Ολγα Ζαχαριάδου
Ανασκαφή
στη Ρόδο
Το
όνειρο έγινε πραγματικότητα
Της ΟΛΓΑΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΟΥ *
Ήταν Φεβρουάριος του 1977
όταν έφτασα στη Ρόδο για να ξεκινήσω να εργάζομαι στην Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Επιτέλους, το παιδικό μου όνειρο να γίνω αρχαιολόγος έπαιρνε σάρκα και οστά. Ύστερα
από ένα μικρό διάστημα ενημέρωσης, ο τότε έφορος της Υπηρεσίας, καθηγητής μετά,
Χρήστος Ντούμας, με κάλεσε για να μου αναθέσει τα πρώτα μου καθήκοντα.
Σκεφτόμουν ότι θα
ξεκινούσα επιτέλους την ανασκαφική μου δραστηριότητα, αφού τότε η πόλη της
Ρόδου επεκτεινόταν διαρκώς και τα οικόπεδα που περίμεναν ανασκαφή ήταν
αμέτρητα.
Δυστυχώς δοκίμασα μια
μικρή απογοήτευση όταν μου ανακοίνωσε ότι θα ξεκινούσα με καταγραφές αρχαίων
και συγκεκριμένα με την καταγραφή όλων των ροδιακών αμφορέων, ένα τεράστιο
υλικό αποθηκευμένο σε δύο μεγάλα πατάρια των αποθηκών της Εφορείας. Έπειτα από
ολιγοήμερη ενημέρωση, ξεκίνησα την καταγραφή με εντατικούς ρυθμούς, έχοντας
πάντα στο μυαλό μου ότι μετά το πέρας αυτού του έργου με περίμεναν οι
πολυπόθητες ανασκαφές.
Σε τρεις μήνες, περίπου,
ανακοίνωσα στον κ. Ντούμα ότι είχα ολοκληρώσει την εργασία που μου ανέθεσε. Έκπληκτος
για το σύντομο διάστημα που μου χρειάστηκε για να δαμάσω ένα τεράστιο υλικό,
μου ζήτησε να του δείξω τους καταλόγους που είχα φτιάξει και έμεινε
ικανοποιημένος. Στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης και της ταξινόμησης του
αρχαιολογικού υλικού που επιχειρούσε τότε στην Υπηρεσία ο κ. Ντούμας, αποφάσισε
να μου αναθέσει και άλλα παρόμοια καθήκοντα, όπως καταγραφές, ταξινομήσεις,
διαλογές αρχαίων από τις πολυάριθμες ανασκαφές, ακόμα και από τις παλιές έρευνες
των Ιταλών στο νησί. Μέσα σ' αυτή την εντατική απασχόληση, εξέφραζα κατά
καιρούς την έντονη επιθυμία μου να αναλάβω κάποια ανασκαφή, αλλά το όνειρο
φαινόταν να ξεμακραίνει, αφού ο όγκος της δουλειάς ήταν μεγάλος και οι ανάγκες
πολλές.
Την ίδια χρονιά, ή στις
αρχές της επομένης, ο κ. Ντούμας μετατέθηκε στην Εφορεία Κυκλάδων και τα
καθήκοντα της διεύθυνσης ανέλαβε η αείμνηστη Έφορος Ηώς Ζερβουδάκη. Κατά την
πρώτη μας συνεργασία την ενημέρωσα για τις εργασίες που είχα πραγματοποιήσει
και της εξέφρασα την επιθυμία μου να αναλάβω επιτέλους κάποια ανασκαφή. Ύστερα
από κάποιο διάστημα με κάλεσε ένα πρωί και με ρώτησε αν έχω κατάλληλα ρούχα,
γιατί είχε φτάσει η στιγμή που περίμενα. Μου ανακοίνωσε ότι θα αναλάμβανα
ανασκαφικό έργο και μου επισήμανε, χαμογελώντας, ότι μπορεί κάποτε να
μετανιώσω, αφού προβλέπει ότι δύσκολα θα ξαναμείνω μέσα στα γραφεία της
Εφορείας.
Ενθουσιασμένη ξεκίνησα την
πρώτη μου ανασκαφή στην περιοχή της Ανάληψης στην Αγία Τριάδα της Ρόδου,
περιοχή όπου εκτείνονταν τα αρχαία νεκροταφεία της πόλης και όπου με γοργούς
ρυθμούς επεκτεινόταν η σύγχρονη κατοίκηση. Δεν υπήρχαν ούτε συγκοινωνιακά μέσα
τότε και χρειαζόταν πολύ περπάτημα για να φτάσει κανείς εκεί. Για μένα, ωστόσο,
αυτά ήταν λεπτομέρειες χωρίς σημασία.
Στη Ρόδο η
αρχαιολογική ομάδα από αριστερά: Ο. Ζαχαριάδου, Δ. Σάμψων, Μελίνα
Φιλήμονος-Τσοποτού, Ηλίας Κόλλιας, Μαρία Κόλλια, Αγγελική Γιαννικαρή, Ιω.
Παπαχριστοδούλου, Π. Χρισοστόμου, Τασία Δρελιώση
Φαίνεται πως η αγάπη μου
για τη λεγόμενη αρχαιολογία πεδίου και το άριστο εργατοτεχνικό προσωπικό με το
οποίο με εφοδίασε στα πρώτα μου ανασκαφικά βήματα η Ηώς Ζερβουδάκη έφεραν καλά
αποτελέσματα, γιατί πολύ σύντομα μου ανέθεσε παράλληλα και δεύτερη και τρίτη
ανασκαφή στην ίδια περιοχή. Η πρόβλεψή της επιβεβαιώθηκε πλήρως, αφού και επί
των ημερών της, αλλά και επί των ημερών του διαδόχου της στη διεύθυνση, του
εφόρου Ι. Παπαχριστοδούλου, συνέχισα με εντατικούς ρυθμούς την ανασκαφική μου
δραστηριότητα, φθάνοντας στο σημείο να έχω παράλληλα την ευθύνη για 4, ακόμα
και 5 ανασκαφές, με ετήσιο απολογισμό της τάξης των 25 ανασκαφών, περίπου.
Η μετάθεσή μου στην Αθήνα,
το 1983, μου επεφύλαξε παρόμοια δραστηριότητα. Ύστερα από ένα σύντομο διάστημα
σχετικά χαλαρών ρυθμών, ξεκίνησα τις ανασκαφές στα μεγάλα έργα, όπως στη γέφυρα
Λένορμαν-Κωνσταντινουπόλεως, στην πλατεία Κοτζιά, στο Μετρό της Αθήνας. Παρά
τις συχνά αντίξοες συνθήκες και τους ξέφρενους ρυθμούς που απαιτούσαν αυτά τα
έργα, το πάθος μου για την αρχαιολογία πεδίου δεν με εγκατέλειψε ποτέ, ακόμη
και τα τελευταία χρόνια που χρειάστηκε να ασκήσω άλλα, πιο επιτελικά καθήκοντα.
* Η Ολ. Ζαχαριάδου είναι
αναπληρώτρια διευθύντρια της Γ' ΕΠΚΑ και σήκωσε μεγάλο βάρος των ανασκαφών που
έγιναν για το Μετρό της Αθήνας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου