Γεωγραφία και η Βρετανική Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία

Γεωγραφία και η  Βρετανική Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία

Η γεωγραφία είναι μοναδική στη γεφύρωση των κοινωνικών επιστημών και των φυσικών επιστημών.  

Έτσι η μεν ανθρώπινη γεωγραφία αφορά την κατανόηση της δυναμικής των πολιτισμών, των κοινωνιών και των οικονομιών, ενώ η φυσική γεωγραφία αφορά την κατανόηση της δυναμικής των τοπίων και του περιβάλλοντος.

Η γεωγραφία κατατάσσει αυτή την κατανόηση των κοινωνικών και φυσικών διεργασιών στο πλαίσιο του τόπου - αναγνωρίζοντας τις μεγάλες διαφορές στους πολιτισμούς, τα πολιτικά συστήματα, τις οικονομίες, τα τοπία και τα περιβάλλοντα σε όλο τον κόσμο και εξερευνώντας τους δεσμούς μεταξύ τους. Η κατανόηση των αιτίων των διαφορών και των ανισοτήτων μεταξύ των τόπων και των κοινωνικών ομάδων αποτελεί βασικό στοιχείο των νεώτερων εξελίξεων στην ανθρώπινη γεωγραφία.

Η γεωγραφία παρέχει ένα ιδανικό πλαίσιο για τη συσχέτιση άλλων πεδίων γνώσης. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι εκπαιδευόμενοι ως γεωγράφοι συχνά συμβάλλουν ουσιαστικά στην εφαρμοσμένη διαχείριση πόρων και περιβάλλοντος.

Η γεωγραφία είναι, με την ευρύτερη έννοια, μια εκπαίδευση για τη ζωή και τη φύση. Η μάθηση μέσω γεωγραφίας - είτε μέσω της τυπικής μάθησης είτε μέσω εμπειριών μέσω του ταξιδιού, της επιτόπιας εργασίας και των αποστολών - μας βοηθά όλους να είμαστε περισσότερο ευαίσθητοι από κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη, καλύτερα ενημερωμένοι και πιο υπεύθυνοι ως πολίτες και εργαζόμενοι.

Η γεωγραφία μας πληροφορεί για:

Τους τόπους και τις κοινότητες στις οποίες ζούμε και εργαζόμαστε

Το φυσικό μας περιβάλλον και τις επεμβάσεις που αντιμετωπίζει.

Την διασύνδεση του κόσμου και των κοινοτήτων μας μέσα στο φυσικό περιβάλλον.

Πώς και γιατί ο κόσμος αλλάζει, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε τοπικό επίπεδο

Πώς οι ατομικές και οι κοινωνικές μας δράσεις συμβάλλουν στις αλλαγές του κόσμου

Τις επιλογές που υπάρχουν για τη διαχείριση του κόσμου μας για το μέλλον

Την σημασία της τοποθεσίας στις επιχειρήσεις και τη λήψη αποφάσεων

Η  Βασιλική   Γεωγραφική Εταιρεία

Του G. R. CRONE   

Μετά το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων οι λαοί της Δυτικής Ευρώπης αναλάβανε με σθένος να εξερευνήσουν τα τμήματα των ηπείρων και των θαλασσών πού είχαν μείνει άγνωστα. Σ' αυτή τη δουλειά πήρανε μέρος στρατιωτικοί, ναυτικοί, υπάλληλοι και έμποροι πού ζητούσαν καινούργιες πηγές εφοδίων και αγορές για τα δικά τους προϊόντα. Με αυτούς, όσο περνούσε ο καιρός συνενώθηκαν στενά επιστήμονες και συλλέκτες ποτισμένοι με το πνεύμα της έρευνας πού χαρακτήριζε τον 19^ο αιώνα.

Στο Λονδίνο λοιπόν γεννήθηκε η επιθυμία να ιδρυθεί ένας κοινός τόπος συνάντησης γι’ αυτούς, όπου θα συγκεντρωνόταν κάθε πληροφορία πού είχε αποκτηθεί σ’ αυτά τα ταξίδια και θα μπορούσαν οι ενδιαφερόμενοι να συμβουλεύονται χάρτες και επίσημα γεωγραφικά έγγραφα. Όλες αυτές οι ανάγκες ικανοποιήθηκαν το 1830 με την ίδρυση της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας, όπου γίνανε μέλη άνθρωποι με ποικίλα ενδιαφέροντα.

Μερικοί απ' αυτούς είχαν τη συνήθεια από πριν, να μαζεύονται στο Raleigh Dining Club, πού είχε ιδρυθεί το 1827. Τα ίχνη της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας τα βρίσκουμε πολύ νωρίς γιατί τον πρώτο χρόνο της ίδρυσης της συγχωνεύτηκε με την African Association πού είχε ιδρυθεί από τον Sir Joseph Banks το 1788. Η εταιρεία έκανε καλή αρχή γιατί το πρώτο χρόνο εξασφάλισε 400 μέλη.

Το έργο της Εταιρείας ήταν γενικά η προαγωγή και επέκταση των γεωγραφικών γνώσεων. Κύριοι σκοποί της ήταν 1) συγκέντρωση και δημοσίευση γεωγραφικών πληροφοριών, 2) ο σχηματισμός μιας βιβλιοθήκης και μιας συλλογής από χάρτες, 3) συμβουλές και οδηγίες για εκείνους πού σκόπευαν να ταξιδεύουν στην 'Αγγλία και το εξωτερικό. Αυτοί οι ίδιοι σκοποί από κείνο τον καιρό, με κάποια βέβαια βελτίωση, καθορίζουνε το έργο της εταιρείας.

 David Livingstone

Στα πρώτα 50 χρόνια της ζωής της οι προσπάθειες της εταιρείας κατευθύνθηκαν σχεδόν αποκλειστικά στην ενθάρρυνση της εξερεύνησης. Επειδή ίσως είχε στενή σχέση με την African Association, το κύριο πεδίο της εργασίας της ήταν στην Αφρική και ή πρώτη περίοδος της επιτυχίας της συνέπεσε με τα μεγάλα ταξίδια του David Livingstone πού με τις εξερευνητικές αποστολές του η εταιρεία ήταν στενά δεμένη. 'Ωστόσο το ενδιαφέρον της χωρίς άλλο δεν περιοριζόταν μόνο σ' αυτή την ήπειρο και πολλοί εξερευνητές της 'Ασίας, Αυστραλίας, Νότιας 'Αμερικής και των πολικών περιοχών δέχτηκαν την αναγνώριση και την υποστήριξη της Εταιρείας.

Ωστόσο αν σ’ αυτή την περίοδο δε γίνονταν ταξίδια στην 'Ασία, αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι τη δουλειά αύτη την είχε αναλάβει ή χαρτογραφική υπηρεσία των Ινδιών. Το ενδιαφέρον πού είχε η εταιρεία για την εξερεύνηση της χώρας μαρτυρείται από τη χρηματοδότηση των «Pandits» (Οι Pandits ήταν πρόσωπα πού κατείχαν καλά τη γλώσσα, επιστήμη, νόμους και τη Θρησκεία των Ινδιών) πού χρησιμοποιήθηκαν από τη χαρτογραφική υπηρεσία για την εξερεύνηση της Κεντρικής Ασίας. Ανάμεσα σ' αυτούς πού πήραν χρήματα ήταν ο Nain Singh, ο πρώτος απ' αυτούς τους αξιωματούχους πού έφθασε στη Lhasa το 1865, ο Kislen Singh, ίσως ο σπουδαιότερος από όλους, πού έκανε διάφορα ταξίδια στο Κινέζικο Τουρκεστάν και στις παραμεθόριες περιοχές της Κίνας και ο Sarat Chandra Das.

Κοντά στο τέλος του αιώνα, με την επιρροή του τότε προέδρου Sir Clement Markham, το ενδιαφέρον της Εταιρείας στράφηκε ολοένα και περισσότερο στις ανταρκτικές περιοχές. Μετά την τελευταία αποστολή του Sir John Franklin και τις διάφορες άλλες βοηθητικές αποστολές, πού αυτή προκάλεσε, η Βρετανική εξερεύνηση του πόλου καθυστέρησε, αλλά με την καινούργια ώθηση, οι Βρετανοί εξερευνητές παίξανε σημαντικό ρόλο στην εξερεύνηση του Νότιου πόλου.  

Το 1901 με τη συνεργασία του κράτους και της Βασιλικής Εταιρείας, οργανώθηκε η Βρετανική εθνική αποστολή του Ν. Πόλου με διοικητή το λοχαγό R. F. Scott. Τότε επιτεύχθηκαν επιστημονικές παρατηρήσεις με μεγάλη σημασία και αυτή η δουλειά συνεχίστηκε αργότερα στη δεύτερη αποστολή του Scott, όπου πέθαναν αυτός και οι σύντροφοι του στο γυρισμό τους από το Ν. Πόλο.

Στην ίδια περίοδο σημειώνεται μεγαλύτερη προσπάθεια για εξερευνητικές αποστολές στην Ασία. Στη προσπάθεια αύτη ξεχωρίζουνε δύο ονόματα, του Sir Francis Younghusband και του Sir Auriel Stein. Ό Younghusband πήρε το χρυσό μετάλλιο της Εταιρείας για το σπουδαίο ταξίδι πού έκανε το 1899 από το Πεκίνο στο Κασμίρ, και συνετέλεσε πολύ στη διοργάνωση των εξερευνητικών αποστολών για το Έβερεστ. Πρέπει ν' αναφέρουμε ακόμη πώς έγινε Πρόεδρος του Congress of World Faiths.

Πολύ γνωστή και αξιόλογη είναι η δουλειά του Sir Aurel Stein  για να μας γνωρίσει τη γεωγραφία και αρχαιολογία της Κεντρικής Ασίας καθώς και τις σχέσεις της με τον πολιτισμό των Ινδιών. Χαρακτηριστικό γι' αυτόν ήταν πώς επέμενε να αναγνωριστούν οι υπηρεσίες των Ινδών συντρόφων και των Surveyors, και πολλοί απ' αυτούς πήραν αμοιβές από την Εταιρεία.

Στα χρόνια ανάμεσα στους δυο πολέμους, άρχισε ως ένα σημείο να αλλάζει ο χαρακτήρας των γεωγραφικών εξερευνήσεων. Μ' όλο πού απέραντες εκτάσεις χρειάζονταν λεπτομερή εξέταση, ωστόσο χάθηκε ή διάθεση για μεγάλα εξερευνητικά ταξίδια στο άγνωστο. Τη θέση της πήραν ομάδες επιστημόνων πού συνεργάζονταν για να μελετήσουν με λεπτομέρειες εκτάσεις πιο περιορισμένες. Πολλές απ' αυτές τις αποστολές έγιναν από νεαρούς επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ. Οι αποστολές στο Έβερεστ πού συγκέντρωναν πιθανότατα όλη την προσοχή του τότε κόσμου, μπορούμε να πούμε ότι συνδέσανε τους δυο τύπους της αποστολής. Γιατί ενώ από το ένα μέρος αγωνίζονταν να φθάσουν στην κορυφή του Έβερεστ από το άλλο μέρος τα μέλη τους συγκέντρωναν αξιόλογες επιστημονικές παρατηρήσεις. Όλοι παραδέχονται την βοήθεια πού πρόσφεραν οι αχθοφόροι του Nepal· πού χωρίς τη βοήθεια τους θα πετύχαιναν οι εξερευνητές πολύ λίγα πράγματα. Άλλες εξερευνητικές αποστολές εργάστηκαν στη Γροιλανδία μελετώντας την πιθανότητα της ίδρυσης εναέριων δρόμων στις αρκτικές περιοχές, τη Βρετανική Γουιάνα, την Κεντρική "Αφρική κ.ά.

Έργο της εταιρείας σ' αυτή τη δουλειά ήταν να παρέχει συμβουλές στους οργανωτές, να εξετάζει τα σχέδια τους, και αν τα επιδοκίμαζε να παρέχει οικονομική ενίσχυση και να δανείζει όργανα. Η εταιρεία λοιπόν δεν ευθύνεται άμεσα, για την οργάνωση η την διεύθυνση αυτών των εξερευνητικών αποστολών, αλλά ενεργεί μάλλον σαν ένα τραπεζιτικό γραφείο για τις διάφορες εμπνεύσεις και σαν ένα ταμιευτήριο πείρας και πληροφοριών. Όταν γύριζαν, τους βοηθούσε να εκδώσουν τις παρατηρήσεις και τους χάρτες στο Geographical Journal και τιμούσε επάξια την εργασία τους απονέμοντας τα Βασιλικά μετάλλια. Αυτά τα έδινε ο βασιλιάς της Αγγλίας με σύσταση του Συμβουλίου. Η Εταιρεία είχε και διάφορες άλλες αμοιβές στη διάθεση της.

Με την πάροδο του καιρού τα ενδιαφέροντα της εταιρείας δεν περιορίζονταν μόνο στην απλή ενθάρρυνση της εξερεύνησης. Κοντά στο τέλος του 19ου αιώνα, όταν το επίπεδο της γεωγραφικής μόρφωσης στην Αγγλία ήταν πίσω σχετικά με την Ευρώπη, η Εταιρεία φρόντισε να δείξει τη σπουδαιότητα της γεωγραφίας, και να εξυψώσει τους παράγοντες αυτού τού θέματος στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Ή ίδρυση των γεωγραφικών σχολών στην Οξφόρδη και το Καιμπριτζ οφείλεται κυρίως σε πρωτοβουλία της Εταιρείας. Βελτίωσε ακόμα την παραγωγή και την ποιότητα των Βρετανικών γεωγραφικών χαρτών, και χρησιμοποίησε καινούργια συστήματα στην ανατύπωση και εκτύπωση, για τους χάρτες πού δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό της Εταιρείας. Με αυτό τον τρόπο επέδρασε πάνω στην εργασία των άλλων χαρτογράφων. Πότε-πότε η εταιρεία εκτύπωνε ειδικούς χάρτες : όπως ο εξαιρετικός χάρτης της Ευρώπης και της Μέσης 'Ανατολής πού εκδόθηκαν για το Βρετανικό Συμβούλιο.

Sir Clements Robert Markham

Γι' αύτη τη δουλειά η Εταιρεία συνεργάστηκε στενά με την «Ordnance Survey» και σε πολλές περιπτώσεις ανάλαβε διάφορες εργασίες για το Γεωγραφικό Τμήμα τού Γενικού Επιτελείου.

Στα χρόνια που ακολούθησαν το σημαντικότερο γεγονός ήταν ή προσοχή πού δόθηκε για τη γνωστή σήμερα ανθρωπογεωγραφία, πού ήταν ο καθορισμός των σχέσεων ανάμεσα στις ανθρώπινες κοινωνίες και στο φυσικό τους κόσμο : Αύτη η άποψη θεωρεί την γεωγραφία όχι σαν απλή περιγραφή των μακρινών χωρών, αλλά σαν ένα μέσο για τον καλύτερο κανονισμό των όρων της ζωής.

Απ’ αυτή την άποψη η κατανόηση της γεωγραφίας στην μεταπολεμική οργάνωση ήταν απαραίτητη και για να συμβάλλει σ’ αυτό η Εταιρεία, έδωσε διάφορες πληροφορίες στη Royal Commission για την κατανομή των πληθυσμών στις βιομηχανικές περιοχές και εξέτασε στις συνεδριάσεις της πολλές απόψεις σχετικά με το ζήτημα αυτό. Οι διάφοροι ταξιδιώτες στην επιστροφή τους απευθύνονται στην Εταιρεία και στις συνεδριάσεις της ανακοίνωναν τα αποτελέσματα της εργασίας τους και ύστερα οι σημειώσεις δημοσιεύονταν στο Geographical Journal, πού είναι το σπουδαιότερο περιοδικό της Εταιρείας και η κυριότερη Βρετανική γεωγραφική επιθεώρηση. Το περιοδικό αυτό καταγράφει κάθε πρόοδο στην επιστήμη και εξετάζει γενικά όλα τα σημαντικά έργα Βρετανικά και ξένα. Το «Hints to Travellers», ένα έργο πού εκδίδεται αδιάλειπτα είναι η περίληψη από τις γνώσεις πού απόκτησαν οι εξερευνητές σε όλα τα μέρη της γης. Άλλες εκδόσεις περιλαμβάνουνε μια τεχνική σειρά και ανατυπώσεις από σπάνια χειρόγραφα και ανάγλυφους χάρτες.

Η Εταιρεία για όλα αυτά στηρίζεται μόνο στη βοήθεια πού παίρνει απ' τους εταίρους της. Ανάμεσα σ' αυτούς υπάρχουν άνδρες και γυναίκες με διαφορετική εθνικότητα, διαφορετικά ενδιαφέροντα και απόψεις. Το θέμα πού τους συνδέει είναι ή επιθυμία της προαγωγής και γεωγραφικών γνώσεων.

'Υπάρχουν εκείνοι πού έχουν την ικανότητα και την ευκαιρία ν' αναλάβουν μάκρυνα ταξίδια και άλλοι πού δεν είναι δυνατό να το κάνουν αυτοί είναι έτοιμοι να βοηθήσουν το έργο της Εταιρείας ενθαρρύνοντας τους άλλους. Με τη βοήθεια τους η Εταιρεία ενεργεί σαν ο αναγνωρισμένος αντιπρόσωπος όλων των 'Άγγλων γεωγράφων, χρησιμεύει σαν ένα ταμιευτήριο για γεωγραφικές γνώσεις και πληροφορίες και δίνει μια ώθηση στην εξύψωση των όρων της επιστήμης.

Η Εταιρεία τα πρώτα χρόνια μεγάλωνε σιγά - σιγά, ωστόσο σημαντική ώθηση πήρε στη μεγάλη περίοδο των Αφρικανικών εξερευνήσεων, και από τότε η πρόοδος της ήταν σταθερή· ανακόπηκε μόνο στο διάστημα πού μεσολάβησε ανάμεσα στους δύο πολέμους. Τα 1939 είχε περίπου 6.000 εταίρους.

Η Εταιρεία είχε διάφορα οικήματα στο Λονδίνο. Για πολλά χρόνια το κύριο της οίκημα ήταν στο Savile Row, επειδή όμως μεγάλωσε σύντομα και της χρειαζόταν μεγαλύτερο οίκημα γι’ αυτό αγοράσανε με πρωτοβουλία του Lord Curson το οίκημα πού έχει και σήμερα στο Kensington Gardens. Με τη γενναιοδωρία των εταίρων έγιναν το 1930 μεγάλες προσθήκες πού συμπέσανε με τα εκατό χρόνια από την ίδρυση της.    

                      

             Sir Ernest Shackleton

            

Μ' αυτό τον τρόπο ή Εταιρεία απόκτησε για πρώτη φορά αίθουσα για διαλέξεις πού χωρούσε 900 άτομα και κατάλληλα μηχανήματα για κινηματογραφικές προβολές. Επίσης απόκτησε μεγαλύτερα οικήματα για τη βιβλιοθήκη και την αίθουσα των χαρτών. Η βιβλιοθήκη έχει σχεδόν 80.000 τόμους, πού περιέχουν σπάνιες διηγήσεις παλαιών ταξιδιών και τις επιστημονικές πληροφορίες των τελευταίων εξερευνητικών αποστολών, συγγράμματα πού αναφέρονται γενικά στη γεωγραφία, τοπογραφία, χαρτογραφία και τις σχετικές επιστήμες και τις περιοδικές δημοσιεύσεις των γεωγραφικών εταιρειών όλου του κόσμου· τις δημοσιεύσεις αυτές τις λάβαιναν κυρίως για ανταλλαγή του Geographical Journal.

Ή βιβλιοθήκη της Εταιρείας στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου χρησιμοποιήθηκε πολύ από τις Κρατικές και συμμαχικές υπηρεσίες. Επίσης η Εταιρεία διατηρεί για χρήση των σπουδαστών ένα εκτεταμένο κατάλογο για όλες τις προσθήκες πού έγιναν στη Βιβλιοθήκη. Η Εταιρεία ασχολείται ακόμα με τις αιτήσεις για πληροφορίες πού κάνουν γενικά οι εταίροι και το κοινό.

Η συλλογή χαρτών περιλαμβάνει χάρτες πού εκδόθηκαν από όλες τις χαρτογραφικές υπηρεσίες του κόσμου, σχεδόν 250.000 χάρτες σε φύλλα. Ακόμα παλιούς άτλαντες και μεγάλη συλλογή από φωτογραφίες και πλάκες για προβολή. Αυτά όλα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για εξέταση το κοινό.

Στο Μουσείο της Εταιρείας υπάρχει έκθεση από πολλά προσωπικά ενθύμια φημισμένων εξερευνητών και προσωπογραφίες των διαφόρων προσώπων πού πήραν τα χρυσά μετάλλια της Εταιρείας.

London Calling/ΕΠΙΛΟΓΗ