Παράξενοι καιροί, παράξενα ονόματα

Αφθονα μωρά πήραν το όνομα Ερνέστο, Φιντέλ, Ραούλ στην Κούβα

Παράξενοι καιροί, παράξενα ονόματα

Χρειάστηκε να περάσουν δύο ολόκληρα χρόνια από την ψήφιση του πρώτου μνημονίου για να μάθουμε ότι υπάρχει Αγιος Μνημόνιος, ο οποίος εορτάζει στις 16 Ιουνίου.

Δύο χρόνια ο επίσκοπος Αμαθούντας ήταν στα αζήτητα, ούτε κερί τού ανάβαμε ούτε το όνομά του μνημονεύαμε. Μέσα στα δύο αυτά χρόνια, οι πιστοί του μνημονίου (με μικρό «μι») λιγόστευαν, ενώ κανείς τους δεν σκέφθηκε να δώσει το όνομα του Κύπριου αγίου στο παιδί του. Η όψιμη ανακάλυψη του αγίου μοιάζει να δικαιώνει εκείνους που υποστήριζαν ότι το μνημόνιο είναι ευλογία για τον τόπο και δεν πρέπει να το δαιμονοποιούμε – αν και ο ίδιος ο λαός μπορεί να είναι είτε ευλογία είτε κατάρα για έναν τόπο, ανάλογα με τους αγώνες, το φρόνημα και τις πλάνες του, ανάλογα με τους ηγέτες του και τους ανέμους της ιστορίας, που δεν φυσούν ανάλογα με τις επιθυμίες μας.

Σε παράξενες, ταραγμένες εποχές, οι άνθρωποι δίνουν στα παιδιά τους ασυνήθιστα ονόματα, συχνά με συμβολική σημασία. Αυτό συνέβαινε στη μετακατοχική Ελλάδα, όταν πολλοί έδιναν στα παιδιά τους ονόματα όπως Λαοκράτης, Ιωσήφ, Ηλέκτρα, Δημοκρατία, Βλαδίμηρος. Κάτι παρόμοιο συνέβη στη μετεπαναστατική Κούβα, όταν άφθονα μωρά πήραν το όνομα Ερνέστο, Φιντέλ, Ραούλ. Σήμερα όμως στην Κούβα εμφανίζονται βαφτιστικά ονόματα που δεν έχουν σχέση με ήρωες της ιστορίας ή της μυθοπλασίας, αλλά είναι γέννημα φαντασίας των γονιών και των νονών. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ένα ρεπορτάζ του ΒΒC από την Αβάνα, το οποίο αναφέρει ότι ο δάσκαλος, στην αρχή της σχολικής χρονιάς, πονοκεφαλιάζει μέχρι να απομνημονεύσει τον κατάλογο με τα ονόματα των μαθητών του.

Οι γονείς, εξηγεί η ανταποκρίτρια του Οργανισμού, δίνουν στα παιδιά τους ονόματα που επιβεβαιώνουν την ελευθερία της ατομικής επιλογής, την οποία δεν μπορούν να ασκήσουν σε άλλα πεδία. Ετσι, εκεί μπορεί να συναντήσουμε παιδιά με το όνομα Yesdasi (δηλαδή το «ναι» σε τρεις γλώσσες) ή Νoslenis (το Νelson ανάποδα) ή και Meylin (το όνομα μιας κονσέρβας κορνμπίφ που κάποτε μοιραζόταν με δελτίο).

Στην Ελλάδα συναντάμε ονόματα ποιητικά και ρομαντικά, ονόματα λουλουδιών και φυτών, προσώπων της μυθολογίας, βυζαντινών αυτοκρατόρων ή χριστιανών αγίων. Μόνο που μερικές φορές τα αρχοντικά ονόματα έρχονται σε αντίθεση με το πεζό εργασιακό περιβάλλον όπου αυτά αντηχούν. Μια Ιππολύτη, μια Ιοκάστη στον πάγκο των τυριών του σούπερ μάρκετ; Eνας Φοίβος, ένας Τριστάνος να τυλίγει σουβλάκια;

Εφηβες θα είναι σήμερα οι τσιγγανοπούλες που στα τέλη του 20ού αιώνα βαφτίστηκαν Ερατώ (χαϊδευτικά Ρατώ), όπως η ηρωίδα της δημοφιλούς τηλεοπτικής σειράς «Ψίθυροι καρδιάς». Εκτοτε δεν σηκώθηκε άλλο κύμα επικαιρικής ονοματοδοσίας. Ταραγμένες, παράξενες είναι τώρα οι μέρες, ευτυχώς όμως κανένα παιδάκι δεν βαφτίστηκε Ευρωζώνη, Δραχμή, Ανάπτυξη, Συναίνεση, Μνημόνιος ή Μνημονία, Λουκέτιος ή Συσσίτιος.

Αννα, Μαρία, Αντιγόνη, Γιώργος, Κώστας, Τάκης: ονόματα παντοτινά, ανεπηρέαστα από οικονομικές και εκλογικές τρικυμίες, αν και πιο πολύ από τα ονόματα, τους ανθρώπους πάντα θα αγαπάμε.



της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ
(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, "Αποτυπώματα", 10-6-12)

http://www.tziantzi.gr/2012/06/blog-post_575.html