ΣΠΑΝΙΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ

«Ταξίδι» στην ενετική Μεσσηνία

Πάνω από 15 χρόνια εντατικής μελέτης χρειάστηκε ο καθηγητής Αντρέα Νανέτι για να ολοκληρώσει τον Ατλαντα. Σε αυτόν αναδεικνύεται ο στρατηγικός ρόλος των δύο πόλεων-κάστρων στην ενετική ναυσιπλοΐα

 Ο Ιταλός ιστορικός και συγγραφέας του Ατλαντα, Αντρέα Νανέτι μπροστά στο ανάγλυφο του Λέοντα της Βενετίας, σήμα κατατεθέν της πόλης, το οποίο βρίσκεται στο κάστρο της Κορώνης.

Σπάνια ντοκουμέντα, χάρτες και γκραβούρες, περιλαμβάνονται στον «Ατλαντα της Ενετικής Μεσσηνίας», ο οποίος μεταφέρει τους αναγνώστες στην πρώτη (1207-1500) και στη δεύτερη (1685-1715) Ενετοκρατία της Ελλάδας.

Χρειάστηκαν περισσότερα από 15 χρόνια εντατικής μελέτης σε βιβλιοθήκες και αρχεία της Ελλάδας και της Ιταλίας, αλλά και επιτόπιες έρευνες του Αντρέα Νανέτι και των συνεργατών του, για να ολοκληρωθεί η έκδοση, η οποία είναι μεταφρασμένη στα ελληνικά, ιταλικά και αγγλικά.
Αποτελεί τον πρώτο τόμο της σειράς «Κύματα της Ιστορίας» και είναι ένα έργο ζωής για τον καθηγητή Αντρέα Νανέτι. Τελεί υπό την αιγίδα του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Ρομάνο Πρόντι, ενώ χορηγοί είναι το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, το Ωνάσειο και ο Κορωναίος πρώην υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Κουλουριάνος.

 

Μάλιστα ο Δημήτρης Κουλουριάνος είναι εδώ και χρόνια από τους βασικούς υποστηρικτές του καθηγητή Αντρέα Νανέτι, ενώ έχει χορηγήσει τους δύο τόμους της σειράς «Εγγραφα Κορώνης και Μεθώνης» και σύντομα με δική του χορηγία θα κυκλοφορήσει ο τρίτος τόμος.

Στο βιβλίο αναδεικνύεται ο υψηλής στρατηγικής ρόλος που διαδραμάτισαν η Μεθώνη και η Κορώνη στην ενετική ναυσιπλοΐα αλλά και την ανάπτυξη αυτών των δύο κάστρων - πόλεων. Οπως είναι γνωστό οι Ενετοί αδιαφορούσαν για στεριανές κτήσεις και σύμφωνα με τη Συνθήκη της Σαπιέντζας, έστρεψαν το ενδιαφέρον στη Μεθώνη και την Κορώνη, για να ελέγχουν τους δρόμους του θαλάσσιου εμπορίου.

Ο χάρτης της Πελοποννήσου, την εποχή της Ενετοκρατίας. Δημοσιεύεται μαζί με άλλα σπάνια ντοκουμέντα στον «Ατλαντα της Ενετικής Μεσσηνίας» που μεταφέρει τους αναγνώστες στην πρώτη (1207-1500) και τη δεύτερη (1685-1715) εποχή της Ενετοκρατίας

«Υπάρχει μία ζωή πολύ ενδιαφέρουσα, όπου συναντιούνται όλες οι φυλές και ανακατεύονται όλες οι τάσεις... Κάποιος θα μπορούσε να ανακαλύψει μια σύνθεση στην εμφάνιση ενός ανθρώπινου τύπου που ανήκει ταυτόχρονα στη Δύση και σε άλλες της Ανατολής», αναφέρει ενδεικτικά ο κ. Κουλουριάνος.

Σταθμοί

Στον Ατλαντα γίνεται επίσης γνωστό ότι εκτός από τους Ενετούς αξιωματικούς και τον ελληνικό εγχώριο πληθυσμό, που αποτελούσε την πλειονότητα, η Μεθώνη και η Κορώνη γνώρισαν Ιταλούς, Τούρκους, Γύφτους (από την Αίγυπτο), Ισπανούς, (Κασκλιανούς, Καταλανούς, Ανδαλουσιανούς, Βαλενθιανούς, Ναβαρέζους και Αραγονέζους), Γάλλους, Φλαμανδούς, Γερμανούς, Πορτογάλους. Επίσης από την περιοχή πέρασαν Τάταροι, Ρώσοι, Κιρκάσιοι, Αρμένιοι και Σαρακηνοί.

Σπάνια ντοκουμέντα, χάρτες και γκραβούρες, περιέχονται στον «Αντλαντα της Ενετικής Μεσσηνίας». Η ιστορική τοπογραφία των παράκτιων και νησιωτικών εγκαταστάσεων της Ενετικής Μεσσηνίας, γίνεται γνωστή, μέσω ναυτικών χαρτών του 15ου αιώνα

Η Μεθώνη ήταν πιο κοσμοπολίτικη από την Κορώνη, καθώς υπήρξε ένας από τους κύριους ενετικούς σταθμούς κατά τη διάρκεια του ταξιδιού των προσκυνητών στους Αγίους Τόπους.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει εκείνο το κεφάλαιο του βιβλίου που εξετάζει την ιστορική τοπογραφία των παράκτιων και νησιωτικών εγκαταστάσεων της ενετικής Μεσσηνίας μέσω παλιών ναυτικών χαρτών του 15ου αιώνα.

Δ. ΚΟΥΛΟΥΡΙΑΝΟΣ


Μια έρευνα χωρίς μύθους

Μιλώντας για τον «Ατλαντα της Ενετικής Μεσσηνίας» ο κ. Κουλουριάνος, χαρακτήρισε πολύ σημαντική την έρευνα του καθηγητή Αντρέα Νανέτι, η οποία, όπως είπε, ενδεικτικά, αποτελεί μια «πολύ σοβαρή εργασία» και αποτυπώνει τη ζωή στην Κορώνη και στη Μεθώνη κατά τις δύο περιόδους της Ενετοκρατίας.

 

Η Μεθώνη και η Κορώνη διαδραμάτισαν στρατηγικό ρόλο στη ναυσιπλοΐα. Στον «Ατλαντα της Ενετικής Μεσσηνίας» αναφέρεται πως στις δύο αυτές πόλεις-κάστρα συναντιούνταν όλες οι φυλές του κόσμου, από Γάλλους, Ιταλούς, Γερμανούς μέχρι Ρώσους, Αρμένιους και Σαρακηνούς.

 

«Νομίζω ότι η περιοχή μας γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της Ιστορίας της ιδιαίτερα κατά την πρώτη περίοδο. Ηκμασαν το εμπόριο, ο πολιτισμός και η ναυπηγική, ενώ δημιουργήθηκε μια πρώιμη αστική κοινωνία», σημειώνει ο πρώην υπουργός προσθέτοντας ότι πρέπει «να ξεφύγουμε από τους μύθους και να δούμε την πραγματικότητα. Αυτά τα κομμάτια της Ιστορίας να σταματήσουμε να τα βλέπουμε με μύθους.

Η Μεθώνη ας πούμε ήταν κέντρο δουλεμπορίου, αυτό δεν είναι προσβολή για τους κατοίκους της Μεθώνης, είναι μια πραγματικότητα.

Πρέπει η Ιστορία να προσεγγισθεί στη μικροκλίμακα. Οι μικροκοινωνίες και οι τοπικοί άρχοντες διαμορφώνουν τα γεγονότα και την Ιστορία».

Το βιβλίο, όπως μας είπε ο καθηγητής Αντρέα Νανέτι, θα παρουσιασθεί το φθινόπωρο στα Κρατικά Αρχεία της Βενετίας, ενώ θα ακολουθήσει παρουσίαση στο Βυζαντινό Μουσείο στην Αθήνα και την Καλαμάτα.

Ο καθηγητής Αντρέα Νανέτι διδάσκει Μεσαιωνική Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Modena και Βυζαντινή Ιστορία στο College Year in Athens. Το κύριο ερευνητικό του πεδίο είναι η Ιστορία της Ελλάδας μετά την 4η Σταυροφορία με επίκεντρο τη μελέτη των ενετικών εγγράφων και χρονικών.
Τα τελευταία χρόνια διοργανώνει κάθε χρόνο καλοκαιρινό σχολείο με φοιτητές του στην Κορώνη και τη Μεθώνη με σκοπό την έρευνα και τη μελέτη της περιοχής.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΩΝΗΣ

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63283126