ΑΛΕΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΑ : Ο ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΜΠΟΛΕΜΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΤΡΩΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ

Ο ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΜΠΟΛΕΜΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΤΡΩΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ

Του ΑΛΕΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΑ

Στην εποχή του Τρωικού πολέμου οι στρατοί δεν διαθέτανε το σημερινό σύστημα ανεφοδιασμού.

Ο Θουκυδίδης θεωρεί ως αίτια της παράτασης του πολέμου το πρόβλημα του ανεφοδιασμού πού αντιμετωπίζανε οι Αχαιοί.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΙΔΙΔΗ ΒΙΒΛΙΟ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

 

Μετάφραση : «Αιτία δε γι’ αυτό ήτανε όχι τόσο η ολιγανθρωπία όσο η φτώχεια. Επειδή λείπανε οι τροφές, πήρανε μαζί τους λιγότερο στρατό, και μάλιστα τόσο, όσος κατά τη γνώμη τους θα μπορούσε να εξοικονομεί τη τροφή του από ‘κει πού θα πολεμούσε.

Αφού δε φτάσανε εκεί και νικήσανε σε μάχη τους Τρώες [και τούτο είναι φανερό γιατί διαφορετικά δε θα μπορούσανε  να τειχίσουνε το στρατόπεδο τους με οχύρωμα] αποδεικνύεται πώς και τότε δε χρησιμοποιήσανε όλες τους, τις δυνάμεις γιατί ασχοληθήκανε στην καλλιέργεια της Θρακικής Χερσονήσου και στη ληστεία για την  εξασφάλιση  τροφής.

Για τούτο, επειδή αυτοί ήτανε σκόρπιοι, οι Τρώες είχανε τη δυνατότητα να αντιστέκονται για δέκα χρόνια, γιατί ήτανε πάντα ισόπαλοι μ'  αυτούς πού παραμένανε εκεί.

Αν όμως εκστρατεύανε έχοντας αφθονία από τρόφιμα και πολεμούσανε όλοι τους συνέχεια, χωρίς να ασχολούνται με τη ληστεία και τη γεωργία, εύκολα θα κυριεύανε τη Τροία νικώντας στη μάχη αφού αντέχανε χωρίς να είναι όλοι τους, άλλα ένα μέρος μόνο από το στρατό, δηλαδή αυτοί πού κάθε φορά περνάνε μέρος στον πόλεμο· κι αν επιχειρούσανε ταχτική πολιορκία όλοι μαζί θα κυριεύανε συντομότερα και με λιγότερες θυσίες τη Τροία».

ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ

Ο Όμηρος δεν αναφέρει τις καλλιέργειες των Αχαιών στη Θράκη και ο Θουκυδίδης δεν κατονομάζει από που πήρε την πληροφορία.

Κατά τον Όμηρο οι Αχαιοί ανεφοδιαζόντανε από τις επιδρομές πού ενεργούσανε στις γειτονικές με τη Τροία χώρες. Από αυτά μάλιστα πού ο Νέστορας είπε στον Τηλέμαχο γίνεται φανερό πώς τις επιδρομές τις είχε αναλάβει ο Αχιλλέας, (γ 102-106).

Λογομαχώντας με τον Αγαμέμνονα ο Αχιλλέας για τη Βρισηίδα, του λέει πώς τα λάφυρα τα μοιραστήκανε όλα, (Α124-126). Για λάφυρα μιλάει και ό Θερσίτης κατηγορώντας τον Αγαμέμνονα ότι έπαιρνε πάντα τη μερίδα του λέοντα, (Α 225-228). Για το ίδιο θέμα της διανομής μιλάει και ο Αχιλλέας στη μάνα του τη Θέτιδα, (Α 365-368).

Ο ανεφοδιασμός των Αχαιών σε κρασί γινόντανε από τη Λήμνο, (Η 464-475) και τη Θράκη, (Ι 69-72).

Ο Αχιλλέας αποκρούοντας την πρόταση του Αίαντα, του Οδυσσέα και του Φοίνικα, να ξαναπάρει μέρος στον πόλεμο, τους υπενθυμίζει πώς κούρσεψε 12 πολιτείες από τη θάλασσα και άλλες 11 από τη στεριά, (Ι 328-334).

Ο Αινείας μιλάει για τα βόδια πού του πήρε ο Αχιλλέας κυνηγώντας τον στο βουνό της Ίδης, (Υ 89-91, 188-190).

Έτσι με τα λάφυρα από τις επιδρομές, τις γεωργικές καλλιέργειες στη Θράκη και την εξαγορά των αιχμαλώτων, οι Αχαιοί εξασφαλίζανε τον ανεφοδιασμό τους στα 10 χρόνια του Τρωικού πολέμου.

Ο Αχιλλέας είχε αιχμαλωτίσει το Λυκάονα, το γιό του Πρίαμου, και τον πούλησε στη Λήμνο για 100  βόδια (Φ 74-79).

Εδώ χρειάζεται μια διευκρίνιση. Στους στίχους (Φ 74-79) ο Λυκάονας εξαγοράζεται για 100 βόδια και στους στίχους (Ψ 740-749) εξαγοράζεται με το ασημένιο κροντήρι του Θόαντα. Ο Όμηρος καταγράφει την πρώτη αιχμαλωσία του Λυκάονα και την εξαγορά του με τα 100 βόδια και την δεύτερη πού οδηγεί στο θάνατο του (Φ 116-119). Το ασημένιο κροντήρι δόθηκε μαζί με τα 100 βόδια; Αυτό θάπρεπε να αναφέρεται  στους  στίχους  (Φ 74-79).

ΟΙ ΤΡΩΕΣ 

Ας πάμε τώρα στους Τρώες για να ερευνήσουμε με ποιο τρόπο εξασφαλίζανε τον ανεφοδιασμό τους στα 10 χρόνια του πολέμου.

Σε όλο το διάστημα του πολέμου οι Αχαιοί δεν είχανε ολοκληρώσει την πολιορκία της Τροίας γιατί, όπως αποδείχτηκε πιο πάνω, ο στρατός δεν έπαιρνε ολόκληρος μέρος στο πόλεμο μια και ένα μέρος του ασχολούτανε με καλλιέργειες και επιδρομές.

Οι αντίπαλοι στρατοί των Αχαιών και των Τρώων με τους συμμάχους τους μαχόντανε στην πεδιάδα, στα δυτικά της Τροίας, ως κάτω στη θάλασσα, στο στρατόπεδο των Αχαιών. Έτσι η περιοχή ανατολικά της πόλης έμενε ακάλυπτη μια και οι Αχαιοί δεν είχανε τη δυνατότητα να διαθέσουνε εκεί ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις για τον έλεγχο της, και η προώθηση τμήματος περιορισμένης στρατιωτικής δύναμης θα διέτρεχε το κίνδυνο να αποκοπεί και να αποδεκατιστεί ή να αιχμαλωτιστεί.

Από τούτη την περιοχή περνούσανε στην Τροία εφόδια και στρατιωτικές ενισχύσεις. Και έχουμε αποδείξεις.

Ο Έκτορας λέει στο Πολυδάμα για τα πλούτη της Τροίας πού ξοδεύονται στη Μαιονία και τη Φρυγία για τον ανεφοδιασμό της, (Σ288-292).

Ό Λυκάονας γυρίζοντας από τη Λήμνο γλεντούσε 11 μέρες με τους φίλους του, (Φ45-48, 80-82). Και βέβαια το γλέντι έγινε μέσα στην Τροία κι όχι έξω στο στρατόπεδο.

Ο Αγήνορας γιος του Αντήνορα τρομάζοντας όταν βρέθηκε μπροστά στον Αχιλλέα, διαλογίζεται να τρέξει από την πεδιάδα και να φτάσει στο βουνό της Ίδης, να κρυφτεί στα πυκνά δάση της και, αφού το βράδυ λουστεί στο ποτάμι, να γυρίσει στην Τροία, (Φ553-561).

Έπειτα απ' όλα αυτά δεν πρέπει να αμφιβάλουμε για το πώς η πολιορκία της Τροίας δεν ήτανε ολοκληρωμένη σε σύντομο διάστημα.