ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ : Κρίση και ελληνική Παιδεία

Κρίση και ελληνική Παιδεία

Γράφει ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ Πρέσβυς ε.τ.

Κάθε φορά που ένα έθνος αντιμετωπίζει μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση ή μια απειλή στην ίδια την ύπαρξή του, αναζητά νέα δύναμη, καρτερία και ελπίδα στις ρίζες του. Αυτές που τον κράτησαν ζωντανό και ακμαίο επί αιώνες και χιλιετηρίδες και του επέτρεψαν να διασχίσει αλώβητο το απέραντο πέλαγος του χρόνου.

Ο κόσμος άλλαξε σήμερα πολύ. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που άλλαξε. Η ένταξη, άλλωστε, στην αλλαγή δεν σημαίνει αλλοτρίωση και αποκοπή από τις ζωογόνες ρίζες που καθορίζουν τη συλλογική ταυτότητα, την ιδιαιτερότητα και τη συνέχεια. Σημαίνει παρακολούθηση των εξελίξεων, δημιουργική προσαρμογή και αξιοποίηση των νέων δεδομένων και των νέων περιστάσεων για το άνοιγμα νέων κεφαλαίων ιστορικής ζωής, προόδου και πολιτισμού.

Ο Ελληνισμός δεν έχει ως εθνικό θησαυρό κάποια φθαρμένη από τον χρόνο πραμάτεια. Έχει στην ιστορία του και στις καταβολές του οικουμενικές αξίες που αποτελούν και σήμερα οικουμενική αναφορά: Τον ορθό λόγο, την ελευθερία, τη δημοκρατία, το σεβασμό του ανθρώπινου προσώπου και των δικαιωμάτων του.

Τα σύμβολα του Μαραθώνα και των Θερμοπυλών, της Αντιγόνης και του Σωκράτη, των Ομηρικών ηρώων, που περιλαμβάνουν και τους ήρωες των αντιπάλων, του Περικλή, των Ελλήνων φιλοσόφων και των τραγικών ποιητών, είναι σύμβολα που εγκωμιάζουν και εξυμνούν την ελευθερία και την αγάπη του ωραίου ως βασικής αξίας της ζωής και ταυτόχρονα αναδεικνύουν την τραγικότητα της ανθρώπινης μοίρας, τα ανθρώπινα πάθη και τον υπέρτατο νόμο της ανάγκης και του αναπόφευκτου.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι αρχαίοι διανοητές και οι αξίες της Αρχαίας Ελληνικής πόλεως ενέπνευσαν όλους σχεδόν τους μεγάλους σύγχρονους διανοητές και όλα τα μεγάλα πολιτικά και πνευματικά κινήματα και επαναστάσεις, από την Αναγέννηση ως την Αμερικανική και τη Γαλλική Επανάσταση. Σήμερα, που οργιάζουν και μαίνονται νέες δυνάμεις ανελευθερίας, υποδουλώσεως των ανθρώπων, και τυραννίας, που έρχονται με ψεύτικο προσωπείο εκσυγχρονισμού, πολυπολιτισμού και παγκοσμιοποίησης και κηρύσσουν την αυτόβουλη υποταγή και την εθελοδουλία, οι Ελληνικές αξίες είναι η Λυδία λίθος, πάνω στην οποία δοκιμάζονται και απορρίπτονται τα σοφιστικά ψεύδη των ιδιοτελών και των προαγωγών της νέας τυραννίας και ανελευθερίας.

Αυτό το εγκόλπιο ολόκληρης της ανθρωπότητας είναι για τους Έλληνες εθνική κληρονομιά και παρακαταθήκη. Η παρακαταθήκη αυτή διαφυλάχθηκε και στις πιο σκοτεινές ακόμη περιόδους της εθνικής ιστορίας, παρά τις δοκιμασίες και τα δεινά που υπέστη, μοιραζόμενη την τύχη του πάσχοντος λαού. Με την εθνική παλιγγενεσία, μετά την Επανάσταση του 1821, ο πόθος της εθνικής αποκαταστάσεως συμβάδισε με τον πόθο της επανακτήσεως της αρχαίας πνευματικής κληρονομιάς. Διεπράχθησαν πολλά λάθη στη διαδρομή μέχρι σήμερα.

Το Νέο Ελληνικό κράτος δεν μπόρεσε ποτέ να θέσει πάνω σε στέρεα και σταθερή βάση τα θέματα της παιδείας και της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών και των Αρχαίων κλασικών. Έγιναν, όμως, παρ’ όλα αυτά, τεράστια άλματα, λαμβανομένων υπ’ όψιν των οικονομικών δυσκολιών, των οργανωτικών ανεπαρκειών και των πολιτικών διαμαχών, αποπροσανατολισμών, υπερβολών και ιδεοληψιών. Ο κύκλος των νέων αναταραχών και προβλημάτων στην Παιδεία, που αγγίζει σήμερα τον αξιακό πυρήνα της, άρχισε μετά τη Μεταπολίτευση, με έμβλημα τον επαγγελλόμενο εκσυγχρονισμό και έναν κυκεώνα επανειλημμένων και αποτυχημένων μεταρρυθμίσεων. Στόχος, μεταξύ άλλων, έγιναν τα Αρχαία Ελληνικά και η γλώσσα

Πόσο ανεδαφικοί και άσχετοι είναι οι ισχυρισμοί ότι η κατάργηση ή ο περιορισμός των Αρχαίων Ελληνικών και η «απλοποίηση» της γλώσσας θα βοηθήσουν δήθεν στη δημιουργία μιας καλύτερης παιδείας φαίνεται, πρώτ’ απ’ όλα, από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα. Μήπως έγινε καλύτερη η Ελληνική Παιδεία μετά τις περιλάλητες «αλλαγές»; Από την άποψη όμως αυτή, είναι ενδεικτικά και διδακτικά και ξένα παραδείγματα από την άλλη πλευρά του κόσμου. Το Ιαπωνικό αλφάβητο, που βασίζεται σε ιδεογράμματα, είναι πολύ δυσκολότερο από το Ελληνικό αλφάβητο. Ένα ιδεόγραμμα μπορεί να έχει μέχρι και επτά διαφορετικές σημασίες. Εμπόδισε μήπως αυτό τους Ιάπωνες να κατακτήσουν μια επίζηλη θέση στις επιστήμες, την τεχνολογία και την ανάπτυξη μέσα στον σύγχρονο κόσμο; Παρόμοιο είναι το παράδειγμα της Κίνας.

Οι αλλαγές και οι συγκρούσεις που γίνονταν μέχρι προσφάτως στην παιδεία επηρεάζονταν από διεθνείς τάσεις και ιδεολογίες, αλλά είχαν βασικά εγχώριο χαρακτήρα και αντικαθρέφτιζαν τους διχασμούς και τις συγκρούσεις στην Ελληνική κοινωνία και πολιτική ζωή. Από τη δεκαετία όμως του ’90, η κατάσταση αυτή άρχισε να αλλάζει δραματικά. Εμφανίσθηκε στο διεθνές προσκήνιο η παγκοσμιοποίηση, με συνακόλουθη την ιδεολογία της πολυπολιτισμικής κοινωνίας και της παγκόσμιας αγοράς, με αφετηρία τις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, στο πρόσωπο του Προέδρου Κλίντον, την κατέστησε επίσημη ιδεολογία και πολιτικό και ιδεολογικό όχημα παγκόσμιας ηγεμονικής πολιτικής.

Η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη και του Γιώργου Παπανδρέου στην Ελλάδα, ενεργώντας ως εγχώριος αναμεταδότης της ιδεολογίας αυτής, άρχισε να διακηρύσσει απροκάλυπτα ότι «η Ελλάδα πρέπει να γίνει πολυπολιτισμική»! Στο πλαίσιο αυτό, άρχισαν να χαλαρώνουν και να αλλάζουν οι νόμοι για την παράνομη μετανάστευση και εγκατάσταση αλλοδαπών στη χώρα. Έγινε επίσης τότε η πρώτη μεγάλη έφοδος κατά της Ελληνικής παιδείας, με στόχο τη μετάλλαξή της σε πολυπολιτισμική. Με πόρους από το πακέτο Ντελόρ έγινε αλλαγή όλων σχεδόν των διδακτικών βιβλίων, με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό τους. Μέσα από αυτό τον εκσυγχρονισμό αναδύθηκε το σκάνδαλο της Μαρίας Ρεπούση για το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού αλλά και πολλά άλλα, που δεν πήραν, δυστυχώς, την ίδια δημοσιότητα. Η πολιτική αυτή συνεχίσθηκε και με τις άλλες κυβερνήσεις, αργότερα, γιατί η πα­γκοσμιοποίηση είχε πίσω της κραταιά, διεθνή ερείσματα και έγινε διακομματική πολιτική. Συνδέθηκε επίσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τελευταία εγκολπώθηκε την ίδια πολιτική και ταυτίσθηκε με την παγκοσμιοποίηση, με αποτέλεσμα τον σημερινό αποπροσανατολισμό της, τις κραυγαλέες αντιφάσεις και τα διλήμματα που θέτει στους λαούς της. Κορυφαίο από την άποψη αυτή είναι το δίλημμα: Εθνική αποδόμηση και Ευρώπη ως υπερεθνικό αμάλγαμα ή Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία των εθνών και των εθνικών της κρατών;

Η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είναι η συνέχεια και η χειρότερη και πιο επικίνδυνη εκδοχή της πολιτικής αυτής, γιατί ενεργεί με την ιδεολογική αυταπάτη του «αριστερού» δήθεν πολιτικού ριζοσπαστισμού.

Πίσω από το θέμα των Αρχαίων Ελληνικών και της γλώσσας τίθεται το θέμα της Ελληνικής παιδείας και της Ελληνικής εθνικής ταυτότητας.

Δεν πρέπει γι’ αυτό να υπάρχει καμιά παρανόηση και καμιά ψευδής εντύπωση. Απέναντι στην πολιτική αυτή πρέπει να συσπειρωθεί ο Ελληνικός λαός με τη βαθιά συνείδηση ότι υπερασπίζει τα ιερά και τα όσιά του. Την εθνική του κληρονομιά και ταυτότητα και τις οικουμενικές αξίες, που είναι γι’ αυτόν και εθνική κληρονομιά.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ