Ο Μαρίνος Αντύπας γεννήθηκε στο χωριό Φερεντινάτα της περιοχής Πυλάρου στην Κεφαλονιά το 1872 από μικροαστούς γονείς. Αποφοίτησε το 1897 από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν υπέρμαχος των λαϊκών ελευθεριών και των φυσικών δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως των ανθρώπων του μόχθου. Αγωνίστηκε σ'όλη του τη ζωή για την αφύπνιση του λαού, και μάλιστα των αγροτικών και εργατικών τάξεων.
Η ζωή του
Κατά την Κρητική Επανάσταση, πολέμησε μαζί με άλλους φοιτητές στο πλευρό των Κρητών (1896). Πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες ως σοσιαλιστής αποτελούν ένα βασικό γνώρισμά του: πραγματοποιεί συλλαλητήρια όπου διώκεται, δικάζεται αλλά τελικά αποφυλακίζεται. Το 1906 μετά την αποτυχία του στις εκλογές στην Κεφαλλονιά (ως βουλευτής Κρανιάς) φτάνει στη Θεσσαλία και διευθύνει τα κτήματα του θείου του Γ. Σκιαδαρέση. Εκεί, αγωνίζεται για τα δικαιώματα των εξαθλιωμένων αγροτών της Θεσσαλίας. Οι ενέργειές του προκαλούν το μίσος των τσιφλικάδων, που προσπαθούν να τον εκμηδενίσουν. Ο Μ. Αντύπας διατρέχει τα χωριά του Θεσσαλικού κάμπου και κινητοποιεί τους αγρότες για τα δίκαιά τους, με αποκορύφωμα το συλλαλητήριο στο Λασποχώρι αρχές του 1907. Οι τσιφλικάδες της Θεσσαλίας, βλέποντας πως με κανένα μέσο δεν μπορούν να τον κάμψουν, αποφασίζουν τη δολοφονία του στις 8 Μαρτίου 1907 στον Πυργετό Λάρισας. Ηθικός αυτουργός, ο Ιω. Κυριακός. Οι τελευταίες λέξεις του Μαρίνου Αντύπα ήταν: "Ισότης, Αδελφότης, Ελευθερία". Η δολοφονία του προκαλεί λαϊκές εκδηλώσεις και αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα.
Κυριότερες ενέργειες της ολιγόχρονης (10ετούς) δράσης του Μ. Αντύπα
- Έκδοση εφημερίδας "Ανάστασις" στο Αργοστόλι (1900). Σημαντικό εδώ, από ένα περιληπτικό πρόγραμμα του 1905, είναι ότι ζητούσε νόμους που να περιορίζουν τις ώρες εργασίας, να καθοριστεί ημερομίσθιο, να δημιουργηθούν ταμεία σύνταξης για τους ανίκανους εργάτες είτε λόγω ηλικίας, είτε ασθενείας ή τραυματισμού.
- Ίδρυση Λαϊκού Αναγνωστηρίου "Η Ισότης"
- Δημιουργία Σοσιαλιστικών Συλλόγων και Ομάδων
- Δημιουργία Κόμματος
- Δημιουργία Εργατικών Συνδέσμων
- Συμμετοχή στην Κρητική Επανάσταση
- Οργάνωση λαϊκών κινητοποιήσεων, συλλαλητηρίων και ομιλίες του Μ. Αντύπα σε αυτά.
Αναρχία και επανάσταση
O Κεφαλονίτης Μαρίνος Αντύπας υπήρξε ένα σύμβολο του αγροτικού κινήματος. Και ο Θωμάς Ψύρρας στο βιβλίο του «Κιλελέρ, στον ήλιο μοίρα» (από το ξεκίνημα του αγώνα έως την εξέγερση και την τελική λύση, 1881-1923) που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» του αφιερώνει ένα μεγάλο κεφάλαιο:
Απόσπασμα
Ο Αντύπας στη Θεσσαλία
Μετά την αποτυχία του στις εκλογές, ο Αντύπας αποφασίζει να αποδεχτεί την πρόσκληση του θείου του Γ. Σκιαδαρέση και να έλθει στη Θεσσαλία. Λίγο πριν φύγει βαφτίζει δυο κοριτσάκια φίλων του και τους δίνει τα ονόματα Αναρχία και Επανάσταση.
Περί τα μέσα του 1906 φτάνει στη Θεσσαλία και αναλαμβάνει επιστάτης στα κτήματα έχοντας τη συμπαράσταση του θείου του. Αμέσως αρχίζει το προσφιλές διαφωτιστικό του έργο, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει κοινωνικές συνειδήσεις. Γυρνάει τα χωριά και δίνει διαλέξεις μιλώντας για τα κοινωνιστικά του οράματα και για τον δίκαιο αγώνα των αγροτών που εκείνα τα χρόνια ήδη βρισκόταν σε έξαρση.
... έφτασαν λογής καταγγελίες για τη συμπεριφορά του Αντύπα στον Νομάρχη Λάρισας Κ. Νιώτη. Ο τσιφλικάς βουλευτής Αγιάς Αγαμέμνων Σλήμαν, γιος του γνωστού αρχαιολόγου, τον κατηγόρησε στον Νομάρχη ενώπιον και άλλων ότι υποκινεί τους αγρότες και είναι στοιχείο που διασαλεύει την τάξη στην περιοχή.
Στις 6 Σεπτεμβρίου του 1906, ο Νιώτης σε συνάντηση με τον Αντύπα στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, παρουσία τρίτων, του έκανε συστάσεις σε πολύ έντονο ύφος: ότι με τον τρόπο που ασκούσε την επιστασία στο κτήμα του θείου του δημιουργούσε κακό προηγούμενο, ότι ξεσήκωνε τους αγρότες και των άλλων τσιφλικιών κι ότι τελικά ζημιώνονταν οι τσιφλικάδες. Ο Αντύπας θεώρησε προσβολή τον τρόπο και τα λόγια του και του απάντησε πως έκανε και θα έκανε τη διαχείριση των κτημάτων του θείου του όπως έκρινε εκείνος, συμπληρώνοντας και κάποιους χαρακτηρισμούς για τη στάση του Νομάρχη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Νιώτης να χάσει την ψυχραιμία του και να διατάξει τον χωροφύλακα που τον συνόδευε να τον συλλάβει.
Παρενέβη ο δικαστής Αγαθόνικος, ο οποίος απέτρεψε τη σύλληψη. Αλλά ο Αντύπας, προσβεβλημένος, τραβώντας τα πράγματα στα άκρα -ίσως και για να επιδείξει την αποφασιστικότητά του- έστειλε την επόμενη μέρα στον Νομάρχη δυο μάρτυρες για να κανονίσουν τη μεταξύ τους μονομαχία. Αλλά ο Νομάρχης δεν δέχτηκε την πρόκληση. Πάντως αυτή η υπόθεση πήρε τη δικαστική οδό γιατί ο Νομάρχης τον μήνυσε «επί προκλήσει εις μονομαχίαν, δι’ αντικοινωνικήν και αναρχικήν δράσιν του παρά τοις χωρικοίς και επί εξυβρίσει και αντιστάσει κατά της Αρχής».
Η υπόθεση ωστόσο ποτέ δεν εκδικάστηκε, μόνο ταλαιπώρησε τον Αντύπα με τις απανωτές αναβολές της σε ένα συχνό «σύρε κι έλα» στη Λάρισα, η οποία για τα δεδομένα της εποχής ήταν αρκετά μακριά από τον Πυργετό.
Οταν ο Αντύπας πληροφορήθηκε πως ο Αγαμέμνων Σλήμαν ήταν εκείνος που τον διέβαλε στον Νομάρχη και μάλιστα πως η σύζυγός του Ναντίνα τον αποκάλεσε δημοσίως «λούμπεν», ενοχλήθηκε πάρα πολύ και προσπάθησε να τον συναντήσει στην Αθήνα. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1906 τον βρήκε να κάθεται με παρέα στο καφενείο του Ζαχαράτου στην πλατεία Συντάγματος. Ακολούθησε σφοδρή λογομαχία μεταξύ τους και ο Αντύπας σήκωσε το χέρι και ράπισε τον Σλήμαν.
Ο Αντύπας συνελήφθη και προφυλακίστηκε έως τη μέρα της διεξαγωγής της δίκης. Του απαγγέλθηκε η κατηγορία «επί αδΐκω επιθέσει και προκλήσει εις μονομαχίαν». Η δίκη έγινε στις 19 Σεπτεμβρίου 1906 στο Πλημμελειοδικείο της Αθήνας. Ηταν μια δίκη που τράβηξε αμέσως το ενδιαφέρον του κοινού. Σε μια αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη, απόντος του Σλήμαν, ο Αντύπας αποδέχτηκε την κατηγορία για εξύβριση κι αρνήθηκε την κατηγορία για πρόκληση σε μονομαχία. Βρήκε δε βήμα για να αναφερθεί και να υπερασπίσει τις ιδέες του και να παρουσιάσει την άθλια κατάσταση των κολίγων της Θεσσαλίας. «Εις την Θεσσαλίαν η κατάστασις είναι αθλία και η εικών απαισία.
Ελληνες αδελφοί μας, γυμνοί και κάτισχνοι, εφ’ ων τα οστά μόνον και η επιδερμίς προσκολλώνται, χρησιμεύουσιν ως φορτηγά ζώα των ημεδαπών τυράννων».
Κατ’ ουσίαν μετέτρεψε την ποινική σε πολιτική δίκη. Καταδικάστηκε σε εικοσαήμερη φυλάκιση. Αλλά είχε κερδίσει με τη στάση του τη συμπάθεια του κόσμου.
Σοφία Ταράντου
Πηγή:
http://origin.ethnos.gr/article.asp?catid=12194&subid=2&pubid=10735067
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου