Translate -TRANSLATE -

Παρασκευή 13 Ιουλίου 2012

Ο άτλας επαναστάτησε : μια πολυσύνθετη κριτική







Ο Άτλας επαναστάτησε, το επικό μυθιστόρημα της Άυν Ραντ που πρωτοεκδόθηκε το 1957, αποτελεί ορόσημο στο χώρο του πνεύματος αλλά κι ένα από τα πιο εμπορικά μυθιστορήματα παγκοσμίως εδώ και δεκαετίες. Είναι η ιστορία ενός άντρα που είπε ότι θα σταματήσει τη μηχανή του κόσμου – και το έκανε. Ήταν ένας καταστροφέας ή ο μεγαλύτερος λυτρωτής; Γιατί έπρεπε να πολεμήσει όχι τους εχθρούς του αλλά αυτούς που τον χρειάζονταν περισσότερο; Και γιατί τη δυσκολότερη μάχη έπρεπε να τη δώσει ενάντια στη γυναίκα που αγαπούσε; Τι κινεί τον κόσμο – και ποια δύναμη κινεί τον άνθρωπο;

Αυτό το μυθιστόρημα, αυτό το μεγαλόπνοο εγχείρημα, παρουσιάζει ένα εκπληκτικό πανόραμα της ανθρώπινης ζωής – από τον ιδιοφυή επιχειρηματία που καταντά ένας άχρηστος καζανόβας μέχρι το σπουδαίο χαλυβουργό που δεν ξέρει ότι απεργάζεται την καταστροφή του, από το φιλόσοφο που γίνεται πειρατής μέχρι το συνθέτη που εγκαταλείπει την καριέρα του τη νύχτα του θριάμβου του, από τη γυναίκα που διαχειρίζεται έναν διηπειρωτικό σιδηρόδρομο μέχρι τον τελευταίο εργάτη στα τρένα της…

Με πρωταγωνιστές υπεράνθρωπους ήρωες και άθλια υποκείμενα, με φόντο την αιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, το μυθιστόρημα Ο Άτλας επαναστάτησε είναι το αριστούργημα της Άυν Ραντ στο οποίο πραγματεύεται τα μεγαλύτερα ερωτήματα που απασχολούν τον άνθρωπο. Μια φιλοσοφική επανάσταση δοσμένη σαν συναρπαστικό θρίλερ.
 
http://www.protothema.gr/culture/books/article/?aid=167356

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ 

ΑΪΝ ΡΑΝΤ
«Ο άτλας επαναστάτησε: Η αντίφαση»
μετ. Χ. Σαμαρά,
(εκδ. Ωκεανίδα)


ΤΙ ΘΑ συνέβαινε αν τα πιο ευφυή και παραγωγικά μέλη μιας κοινωνίας αποφάσιζαν να κατεβάσουν τους «διακόπτες», να σταματήσουν τις μηχανές και να στερήσουν τα υπόλοιπα από κάθε ίχνος καινοτομίας εκδηλώνοντας έμπρακτα την αντίθεσή τους στους ελεγκτικούς κρατικούς μηχανισμούς που, στα δικά τους μάτια, λειτουργούν ως ανάχωμα στην πρόοδο υπό το πρόσχημα του κοινού καλού; Ιδού το θέμα που διαπραγματεύεται το επικό μυθιστόρημα της Αϊν Ραντ «Ο άτλας επαναστάτησε», ο πρώτος από τρεις τόμους του οποίου -«Η αντίφαση»- μόλις κυκλοφόρησε από την «Ωκεανίδα» (μετ. Χρ. Σαμαρά).

Εργο αναφοράς για τους απανταχού οπαδούς του νεοφιλελευθερισμού και για όσους ομνύουν στην αξία του ατόμου, ο «Ατλας...» πρωτοκυκλοφόρησε το 1957, και μολονότι διαχρονικά κατακρεουργημένος από την κριτική, εξακολουθεί να προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες νέους αναγνώστες. Τοποθετημένο σε μια απροσδιόριστη εποχή, μπολιασμένο με στοιχεία θρίλερ κι επιστημονικής φαντασίας, μ' έναν μεγάλο έρωτα στο επίκεντρό του, με ήρωες που καλύπτουν ολόκληρη την κοινωνική γκάμα, και με χαρισματικά, φιλόδοξα όσο και απρόβλεπτα πλάσματα για βασικούς πρωταγωνιστές, το «Ο άτλας επαναστάτησε» θεωρείται το πιο φορτισμένο ιδεολογικά μυθιστόρημα της Αϊν Ραντ, διαποτισμένο από τη θεωρία του «αντικειμενισμού» που η ίδια επινόησε και την οποία ο Γκορ Βιντάλ χαρακτήρισε «σχεδόν τέλεια στην ανηθικότητά της».

Η κοσμοθεωρία της Ραντ πριμοδοτεί την ελευθερία της ανθρώπινης βούλησης αποδεχόμενη τις συνέπειες της ατομικής ευθύνης, αντιμετωπίζει τη λογική ως μοναδικό μέσο απόκτησης γνώσης, απορρίπτει κάθε μορφή θρησκείας, πίστης και αλτρουισμού, ενώ σε πολιτικό επίπεδο υπερασπίζεται ακραιφνώς την ελεύθερη καπιταλιστική αγορά. Ενας άλλωστε από τους πιο ένθερμους οπαδούς του «αντικειμενισμού», ήδη από τα νεανικά του χρόνια, είναι ο Αλαν Γκρίνσπαν, πρώην πρόεδρος της αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας, στην εικοσαετή θητεία του οποίου απελευθερώθηκαν πλήρως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και δημιουργήθηκαν οι μεγαλύτερες φούσκες των τελευταίων δεκαετιών...

Γεννημένη στην Πετρούπολη το 1905, όπου σπούδασε φιλοσοφία, ιστορία και κινηματογράφο, η Αλίσια Ζινόβγεβνα Ρόσενμπαουμ, όπως ήταν το αληθινό όνομα της Ραντ, διάλεξε το 1925 να εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, έχοντας εξασφαλίσει μια θέση αναγνώστριας σεναρίων για λογαριασμό του Σεσίλ ντε Μιλ. Η τραυματική της εμπειρία από την Οκτωβριανή Επανάσταση πέρασε στο πρώτο της μυθιστόρημα «Εμείς οι ζωντανοί» (1936) κι ακολούθησε το «Κοντά στον ουρανό» (1943), με πρωταγωνιστή έναν αλύγιστο-σαν-γρανίτη αρχιτέκτονα, το οποίο φίλοι και εχθροί της συγγραφέως αναγνωρίζουν ως το καλύτερο πεζό της (και τα δύο από την «Ωκεανίδα»).

Μετά τον «Ατλαντα...», κι ώς τον θάνατό της το 1982, αφοσιώθηκε στη διάδοση της φιλοσοφικής της σκέψης, γράφοντας σχετικά δοκίμια και δίνοντας διαλέξεις σε κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα της Αμερικής. Οποιος ανατρέξει στο μυθιστόρημα του Τομπάιας Γουλφ «Το παλιό σχολείο» (εκδ. Πόλις), θα εντοπίσει το πιο σπαρταριστό ίσως πορτρέτο της, δοσμένο υπό την οπτική γωνία ενός νεαρού επίδοξου συγγραφέα που στην αρχή γοητεύεται αλλά στη συνέχεια την απορρίπτει ολοκληρωτικά.

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=319803

 Ο Άτλας επαναστάτησε...


Πηγή:www.capital.gr

Πενήντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια ύστερα από την πρώτη έκδοση του στην Αμερική , το θρυλικό μπεστ σέλερ της Άυν Ραντ "Atlas Shrugged", που ψηφίστηκε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ως το βιβλίο με τη μεγαλύτερη επιρροή μετά τη Βίβλο, κυκλοφορεί επιτέλους και στα ελληνικά από τις εκδόσεις "Ωκεανίδα" με τίτλο "Ο Άτλας Επαναστάτησε".


Όπως 
έγραφα στην "Καθημερινή" πριν κάποια χρόνια, περιγράφοντας το βιβλίο, "το «Atlas Shrugged» είναι ένα από τα πιο περίεργα μυθιστoρήματα στην ιστορία της λογοτεχνίας! Ενα μείγμα επιστημονικής φαντασίας, μελοδράματος, σαπουνόπερας και φιλοσοφίας, με συναρπαστική πλοκή και «larger than life» ήρωες. Στο βιβλίο, οι πιο δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας (επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, εφευρέτες) απαυδισμένοι από την υψηλή φορολογία, τη γραφειοκρατία και μια εχθρική κολεκτιβίστικη κουλτούρα, εγκαταλείπουν τη χώρα και καταφεύγουν σε μια απομονωμένη κοιλάδα. Εξαιτίας της απουσίας τους, η κοινωνία καταρρέει. Στις σελίδες του βιβλίου, η Ραντ αναπτύσσει τη φιλοσοφία της, τον «αντικειμενισμό», απορρίπτει τον αλτρουισμό («Αυτός που σας μιλάει για θυσία, μιλάει για αφέντες και σκλάβους. Και σκοπεύει να είναι ο αφέντης», έγραφε) και υμνεί τον laissez faire καπιταλισμό."

Όμως, η έκδοση του "Atlas Shrugged" στα ελληνικά αποκτά μια δυσοίωνη επικαιρότητα. Ο "Άτλας" κυκλοφορεί σε μια Ελλάδα, όπου ο κρατισμός την έχει οδηγήσει στο χείλος της χρεωκοπίας, οι αλλεπάλληλες φορολογικές επιδρομές της κυβέρνησης έχουν νεκρώσει την ιδιωτική επιχειρηματικότητα ενώ όλο και περισσότεροι νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα. Η Ελλάδα του 2011 μοιάζει όλο και περισσότερο με την κολλεκτιβίστικη δυστοπία που περιέγραψε η Άυν Ράντ στις σελίδες του βιβλίου της . Ίσως, τώρα πια είναι πολύ αργά, για να μας χρησιμεύσει ο "Άτλας" σαν προειδοποίηση για τα δεινά του Μεγάλου Κράτους, της υψηλής φορολογίας και της γραφειοκρατίας. Τα δεινά αυτά τα ζούμε ήδη και η κατάρρευση μοιάζει πλέον αναπόφευκτη . Δυστυχώς, η μετάφραση του "Atlas Shrugged" στα ελληνικά άργησε κάποια χρόνια. Ας είναι όμως οι ιδεες του βιβλίου πηγή έμπνευσης για το χτίσιμο μιας νέας , διαφορετικής Ελλάδας που θα έχει αφήσει πίσω της οριστικά την παρασιτοκρατία και τον καταστροφικό κρατισμό της μεταπολίτευσης και θα σέβεται την ατομική ελευθερία, την ιδιοκτησία και τις δυνάμεις της δημιουργίας .


Πηγή Το μπλε μήλο... 


Πηγή:www.capital.gr
http://www.capital.gr/stoupas/Article.aspx?id=1555619

 Η οξύμωρη αίγλη της Αϊν Ραντ 

Η αιρετική, για πολλούς, συγγραφέας επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω οικονομικής κρίσης

Του Τηλεμαχου Χορμοβιτη

Στην εποχή των κρατικοποιήσεων και των bail-out, ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα του 1957, που υμνεί την ελεύθερη αγορά και τον ατομικισμό, αναδεικνύεται στο πιο αναπάντεχο μπεστ-σέλερ της χρονιάς. Πρόκειται για το «Atlas Shrugged» της Ρωσοαμερικανίδας Αϊν Ραντ. Οι πωλήσεις του βιβλίου έχουν αυξηθεί θεαματικά με την έναρξη της οικονομικής κρίσης, ξεπερνώντας κάποιες φορές ακόμη και τα βιβλία του Ομπάμα. Και το αξιοσημείωτο είναι πως οι πωλήσεις εκτοξεύονται κάθε φορά που ανακοινώνονται νέα μέτρα κυβερνητικής παρέμβασης στην οικονομία!

Γεννημένη στην Αγία Πετρούπολη το 1905, η Αϊν Ραντ μεγάλωσε σε αστικό οικογενειακό περιβάλλον και είδε την μπολσεβίκικη επανάσταση να δημεύει την επιχείρηση του πατέρα της. Το 1926, και ενώ ασφυκτιά στην κολεκτιβίστικη Ρωσία, κατορθώνει να πάρει άδεια για να επισκεφθεί συγγενείς της στο Σικάγο για λίγους μήνες. Δεν θα επιστρέψει ποτέ ξανά πίσω. Στις ΗΠΑ, και έπειτα από πολλές δυσκολίες, αφοσιώνεται στη συγγραφή. Τα πιο γνωστά της μυθιστορήματα είναι τα «Εμείς οι Ζωντανοί» (εκδόσεις «Ωκεανίδα»), «Κοντά στον Ουρανό» («Ωκεανίδα») και βέβαια το «Atlas Schrugged». Πεθαίνει το 1982.

Το «Atlas Shrugged» είναι ένα από τα πιο περίεργα μυθιστoρήματα στην ιστορία της λογοτεχνίας! Ενα μείγμα επιστημονικής φαντασίας, μελοδράματος, σαπουνόπερας και φιλοσοφίας, με συναρπαστική πλοκή και «larger than life» ήρωες. Στο βιβλίο, οι πιο δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας (επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, εφευρέτες) απαυδισμένοι από την υψηλή φορολογία, τη γραφειοκρατία και μια εχθρική κολεκτιβίστικη κουλτούρα, εγκαταλείπουν τη χώρα και καταφεύγουν σε μια απομονωμένη κοιλάδα. Εξαιτίας της απουσίας τους, η κοινωνία καταρρέει. Στις σελίδες του βιβλίου, η Ραντ αναπτύσσει τη φιλοσοφία της, τον «αντικειμενισμό», απορρίπτει τον αλτρουισμό («Αυτός που σας μιλάει για θυσία, μιλάει για αφέντες και σκλάβους. Και σκοπεύει να είναι ο αφέντης», έγραφε) και υμνεί τον laissez faire καπιταλισμό.

Οι κριτικοί αμφισβητούν τη λογοτεχνική αξία των βιβλίων της. Οι mainstream φιλόσοφοι δεν παίρνουν στα σοβαρά τον «αντικειμενισμό» της. Η Αριστερά την απεχθάνεται. Ο Νόαμ Τσόμσκι τη χαρακτηρίζει μια από τις πιο διαβολικές φιγούρες στην ιστορία της διανόησης, ενώ και η Δεξιά νιώθει άβολα με τον αθεϊσμό της! Παρόλα αυτά, τα βιβλία της πουλάνε εκατομμύρια αντίτυπα, το «Atlas Shrugged» ψηφίστηκε στις ΗΠΑ ως το βιβλίο με τη μεγαλύτερη επιρροή μετά τη Βίβλο και αυτή η μικρόσωμη ιδιόρρυθμη γυναίκα με το έντονο ρωσικό αξάν, την κάπα στους ώμους και το μόνιμο τσιγάρο στο χέρι, έχει πια μια θέση, αν όχι στην ιστορία της φιλοσοφίας, τουλάχιστον στην αμερικανική ποπ κουλτούρα.

Ισως αυτή η νέα επικαιρότητα της Αϊν Ραντ σημαίνει κάτι που εμείς οι κάτοικοι της Γηραιάς Ηπείρου, εθισμένοι σε δεκαετίες μεγάλου κράτους και γενναιόδωρων κοινωνικών προγραμμάτων, αδυνατούμε να καταλάβουμε. Παρά το τωρινό εχθρικό ιδεολογικό κλίμα, η παράδοση του αμερικανικού αντικρατισμού και ατομικισμού, στην οποία ανήκει η Αϊν Ραντ και συνοψίζεται στη ρήση του Θόρω «Καλύτερη κυβέρνηση είναι αυτή που κυβερνάει λιγότερο, και ακόμη καλύτερη αυτή που δεν κυβερνάει καθόλου», δείχνει να είναι ακόμη ζωντανή.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_21/03/2009_308386
 


Πηγή:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: