Παιχνίδια Μελλοντικού Πολέμου

Παιχνίδια ΜελλοντικούΠολέμου

Πώς θα διεξάγονται οι συρράξεις τον 21ο αιώνα

Ένας γκουρού της γεωστρατηγικής αναλύει την κατάσταση 

Ένα απόρρητο παιχνίδι πολέμου στο κολλέγιο Ναυτικού Πολέμου των Ην. Πολιτειών που έγινε πριν κάμποσα χρόνια φέρνει αντιμέτωπη μία ανανεωμένη στρατιωτικά Κίνα με τις ΗΠΑ, το έτος 2020. Οι ΗΠΑ έχουν πολλές απώλειες, παρά τις προσπάθειες των 80 αξιωματικών τους και των ειδικών αναλυτών. Η κύρια διαφορά των υποθετικών αντιπάλων είναι ότι η Κίνα διαθέτει ένα στρατό του 21ου αιώνα, αγορασμένο από το ράφι, ενώ οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν μία ανανεωμένη έκδοση της δύναμης του πολέμου  στο  Κόλπο.  Πύραυλοι κατευθυνόμενοι από δορυφόρους χτυπούν το στόλο των ΗΠΑ ο οποίος είναι ανυπεράσπιστος από τους κινεζικούς ανιχνευτές ψηλά στο διάστημα. Όσο πιο γρήγορα οι ΗΠΑ τυφλώνουν τους μικρούς, φτηνούς δορυφόρους, οι Κινέζοι εκτοξεύουν περισσότερους. Τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα είναι αναγκασμένα να παραμείνουν μακριά από την κινέζικη ακτή.

Το παιχνίδι υπήρξε το κύριο θέμα συζήτησης στο Πεντάγωνο πριν κάποια χρόνια. Δεν ήταν η Βοσνία ούτε η Αϊτή ούτε η Β. Κορέα, αλλά το κατά πόσο θα αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο θα διεξάγονται οι πόλεμοι στις επερχόμενες δεκαετίες.

Η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτή τη φλεγόμενη συζήτηση, είναι ο Αντριου Μάρσαλ, άγνωστος έξω από το Πεντάγωνο, θρύλος όμως μέσα σ’ αυτό. Ο Μάρσαλ, τότε επικεφαλής του Γραφείου «Καθαρής Εκτίμησης», έβλεπε τα πράγματα μακροπρόθεσμα. Ο μόνος ίσως κυβερνητικός αξιωματούχος που έζησε ενεργά όλο τον Ψυχρό Πόλεμο, ο ηλικιωμένος αναλυτής (αποχώρησε από την ενεργό δράση  το 2015) προσπαθεί να σώσει το στρατό των ΗΠΑ από την παράλυση μετά τις επιτυχίες του στον Ψυχρό Πόλεμο και στην Καταιγίδα της Ερήμου.

Σύμφωνα με τον Μάρσαλ η Εποχή της Πληροφορικής θα προξενήσει «στρατιωτική επανάσταση». Στα επόμενα χρόνια μπορεί να ζήσουμε την αρχή του τέλους της βιομηχανικής εποχής και της μορφής των πολέμων που γέννησε η εποχή αυτή.

Ο Μάρσαλ προφητεύει για τους πολέμους του 21ου αιώνα:

•  Οι ογκώδεις στρατοί θα αντικατασταθούν από μικρότερες, πιο επαγγελματικές δυνάμεις που θα διαθέτουν μεγαλύτερη οπλική δύναμη και θα χτυπούν από απόσταση αντί να πλησιάζουν για να καταστρέψουν τον εχθρό.

• Η χρησιμοποίηση τέτοιου είδους όπλων θα ακυρώσει τις διαφορές ανάμεσα στο πόλεμο στον αέρα, στη ξηρά και στη θάλασσα.

• Οι νέου τύπου δυνάμεις θα χρειάζονται λιγότερη βοήθεια από τα μετόπισθεν, λιγότερα μεταγωγικά πλοία και αεροπλάνα, αλλά πολύ περισσότερη πληροφόρηση «στόχου». Τέτοιες πληροφορίες θα αποστέλλονται από «τον ανιχνευτή στον εκτελεστή», κατευθείαν από το δορυφόρο σε μία μικρή οθόνη στο χειριστήριο του πιλότου ή μέσα στη κεφαλή του πυραύλου.

• Οι στρατιωτικοί σχηματισμοί θα γίνονται όλο και λιγότερο ιεραρχικοί, με κατάργηση του μεσαίου προσωπικού και οι ανώτατοι αξιωματικοί θα χρησιμοποιούν πληροφορίες από τις ΗΠΑ ή από το διάστημα. Οι στρατιώτες θα μπορούν να χρησιμοποιούν μία ηλεκτρονική οθόνη, που θα υποδέχεται συνεχώς πληροφορίες, σχετικά με την κατάσταση των φιλικών και των εχθρικών δυνάμεων.

Αυστηρή προειδοποίηση

Αυτό που προβλέπει ο Μάρσαλ είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την Καταιγίδα της Ερήμου, την οποία θεωρεί κοκτέηλ της προχωρημένης Βιομηχανικής Εποχής με λίγες πινελιές από ένα υψηλής τεχνολογίας μέλλον, δηλαδή χρήση καινούργιου εξοπλισμού με παλαιούς τρόπους. Στο μεταξύ προειδοποιεί τους αρμόδιους ότι ένα προβάδισμα δεν αποτελεί και εγγύηση παραμονής στη κορυφή. «Χώρες με καλές θέσεις μπορεί να τις χάσουν πολύ γρήγορα», λέει ο Μάρσαλ. «Οι Βρετανοί είναι ένα παράδειγμα».

Ο Μάρσαλ θεωρεί ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να μιμηθούν τη βρετανική στρατιωτική παρακμή μετά την νίκη της στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και υποστηρίζει ότι θα ήταν καλύτερο για τον αμερικανικό στρατό να μελετήσει τη Γερμανία του 1935, τότε που η Βέρμαχτ, περιορισμένη σε μέγεθος από την συνθήκη των Βερσαλλιών, συνδύασε το τανκ, τον ασύρματο, το οπλοπολυβόλο και το αεροπλάνο για να δημιουργήσει το μπλίτσκριγκ (την ταχύτατη και ακαριαία επίθεση). Αποτέλεσμα: οι Γερμανοί να συντρίψουν τους Βρετανούς και τους Γάλλους το 1940 παρά το γεγονός ότι διέθεταν χίλια τάνκς λιγότερα.

Ένας τρόπος για να καταλάβουμε πως μπορεί να είναι ο πόλεμος σε κάποια χρόνια είναι να δούμε τις μεθόδους που χρησιμοποίεισε ο Μάρσαλ για να μεταδώσει τις ιδέες του. Δούλευε σε ένα γραφείο του Πενταγώνου, χωρίς παράθυρα, που έμοιαζε με υποβρύχιο και είχε στη διάθεση του μόλις 13 άτομα. Απέφευγε την ευθεία αντιμετώπιση με το αχανές αμερικανικό στρατιωτικό κατεστημένο, διέθετε μυστικότητα, απόσταση και ακρίβεια.

Ο Μάρσαλ χρησιμοποιπύσε τέτοιες μεθόδους επειδή η επανάσταση του ενέπλεκε κάποια από τα «κοσμήματα» των υπηρεσιών και μερικά από τα μεγαλύτερα προγράμματα της αμυντικής βιομηχανίας: τα αεροπλανοφόρα του ναυτικού, τα καταδιωκτικά και τα βομβαρδιστικά της αεροπορίας. Ολα αυτά θα είναι σε λίγο καιρό «παρωχημένα συστήματα», έλεγε ο Μάρσαλ που πιστεύει  ότι οι προμηθευτές του στρατού είναι μπροστά σε μεγάλες αλλαγές.

Ναυτικό σχέδιο

Σ' όλα αυτά τα χρόνια, οι μελέτες του Μάρσαλ ασχολούνταν με τη μυστική ιστορία του Ψυχρού Πολέμου. Στα μέσα του 70 ως απάντηση στη σπερμολογία για τα σοβιετικά σχέδια για σαμποτάζ των ευρωπαϊκών λιμανιών και αποκοπή των γραμμών εφοδιασμού των ΗΠΑ μέσω του Ατλαντικού, ο Μάρσαλ και ο Τζέιμς Ρος, πρώην βοηθός στρατηγικής στη Νόρθορπ Γκρούμαν, συνέταξαν ένα ναυτικό σχέδιο για να σταματήσουν τον σοβιετικό στόλο στην Αρκτική.

Νωρίτερα από πολλούς σοβιετολόγους, ο Μάρσαλ διέγνωσε τις αδυναμίες της σοβιετικής κοινωνίας. Εκπαιδευμένος ως οικονομολόγος, στα τέλη του '60 άρχισε να πιστεύει ότι η ΣΙΑ υποτιμούσε σε μεγάλο βαθμό το βάρος που είχαν οι δαπάνες για την σοβιετική άμυνα. Αυτή η διαπίστωση προκάλεσε διαμάχη την οποία ο ίδιος συνέχισε για είκοσι χρόνια. Το 1977 όταν ακόμα οι περισσότεροι σοβιετολόγοι προέβλεπαν ότι η ΕΣΣΔ θα γινόταν κάτι σαν τις ΗΠΑ, εστιάστηκε στις περιβαλλοντικές και δημογραφικές κρίσεις που μάστιζαν το σοβιετικό σύστημα. Μερικά χρόνια αργότερα, υπέβαλε ένα επίσημο πρόγραμμα για τις «Αδυναμίες της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας».

Το 1991 ο Μάρσαλ προειδοποίησε με μία απόρρητη μελέτη ότι οι Βορειοκορεάτες μπορούσαν να περάσουν από τις γραμμές των Νοτιοκορεατών και να κερδίσουν τον πόλεμο μέσα σε δέκα μέρες, πριν οι ΗΠΑ μπορέσουν να κάνουν κάτι. Την εποχή του Κλίντον ο Λευκός Οίκος ζήτησε ένα αντίγραφο. «Από όσο γνωρίζω, υπάρχει η φήμη ότι ο Κλίντον τη διάβασε με μεγάλη προσοχή», εκμυστηρεύτηκε ο Μάρσαλ.

Αλλά η πιο σημαντική συνεισφορά του Μάρσαλ μπορεί να είναι η έρευνα του για τους πολέμους του επόμενου αιώνα. Ξεκίνησε σημειώνοντας τις σοβιετικές ανησυχίες στα μέσα του 70 ότι η αμερικανική τεχνολογική πρωτοπορία θα αλλάξει εντυπωσιακά την μορφή του πολέμου. Άρχισε το δικό του πρόγραμμα το 1989 και έθεσε στους συνεργάτες του δύο ερωτήσεις: Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ένας κόσμος με πολλά κέντρα εξουσίας θα δημιουργήσει νέους στρατιωτικούς ανταγωνισμούς; Κάποια από αυτές τις δυνάμεις -ίσως η Κίνα ή η Ιαπωνία ή η Ινδία ή ακόμα και η Ρωσία- θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ αποκτώντας τεχνολογία του 21 ου αιώνα;   *

Από το 1994, πέντε ειδικές υπηρεσίες και δεκάδες ειδικές ομάδες μελέτης δουλεύουν στο Πεντάγωνο ερευνώντας τις επιπτώσεις της στρατιωτικής επανάστασης. Μία συνδυασμένη αναφορά προς το υπουργείο Αμύνης είναι προγραμματισμένη για το τέλος κάθε καλοκαιριού. Ήδη ο στρατός έχει προσαρμόσει τον προϋπολογισμό του των τελευταίων χρόνων προσπαθώντας να παράγει νέου τύπου όπλα.  

Οι υπηρεσίες μελετούν επίσης τον πόλεμο στην Εποχή της Πληροφορικής και καθοδηγούν νέου τύπου πολεμικά παιχνίδια. Το ναυτικό ετοιμάζεται να ναυπηγήσει, κρυφά, πολεμικά πλοία ειδικά σχεδιασμένα ώστε να χτυπάνε βαθιά μέσα στην ενδοχώρα με βαλλιστικούς πυραύλους που φθάνουν τα 190 χιλιόμετρα μέσα σε λίγα λεπτά. Ο στρατός αρχίζει να μελετάει τον τρόπο με τον οποίο θα παντρέψει τα διαστηματικά συστήματα παρακολούθησης, το ψηφιακό πεδίο, μάχης, τις άμεσες επικοινωνίες και την ικανότητα ακρίβειας σε χτυπήματα μεγάλου βεληνεκούς.

Παρά τις αλλαγές αυτές, ο Μάρσαλ και οι συνεργάτες του είχαν αμφιβολίες αν οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να παραμείνουν στην κορυφή στη νέα εποχή. «Αυτό που είναι διαφορετικό από τις δεκαετίες του '20 και του '30 είναι ότι δεν υπάρχει η ένταση της ενόρασης» έλεγε με ανησυχητικό ύφος  ο Μάρσαλ.

Από το Διαδίκτυο