Χαλασοχώρηδες: Οποιος γάιδαρος, κι εμείς σαμάρια

Γράφει ο Θανάσης Βασιλείου

 

Πολλές αναλύσεις έχουν στραφεί στο Κέντρο, που τα μεν δεξιά και συντηρητικά κόμματα το ονομάζουν Κεντροδεξιά, οι δε σοσιαλδημοκράτες και οι εν γένει αριστερόστροφοι –αυτοπροσδιοριζόμενοι– αρέσκονται να το ονομάζουν Κεντροαριστερά.

Το παράδοξο είναι ότι αυτός ο μεγάλος χώρος του πολιτικού Κέντρου, της μετριοπάθειας, της σύνεσης, της ελευθεροφροσύνης, της σκέψης και των λοιπών –αναγκαίων το δίχως άλλο– νοικοκυρεμάτων του κράτους και της δημόσιας διοίκησης στέκεται υπερβολικά ψηλά στην τυπική πρόσοψη του νεωτερικού και κυρίως του μετανεωτερικού (μιας και μιλάμε για την κυρίαρχη μορφή των συνθέσεων του μετα-) δημοκρατικού μορφώματος.

Και ενώ εκδηλώνεται αναγκαία, μεγάλη κινητικότητα εντός της βιτρίνας του politically correct και της mainstream πολιτικής, δηλαδή, ακριβώς εκείνης της πολιτισμικής διάστασης της πολιτικής που, σε ανθρωπολογικό τουλάχιστον επίπεδο, προκύπτει από την «πολιτική ως επάγγελμα», αυτή η κινητικότητα δεν αντανακλάται στην κοινωνική σφαίρα.

Στις μεγάλες χώρες της Ευρώπης (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Αυστρία κ.α.), οι παραδοσιακοί κεντρώοι ψηφοφόροι μετατοπίζονται σε λαϊκιστικά ακροδεξιά μορφώματα.

Από τις πλείστες αναλύσεις για το θέμα της Σοσιαλδημοκρατίας-Κεντροαριστεράς προκύπτουν ορισμένες παραδοχές. Η πρώτη έχει να κάνει με την προβληματική αρχιτεκτονική του ευρώ και τις πολιτικές λιτότητας και δημοσιονομικών κανόνων που επιβάλλει η Γερμανία στους εταίρους της.

Οι Σοσιαλδημοκράτες δεν αντιτάχθηκαν σ’ αυτό το σχέδιο∙ απεναντίας, το στηρίζουν. Η δεύτερη αναγνωρίζει ότι το πρόβλημα στην Ευρώπη είναι η απο-ιδεολογικοποιημένη Σοσιαλδημοκρατία, δηλαδή η χρόνια δυσπραγία της να οργανώσει ορατές-εναλλακτικές λύσεις στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα (δημοκρατική εκπροσώπηση, ανισότητα, φτώχεια, εργασιακή ανασφάλεια, μεταναστευτικό-προσφυγικό, περιβάλλον κ.λπ.).

Η τρίτη παραδοχή, δηλαδή, η πολιτική άνοδος της Ακροδεξιάς και των μορφωμάτων της στην Ευρώπη, δεν αναγιγνώσκεται τόσο στον ακτιβισμό και τον βολονταρισμό των εθνικιστών/ακροδεξιών, αλλά ακριβώς στην αμφιθυμία και τη δυσπραγία της Σοσιαλδημοκρατίας και της Κεντροαριστεράς.

Ας δούμε, ως παράδειγμα, τον ανθρωπότυπο του «επαγγελματία πολιτικού» που κινεί αυτά τα κόμματα. Είναι εγωιστικός τύπος, κοπής ΠΑΣΟΚ. Οποιοδήποτε κοινωνικό πρόβλημα, μείζον ή έλασσον, λύνεται μόνον από αυτόν και από κανέναν άλλον –π.χ., η συνολική διάσωση της χώρας περνά μόνον από την προσωπική του διάσωση.

Αναγνωρίζει μόνον κομματικά προβλήματα, όχι κοινωνικά. Δεν εκφράζει ίχνος αυτοκριτικής διάθεσης. Εκτός από την αδυναμία του να υπηρετήσει το κράτος (παρακινούμενος από τη νεοφιλελεύθερη χρησμοδότηση του «λιγότερου κράτους») υπηρετεί εξόχως τον στείρο κρατισμό, δηλαδή τον πλήρη έλεγχο των δομών, των επενδύσεων, των πλουτοπαραγωγικών πόρων, αλλά και το διανεμητικό σύστημα όπως και το σύστημα διατήρησης και αύξησης των ανισοτήτων προς όφελος των ήδη πλούσιων και εις βάρος των ήδη φτωχών.

Στην Ελλάδα, λ.χ., το «εκσυγχρονιστικό εγχείρημα» συντήρησε με νύχια και με δόντια όλες τις όψεις υπανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας.

Αυτός ο τύπος πολιτικού δεν υπηρέτησε την ιδέα της αυτονομίας του κράτους, δηλαδή τη δυνατότητα της χώρας να θέτει στόχους που να είναι ανεξάρτητοι από κοινωνικές ομάδες και ιδιοτελή συμφέροντα. Οι σχεδιασμοί του χαρακτηρίζονται από υψηλή πολιτική αδιαπερατότητα και αδιαφάνεια.

Εμφανίζεται άλλοτε σαν φύλαρχος και άλλοτε σαν πολέμαρχος, με άσκηση πολιτικών καριέρας. Προσποιείται ριζοσπαστισμό, τον οποίον οριστικά έχει απολέσει. Η πολιτική του παραγωγή συμβάλλει στην πολυδιάσπαση εντός της οποίας σιτίζεται και ελίσσεται, με πρόκληση τεχνητών πολώσεων.

Προωθεί ευθυγραμμίσεις της πολιτικής του με βάση την απολιτική αίσθηση μεγάλου μέρους των πολιτών. Προκαλεί δραματουργίες δημόσιας αντιπαράθεσης ώστε να εγείρει θετικό ενδιαφέρον για αξίες και πεποιθήσεις που πηγάζουν από την υποκουλτούρα της κρίσης και των μνημονίων.

Πιστεύει –ρητορικά– στις δημοκρατικές αξίες που ευνοούν την αντιπαραθετική αμφισβήτηση της εξουσίας. Ομως, την ίδια στιγμή επιδεικνύει απόλυτο τυπολατρικό σεβασμό στην εξουσία και σε συνεργασίες (με πολιτικά προαπαιτούμενα και κόκκινες γραμμές που ουδόλως ανιχνεύονται).

Το χειρότερο όλων είναι ότι ενώ αυτοί οι τύποι πολιτικών διαπιστώνουν προβλήματα στην Ε.Ε., δεν το λένε ανοιχτά∙ ούτε παλεύουν για κάποια άλλη Ευρώπη. Παλεύουν για ένα δικό τους πλασάρισμα στην ελίτ της εξουσίας μέσα στη χώρα τους και σ’ αυτήν την Ευρώπη.

Στα γραφεία τους έχουν κορνιζαρισμένες φωτογραφίες τους με όλους τους «ευρωπαϊστές»: Μπαρόζο, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, Μέρκελ, Σόιμπλε… Αντε, οι πιο σοσιαλιστές, με τον Ολάντ. Η Ευρώπη του διακυβερνητισμού είναι η μεγάλη εικόνα του εγχώριου διακυβερνητισμού.

Ο Αντόνιο Γκράμσι για να δείξει την ακηδία του εγωιστή «επαγγελματία», την κενότητά του και την ηθική του αργία είχε χρησιμοποιήσει μια παραβολή που δεν έχει χάσει το παραμικρό από την οξύτητά της. «Κάθε “βελανίδι” –είχε πει– μπορεί να σκέφτεται ότι θα γίνει βελανιδιά.

Αλλά, εάν τα βελανίδια είχαν ιδεολογία, αυτή η ιδεολογία θα ήταν ακριβώς να αισθάνονται ότι “εγκυμονούν” βελανιδιές. Στην πραγματικότητα, όμως, τα 999 στα 1.000 βελανίδια χρησιμεύουν για τροφή χοίρων και, το πολύ, συμβάλλουν στην παραγωγή λουκάνικων και μορταδέλας» (Α. Γκράμσι, «Για την αλήθεια», Στοχαστής, 2012).

Το λοιπόν, Χαλασοχώρηδες; Ναι, χωρίς να το παραδέχονται και δίχως να αποχωρούν με μια συγγνώμη που να την πιστεύουν.

Και πεπτωκότες ως είναι, πλην αμετανόητοι, έχουν μετατραπεί σε οπαδούς του «Οποιος γάιδαρος, κι εμείς σαμάρια» –πυκνή και πικρή ρήση του αγαθού-οξυδερκέστατου (με την πολιτική σημασία), Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Με μία μόνη διαφορά: επιλέγουν να είναι σαμάρια της Δεξιάς και όχι της Αριστεράς.

Το πρόβλημά τους, έτσι, γίνεται και πρόβλημα της χώρας και πρόβλημα της Ευρώπης.

 Πηγη

Το διαβάσαμε εδώ:
http://www.globalview.gr/2016/09/02/χαλασοχώρηδες-οποιος-γάιδαρος-κι-εμε/