατό ξηράς και σε λιγότερο σαφή αριθμό αγνοουμένων. Οσον αφορά το κυβερνητικό στρατόπεδο, στους παραπάνω θα πρέπει να προσθέσουμε 2.500 νεκρούς της Χωροφυλακής και έναν άγνωστο, αλλά οπωσδήποτε μεγάλο, αριθμό νεκρών στις παραστρατιωτικές οργανώσεις (ΜΑΥ, ΜΑΔ κ.λπ.) και στις «συμμορίες» της «Χ» και των παρόμοιων σχηματισμών. Χονδρικά μπορούμε να υπολογίσουμε τον αριθμό των όσων σκοτώθηκαν ενταγμένοι στα διάφορα ένοπλα σώματα του κυβερνητικού στρατοπέδου σε περίπου είκοσι χιλιάδες.

Από την άλλη πλευρά οι απώλειες του Δημοκρατικού Στρατού και των άλλων σχηματισμών της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης μπορούν να εκτιμηθούν σε κάτι ανάμεσα στους 20.000 και τους 25.000 νεκρούς. Συνολικά δηλαδή σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές σαράντα με σαράντα πέντε χιλιάδες ένοπλοι, είτε στρατιώτες είτε εθελοντές είτε ενταγμένοι σε σχηματισμούς καταστολής. Μπροστά στους 8.000 νεκρούς των Βαλκανικών Πολέμων, στους 15.000 του πολέμου 1940 -1941, στους 37.000 νεκρούς και αγνοούμενους του ελληνο-τουρκικού πολέμου 1919 - 1922, ο Εμφύλιος οπωσδήποτε κατέχει τα σκήπτρα του στρατιωτικού θανατικού.

12.000 άμαχοι

Το σημείο όπου οι απώλειες του ελληνικού Εμφυλίου διαφέρουν ποιοτικά από τις αντίστοιχες άλλων εμφυλίων και το σημείο όπου μάλλον καταρρίπτεται ο μύθος περί τυφλού αλληλοσκοτωμού αδελφού με αδελφό, βρίσκεται στις απώλειες των αμάχων, των μη ενταγμένων σε μάχιμους σχηματισμούς δηλαδή. Οι κυβερνητικές πηγές αποδίδουν τον θάνατο 3.500 πολιτών σε ενέργειες του Δημοκρατικού Στρατού χωρίς να διευκρινίζεται πόσοι από αυτούς ήσαν μέλη ενόπλων «συμμοριών» ή άλλων παραστρατιωτικών σχηματισμών ή πόσοι εκτελέστηκαν με βάση αποφάσεις στρατοδικείων του ΔΣΕ. Από την άλλη πλευρά οι εκτελέσεις με βάση δικαστική απόφαση των κυβερνητικών δικαστηρίων και στρατοδικείων ή χωρίς αυτή, ή οι απλές δολοφονίες αριστερών ή υπόπτων από παρακρατικούς στη διάρκεια του «διωγμού» υπολογίζονται σε 7.000 ώς 8.000 περίπου στη διάρκεια του Εμφυλίου. Και εδώ επίσης είναι δύσκολο να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα σε απλούς αμάχους και σε αιχμαλωτισμένους, λόγου χάρη, αντάρτες.

Το σύνολο μάς δίνει έναν συνολικό αριθμό 10.000 ώς 12.000 αμάχων -ή έστω «αμάχων»- που θανατώθηκαν ή πέθαναν (π.χ. από ψύξη στα βουνά) στον πόλεμο αυτό με εξαιρετικά σημαντικό ανάμεσά τους το ποσοστό εκείνων που εκτελέστηκαν στη βάση δικαστικών αποφάσεων - δικαίων ή αδίκων είναι άλλο θέμα. Στους πολέμους «τυφλής βίας» όπου οι άνθρωποι σκοτώνονται γενικώς (π.χ. στους εμφυλίους της Αφρικής ή της Ασίας μετά την αποαποικιοποίηση) δεν συναντούμε παρόμοια σχέση στρατιωτικών μη στρατιωτικών θανάτων (τέσσερα προς ένα, στον ισπανικό εμφύλιο η αναλογία πλησιάζει τό ένα προς ένα) ή ένα τόσο μεγάλο ποσοστό «οργανωμένων» -όχι τυφλών- θανατώσεων. Προφανώς στον ελληνικό Εμφύλιο βρισκόμαστε μπροστά σε σύγκρουση αυστηρά προσδιορισμένων στρατοπέδων και ως εκ τούτου η πολιτική, η ιδεολογία και το κοινωνικό υπόβαθρο πολύ δύσκολα μπορούν να εξοβελιστούν, όση καλή θέληση κι αν υπάρχει.

Οι άνθρωποι που σκοτώθηκαν στον πόλεμο αυτό ήξεραν με σαφήνεια γιατί θυσίαζαν τη ζωή τους. Γνώριζαν με κάθε λεπτομέρεια σε ποιο στρατόπεδο ανήκαν. Είναι άκρως υποτιμητικό για τη μνήμη και την ιστορία τους να τους υποβιβάζει κανείς σε αιμοσταγή άγρια θηρία.

* Ο κ. Γιώργος Μαργαρίτης είναι καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο ΑΠΘ.

http://www.kathimerini.gr/351776/article/epikairothta/ellada/ti-prokalese-th-sygkroysh