Γιώργος Καπόπουλος : Το σκληρό φθινόπωρο

Πριν από δέκα ημέρες ο Ντράγκι και τη Δευτέρα η Λαγκάρντ προειδοποίησαν για την ανάγκη αποφασιστικής στροφής στην Ευρωζώνη. Ο κεντρικός τραπεζίτης εξάντλησε τα συμβατικά του όπλα και για να κάνει το βήμα προς την ποσοτική επέκταση χρειάζεται πολιτική στήριξη από την ευρωπαϊκή και τις εθνικές ηγεσίες. Ο εγκλωβισμός σε μια παρατεταμένη ύφεση έρχεται ολοένα και πιο κοντά όσο λείπει το μήνυμα της ανατροπής. Η κατεπείγουσα αλλαγή πορείας είναι η προϋπόθεση, χωρίς την οποία δεν θα μπορέσει να υπάρξει εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με δημοσιονομική σε πρώτη φάση και πολιτική στη συνέχεια ενοποίηση. Την ίδια στιγμή η Γηραιά Ηπειρος, η ΕΕ και η Ευρωζώνη αντιμετωπίζουν, και μάλιστα στην βδομάδα που έρχεται, δύο πρωτοφανείς προκλήσεις: την ενδεχόμενη διάλυση της Μεγάλης Βρετανίας αν το δημοψήφισμα της προσεχούς Πέμπτης στη Σκοτία εγκρίνει την ανεξαρτησία της χώρας και την πιθανή πτώση της νέας υπό τον Βαλς γαλλικής κυβέρνησης, που διόρισε ο Ολάντ λόγω της ανταρσίας στη Βουλή της αριστερής πτέρυγας του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Μπορεί η Βρετανία να είναι εκτός Ευρωζώνης και ήδη δρομολογημένη από τον Κάμερον σε πορεία εξόδου από την ΕΕ, αλλά μία ενδεχόμενη απόσχιση της Σκοτίας θα έχει επιπτώσεις στην ηπειρωτική Ευρώπη: θα πριμοδοτήσει την ψήφο υπέρ της απόσχισης στην Καταλονία στο δημοψήφισμα του προσεχούς Νοεμβρίου, θα ενισχύσει ακραίες τάσεις στη χώρα των Βάσκων, θα διογκώσει τους ακραίους στο μπλοκ της Φλάνδρας υπέρ της απόσχισης από το Βέλγιο και τέλος, και σοβαρότερο, θα ενισχύσει την ιδέα του διαζυγίου από τον «παρασιτικό» Νότο στη Βόρεια Ιταλία, πολύ πιο πέραν της επιρροής της ακροδεξιάς λαϊκιστικής Λέγκας του Βορρά.

Με τη Βρετανία να διαλύεται ως ενιαίο κράτος και την Ισπανία και την Ιταλία να αντιμετωπίζουν αποσχιστικές απειλές στη λογική της καλύτερης αντιμετώπισης της κρίσης, δεν θα βραχυκυκλωθούν μόνον οι προσπάθειες θεσμικής μεταρρύθμισης και εμβάθυνσης της ΕΕ, αλλά το μικρόβιο της αποχώρησης από την ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν θα περιοριστεί στην Αγγλία. Σε ό,τι αφορά τη Γαλλία, μία πιθανή απώλεια της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας από την κυβέρνηση Βαλς θα είναι εφιάλτης για την ΕΕ και την Ευρωζώνη, καθώς η Ακροδεξιά του Εθνικού Μετώπου της Λεπέν που κατέγραψε πρωτιά στις πρόσφατες ευρωεκλογές, αν δεν επαναλάβει παρόμοιες επιδόσεις, θα είναι αναγκαστικός κυβερνητικός εταίρος με τη Δεξιά στην επόμενη βουλή. Επιπλέον αν το Σοσιαλιστικό Κόμμα καταταγεί σε πρόωρες εθνικές εκλογές στην τρίτη θέση που βρέθηκε το βράδυ των ευρωεκλογών, εύλογα τίθεται το ερώτημα αν ο Ολάντ, με δημοτικότητα γύρω στο 13%, θα μπορέσει όχι να ολοκληρώσει τη θητεία του μέχρι την άνοιξη του 2017 αλλά να αποφύγει τον εξαναγκασμό του σε άμεση παραίτηση.

Την ίδια στιγμή δύο εστίες συγκρούσεων, όχι πολύ μακριά από την ΕΕ, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, κάνουν ακόμη πιο ζοφερό τον ορίζοντα της Γηραιάς Ηπείρου: ο κίνδυνος είναι ορατός και άμεσος για ακριβότερη ενεργειακή κρίση στην αρχή του χειμώνα, για κύματα προσφύγων που θα αψηφούν κάθε έλεγχο αλλά και για μια πανάκριβη και αμφίβολης ανταποδοτικότητας επιστροφή των ευρωπαϊκών κρατών σε μια νέα κούρσα αύξησης αμυντικών δαπανών.

Δίχως υπερβολή, η σημερινή πολλαπλή και πολυμέτωπη κρίση της Γηραιάς Ηπείρου θυμίζει ανησυχητικά τις παραμονές της κατάρρευσης του υπαρκτού σοσιαλισμού στην Ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ την περίοδο 1989-'91.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64063617