27
Φεβρουαρίου του 1953
Η
Ελλάδα διαγράφει το Γερμανικό Χρέος
Σαν σήμερα το 1953, η
Ελλάδα διέγραψε το χρέος της Γερμανίας. Το χρέος της χώρας είναι υπέρογκο. Ο
λόγος όχι για την Ελλάδα, αλλά για τη Γερμανία. Πριν από 62 χρόνια υπογράφηκε
στο Λονδίνο η συμφωνία για τη διαγραφή του γερμανικού χρέους.
Με την υπογραφή της
συμφωνίας για την διαγραφή του γερμανικού χρέους στο Λονδίνο στις 27
Φεβρουαρίου του 1953 η γερμανική μεταπολεμική οικονομία έθετε τα θεμέλια του
μετέπειτα «οικονομικού θαύματος», πιστεύει η Γερμανίδα ιστορικός Ούρσουλα Ρόμπεκ-
Γιασίνσκι από το Πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης:
Το γερμανικό χρέος
(προπολεμικό και μεταπολεμικό) ανερχόταν σε 32 δισεκατομμύρια μάρκα, χωρίς να
υπολογίζονται οι πολεμικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις. Στους πιστωτές
περιλαμβάνονταν χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Γαλλία, η
Μεγάλη Βρετανία, το Ιράν, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελβετία, η Γιουγκοσλαβία, η
Νότιος Αφρική και η Ελλάδα. Η Ρωσία και οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης δεν
συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις.
«Η συμφωνία του Λονδίνου
έπαιξε σημαντικό ρόλο στο λεγόμενο οικονομικό θαύμα της Γερμανίας. Μπορεί
μάλιστα να υποστηριχθεί ότι χωρίς τη διαγραφή του χρέους δεν θα υπήρχε
οικονομικό θαύμα». Ο Γερμανός ειδικός σε ζητήματα χρέους Γιούργκεν Κάιζερ,
μέλος του συνδέσμου erlassjahr.de για τη μείωση του χρέους των υπό ανάπτυξη
χωρών, δηλώνει στην DW ότι για χρόνια οι Γερμανοί απωθούσαν το γεγονός ότι η
χώρα τους μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν υπερχρεωμένη, όπως σήμερα η
Ελλάδα ή κάποιες υπό ανάπτυξη χώρες: «Μαθαίναμε τότε ότι το οικονομικό θαύμα
οφειλόταν στην εργατικότητα του λαού μας και στους Αμερικανούς, οι οποίοι μας
βοήθησαν με χρήματα και για αυτό εμείς τους στηρίζουμε όπου μπορούμε. Αυτά
γνώριζα για τη περίοδο αυτή. Δυστυχώς ένα κομμάτι της ιστορίας μας αγνοήθηκε
επιμελώς».
H
Γερμανία δεν ήθελε λιτότητα και αποπληρωμή.
Περίπου 70 χώρες είχαν απαιτήσεις έναντι της
Γερμανίας τόσο από την προπολεμική, όσο και από την μεταπολεμική περίοδο. Το
συνολικό χρέος της Γερμανίας ανέρχονταν γύρω στα 30 δισ. μάρκα. Ας σημειωθεί
ότι το γερμανικό χρέος το 1953 αντιστοιχούσε μόλις στο 23% του ΑΕΠ. Ακόμα και
για τις υπό ανάπτυξη χώρες ισχύει σήμερα ότι βρίσκονται σε κίνδυνο μόνο όταν το
χρέος τους ξεπερνά το 40% του ΑΕΠ. Σήμερα το ελληνικό χρέος βρίσκεται στο 160%
και μόνο οι πολύ αισιόδοξοι ευελπιστούν ότι θα μειωθεί στο 120%. Η διαγραφή του
γερμανικού χρέους ήταν προϋπόθεση για το «οικονομικό θαύμα» Για την Γερμανία
του 1953 όμως η λιτότητα και η επιστροφή των δανείων δεν αποτελούσε επιλογή. Το
αντίθετο! Η γερμανική οικονομία χρειαζόταν «φρέσκο» χρήμα για την ανοικοδόμηση
της χώρας και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Μετά από σκληρές
διαπραγματεύσεις οι πιστώτριες χώρες συμφώνησαν στη διαγραφή σχεδόν του 50% του
χρέους, ενώ για το υπόλοιπο προέβλεψαν τη μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωσή του.
Η
Ελλάδα συμφώνησε στη διαγραφή του γερμανικού χρέους
Παράλληλα η συμφωνία
δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να γίνει η Γερμανία εξαγωγική δύναμη. Διότι η Γερμανία ήταν υποχρεωμένη να εξυπηρετεί
το χρέος της, μόνο αν κέρδιζε χρήματα από τις εξαγωγές. «Οι δανειστές της
είχαν λοιπόν συμφέρον να αγοράζουν γερμανικά προϊόντα», λέει ο Γιούργκεν
Κάιζερ. Κατά την άποψή του μια παρόμοια ρύθμιση θα μπορούσε να βοηθήσει και την
Ελλάδα, η οποία όπως υπενθυμίζει ο Γερμανός ειδικός, λίγο πριν το ξέσπασμα της
κρίσης δαπανούσε δισεκατομμύρια για γερμανικά τανκς. «Αν εφαρμόσουμε κάτι
αντίστοιχο στην Ελλάδα τότε οι Γερμανοί θα πάρουν πίσω τα χρήματά τους μόνο αν
επιτρέψουν ένα πλεόνασμα στο ελληνικό εμπορικό ισοζύγιο. Και οι Έλληνες θα
εξάγουν προϊόντα και θα φιλοξενούν στα ξενοδοχεία τους Γερμανούς τουρίστες
μέχρι που να ξεπληρώσουν αυτά τα καταραμένα τεθωρακισμένα».
«Κάποτε και η Γερμανία
ήταν υπερχρεωμένη και χρειάζονταν βοήθεια», λέει η ιστορικός Ρόμπεκ Γιασίνσκι Η
ιστορικός Ούρσουλα Ρόμπεκ-Γιασίνσκι τονίζει ότι δεν είναι εύκολη η σύγκριση της
μεταπολεμικής Γερμανίας με τη σημερινή Ελλάδα. Παρόλα αυτά οι Γερμανοί, λέει,
δεν θα έπρεπε να ξεχνούν στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα ότι κάποτε και η
Γερμανία ήταν υπερχρεωμένη και χρειάζονταν βοήθεια. Πόσο μάλλον που τότε στο
Λονδίνο η Ελλάδα ανήκε στους δανειστές και αποδέχθηκε και εκείνη τη διαγραφή
του χρέους της τότε Δυτικής Γερμανίας.
Το «κούρεμα» του
γερμανικού χρέους, μαζί με το σχέδιο Μάρσαλ, βοήθησαν καθοριστικά στην
οικονομική «απογείωση» της καθημαγμένης από τον πόλεμο Δυτικής Γερμανίας και τη
βοήθησε να ενταχθεί ομαλά στους διεθνείς θεσμούς. Λόγω της οικονομικής της
ανάπτυξης, η αποπληρωμή του χρέους ήταν εύκολη υπόθεση για τη Δυτική Γερμανία.
Η τελευταία δόση του πληρώθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2010, όταν η Ελλάδα βρισκόταν
στον αστερισμό του πρώτου μνημονίου. Το «κούρεμα» του γερμανικού χρέους το 1953
χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα από μη κυβερνητικές οργανώσεις (ATTAC κ.ά.) για
τη διεκδίκηση διαγραφής του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών του Τρίτου Κόσμου.
Το επικαλέστηκε για το ελληνικό χρέος και ο τότε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και νυν
πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ευρωκοινοβούλιο
στις 27 Σεπτεμβρίου 2012.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου