Τρόποι ξεπλύματος .. βρώμικου χρήματος
Κάθε χρόνο, οι κεντρικές τράπεζες σε
ολόκληρο τον κόσμο αποσύρουν και αντικαθιστούν έναν τεράστιο όγκο
χαρτονομισμάτων που κρίνονται ακατάλληλα για περαιτέρω χρήση. Ορισμένα
είναι κατεστραμμένα, όμως πολλά είναι απλώς... πολύ βρώμικα.
Το αποτέλεσμα είναι η εκτύπωση σχεδόν 150 δισ. νέων χαρτονομισμάτων, ενώ προκύπτει επίσης το θέμα της καταστροφής των χαρτονομισμάτων που αποσύρονται, συνολικού βάρους περίπου 150.000 τόνων, με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον. Να σημειωθεί ότι σε μια από τις πιο διάσημες ληστείες στην ιστορία της Βρετανίας, το Great Train Robbery (η μεγάλη ληστεία του τρένου), τα χαρτονομίσματα που εκλάπησαν μεταφέρονταν στον τόπο καταστροφής τους.
Είναι μια χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία. Ομως, μια νέα τεχνική καθαρισμού χρημάτων υπόσχεται σύντομα να απλοποιήσει τα πράγματα.
Τα χαρτονομίσματα λερώνονται κυρίως επειδή απορροφούν μια ελαιώδη ουσία από το ανθρώπινο δέρμα, το γνωστό σμήγμα. Αυτό από μόνο του είναι προβληματικό αλλά επιπλέον το σμήγμα παίρνει ένα καφέ χρώμα όταν οξειδώνεται, καθιστώντας δύσκολο για τις μηχανές που διαχειρίζονται και ταξινομούν τα χαρτονομίσματα να τα αναγνωρίζουν.
Εξ ορισμού, το σμήγμα απομακρύνεται με διαλύτες, αλλά οι περισσότεροι διαλύτες καταστρέφουν τα χαρακτηριστικά ασφαλείας των χαρτονομισμάτων, όπως τα ολογράμματα και τα ειδικά μαγνητικά και φθορίζοντα μελάνια. Γι’ αυτό και είναι πιο εύκολο απλά να αποσυρθούν από την κυκλοφορία τα χαρτονομίσματα που είναι σε μεγάλο βαθμό καλυμμένα με σμήγμα.
Παρ’ όλα αυτά, οι Νάμπιλ Λάουαντι και Αντρεϊ Σμακ, της Spectra Systems, μιας εταιρείας στο Ρόουντ Αϊλαντ των ΗΠΑ, πιστεύουν ότι με την επιλογή του σωστού διαλύτη μπορούν να παρακάμψουν αυτό το πρόβλημα. Ο διαλύτης που βρίσκεται υπό εξέταση, όπως εξηγούν οι ερευνητές σε πρόσφατη δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό Industrial and Engineering Chemistry Research, είναι το διοξείδιο του άνθρακα.
Το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο συναντάται πιο συχνά σε αέρια ή στερεή μορφή (ξηρός πάγος), χρησιμοποιείται ως ψυκτικό. Αν όμως συμπιεσθεί αρκετά στη σωστή θερμοκρασία, θα μετατραπεί σε μια κατάσταση της ύλης που είναι σπάνια και είναι γνωστή ως υπερκρίσιμο ρευστό. Αυτό έχει ιδιότητες που κυμαίνονται ανάμεσα στο υγρό και το αέριο.
Τα περισσότερα καθαριστικά είναι είτε οξειδωτικά είτε πολικά μόρια -χημικές δηλαδή ουσίες, όπως τα απορρυπαντικά, που αντιδρούν τόσο με το λάδι όσο και με το νερό κάνοντάς τα να διαλυθούν το ένα μέσα στο άλλο- με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τα χαρακτηριστικά ασφαλείας των χαρτονομισμάτων. Αντίθετα, το υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα δεν είναι ούτε οξειδωτικό ούτε πολικό, ενώ ήδη χρησιμοποιείται ευρέως για την αφαίρεση λίπους από τα μηχανήματα. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι θα μπορούσε να είναι ιδανικό για την απομάκρυνση του σμήγματος από τα χαρτονομίσματα.
Για να ελέγξουν την υπόθεσή τους, οι επιστήμονες λέρωσαν σκόπιμα κάποια χαρτονομίσματα με σμήγμα και τα άφησαν για οκτώ ημέρες σε συνθήκες σχετικής υγρασίας 65% και σε θερμοκρασία 90°C, ώστε να οξειδωθεί η επικάλυψη. Στη συνέχεια τα μούλιασαν σε διοξείδιο του άνθρακα που βρισκόταν στους 60°C και σε πίεση 340 ατμοσφαιρών, συνθήκες κατά τις οποίες καθίσταται υπερκρίσιμο ρευστό. Το πείραμά τους πέτυχε. Τα άλλοτε λερωμένα χαρτονομίσματα ανακλούσαν το φως σχεδόν το ίδιο καλά με τα καινούργια, χωρίς, επίσης, να έχει αλλοιωθεί καμία από τις προδιαγραφές ασφαλείας τους.
Το αποτέλεσμα είναι η εκτύπωση σχεδόν 150 δισ. νέων χαρτονομισμάτων, ενώ προκύπτει επίσης το θέμα της καταστροφής των χαρτονομισμάτων που αποσύρονται, συνολικού βάρους περίπου 150.000 τόνων, με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον. Να σημειωθεί ότι σε μια από τις πιο διάσημες ληστείες στην ιστορία της Βρετανίας, το Great Train Robbery (η μεγάλη ληστεία του τρένου), τα χαρτονομίσματα που εκλάπησαν μεταφέρονταν στον τόπο καταστροφής τους.
Είναι μια χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία. Ομως, μια νέα τεχνική καθαρισμού χρημάτων υπόσχεται σύντομα να απλοποιήσει τα πράγματα.
Τα χαρτονομίσματα λερώνονται κυρίως επειδή απορροφούν μια ελαιώδη ουσία από το ανθρώπινο δέρμα, το γνωστό σμήγμα. Αυτό από μόνο του είναι προβληματικό αλλά επιπλέον το σμήγμα παίρνει ένα καφέ χρώμα όταν οξειδώνεται, καθιστώντας δύσκολο για τις μηχανές που διαχειρίζονται και ταξινομούν τα χαρτονομίσματα να τα αναγνωρίζουν.
Εξ ορισμού, το σμήγμα απομακρύνεται με διαλύτες, αλλά οι περισσότεροι διαλύτες καταστρέφουν τα χαρακτηριστικά ασφαλείας των χαρτονομισμάτων, όπως τα ολογράμματα και τα ειδικά μαγνητικά και φθορίζοντα μελάνια. Γι’ αυτό και είναι πιο εύκολο απλά να αποσυρθούν από την κυκλοφορία τα χαρτονομίσματα που είναι σε μεγάλο βαθμό καλυμμένα με σμήγμα.
Παρ’ όλα αυτά, οι Νάμπιλ Λάουαντι και Αντρεϊ Σμακ, της Spectra Systems, μιας εταιρείας στο Ρόουντ Αϊλαντ των ΗΠΑ, πιστεύουν ότι με την επιλογή του σωστού διαλύτη μπορούν να παρακάμψουν αυτό το πρόβλημα. Ο διαλύτης που βρίσκεται υπό εξέταση, όπως εξηγούν οι ερευνητές σε πρόσφατη δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό Industrial and Engineering Chemistry Research, είναι το διοξείδιο του άνθρακα.
Το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο συναντάται πιο συχνά σε αέρια ή στερεή μορφή (ξηρός πάγος), χρησιμοποιείται ως ψυκτικό. Αν όμως συμπιεσθεί αρκετά στη σωστή θερμοκρασία, θα μετατραπεί σε μια κατάσταση της ύλης που είναι σπάνια και είναι γνωστή ως υπερκρίσιμο ρευστό. Αυτό έχει ιδιότητες που κυμαίνονται ανάμεσα στο υγρό και το αέριο.
Τα περισσότερα καθαριστικά είναι είτε οξειδωτικά είτε πολικά μόρια -χημικές δηλαδή ουσίες, όπως τα απορρυπαντικά, που αντιδρούν τόσο με το λάδι όσο και με το νερό κάνοντάς τα να διαλυθούν το ένα μέσα στο άλλο- με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τα χαρακτηριστικά ασφαλείας των χαρτονομισμάτων. Αντίθετα, το υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα δεν είναι ούτε οξειδωτικό ούτε πολικό, ενώ ήδη χρησιμοποιείται ευρέως για την αφαίρεση λίπους από τα μηχανήματα. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι θα μπορούσε να είναι ιδανικό για την απομάκρυνση του σμήγματος από τα χαρτονομίσματα.
Για να ελέγξουν την υπόθεσή τους, οι επιστήμονες λέρωσαν σκόπιμα κάποια χαρτονομίσματα με σμήγμα και τα άφησαν για οκτώ ημέρες σε συνθήκες σχετικής υγρασίας 65% και σε θερμοκρασία 90°C, ώστε να οξειδωθεί η επικάλυψη. Στη συνέχεια τα μούλιασαν σε διοξείδιο του άνθρακα που βρισκόταν στους 60°C και σε πίεση 340 ατμοσφαιρών, συνθήκες κατά τις οποίες καθίσταται υπερκρίσιμο ρευστό. Το πείραμά τους πέτυχε. Τα άλλοτε λερωμένα χαρτονομίσματα ανακλούσαν το φως σχεδόν το ίδιο καλά με τα καινούργια, χωρίς, επίσης, να έχει αλλοιωθεί καμία από τις προδιαγραφές ασφαλείας τους.
http://www.kathimerini.gr/755284/article/epikairothta/episthmh/tropoi-3eplymatos---vrwmikoy-xrhmatos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου