Αλήθειες και ψέματα για τα αντιβιοτικά

Αλήθειες και ψέματα για τα αντιβιοτικά

Είναι μύθος το ότι βοηθούν στην πρόληψη των ιώσεων ή στην αποτροπή της εξέλιξης τους σε μικροβιακή λοίμωξη. Η συντριπτική πλειονότητα των λοιμώξεων της παιδικής ηλικίας είναι ιογενείς και, όπως και στους ενηλίκους, δεν χρειάζονται αντιβιοτικά. Στις ερωτήσεις του «Κ» απαντά η καθηγήτρια Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Αθηνών Ελένη Γιαμαρέλλου.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΑ ΚΙΟΥΡΚΤΣΗ

1 Πότε πρέπει να πάρω αντιβίωση;

Αποκλειστικά για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από μικρόβια και όχι από ιούς. Ο γιατρός συμπεραίνει τη μικροβιακή φύση μιας λοίμωξης κυρίως από την κλινική εικόνα, αλλά κάποιες φορές χρειάζεται να καταφύγει και σε εργαστηριακές εξετάσεις. Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη ιών που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα, δηλαδή καταρροή, βήχα, συνάχι, πονόλαιμο, δακρύρροια και χαμηλό πυρετό (κάτω από 38 βαθμούς). Σε τέτοιες περιπτώσεις, το κεντρικό σύνθημα είναι «βήχας - πονόλαιμος -συνάχι, ιός είναι θα περάσει».

2 Ακόμα κι αν πάρω αντιβίωση για κάθε ενδεχόμενο, θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα;

Με τη λήψη αντιβιοτικών για λοιμώξεις που οφείλονται σε ιούς, δίνουμε την ευκαιρία σε μικρόβια που φιλοξενούνται στο σώμα μας και αποτελούν τις λεγόμενες φυσιολογικές χλωρίδες μας να αναπτύξουν κώδικες αντοχής στα χορηγούμενα αντιβιοτικά. Δυστυχώς, αυτές τις πληροφορίες μπορούν να τις μεταβιβάσουν εύκολα σε παθογόνα μικρόβια, που πιθανόν να μας προσβάλουν στο μέλλον. Έτσι, το αντιβιοτικό μας (και όλα τα συγγενή του) θα είναι ανενεργό όταν το χρειαστούμε. Επίσης, καλό είναι να λάβουμε υπόψη ότι τα αντιβιοτικά ΔΕΝ βοηθούν στην πρόληψη των ιώσεων. Συχνά, επίσης, ακούγεται ότι τα αντιβιοτικά χορηγούνται προκειμένου μια ιογενής λοίμωξη να μην εξελιχθεί σε μικροβιακή - επίσης λάθος· τα αντιβιοτικά ΔΕΝ προλαμβάνουν μια μικροβιακή λοίμωξη.

 3 Τα παιδιά χρειάζονται περισσότερα αντιβιοτικά από τους ενηλίκους;

Απλώς είναι πιο ευάλωτα από τους ενηλίκους στις ιώσεις, κυρίως λόγω των συνθηκών συγχρωτισμού, π.χ. στο σχολείο. Η συντριπτική πλειονότητα των λοιμώξεων της παιδικής ηλικίας είναι ιογενείς και, όπως και στους ενήλικους, δεν χρειάζονται αντιβιοτικά. Σήμερα δίνεται έμφαση στην τεκμηρίωση της μικροβιακής αιτίας    των παιδιατρικών λοιμώξεων, προτού ληφθεί η απόφαση συνταγογράφησης αντιβιοτικού.

4  Πότε χρειάζεται να πάρει το παιδί μου αντιβίωση;

Απαιτείται εξέταση από τον παιδίατρο, για να πιστοποιήσει ότι δεν πάσχει από μικροβιακή λοίμωξη. Στο παιδί που προσέρχεται με συμπτώματα όπως πονόλαιμο, πυρετό και διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων, λαμβάνεται δείγμα φαρυγγικού επιχρίσματος (ανώδυνα από το στόμα, με σφουγγαράκι) και ανιχνεύεται εντός ολίγων λεπτών με μεγάλη αξιοπιστία η ύπαρξη ή όχι στρεπτόκοκκου. Τότε μόνο θεωρείται απαραίτητη η χορήγηση αντιβιοτικού, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας που προκαλούνται από ιούς, η συνταγογράφησή του είναι περιττή.

5  Τι να προσέξω όταν λα μ βάνω αντιβίωση;

Ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες του γιατρού μας και δεν τροποποιούμε από μόνοι μας τη δόση ούτε διακόπτουμε την αγωγή μόλις αισθανθούμε καλά. Προσέχουμε ώστε να λαμβάνουμε την επόμενη δόση στην ώρα της - σημαντική καθυστέρηση στη λήψη της βοηθά τα μικρόβια να αναπτύσσουν μηχανισμούς αντοχής, στο διάστημα που η στάθμη του αντιβιοτικού στο αίμα μας πέφτει σε χαμηλότερα από τα θεραπευτικά επίπεδα. Όταν ο γιατρός μας συνταγογραφεί αντιβιοτικά, επιβάλλεται να τον ενημερώνουμε για άλλα σκευάσματα που λαμβάνουμε - φάρμακα για άλλες παθήσεις, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής, βότανα, εναλλακτικά φάρμακα κ.λπ. Διότι πολλά από αυτά περιέχουν δραστικά συστατικά που αλληλεπιδρούν με κάποια αντιβιοτικά. Στην περίπτωση εμφάνισης κάποιας ανεπιθύμητης παρενέργειας, ενημερώνουμε αμέσως τον γιατρό μας.

"Κ" της Καθημερινής