Νέες αποκαλύψεις για την Αμφίπολη

   από το "ΒΗΜΑ"

Νέες αποκαλύψεις για την Αμφίπολη

Η Αμφίπολη ξεκλειδώνει τα μυστικά της!

Όσο προχωρούν οι έρευνες, τόσα περισσότερα στοιχεία συνθέτουν το συγκλονιστικό παζλ

Κυρίαρχα τα μακεδονικά στοιχεία! Υπάρχουν απεικονίσεις με μακεδόνες στρατιώτες, σάρισες, ασπίδες, μακεδονικό κράνος, δέντρο με φίδι τυλιγμένο γύρω του

Μάρμαρα της Αμφίπολης μεταφέρθηκαν το 19ο αιώνα σε ολόκληρο τον κόσμο! Γλυπτά εκτίθενται στο Λούβρο και άλλα μουσεία, ήδη δύο αιώνες τώρα

Η "γαργαλιστική" λεπτομέρεια με το γκρέμισμα του βόρειου τείχους και το ερώτημα για ποιον θα γκρέμιζαν τείχη...

ΣΟΚ και ΔΕΟΣ από τη νέα αποκάλυψη στην Αμφίπολη!!!

Εκπληκτικές είναι οι αποκαλύψεις που έρχονται για τον περίφημο τάφο της Αμφίπολης καθώς ολοένα και περισσότερα νέα κομμάτια της ανασκαφής έρχονται να προσδώσουν μια ακόμη πιο εντυπωσιακή εικόνα του λόφου Καστά.

Δεν είναι μόνο ο λέοντας πάνω στο επιβλητικό βάθρο στην κορυφή του Τύμβου της Αμφίπολης και ο περίβολος του μισού χιλιομέτρου που προκαλούσε δέος.

Τεραστίου μεγέθους, με γλυπτές συνθέσεις και πλούσιο εναέτιο διάκοσμο ήταν και η εξωτερική πρόσοψη του ταφικού μνημείου, όπως αποκαλύπτει με συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, κ. Μιχάλης Λεφαντζής.

Πρόκειται για το περίφημο δίστυλο εν παραστάσι, μπροστά από τις Σφίγγες και τα σκαλοπάτια της εισόδου του τάφου, το οποίο έφτανε ως τον περίβολο, ήταν σε κοινή θέα και αποτελούσε μεγαλοπρεπή κατασκευή όσο λειτουργούσε το ταφικό μνημείο ως ηρώο.

Παράλληλα, ύστερα από έρευνα της ανασκαφικής ομάδας καταδεικνύεται ότι μάρμαρα που ανήκουν στο μνημειακό σύνολο του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης έχουν μεταφερθεί, από τον 19ο αιώνα, σε αρχαιολογικές συλλογές στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, από την Ευρώπη ως την Αμερική.

Σε μουσεία όλου του κόσμου!

Οι ανασκαφείς βρήκαν και ταύτισαν σε τρία μουσεία του εξωτερικού -Λούβρο, Κωνσταντινούπολης και Γκετί- τμήματα μαρμάρινων γλυπτών, τα οποία στην αρχαιότητα ανήκαν σε κατασκευές που υπήρχαν πάνω στον λόφο Καστά και συνδέονται με το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης!

Πέντε εξ αυτών εντοπίστηκαν στο Λούβρο και στο Αρχαιολογικλό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης, όπου βρίσκονται εδώ και δύο αιώνες. Δύο ακόμη βρέθηκαν στο Μουσείο Γκετί, τα οποία είχαν πουληθεί από ιδιώτη).

Μάλιστα στα μουσεία αυτά υπάρχει αναλυτική καταλογογράφηση. Στο Λούβρο είναι όλα πιστοποιημένα, έχουν εγγραφεί το 1880-1890, υπάρχει χρονολόγηση θραυσμάτων, τα περισσότερα έχουν προέλευση την Αμφίπολη και κάποια την περιοχή της Μακεδονίας. Παράλληλα, πλήρης καταλογογράφηση υπάρχει και στο Αρχαιολογικλό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.

Το ηρώον και οι επεμβάσεις

Σύμφωνα με τον κ. Λεφαντζή, τα νέα στοιχεία αποτυπώνουν τη εικόνα της αρχικής χρήσης του λατρευτικού χώρου ως ηρώου προς τιμήν ενός υψηλά ισταμένου αξιωματούχου της Μακεδονίας και ως χρηστηρίου, σχεδιασμένου να λειτουργείται από μια σημαντική ιέρεια, διαθέτοντας δευτερογενείς τελετουργικές ταφές με σκοπό τη χρησμοδοσία.

Όλα συνηγορούν ότι μετά τη ρίψη του σώματος της 60χρονης γυναίκας στην κιβωτιόσχημη θήκη έγινε επίχωση και σφράγιση του νεκρικού θαλάμου με τη μαρμάρινη θύρα. Οι λατρευτικές δραστηριότητες του χώρου με την κιβωτιόσχημη θήκη μεταφέρθηκαν πιο μπροστά στους προηγούμενους θαλάμους και είναι φανερές οι οικοδομικές επεμβάσεις που έγιναν.

Παράλληλα, η γραπτή ζωφόρος, στην οποία πρωταγωνιστούν δελφικοί τρίποδες ανάμεσα στις άλλες σκηνές, είναι η σημαντικότερη μαρτυρία αυτής της ιστορικής επέμβασης υποδηλώνοντας και την αρχική χρήση του λατρευτικού αυτού χώρου ως ηρώου και χρηστηρίου.

Ταυτόχρονα δεν θεωρείται τυχαίο πως υπάρχουν κοινά θέματα (νεκρόδειπνο, ιεροθέσιο κλπ) οι παραστάσεις που είναι αποτυπωμένες στην ανάγλυφη ζωφόρο του βάθρου του λέοντα, ψηλά στον Τύμβο, στα μαρμάρινα τμήματα του διστύλου εν παραστάσει (εξωτερική πρόσοψη του τάφου) και στη ζωραφισμένη ζώνη (θριγγός/γραπτή ζωφόρος) εντός του τρίτου χώρου του τάφου.

Δέος στους υστεροκλασικούς

Τι έχει προκύψει από τη μελέτη των στοιχείων και την έρευνα που οδήγησε σε ταυτίσεις και αποδόσεις θραυσμάτων και τμημάτων αρχιτεκτονικών μελών και μαρμάρινων γλυπτών; Εντυπωσιακά είναι τα δεδομένα για το εξωτερικό κέλυφος του πρώτου χώρου του τάφου (με τις Σφίγγες και τη μνημειώδη σκάλα).

Καλυπτόταν από δίριχτη στέγη στους αρχαίους χρόνους και είχε μαρμάρινη πρόσοψη δίστυλη εν παραστάσι, η οποία εδραζόταν στη στέψη του περιβόλου και είχε μαρμάρινο περιθύρωμα.

Η πρόσοψη είχε πλάτος έξι μέτρων και ύψος που έφτανε τα εννέα μέτρα, δηλαδή ήταν υψηλότερη κατά ένα μέτρο από την κορυφή της καμάρας του τάφου. Η αρχιτεκτονική μελέτη έδειξε ότι η κυριότητα του περιβόλου δεν δημιουργούσε πρόβλημα και η πρόσοψη φαινόταν ευθεία, προκαλώντας δέος στο βλέμμα του ανθρώπου της εποχής, στα υστεροκλασικά χρόνια.

Ο κυρίαρχος μακεδονικός χαρακτήρας

Κατά τον κ. Λεφαντζή, το ταφικό μνημείο με πολυετή λατρευτική χρήση "έχει τυπικά χαρακτηριστικά λατρευτικού χώρου της εποχής του τέλους του 4ου π.Χ. αιώνα. Παρατηρεί ότι "υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα στη Μικρά Ασία και στη Μέση Ανατολή, αλλά στο μνημείο του Τύμβου Καστά είναι κυρίαρχος ο μακεδονικός χαρακτήρας".

Είναι ενδεικτικό ότι στη μαρμάρινη ανάγλυφο ζωφόρο στη βάση του βάθρου επί του οποίου ήταν ο λέοντας αποτυπώνεται παράσταση χαρακτηριστική μακεδονικής εικονογραφίας με μακεδόνες στρατιώτες, σάρισες, ασπίδες, μακεδονικό κράνος, δέντρο με φίδι τυλιγμένο γύρω του. Κομμάτια αναπαριστούν νεκρική πομπή, ενώ έχει βρεθεί τμήμα μαρμάρου με πόδια αλόγου σε κίνηση.

Επιχειρούνται επίσης ταυτίσεις και αποδόσεις σε κομμάτια που παραπέμπουν σε υψηλόβαθμο Μακεδόνα, ο οποίος στο ένα χέρι κρατά φιάλη αναμένοντας σπονδή και στο άλλο χέρι ανεστραμμένο ξίφος, του οποίου η θήκη (ο κολεός) έχει μανιταρόσχημη απόληξη και η λαβή του είναι κυρτή -αυτά, σύμφωνα με ειδικούς, αποτελούν ισχυρά στοιχεία χρονολόγησης.

Παράλληλα, διερευνώνται και συνδέονται με τον ήρωα-ιππέα που συναντάνται στο χώρο της Μακεδονίας. Δεν είναι τυχαίο ότι η ανασκαφική ομάδα προχωρεί σε συγκρίσεις με την παράσταση του αναθηματικού αναγλύφου από την Πέλλα της εποχής του Κασσάνδρου, που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΙ ΗΡΩΙ), όπου ο ήρωας εικονίζεται σε αυτήν ως νεαρός ιππέας ενώ δίπλα του γυναίκα σπένδει.

Πηγή: real.gr , newsbomb.gr

http://amfipolinews.blogspot.gr/2016/10/blog-post_4228.html

Μιχάλης Λεφαντζής: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας στην Αμφίπολη»

του Γιώργου Ροδάκογλου

«Ιδιαίτερα δημιουργικό είναι το ενδιαφέρον των μελών, ομάδων του FB που μέσα από μια διαδικασία αναζήτησης ιστορικών στοιχείων επιχειρούν να ερμηνεύσουν τα ευρήματα της ανασκαφής στην Αμφίπολη» υποστηρίζει ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής.

Ο ίδιος σε μια «συνομιλία έκπληξη» θα την χαρακτηρίζαμε που έγινε στο διαδίκτυο μεταξύ άλλων είπε: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας» ενώ παράλληλα τους έδωσε εύσημα για το ζήλο που επιδεικνύουν.

Ο επιστήμονας που ταύτισε το λέοντας της Αμφίπολης με τον τύμβο Καστά μαζί με την επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη σηκώνοντας το βάρος του εγχειρήματος μελετούν και αποκωδικοποιούν την περίοδο αυτή όλα τα στοιχεία που έχουν προκύψει ενώ προετοιμάζονται για τις ανακοινώσεις που αναμένεται να γίνουν πριν το τέλος του έτους.

Η συζήτηση του κυρίου Λεφαντζή με τα μέλη που συμμετείχαν εκείνη την ώρα στην κλειστή ομάδα, απέκτησε έντονο ενδιαφέρον και ξεπέρασε τα 170 σχόλια αφού έλυνε πολλές απορίες για τη θέση του Λέοντα στην κορυφή του τύμβου.

«Το κτίσμα, είναι θεμέλιο το οποίο βρισκόταν ολόκληρο μέσα σε επίχωση, τόσο στο εσωτερικό του, όσο και εξωτερικά. Ήταν ένα "κιβώτιο χώματος" που λειτουργούσε ως πέδιλο για την τοποθέτηση ισχυρού υπερκείμενου φορτίου με αναλήμματα και από τις τέσσερεις πλευρές και στο εσωτερικό του υπήρχε άρτια παγιωμένο χώμα. Οι τρείς υψηλότερες σειρές λίθων τοποθετήθηκαν μετά την αποξήλωση της ανωδομής που ήταν μαρμάρινη, αφού βρέθηκαν τόνοι λατύπης γύρω απο αυτή την κατασκευή κατά την ανασκαφή Λαζαρίδη. Ο μεγάλος αρχαιολόγος, είχε βρεί αυτή την τοιχοποιία καλά πακτωμένη μέσα στο χώμα, αλλά την αποκάλυψε νομίζοντας ότι είναι Τάφος. Οι σωζόμενοι τοίχοι ήταν στην πραγματικότητα ένα υποθεμέλιο για την διαμόρφωση του ανδήρου και δεν φαινόντουσαν στην αρχαιότητα, ήταν μέσα στο χώμα».

Tα μέλη των ομάδων για την Αμφίπολη, είναι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται για την ανασκαφή και δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική. Η συνεχής έρευνα τους ανατρέχοντας σε ιστορικά αρχεία και η επιχειρηματολογία τους είναι σ ένα εξαιρετικό επίπεδο που θα το ζήλευαν πολλοί αρχαιολόγοι. Στις ομάδες αυτές συμμετέχουν γιατροί, καλλιτέχνες, άνθρωποι των γραμμάτων ιστορικοί και γενικότερα άτομα απ όλα τα επιστημονικά πεδία. Οι περισσότεροι έχουν στην κατοχή τους ανεκτίμητο αρχειακό υλικό και ανταλλάσσουν μεταξύ τους στοιχεία και πληροφορίες πολύ σημαντικές.

ΤΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΛΕΦΑΝΤΖΗΣ

«Ο τάφος του λόφου Καστά αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου συνόλου της Αμφίπολης που χρίζουν περαιτέρω έρευνας, επιστημονικής προσέγγισης και παρατήρησης» επανέλαβε τον Μάιο σε ομιλία του στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ ενώ δείχνοντας εικόνες από τις ανασκαφές και τα αποτελέσματα των ερευνών στην Αμφίπολη, ο αρχιτέκτονας εκτίμησε πως "λανθασμένα το φως έπεσε στο ταφικό μνημείο τη στιγμή που όλο το «θαύμα» ήταν ο περίβολος της περιοχής, ο οποίος εκτείνεται σε 500 περίπου μέτρα". Όσον αφορά το ίδιο το μνημείο ο Μιχάλης Λεφαντζής αναφέρθηκε στην ιστορία του και τις ιστορικές φάσεις από τις οποίες πέρασε. (κατασκευή, χρήση, καταστροφή, επανάχρηση, επιχωμάτωση, αφανισμός και οτιδήποτε άλλο μπορεί να συνέβη στο μνημείο).

«Έχουμε να αντιμετωπίσουμε χωρικά δεδομένα των οποίων η αρχιτεκτονική μορφή ανιχνεύεται μέσα από τη συνύπαρξη ή και τη σύγκλιση πολλαπλών λατρευτικών χρήσεων και τυπολογικών ιδιωμάτων. Το μνημειακό σύνολο του τύμβου υποδηλώνει με την περίοπτη οικοδόμησή του έναν χώρο λατρείας και απόδοσης τιμών σε πρόσωπα ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας».

Ο Μιχάλης Λεφαντζής σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΒΗΜΑ τον περασμένο Μάρτιο είχε επισημάνει ότι η ανασκαφή του λόφου Καστά ως μέρος ενός ευρύτερου πεδίου ενδιαφέροντος στην Αμφίπολη χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Η περεταίρω έρευνα του όχι μόνο ενισχύει την μελέτη του, σύμφωνα με την οποία ο λέοντας της Αμφίπολης ήταν στην κορυφή του λόφου, αλλά είχε προχωρήσει και σε σημαντικές αποκαλύψεις. «Ο λέοντας ήταν ένας και μοναδικός. Τα κομμάτια που βρήκαμε, ένα από αυτά ήταν και στον τύμβο, κοντά στον τάφο, δηλώνουν ότι θα πρέπει να υπήρχε μόνο ένα λιοντάρι και όχι δυο ή περισσότερα. Τα κομμάτια φαίνεται από την επεξεργασία τους ότι συνανήκουν»

Με την δήλωση αυτή ουσιαστικά ο κύριος Λεφαντζής είχε ανακοινώσει για πρώτη φορά ότι έχει βρει και άλλα μαρμάρινα μέλη από το κομματιασμένο λιοντάρι και συνεχίζει. «Στη στέψη του βάθρου κάτω από το γείσο υπήρχε διακοσμητική ζώνη με γλυπτά. Υπάρχουν μαρμάρινα τμήματα τα οποία σχετίζονται με το κατώτερο τμήμα του βάθρου του λέοντα. Αυτά δεν βρέθηκαν στην ανασκαφή αλλά πλησίον της ανασκαφής. Τα κομμάτια αυτά μπορούν να χρονολογήσουν με σαφήνεια και να αποδώσουν το χαρακτήρα τουλάχιστον του βάθρου».

Ο κύριος Λεφαντζής υποστηρίζει ότι παραπέμπουν σε μακεδονική εικονογραφία και πιο συγκεκριμένα σε στρατιωτική εικονογραφία και μπορούν να βοηθήσουν πολύ στις χρονολογήσεις. «Θα πρέπει να μη βιαζόμαστε και να περιμένουμε τη διερεύνηση του μνημειακού συνόλου .Παρατηρούμε ένα συγκρότημα τάφων που ξεκινά από την Εποχή του Χαλκού και φτάνει ως τους ελληνιστικούς χρόνους .Η διάταξη μας υποδηλώνει και τη χρήση, επίσης μπορεί να μας προσφέρει κάποιες ερμηνείες για το πώς λειτούργησε ο περίβολος. Ενοποιητικά και η χωροθέτηση του λέοντα στην κορυφή ως σήματος υποδηλώνει ότι πάνω από όλα αυτά που ενοποιούνται υπάρχει μια νέα «χρήση» η οποία εγκαθιδρύεται επάνω στις παλιότερες ως επιστέγασμα».

Απαντώντας στο ερώτημα εάν υπήρχε λατρευτική χρήση, εμφανίζεται απόλυτα βέβαιος. «Βεβαιότατα. Από τα αρχαιολογικά και τα αρχιτεκτονικά δεδομένα του τάφου γίνεται σαφές ότι ένας τουλάχιστον νεκρός ήταν αφηρωισμένος» Στην ερώτηση εάν η παρουσία του λέοντα στην κορυφή το λόφου υποδηλώνει την ύπαρξη τάφου κάτω από το βάθρο ο αρχιτέκτονας του μνημείου αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.«Σε επίπεδο αρχαιολογικό δεν δύναμαι να απαντήσω διότι δεν είμαι αρχαιολόγος. Σε επίπεδο αρχιτεκτονικό θεωρώ ότι ένα τέτοιο βάθρο θα μπορούσε να έχει τάφο και αυτό διότι έχουμε ανάλογα συγκριτικά παραδείγματα. Συναντάται σε τρείς περιπτώσεις δυο στην Ελλάδα και μια στο εξωτερικό».

Ο Μιχάλης Λεφαντζής για πρώτη φορά είχε ανακοινώσει ότι τα κεφάλια των σφιγγών είχαν αντίθετη κατεύθυνση. «Η μια κοίταζε προς τα μέσα και η άλλη προς τα έξω. Το κεφάλι της σφίγγας που κοιτάζει προς τα έξω το βρήκαμε .Αυτό που κοιτάζει προς τα μέσα δεν βρήκαμε, σώζεται όμως η διαμορφωμένη βάθυνση για την ένθεση του όπως ακριβώς και τα σημεία ένθεσης των φτερών».

Ο αρχιτέκτονας που έδωσε ταυτότητα στον λέοντα της Αμφίπολης και τον τοποθετεί εδώ και τρία χρόνια στην κορυφή του λόφου, επισημαίνει ότι μέσα από αυτήν την ταύτιση αποκρυσταλλώνονται και μια σειρά ερμηνείες που ουσιαστικά θα αναδείξουν την ταυτότητα του μνημειακού συνόλου.

ΠΗΓH thousandnews.gr

http://amfipoli-news.com/blogpost.php?id=1140