Κορυφαίοι
Οικονομολόγοι: η Ισλανδία τα έκανε σωστά... και όλοι οι άλλοι τα έκαναν λάθος
Ο
Νόμπελ Οικονομολόγίας Joe Stiglitz σημειώνει: Ό τι έκανε η
Ισλανδία ήταν σωστό. Θα ήταν λάθος να επιβαρυνθούν οι μελλοντικές γενιές με τα
λάθη του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο
Νόμπελ οικονομολογίας Πολ Κρούγκμαν γράφει : Το τι απέδειξε (η
ανάκαμψη της Ισλανδίας) ήταν η… περίπτωση όπου άφησαν τους πιστωτές των
ιδιωτικών τραπεζών να υποστούν,άγρια, μόνοι τους τις απώλειες τους.
Ο
Krugman είπε επίσης:
Ένα αστείο πράγμα συνέβη
στο δρόμο προς τον οικονομικό Αρμαγεδδώνα: η πολύ απόγνωση της Ισλανδίας έκανε
την συμβατική συμπεριφορά αδύνατη, απελευθερώνοντας το έθνος να παραβεί τους
κανόνες. Όταν όλοι οι άλλοι διέσωζαν
τους τραπεζίτες και έβαλαν το κοινό να πληρώσει το τίμημα, η Ισλανδία άφησε τις
τράπεζες να χρεοκοπήσουν και στην πραγματικότητα επέκτεινε το κοινωνικό
δίχτυ ασφαλείας της. Όταν όλοι οι άλλοι ήταν προσκολλημένοι στην προσπάθεια να
εξευμενίσουν τους διεθνείς επενδυτές, η Ισλανδία επέβαλε προσωρινούς έλεγχους
στην κυκλοφορία των κεφαλαίων για να αποκτήσει περιθώρια ελιγμών.
Ο Κρούγκμαν έχει
δίκαιο. Αφήνοντας τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν - αντί να τις διασώσουν διαρκώς
- είναι ο σωστός τρόπος χειρισμού.
Είχαμε
ήδη προαναφέρει :
Η Ισλανδία είπε στις
τράπεζες να σφυροκοπούν την άμμο. Και η οικονομία της Ισλανδίας πηγαίνει πολύ
καλύτερα από ό, τι το σύνολο σχεδόν των χωρών που άφησαν τις τράπεζες να τους
σπρώξουν.
Η
Bloomberg αναφέρει :
Η Ισλανδία έδωσε ορισμένα
μαθήματα-κλειδιά για τα έθνη που προσπαθούν να επιβιώσουν μετά την προσέγγιση
της για τη διάσωση της που οδήγησε σε μια «εκπληκτικά» ισχυρή ανάκαμψη, δήλωσε
ο επικεφαλής της αποστολής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη χώρα.
Η δέσμευση της Ισλανδίας
στο πρόγραμμα της, μια απόφαση να βάλει
τις απώλειες στους κατόχους ομολόγων αντί των φορολογουμένων και η
διατήρηση ενός συστήματος πρόνοιας που θωράκισε τους ανέργους από την απορία
συνετέλεσε στην διάσωση του έθνους από την κατάρρευση προς την ανάκαμψη,
σύμφωνα με το ταμείο που εδρεύει στη Ουάσιγκτον.
***
Η
Ισλανδία αρνήθηκε να προστατεύσει τους πιστωτές των τραπεζών της,
ενέργεια η οποία είχε αποτύχει το 2008, μετά τα χρέη που ανήλθαν σε 10 φορές το
μέγεθος της οικονομίας της.
Η παρατήρηση του ΔΝΤ για
τους ομολογιούχους είναι σημαντική: η
αποτυχία να επιβάλει κούρεμα στους ομολογιούχους έχει φέρει τις ΗΠΑ και την
Ευρώπη σε οικονομική στασιμότητα.
Το
ΔΝΤ παρατηρεί :
Η απόφαση να μην
αποσυνδεθούν οι φορολογούμενοι από την ευθύνη να πληρώσουν για ζημίες των
τραπεζών ήταν ορθή, δήλωσαν οικονομολόγοι.
Με
άλλα λόγια, το ΔΝΤ έβγαλε το συμπέρασμα:
Το κλειδί για την ανάκαμψη
της Ισλανδίας ήταν ένα πρόγραμμα που προσπάθησε να εξασφαλίσει ότι η
αναδιάρθρωση των τραπεζών δεν θα απαιτούσε από τους Ισλανδούς φορολογούμενους
να επωμιστούν υπερβολικές ζημίες του ιδιωτικού τομέα.
Η
Icenews επισημαίνει :
Οι εμπειρογνώμονες
συνεχίζουν να επαινούν την επιτυχία της ανάκαμψης της Ισλανδίας μετά την
διάσωση των τραπεζών της χώρας το 2008.
Σε
αντίθεση με τις ΗΠΑ και αρκετές χώρες της ευρωζώνης, η Ισλανδία επέτρεψε το
τραπεζικό της σύστημα να χρεοκοπήσει μέσα στην παγκόσμια οικονομική ύφεση και
να θέσει το βάρος στους πιστωτές του κλάδου και όχι στους φορολογούμενους .
***
Η ανάκαμψη εξακολουθεί να
εντυπωσιάσει τους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της επικεφαλούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν
Λαγκάρντ, η οποία πρόσφατα αναφέρθηκε στην ισλανδική ανάκαμψη ως «εντυπωσιακή».
Και οι εμπειρογνώμονες συνεχίζουν να επαναλάβουν ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι
θα πρέπει να κοιτάξουμε την Ισλανδία για να πάρουν τα δέοντα μαθήματα σχετικά
με τα μέτρα λιτότητας και παρόμοιες μεθόδους.
Ο
Barry Ritholtz σημείωνε το περασμένο έτος:
Αντί της διάσωσης των
τραπεζών -η Ισλανδία δεν θα μπορούσε να
την πράξει ακόμη και αν ήθελε-
εγγυήθηκαν τις καταθέσεις (με τον τρόπο που το κάνει η FDIC μας), και
αφήσαν να εξελιχθεί η κανονική διαδικασία της καπιταλιστικής λειτουργίας σε
περίπτωση στάσης πληρωμής.
Βρίσκονται πλέον σε πολύ
καλύτερη κατάσταση από τις χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ιρλανδία που δεν το έκαναν.
Η
Bloomberg επεσήμανε το Φεβρουάριο 2011:
Σε αντίθεση με άλλες
χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ιρλανδίας, οι οποίες διοχέτευσαν
δισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαίων προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τους για να
τα κρατήσουν στη ζωή, η Ισλανδία έβαλε τους μεγαλύτερους δανειστές της σε
καθεστώς πτώχευσης. Επέλεξε να μην προστατεύσει τους πιστωτές των τραπεζών της
χώρας, των οποίων το ενεργητικό είχε διογκωθεί σε 209 δισεκατομμυρίων δολαρίων,
11 φορές το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν.
***
«Η Ισλανδία έκανε το σωστό
... πιστωτές και όχι οι φορολογούμενοι, επωμίστηκαν τις απώλειες των τραπεζών»,
λέει ο νομπελίστας Joseph Stiglitz, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο
Κολούμπια της Νέας Υόρκης. «Η Ιρλανδία τα έκανε όλα λάθος από την άλλη πλευρά.
Αποτελεί ίσως το χειρότερο μοντέλο».
Η Ιρλανδία εγγυάται όλες
τις υποχρεώσεις των τραπεζών της, όταν βρέθηκαν με πρόβλημα και διείσδυσε
κεφαλαιακή ενίσχυση -46 δισ. ευρώ (64
δις. δολάρια) μέχρι στιγμής - για να τις στηρίξουν. Αυτό έφερε τη χώρα στο
χείλος της καταστροφής, και την ανάγκαζε να δεχτεί ένα πακέτο διάσωσης από την
Ευρωπαϊκή Ένωση το Δεκέμβριο.
***
Χώρες με μεγαλύτερο
τραπεζικό συστήμα μπορούν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ισλανδίας, λέει ο
Adriaan van der Knaap, διευθύνων σύμβουλος της UBS AG.
«Δεν θα αναστάτωνε το
χρηματοπιστωτικό σύστημα», λέει ο Van der Knaap, ο οποίος είχε συμβουλεύει τις
επιτροπές της τράπεζας της Ισλανδίας.
***
Ο Arni Pall Arnason, 44,
υπουργός των οικονομικών υποθέσεων της Ισλανδίας, λέει ότι η απόφαση να
καταστήσει τους κατόχους του χρέους να υποστούν τον πόνο έσωσε το μέλλον της
χώρας.
«Αν είχαμε εγγυηθεί όλες
τις τραπεζικές υποχρεώσεις, θα ήμασταν στην ίδια κατάσταση με την Ιρλανδία»,
λέει ο Άρνασον, του οποίου η Σοσιαλδημοκρατική Συμμαχία ήταν ένας από τους
μικρούς συνεργάτες του συνασπισμού στην κυβέρνηση Haarde.
***
«Στην αρχή, οι τράπεζες
και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη, μας έλεγαν, « κανείς δεν θα σας
δανείσει ποτέ ξανά», λέει ο Einarsdottir.
Μετά είπαν σε 10 χρόνια, στη συνέχεια, σε 5. Τώρα μας λένε ότι θα
μπορούσαν σύντομα να είναι έτοιμοι να μας δανείσουν και πάλι».
Και
δίωξη των λευκών γιακάδων της Ισλανδίας για απάτη έπαιξε μεγάλο ρόλο στην
ανάκαμψη της :
[Η ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν
ματαιώσει τις έρευνες για απάτη των άσπρων γιακάδων... αφήστε τις διώξεις.]
Από την άλλη πλευρά, στην
Ισλανδία έχουν διωχθεί οι επικεφαλής απατεώνες των τραπεζών (και εδώ και εδώ )
και ο πρώην πρωθυπουργό της, και η οικονομία της ανακάμπτει ωραία ... επειδή
αποκαταστήθηκε η εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Πηγή
Η
Ισλανδία δεν ήθελε να γίνει μια δεύτερη Ελλάδα
Του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ
Η Ισλανδία στο φετινό Εuro
πέτυχε να αποκλείσει τους Βρετανούς. Λίγο νωρίτερα είχε ξεφύγει από τον
χρηματοοικονομικό εναγκαλισμό των τραπεζών τους και είχε αρνηθεί την ένταξή της
στην ΕΕ. Ας θυμηθούμε τι έλεγε ο ισλανδός πρωθυπουργός Gunnlaugsson για αυτό.
«Είμαι σίγουρος ότι δεν θα
μπορούσαμε να ανακάμψουμε αν ήμασταν μέλος της ΕΕ», δήλωσε το 2015. Η χώρα είχε
υποβάλει, εν μέσω οικονομικής κρίσης, το 2009, αίτηση ένταξης στην Ευρωζώνη.
Εάν η αίτηση αυτή είχε προχωρήσει, σήμερα η Ισλανδία θα είχε τη μοίρα της
Ελλάδας, με τη μακροχρόνια υφεσιακή πορεία, ή της Ιρλανδίας, ο δημόσιος τομέας
της οποίας ανέλαβε το βάρος των «κόκκινων» δανείων του τραπεζικού τομέα.
«Πιθανότατα θα είχαμε χρεοκοπήσει αν είχαμε αναλάβει σε ευρώ όλα αυτά τα χρέη»,
είχε επισημάνει ο ισλανδός πρωθυπουργός. Αντίθετα σήμερα η Ισλανδία είναι μια
περίπτωση επιτυχίας. Η αύξηση του ΑΕΠ το 2014 ήταν 1,9% και αναμένεται 3,5 το
2015. Το χρέος μειώθηκε στο 64% του ΑΕΠ από 86% το 2012.
Η Ισλανδία έβαλε φυλακή
τους τραπεζίτες που αύξησαν τον χρηματοοικονομικό τομέα δέκα φορές περισσότερο
από το ΑΕΠ πριν από το 2008. Σήμερα απέχει εντυπωσιακά από το 2009, όταν η
προκάτοχος του σημερινού πρωθυπουργού έβλεπε ως μόνη σανίδα σωτηρίας την
Ευρωζώνη. Η ένταξη δεν έγινε λόγω των αδιέξοδων διαπραγματεύσεων για τις
ποσοστώσεις στην αλιεία. Το 2013 πάγωσε την αίτηση ένταξής της και τελικά το
2015 απέσυρε την αίτηση.
Ήδη η Ισλανδία πλήρωσε το
υπόλοιπο χρέους, ύψους 2,1 δισ., στο ΔΝΤ και άρχισε βήματα για να αποσύρει τους
περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, που είχαν επιβληθεί το 2008. «Βασικός
παράγοντας της ανάκαμψης είναι το εθνικό της νόμισμα, η ανεξαρτησία να
νομοθετεί με τρόπο που επιτρέπει ευελιξία διαχείρισης και ο έλεγχος των φυσικών
της πόρων και περιουσιακών στοιχείων. Οι παράγοντες που συνδέονται με τη μη
συμμετοχή μας στην Ευρωζώνη ήταν καθοριστικοί για την οικονομική μας βελτίωση»,
δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Το ΔΝΤ επιβεβαίωσε ότι η
Ισλανδία έχει πλήρως ανακάμψει από την κρίση του 2008, πρώτη μεταξύ των
ευρωπαϊκών χωρών. Μαζί με τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν απαρτίζουν σήμερα τον
Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, που έχει πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, χωρίς να
συμμετέχει στις δομές ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Δεν θα εκπλαγούμε αν η Βρετανία
γίνει το επόμενο μέλος του ΕΟΧ.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου