ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΒΕΛΙΟΥ : Τρομοκρατία και δημοκρατία

Τρομοκρατία και δημοκρατία

του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΒΕΛΙΟΥ

Η ισλαμική τρομοκρατία προκαλεί, υποτίθεται, με κάθε νέο χτύπημα τα δημοκρατικά αντανακλαστικά των πλουραλιστικών κοινωνιών μας και τις οργισμένες δηλώσεις των εκλεγμένων ηγετών μας. Το πρόβλημα είναι ότι οι καταγγελίες μένουν στα λόγια.

Οι δυτικές ηγεσίες ουδέν ουσιαστικό πράττουν για την εξόντωση του ISIS, το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο παρά 30.000 αλητήριοι μαχητές στοιχειωδώς οπλισμένοι, σε μια έκταση όση περίπου η ηπειρωτική Ελλάδα. Πόσες μέρες θα χρειαζόταν το δυτικό οπλοστάσιο, η δυτική τεχνολογία πολέμου για να τους εξαφανίσει από προσώπου γης; Και τα όποια πλοκάμια ισλαμικής τρομοκρατίας παρέμεναν μετά τον αφανισμό της κεφαλής, γρήγορα θα εξαρθρώνονταν.

Η αλήθεια είναι πως η ευαισθησία για τη δημοκρατία, τον πλουραλισμό, κ.λπ., είναι, στις μέρες μας, άκρως επιλεκτική και εξυπηρετεί α λα καρτ γεωπολιτικές και εξουσιαστικές σκοπιμότητες, ως εργαλείο προώθησης στυγνών συμφερόντων. Συνειδητά καλλιεργείται και συντηρείται η ύπαρξη ενός εχθρού-σκιάχτρου και πολύ ωμά γίνεται ανεκτή η διασπορά του φόβου, που παραλύει τις κοινωνίες και τις ωθεί να στοιχίζονται με το σύστημα. Αυτή η ίδια η δημοκρατική ελευθερία έκφρασης, που είναι -υποτίθεται- το απαύγασμα του πολιτισμού μας, έχει συνήθως δύο μέτρα και σταθμά. Παραδείγματα:

Πριν από κάποιους μήνες, οι ισπανικές αρχές ακύρωσαν τη συμμετοχή ευρωπαίας ζωγράφου σε ομαδική έκθεση ζωγραφικής, διότι ο πίνακάς της παρουσίαζε τον πρώην βασιλέα Χουάν Κάρλος σε σύνθετο ερωτικό σύμπλεγμα. Απαγορεύτηκε η με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο δημοσιοποίηση του εν λόγω πίνακα μέσα στην Ισπανία. Κανένας ευρωπαϊκός θεσμός δεν διαμαρτυρήθηκε, καμιά φωνή διαμαρτυρίας δεν ακούστηκε. Το γεγονός θεωρήθηκε πολύ φυσικό και πέρασε στα ψιλά ορισμένων ευρωπαϊκών εφημερίδων. Αντίθετα, η κατά καιρούς διακωμώδηση του Μωάμεθ, ιερού προσώπου για περίπου 2 δισεκατομμύρια πιστούς, θεωρείται αυτονόητη ελευθερία της έκφρασης που απολαμβάνουν, υποτίθεται, οι δυτικές κοινωνίες και η οποία πρέπει να χρησιμεύσει ως παράδειγμα και στους αλλόθρησκους.

Άλλο: Πριν από λίγα χρόνια, ένα ρωσικό γυναικείο συγκρότημα τραγούδησε γυμνό μέσα στον Μητροπολιτικό Ναό της Μόσχας, κατά τη λήξη της λειτουργίας, διακωμωδώντας την ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία και, υπόρρητα (σ.σ. με έμμεσο τρόπο), το καθεστώς Πούτιν. Τα μέλη του συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε ολιγόχρονη φυλάκιση. Επί χρόνια, μέχρι πρόσφατα, που αποφυλακίστηκαν, η αμερικανική διπλωματία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, πολλές κυβερνήσεις δυτικών χωρών αλλά και πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Δύσης διεξήγαγαν σφοδρή εκστρατεία καταδικάζοντας τη Ρωσία για καταπίεση της δημοκρατικής ελευθερίας έκφρασης και ζητώντας την άμεση αποφυλάκιση του συγκροτήματος. Αναρωτιέται κανείς ποια θα ήταν η αντίδραση όλων αυτών των ευαίσθητων ψυχών, αν ένα παρόμοιο συμβάν λάμβανε χώρα μέσα στη Νοτρ Νταμ στο Παρίσι ή στο Αβαείο του Γουεστμίνστερ στο Λονδίνο ή στο Νεκροταφείο του Άρλινγκτον στην Ουάσινγκτον ή στον Άγιο Πέτρο στο Βατικανό;

Η δημοκρατική ευαισθησία, με κορωνίδα την καθολική ψηφοφορία και την ελευθερία έκφρασης, αναπτύχθηκε στην Ευρώπη σε άλλες εποχές, όταν υπήρχε καταπίεση από απολυταρχικά καθεστώτα. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, το δημοκρατικό ιδεώδες χρησίμευσε περισσότερο ως εξάρτημα της ιδεολογίας της αγοράς, για να μετεξελιχθεί στις μέρες μας σε εργαλείο επιβολής γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων και συναφών οικονομικών συμφερόντων. Η Δύση, με αιχμή τις ΗΠΑ, εξάγει σήμερα δημοκρατία κατά τον ίδιο τρόπο που η αποικιοκρατία του 18ου - 19ου αιώνα θεμελιώθηκε ιδεολογικά στο πρόσχημα του εκπολιτισμού των «βαρβάρων». Επιχειρεί να επιβληθεί και να κάνει μπίζνες διά της… δημοκρατίας των όπλων. Όπως έχει γίνει γνωστό, από το 2012 μέχρι τα μέσα του 2014 οι ισλαμιστές του σημερινού Χαλιφάτου συμπεριλαμβάνονταν στις οργανώσεις που τροφοδοτούνταν με αμερικανικά όπλα για να τα στρέψουν κατά του καθεστώτος Άσαντ.

Συμπερασματικά, η δημοκρατική ελευθερία καταλήγει να στρέφεται κατά της δημοκρατικής ελευθερίας όταν έχει δύο μέτρα και σταθμά, όταν συγκαλύπτει σκοπιμότητες και σχεδιασμούς επιβολής, όταν κατασκευάζει εχθρούς για να εξυπηρετήσει προπαγανδιστικές ανάγκες και επιδιώξεις. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν καλούμαστε να γίνουμε όλοι ένα ενάντια στον «άξονα του Κακού», εν ονόματι ιδεωδών τα οποία δεν πιστεύουν αυτοί που τα επικαλούνται. Συχνά, πολύ συχνά, δεν είναι αυτονόητο τι εξυπηρετεί την ελευθερία και τι τον αυταρχισμό… Και συχνά, πολύ συχνά, τα ωραία λόγια από θεσμικά χείλη συγκαλύπτουν τις ωμότερες σκοπιμότητες. Ο πολιτισμός της Δύσης, όπως έχει μεταλλαχθεί τις τελευταίες δεκαετίες, είναι κατά κύριο λόγο ο πολιτισμός του χρήματος. Ας μην επαιρόμαστε με τόση αυταρέσκεια για την ανωτερότητά μας, ούτε για τα ιδεώδη μας.