Δημήτρης Πιατάς : Είμαστε μια χώρα σε αναμονή...

Οι ξένοι είναι η ευτυχία μας και η δυστυχία μας, δηλώνει ο Δημήτρης Πιατάς

Είμαστε μια χώρα σε αναμονή...

Περιμένουμε τον μπροστάρη που θα μας οδηγήσει στην έκρηξη - Έφτασα στο μηδέν μετά το προσωπικό μου κραχ, αλλά δεν το έβαλα κάτω

της ΜΑΡΙΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Οι Έλληνες ξέρουν το καλό, αλλά πράττουν το ανάποδο! Ο Δημήτρης Πιατάς πρωταγωνιστεί σε μια από τις πιο σατιρικές παραστάσεις του καλοκαιριού, «H Ασπίς και το Συμπόσιο», και ερμηνεύει τα σημερινά μας δεινά ως σύνδρομο των αρχαίων παθών μας.

Ο ηθοποιός, που έφτασε στα όρια της χρεοκοπίας -κόντεψε να χάσει το σπίτι του-, όταν ανέβασε στο θέατρο τον «Μικρό ήρωα», δεν το βάζει ποτέ κάτω. Και ελπίζει, όπως τονίζει στο «ΠΑΡΟΝ», ότι και η χώρα μας θα επιβιώσει από τους δυνάστες της και θα εκραγεί όταν ακόμη και ο αδελφός μας, ο γονιός μας, ο κουμπάρος μας δεν θα μπορούν, δεν θα έχουν τη δύναμη να συνδράμουν το πιο οικονομικά ασθενές μέλος της φαμίλιας ή της παρέας τους. Όταν η αλληλεγγύη στην Ελλάδα δεν θα μπορεί να γίνει πράξη, τότε, πιστεύει ο Δημήτρης Πιατάς, θα βγούμε και στους δρόμους.

// Φέτος το καλοκαίρι κάνετε μια μεγάλη περιοδεία με τον Τάσο Παλαντζίδη, τον Γιάννη Σαμσιάρη και μια πλειάδα ηθοποιών με την παράσταση «Η Ασπίς και το Συμπόσιο», σε απόδοση των έργων Μενάνδρου-Λουκιανού, σε σκηνοθεσία Χριστόφορου Χριστοφή. Ποια η αποδοχή σας από τον κόσμο;

Πρόκειται για μια αρχαία κωμωδία ύφους, ήθους και σαρκασμού του Ελληνισμού και των Ελλήνων, που αν και γνωρίζουν το καλό, πράττουν το ανάποδο, κατά τον Σωκράτη. Η παράσταση ερμηνεύει τα σημερινά δεινά ως σύνδρομο των αρχαίων παθών μας. Είναι ένα έργο που σατιρίζει την ημιμάθεια και τους δήθεν φιλοσόφους.

Για μένα όμως η παράσταση είναι σημαντική για έναν ιδιαίτερο λόγο. Για πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα υπάρχει υποδομή από την παραγωγή, έτσι ώστε σε όλα τα θέατρα που θα παρουσιαστεί η παράσταση να μπορούν να την παρακολουθήσουν ΑΜΕΑ. Δηλαδή θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα για κωφούς και υπότιτλοι και ειδική ακουστική περιγραφή για τυφλούς. Επειδή ο πολιτισμός ανήκει σε όλους και έχουν δικαίωμα σε αυτόν όλοι οι συμπολίτες μας.

// Είναι δική σας παραγωγή. Την ανεβάζετε ως θιασάρχης;

Αυτά τελείωσαν. Η παραγωγή είναι του Πειραϊκού Θεάτρου «Δημήτρης Ροντήρης» και έχει την υποστήριξη του ΕΟΤ. Για μένα η δουλειά του θιασάρχη τελείωσε το 2001.

// Γιατί; Ο κόσμος σάς ακολουθεί πιστά.

Το 2001 αποφασίζω να κάνω ένα παιδικό μου όνειρο πραγματικότητα. Ο Γιώργος Θαλάσσης ή «παιδί-φάντασμα», είναι ο χαρακτήρας του ελληνικού κόμικ «Μικρός ήρωας», τον οποίο εμπνεύστηκε το 1953 ο εκδότης και συγγραφέας Στέλιος Ανεμοδουράς.

Πρόκειται για ένα έφηβο παιδί, ορφανό από πατέρα και άριστο γνώστη των πολεμικών τεχνών, το οποίο αποφασίζει να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον ζυγό των κατακτητών, κατά τη διάρκεια της τριπλής κατοχής της χώρας μας από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους.

Ανεβάζω τον «Μικρό ήρωα», λοιπόν, στον Λυκαβηττό με 17 ηθοποιούς, υποδυόμουν τον Σπίθα, παίρνω τα δικαιώματα για να το υλοποιήσω και υπογράφω την καταδίκη μου. Είναι ευχής έργο που έσωσα το σπίτι μου. Ξόδεψα περισσότερα από ό,τι είχε η τσέπη μου. Πήρα και εγώ το παράδειγμα της χώρας μου (γέλια).

Ήταν μια προσωπική μου επιλογή, που στοίχισε και στην οικογένειά μου, καθώς έφτασα στο μηδέν και μετά, για να σηκωθώ, έκανα τεράστιο αγώνα, με μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Αλλά πάτησα ξανά στα πόδια μου. Μετά το προσωπικό μου κραχ δεν το έβαλα κάτω.

Συνεχίζω να παίζω στο θέατρο και είμαι τυχερός που επιβιώνω κάνοντας αυτό που αγαπώ.

// Μεγάλο το πείσμα σας. Από πού είναι η καταγωγή σας;

Η μητέρα μου γεννήθηκε στην Τήνο και ήταν από καθολική οικογένεια και ο πατέρας μου από την Κωνσταντινούπολη, Φαναριώτης. Ο πατέρας μου έφυγε από την Πόλη και δεν θέλησε να ξαναπάει ποτέ. Χάθηκαν όλα τα περιουσιακά μας στοιχεία. Εγώ πήγα για προσκύνημα στις ρίζες μου. Υπάρχουν ακόμη 3.000 Έλληνες στην Πόλη που αντιστέκονται.

Το επίθετο της οικογένειας ήταν Κωσταντζόγλου. Αλλά επειδή η φαμίλια μου ήταν μεγαλέμποροι πιάτων, συνηθιζόταν στην Ανατολή το επάγγελμα που έκαναν οι άνδρες της οικογένειας να δίνει και το χαρακτηριστικό στο επίθετο. Δηλαδή κάποιος που λεγόταν Παπούτσης, είχε βιοτεχνία με παπούτσια. Έτσι, τον προπάππου μου, τον παππού, τους φώναζαν όλους Πιατάδες. Και το Πιατάς πέρασε στον πατέρα μου και σε εμένα. Δεν είναι το καλλιτεχνικό επίθετο. Ήταν το παρατσούκλι μας στην Κωνσταντινούπολη που σταδιακά έγινε επίθετο, αφού έτσι μας ήξεραν όλοι.

 // Τι θυμάστε με νοσταλγία;

Τα παιδικά μου χρόνια. Πήγα στο ιστορικό 8ο Γυμνάσιο της Πατησίων, στο οποίο είχαν φοιτήσει από τον Αλέκο Σακελλάριο μέχρι τον Ανδρέα Εμπειρίκο.

Από τη γενιά μου, σε αυτό το σχολείο σπούδαζαν ο Αντώνης Καφετζόπουλος, ο Γιάννης Ζουγανέλης. Το φοβερό είναι ότι σε εκδήλωση με είχε πλησιάσει ο επιχειρηματίας και τότε εκδότης Γιώργος Κοσκωτάς και μου είχε πει: «Βρε Δημήτρη, δεν θυμάσαι; Πηγαίναμε μαζί σχολείο. Ήσουν από τότε πολύ ανήσυχο παιδί και εγώ πολύ ήσυχο». Πραγματικά δεν το θυμόμουν και με είχε ξαφνιάσει.

Έφηβος στη χούντα λοιπόν μαζί με τον συμμαθητή μου στο σχολείο, τον Αλέκο Λειβαδά, τον γιο του θεατρικού επιχειρηματία Βαγγέλη Λειβαδά και μητριά του τη Σμαρούλα Γιούλη, αποφασίσαμε να ανεβάσουμε στο Θέατρο «Αμιράλ» την παράσταση «Ζητείται ψεύτης». Εγώ θα τη σκηνοθετούσα αλλά και θα έπαιζα. Δεκαέξι ετών πηγαίνουμε με τον Αλέκο στον Δημήτρη Ψαθά να του ζητήσουμε τα δικαιώματα του έργου. Αυτός μας είπε: «Παιδιά μου, η λογοκρισία δεν θα σας αφήσει να το ανεβάσετε γιατί είναι στα απαγορευμένα έργα».

Αφού πήραμε την ευχή του Ψαθά, πηγαίνουμε στον λογοκριτή και του λέμε ότι εμείς θέλουμε να ανεβάσουμε αυτό το έργο για να δείξουμε πόσο ψεύτες ήταν οι πολιτικοί μας, που ευτυχώς ήρθε το νέο καθεστώς, η Απριλιανή Επανάσταση, και μας έσωσε από τη διαφθορά τους. Ο λογοκριτής ενθουσιάστηκε και μας έβαλε τη σφραγίδα. Εμείς φτιάξαμε τότε μια σάτιρα με την οποία έγινε χαμός στο θέατρο. Το σώσε. Οι καθηγητές από τότε είχαν καταλάβει ότι ήμουν έτοιμος ηθοποιός και μάλιστα με είχαν απαλλάξει και από το πολύ διάβασμα των άλλων μαθημάτων με την προϋπόθεση ότι θα πήγαινα στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου.

// Πήγατε;

Ήταν το γραφτό μου. Μέντορες και δασκάλους μου είχα τον λογοτέχνη Άγγελο Τερζάκη, τη χορογράφο Μαρία Χορς, την ηθοποιό Μαίρη Αρώνη, την ηθοποιό Μιράντα Μυράτ.

Τότε που φοιτούσα στο Εθνικό, οι προηγούμενες και οι επόμενες χρονιές από εμένα έβγαλαν ηθοποιούς όπως ο Σταμάτης Φασουλής, η Άννα Παναγιωτοπούλου, ο Μηνάς Χατζησάββας, ο Τάσος Χαλκιάς, η Μαρία Αλιφέρη, ο Γιώργος Παρτσαλάκης, ο Χρήστος Βαλαβανίδης.

 // Η μεγάλη σας επιτυχία ήταν το έργο «Λα νόνα» (1997), την οποία παρακολούθησε μέχρι και ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος. Πώς νιώσατε;

Ευτυχής. Αυτή η γιαγιά από την Αργεντινή, που τρώει τους πάντες και τα πάντα, ακόμη και την οικογένειά της, χωρίς να μπορεί να τιθασεύσει την πείνα και την απληστία της, μου θυμίζει πολλά. Το ΔΝΤ, την «τρόικα»...

// Πώς σας φαίνεται η πατρίδα μας;

Φοβισμένη. Περιμένουμε τον μπροστάρη που θα μας οδηγήσει στην έκρηξη. Είμαστε μια χώρα σε αναμονή.

// Ποιο είναι το μέλλον αυτού του τόπου;

Πιστεύω ότι δεν ανήκει σε εμάς. Οι ξένες δυνάμεις ξέρουν. Αυτούς ρωτήστε τι θέλουν να κάνουν με την Ελλάδα. Ποιος είναι ο σκοπός τους. Οι ξένοι είναι η ευτυχία μας και η δυστυχία μας. Μ’ αρέσει να διαβάζω Ιστορία. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται, σαν φάρσα. Η Ιστορία έχει σοφία. Δεν είναι κάτι εύκολο. Μακάρι να της αφιερώναμε λίγο χρόνο. «Η Ελλάδα», όπως λέει και ο Διονύσης Σαββόπουλος, «είναι το ωραιότερο κομμάτι του κόσμου, αλλά δεν το ξέρουμε, γιατί σ’ αυτό ζούμε!».

// Τι φοβάστε στη ζωή σας;

Σήμερα, όποιος μιλά για ελευθερία μέσω της τέχνης του δέχεται βολές. Για μένα είναι τίτλος τιμής να είμαι ηθοποιός. Και ξέρω ότι αργά ή γρήγορα θα πρέπει να αντιμετωπίσω τους κρυμμένους. Τους ανθρώπους με τις κουκούλες.

// Τι μας κρατάει ακόμα ζωντανούς ύστερα από όλη αυτήν τη λαίλαπα;

Θέλω να πιστεύω ότι η επιβίωση είναι ένα ισχυρό κίνητρο για τον γεωγραφικό μας χώρο. Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Θεωρώ ότι κάποιοι ισχυροί, που ορίζουν τις τύχες του κόσμου, έχουν επιλέξει τη χώρα μας ως πειραματόζωο και μας παρακολουθούν.

// Δεν έχουμε και εμείς προσωπική ευθύνη για το ότι φτάσαμε τη χώρα μας στα όρια της οικονομικής καταστροφής;

Δεν συμφωνώ. Δεν τα φάγαμε μαζί. Μαζί όμως τα βλέπουμε τα στενάχωρα.

// Γιατί δεν έχουμε βγει ακόμη στους δρόμους;

Είναι θέμα χρόνου. Μέχρι τώρα δεν έχουμε βγει, γιατί η χώρα μας είναι μικρή, δεν είναι γιγαντώσιμη.

Γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Θα αφήσει ο αδερφός, ο θείος, ο φίλος, ο κουμπάρος, ο γείτονας τον άνεργο του στενού του περιβάλλοντος χωρίς ψωμί; Δεν έχουμε βγει στον δρόμο γιατί υπάρχει αλληλεγγύη, υπάρχει φιλότιμο και ανθρωπιά.

Το να έχεις πολλούς κουμπάρους ίσως και να είναι σωτήριο στις μέρες μας (γέλια).

// Αυτός ο οικονομικός πόλεμος θα καταστρέψει γενιές;

Θα αφήσει αναλφάβητους και αμόρφωτους Έλληνες. Ήδη η παιδεία μας ξεχαρβαλώνεται.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ