Πως
διδάσκεται η ιστορία στις ΗΠΑ
Με
παγκόσμια κριτήρια η διδασκαλία στα δημόσια σχολεία
Αν και διατηρούν τον
Γουλιέλμο τον Κατακτητή και τη Μάχη του Αστινγκς στα εκπαιδευτικά προγράμματα
των δημόσιων σχολείων στις ΗΠΑ δίνουν όμως επίσης έμφαση και σε μη ευρωπαϊκές
σημαντικές περιόδους, όπως εκείνη της Δυναστείας Σουνγκ στην Κίνα (10ος-13ος
αιώνας), κατά τη διάρκεια της οποίας είχαν αναπτυχθεί τα χαρτονομίσματα, η
πυρίτιδα και η τυπογραφία με ξύλινα στοιχεία.
Τα κριτήρια, τα οποία
είναι προαιρετικά, διατηρούν τη μελέτη των ελληνικών πόλεων - κρατών και της
Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προσθέτουν όμως επίσης τη μελέτη της Δυναστείας Maurya
(15ος αιώνας π.Χ.) στην Ινδία και του πολιτισμού των Ολμέκων, ο οποίος επηρέασε
τους Ζαποτέκους και τους Μάγια.
Τα κριτήρια ζητούν ακόμη
από τους δασκάλους να διευρύνουν το πεδίο τους πέρα από την Ευρώπη και από τους
μαθητές να ξεφύγουν από τη στείρα απομνημόνευση και να μάθουν να εξηγούν, να
αναλύουν και να εξερευνούν τα ιστορικά κινήματα σε όλον τον πλανήτη.
«Αντιπροσωπεύουν μια δέσμευση σε μια αυθεντικά παγκόσμια ιστορία και όχι απλώς
στην ιστορία του Δυτικού πολιτισμού», δηλώνει ο Ρος Ε. Νταν, συντονιστής των
εργασιών για την εκπόνηση των κριτηρίων που έγιναν από ιστορικούς που
διορίστηκαν από το υπουργείο Παιδείας και το Εθνικό Κληροδότημα Ανθρωπιστικών
Σπουδών επί κυβερνήσεως Μπους.
Οι ιστορικοί γνωρίζουν
καλά ότι το έργο τους μπορεί να προσφέρει μία ακόμη ευκαιρία για διαμάχες, όπως
είχε γίνει με τα κριτήρια αμερικανικής ιστορίας. «Οι πιο έντονες διαμάχες»,
λέει ο Πίτερ Στερνς, πρύτανης του Κολεγίου Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών
Επιστημών του Πανεπιστημίου Κάρνεγκι - Μέλον και επικεφαλής της ομάδας εργασίας
του Αμερικανικού Ιστορικού Συνδέσμου που αξιολόγησε τα κριτήρια, «σημειώνονταν
ανάμεσα σε εκείνους που πιστεύουν ότι υπάρχουν ορισμένα ειδικά θαυμαστά
χαρακτηριστικά στη Δυτική παράδοση στα οποία οι μαθητές θα πρέπει να εκτίθενται
- ακόμη και να κατηχούνται - ώστε να συνειδητοποιούν τις δικές τους αξίες και
τα προνόμια τους και σε εκείνους που πιστεύουν ότι είναι πολύ πιο σημαντικό να
αποκτήσουν οι μαθητές μια αίσθηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύχθηκε ιστορικά
ο ευρύτερος κόσμος και της θέσης του Δυτικού πολιτισμού μέσα σε αυτόν».
Τα νέα κριτήρια για τη
διδασκαλία της αμερικανικής ιστορίας είχαν δεχθεί τα περισσότερα πυρά από τη
Λιν Τσένι, η οποία ήταν πρόεδρος του Εθνικού Κληροδοτήματος Ανθρωπιστικών
Σπουδών όταν το Κληροδότημα είχε αναθέσει το έργο σε ιστορικούς.
Η κυρία Τσένι ισχυρίζεται
ότι, προς χάριν της πολιτικής ευπρέπειας, στα κριτήρια για την αμερικανική
ιστορία δόθηκε έμφαση στην ιστορία των μειονοτήτων εις βάρος πολλών σημαντικών
στοιχείων για το παρελθόν του αμερικανικού έθνους.
Οι δάσκαλοι και οι
ιστορικοί που εκπόνησαν τα κριτήρια διαφώνησαν. Τα κριτήρια για τη διδασκαλία
της παγκόσμιας ιστορίας - από το νηπιαγωγείο ως το τέλος του λυκείου - είναι
αποτέλεσμα της συνεργασίας ιστορικών, δασκάλων, διευθυντών σχολείων και
εκπαιδευτικών οργανώσεων από όλη τη χώρα.
Εκτός από το πλαίσιο στο
οποίο κινείται το πρόγραμμα διδασκαλίας, θεωρούν εξαιρετικά σημαντική την
ενθάρρυνση των παιδιών, από τις πρώτες κιόλας τάξεις, να σκεφθούν πέρα από το
εδώ και τώρα. Αποτελούν μια σημαντική απόκλιση από τη στεγνή αποστήθιση -τη
μέθοδο «νεκρών ανθρώπων και ημερομηνιών» η οποία, παρ' ότι έχει αρχίσει να
εγκαταλείπεται, κατέστησε επί χρόνια τη μελέτη της ιστορίας κάθε άλλο παρά
αλησμόνητη εμπειρία για πολλούς μαθητές.
«Η μελέτη της ιστορίας έχει
να κάνει με πολύ περισσότερα από την παθητική απορρόφηση γεγονότων,
ημερομηνιών, ονομάτων και τόπων. Όταν διδάσκεται σωστά η ιστορία αναπτύσσει την
ικανότητα της ανάλυσης και της κρίσης. Αποκαλύπτει την αμφιβολία της επιλογής
και προωθεί την επιφυλακτικότητα προς τις γρήγορες και εύκολες λύσεις που
πολλές φορές έχουν προκαλέσει τόσα δεινά. Εκπαιδεύει τους μαθητές στο να
ανιχνεύουν τη μεροληψία και να αξιολογούν τα επιχειρήματα και τους προετοιμάζει
με τον τρόπο αυτό να κάνουν λογικές και ανεξάρτητες κρίσεις, να οσμίζονται τις
κίβδηλες επικλήσεις της ιστορίας από μεροληπτικούς αγορητές και να διακρίνουν το
ανέκδοτο από την ανάλυση».
Τα νέα κριτήρια που
καθιερώθηκαν διαίρεσαν την ανθρώπινη παγκόσμια ιστορία σε οκτώ εποχές, εστιάζοντας
σε εξελίξεις που επηρέασαν μεγάλο αριθμό ατόμων και είχαν ευρεία σημασία για
τις μεταγενέστερες γενεές. «Στην παλαιού τύπου διδασκαλία», λέει ο Φίλιπ Ντ.
Κέρτις, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς και από τους
συγγραφείς ενός βιβλίου ιστορίας για το γυμνάσιο, «γινόταν μια περιπλάνηση στον
κόσμο σε βάθος ενός χιλιοστού. Τα νέα κριτήρια επιτρέπουν να δει κανείς τα
πράγματα με πιο συστηματικό τρόπο. Στον παλαιό τύπο ήταν κάτι σαν τη θεωρία του
Μεγάλου Ανδρός, όπου μελετούσες τους μεγάλους άνδρες. Μελετούσες τους μεγάλους
πολιτισμούς. Άφηνες όμως απ’ έξω πολλά σημεία που δεν αποτελούσαν μεγάλους
πολιτισμούς αλλά αποτελούσαν μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Η Νοτιοανατολική
Ασία ήταν ένα σημαντικό μέρος όπου χάσαμε έναν πόλεμο. Μέρος αυτού του λάθους
ήταν η άγνοια που διαπότιζε το εκπαιδευτικό σύστημα. Τα νέα κριτήρια
περιλαμβάνουν περισσότερο υλικό από την Αφρική απ' ό,τι στο παρελθόν. Υπάρχει
μια καλή ισορροπία ανάμεσα στη Δυτική και τη μη-Δυτική ιστορία».
Τα νέα κριτήρια των
κοινωνικών σπουδών τονίζουν τις παγκόσμιες, καθολικές σπουδές και τις
αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις περιοχές του πλανήτη. Υπ' αυτά τα τοπικά κριτήρια ζητείται
από τους δασκάλους να εστιάσουν τη διδασκαλία τους σε ευρέα θέματα, με έμφαση
στον 20ό αιώνα.
Με ένα παρόμοιο σκεπτικό
τα κριτήρια της παγκόσμιας ιστορίας υποδεικνύουν στους δασκάλους τρόπους για να
κάνουν τους μαθητές τους να σκεφθούν γύρω από την ιστορία.
Για να επιτευχθεί, π.χ.,
σωστή κατανόηση των πολιτιστικών επιτευγμάτων του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού,
οι μαθητές της πέμπτης ή της έκτης τάξης θα μπορούσαν να μετάσχουν σε μια
αναπαράσταση της δίκης του Σωκράτη.
Οι μαθητές της εβδόμης και
της ογδόης θα κάνουν ως άσκηση μια σύγκριση των μύθων της δημιουργίας από τη
μυθολογία των Σουμερίων, των Αιγυπτίων, των Βαβυλωνίων και των Ελλήνων με τους
μύθους της Κίνας.
Οι μαθητές του γυμνασίου
θα διαβάζουν αποσπάσματα του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη και θα τους αξιολογούν
ως ιστορικούς. Για να κατανοήσουν τις ρίζες και τις συνέπειες του δουλεμπορίου
μέσω του Ατλαντικού, οι μαθητές της πέμπτης θα μπορούσαν να σχεδιάσουν ένα
διάγραμμα ενός δουλεμπορικού πλοίου, ενώ οι μαθητές της ογδόης θα μπορούσαν να
μελετήσουν τις προσπάθειες των βασιλείων του Μπενίν και του Κονγκό να
αντισταθούν σε αυτό το εμπόριο. Θα μπορούσαν να διερευνήσουν γιατί ορισμένες
αφρικανικές κυβερνήσεις αντιτάχθηκαν στο δουλεμπόριο και άλλες μετείχαν σε
αυτό.
Τα κριτήρια που
καθιερώθηκαν έθεσαν μπροστά στους δασκάλους και τους μαθητές ένα απίθανα
φιλόδοξο και πλούσιο πρόγραμμα. Τώρα πλέον οι επιλογές που γίνονται φαντάζουν σαν κάτι εντυπωσιακό.
Πληροφορίες από παλαιότερο άρθρο της
JO THOMAS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου