Ανησυχία για τις «ιστοσελίδες ψύχωσης»

Ανησυχία για τις «ιστοσελίδες ψύχωσης»

Για πολλά χρόνια, ζούσαν απομονωμένοι με τον φόβο των ακτίνων φωτός που προκαλούν πονοκεφάλους και της τεχνολογίας που κυριεύει τα σώματα και τις ψυχές τους. Φοβούνταν τις φωνές, που μόνο αυτοί ακούνε και βγαίνουν από τοίχους, λέγοντας «Σε βρήκαμε!» ή «Θα σε σκοτώσουμε!» Όταν οι άνθρωποι, που πάσχουν από τέτοιες παραισθήσεις, τις περιέγραφαν στην Αστυνομία, τον ιατρό ή την οικογένειά τους, αντιμετωπίζονταν απλώς σαν τρελοί. Ορισμένες φορές υποβάλλονταν σε φαρμακευτική αγωγή ή κλείνονταν παρά τη θέλησή τους σε ψυχιατρικά ιδρύματα, ενώ συχνά απολύονταν από τις εργασίες τους εισπράττοντας την κοινωνική κατακραυγή ή την απομόνωση.

Όταν, όμως, οι άνθρωποι αυτοί ανακάλυψαν το Ιντερνέτ, όλα άλλαξαν. Αν πληκτρολογήσετε στα αγγλικά τους όρους «διανοητικός έλεγχος» ή «ομαδική καταδίωξη» σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα αναζήτησης, θα δείτε μπροστά σας πλειάδα περιγραφών κρουσμάτων καταδίωξης, με κοινά γνωρίσματα, όπως κόκκινα και λευκά αυτοκίνητα που ακολουθούν τα θύματα, βανδαλισμούς των κατοικιών τους και χλευασμό από τον κοινωνικό τους περίγυρο. Ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός ιστοσελίδων, που σύμφωνα με ψυχιάτρους ενισχύουν τις μανίες καταδίωξης και τις ψευδαισθήσεις, προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς των ψυχικών νοσημάτων. Αν και πολλές ιστοσελίδες υποστήριξης ατόμων με ψυχικά προβλήματα θεωρούνται χρήσιμες, ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι οι ιστοσελίδες, που διογκώνουν τις διηγήσεις διανοητικού ελέγχου και ομαδικής καταδίωξης αντιπροσωπεύουν τη σκοτεινή πλευρά των κοινωνικών επαφών μέσω Ιντερνέτ, καθώς μπορούν να επιτείνουν τις μανίες των ψυχασθενών, αλλά και να εμποδίσουν την αποτελεσματική θεραπεία τους.

Διηγήσεις

Ο δρ Ραλφ Χόφμαν, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, ειδικός των παραισθήσεων, λέει ότι ολοένα και περισσότεροι ασθενείς του κάνουν λόγο για ιστοσελίδες, γεμάτες με τέτοιες διηγήσεις, όπου οι παραισθήσεις τους ενισχύονται και επιβεβαιώνονται. «Οι πεποιθήσεις αυτές είναι σαν τους καρχαρίες, που ζητούν συνέχεια τροφή. Αν δεν θρέψεις τις παραισθήσεις σου, σύντομα αυτές θα ατονήσουν και θα εξαφανισθούν. Το κλειδί του προβλήματος βρίσκεται στη συνεχή τροφοδότησή τους», εξηγεί ο δρ Χόφμαν.

Αυτό ακριβώς κάνουν οι ιστοσελίδες αυτές, ενώ αντίστοιχες ανησυχίες έχουν εκφρασθεί για ιστοσελίδες, που δίνουν συμβουλές αυτοκτονίας ή άλλες που προωθούν τις αρετές της βουλιμίας και της ανορεξίας. Όσοι επισκέπτονται ιστοσελίδες με περιγραφές αληθοφανών παραισθήσεων και περιγράφουν σε αυτές τις δικές τους εμπειρίες, θεωρούν ότι οι φωνές αντίδρασης σε αυτές αποτελούν μια ακόμη απόδειξη της συντονισμένης προσπάθειας για απόκρυψη της αλήθειας.

Ο 55χρονος υπάλληλος καθαριότητας στο Σινσινάτι, Ντέρικ Ρόμπινσον, εξηγεί ότι ένιωσε μεγάλη ανακούφιση όταν βρήκε τέτοιες ιστοσελίδες στο Ιντερνέτ. «Αφού αποστρατεύθηκα από το Ναυτικό το 1982, έπεσα θύμα βασανισμού από συμμορίες πρακτόρων, που χρησιμοποίησαν πάνω μου νευρολογικά όπλα. Στο Ιντερνέτ διαπίστωσα ότι δεν ήμουν το μόνο τους θύμα. Οι περισσότεροι στις ιστοσελίδες αυτές εκφράζονται λογικά και δεν είναι ψυχοπαθείς. Μπορούν, όμως, να διηγηθούν τις εμπειρίες, που κανένας άλλος δεν καταλαβαίνει», λέει ο κ. Ρόμπινσον.

Μελέτη

Ο Βρετανός ψυχολόγος δρ Βον Μπελ, που μελέτησε ενδελεχώς την επίδραση του Ιντερνέτ στις ψυχικές παθήσεις, συνέστησε κατάλογο τέτοιων ιστοσελίδων το 2004. Το 2006, ο δρ Μπελ δημοσίευσε μελέτη, η οποία καταλήγει στην ύπαρξη ευρείας ιντερνετικής κοινότητας, συσπειρωμένης γύρω από τέτοιες αντιλήψεις, ενώ αποκαλεί τις δέκα ιστοσελίδες που μελέτησε «ιστοσελίδες ψύχωσης».

Οι διαπιστώσεις του δρος Μπελ, διαψεύδουν όμως τις διαγνωστικές κατευθυντήριες γραμμές, που έχουν τεθεί από την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση και ορίζουν ότι μία παραίσθηση που εκδηλώνεται σε ομάδα ατόμων, δεν μπορεί να αποκαλείται παραίσθηση. Αυτό σημαίνει ότι όλοι όσοι μοιράζονται τις εμπειρίες τους στις ιστοσελίδες αυτές δεν πάσχουν κατ' ανάγκην από παραισθήσεις, ενώ η διάγνωση της ψυχοπάθειας δεν μπορεί να γίνει από απόσταση.

Και προγράμματα μυστικών υπηρεσιών

Όσοι υποστηρίζουν ότι έπεσαν θύματα πειραμάτων διανοητικού ελέγχου, μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως παράδειγμα ανάλογα δημοσιοποιημένα προγράμματα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, όπως το MK-ULTRA, κωδική ονομασία προγράμματος ανακρίσεων με χημικές μεθόδους, που εγκαινίασε η CIA τη δεκαετία του 1950. Πολλοί επισκέπτες τέτοιων ιστοσελίδων βρήκαν μάλιστα απροσδόκητο σύμμαχο στον Ρεπουμπλικανό βουλευτή Τζιμ Γκεστ από το Μισούρι, που ζήτησε πέρυσι από τους συναδέλφους του τη διενέργεια έρευνας πάνω σε διηγήσεις πειραμάτων διανοητικού ελέγχου. Ο δρ Μπελ επισημαίνει, τέλος, ότι ακόμη και αν οι χρήστες των ιστοσελίδων αυτών είναι ψυχοπαθείς, η σύναψη δεσμών μέσω του Ιντερνέτ με άλλους, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι τρελοί, μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά. «Γνωρίζουμε ότι η κοινωνική στήριξη βοηθά τους ψυχικά ασθενείς. Τέτοια στήριξη μπορούν να βρουν οι άνθρωποι αυτοί σε ιστοσελίδες όπου μοιράζονται τις εμπειρίες τους», υποστηρίζει ο δρ Μπελ.

The New York Times/ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ