Η διάρκεια της κηδεμονίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της κυβέρνησης

Ο έλεγχος θα φέρει οδυνηρές αλλαγές

Η διάρκεια της κηδεμονίας από το ΔΝΤ και την Ευρωζώνη θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει τα μέτρα

Του Βασιλη Zηρα

Εκ βάθρων ανατροπές σε ό,τι μέχρι σήμερα θεωρείται δεδομένο στο αναπτυξιακό πρότυπο, τον δημόσιο τομέα, τις εργασιακές σχέσεις, το ασφαλιστικό σύστημα και όχι μόνο, σηματοδοτεί η απόφαση που έλαβε η κυβέρνηση να ζητήσει την άμεση ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, όταν κατέστη σαφές ότι η Ελλάδα κινδύνευε να γίνει άμεσα η LehmaBrothers της Ευρωζώνης.

Η εποχή του διεθνούς ελέγχου στην ελληνική οικονομία συνοδεύεται από μύθους, όπως το σχήμα του «κακού» ΔΝΤ και των «καλών» -πλην Γερμανίας- Ευρωπαίων ή ότι μετά την προσφυγή εξαλείφθηκε ο κίνδυνος της χρεοκοπίας. Συνοδεύεται, όμως, και από πραγματικότητες, όπως ότι η ζωή όλων θα είναι διαφορετική στο τέλος αυτής της εποχής, καθώς θα λάβουν χώρα -οδυνηρές συχνά- αλλαγές. Κυρίως είναι έμπλεη αβεβαιοτήτων, με πρώτες το πότε θα κλείσει ο κύκλος της κηδεμονίας από το ΔΝΤ και την Ευρωζώνη και το εάν θα κατορθώσει τελικά η Ελλάδα να ξεπεράσει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων επτά δεκαετιών.

Η αντίδραση των αγορών την Παρασκευή, μετά την ανακοίνωση της προσφυγής, κατέδειξε ότι η αβεβαιότητα για την εξυπηρέτηση του χρέους μεσοπρόθεσμα (τα spreads αποκλιμακώθηκαν σημαντικά στην αρχή, αλλά αυξήθηκαν στη συνέχεια) θα διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη και θα χρειαστεί να γίνουν πολλά για να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας.

1 Ο συνδυασμός της χαμηλής ανάπτυξης και των υψηλών επιτοκίων δανεισμού του Δημοσίου αυξάνει με ισχυρό ρυθμό το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, που περιλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή, η οποία θα δημοσιοποιηθεί στις 28 Απριλίου, το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί τουλάχιστον κατά 2% φέτος. Ο ρυθμός ανάπτυξης θα παραμείνει αρνητικός και το 2011, ενώ στη συνέχεια η ανάκαμψη θα είναι ασθενής. Το κόστος δανεισμού θα διατηρηθεί σε σχετικά υψηλά επίπεδα και δεν αναμένεται να υποχωρήσει πολύ κάτω των 300 μονάδων βάσης έως το τέλος του έτους. Ετσι, το χρέος από 115,3% το 2009 θα ανέλθει στο 130% το 2013. Αν μάλιστα η Eurostat αναθεωρήσει εκ νέου τα στοιχεία, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 137% του ΑΕΠ.

2 Οι λήξεις ομολόγων του Δημοσίου ανέρχονται σε 150 δισ. ευρώ για την ερχόμενη 3ετία. Τα χρήματα του πακέτου στήριξης δεν θα ξεπεράσουν στο διάστημα αυτό τα 80 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει είτε να καλύψει μόνη της από τις αγορές τη διαφορά είτε να βρει τρόπο να περιορίσει τις μεσοπρόθεσμες δανειακές ανάγκες της.

3 Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο εάν η κρίση επεκταθεί και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, ή ακόμη και του Βορρά.

4 Οι κοινωνικές αντιδράσεις θεωρούνται βέβαιες, καθώς το ΔΝΤ φέρεται αποφασισμένο να επιβάλει το δικό του επώδυνο μοντέλο διάσωσης και να επιβάλει σκληρά δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα, όπως:

- Επιπλέον περικοπή των δημοσίων δαπανών φέτος, εάν υπάρξουν αποκλίσεις στον στόχο για τα έσοδα. Η περικοπή δαπανών θα εστιασθεί, κυρίως στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (τοπική αυτοδιοίκηση, νοσοκομεία, ΔΕΚΟ).

- Αυστηρό χρονοδιάγραμμα εξυγίανσης των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, αποκρατικοποιήσεις ή εναλλακτικά κλείσιμο και μετάταξη ή ακόμη και απόλυση των εργαζομένων σε αυτές.

- Μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, μέσω της πλήρους κατάργησης των συμβάσεων έργου και του παγώματος των προσλήψεων για δύο ή τρία έτη.

- Μείωση των μισθών και στον ιδιωτικό τομέα, με περικοπή κατά 30% των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας, όπως και στον δημόσιο τομέα.

- Αρση της υποχρεωτικής εφαρμογής των κλαδικών συμβάσεων και διατήρηση μόνο της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

- Ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο για τις απολύσεις, τη μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση και χαμηλότερους εισαγωγικούς μισθούς για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας.

- Εφαρμογή των αλλαγών στο ασφαλιστικό από φέτος ή το 2011 και όχι από το 2018.

- Απελευθέρωση αγορών και κλειστών επαγγελμάτων.

Πρόκειται για σκληρά μέτρα, που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν συγκρούσεις με κατεστημένες νοοτροπίες και οργανωμένα συμφέροντα και θα δοκιμάσουν τις αντοχές του πολιτικού συστήματος.

5 Η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και η ικανότητα της δημόσιας διοίκησης να εφαρμόσει τα μέτρα που θα της υποδείξει ο διεθνής οικονομικός έλεγχος. Οι εμπειρογνώμονες θα ελέγχουν εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι που έχουν τεθεί, εντός του χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί.

Πηγή:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_1_25/04/2010_398901