ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗ : Η Ρωσία πρωταγωνιστής στις διεθνείς εξελίξεις

Η Ρωσία πρωταγωνιστής στις διεθνείς εξελίξεις

του ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗ

Καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής,

Κοσμήτορα Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου

Οι ελληνορωσικές σχέσεις αποπνέουν μια θετική παράσταση, που εδράζεται σε μια ουσιαστική, ως προς το περιεχόμενό της, ιστορική διαδρομή και διακρίνεται από την κοινή αντίληψη του κόσμου όπως την αποπνέει η δύναμη της Ορθοδοξίας που ενώνει τους δύο λαούς και που παραπέμπει διαρκώς σε έναν ιστορικά δικαιωμένο πολιτιστικό δεσμό, ο οποίος παρά τις ψυχικές του δυνάμεις και κοινωνικές αναφορές δεν κατάφερε ποτέ να γίνει το ίδιο ισχυρός και αποτελεσματικός στο πολιτικό επίπεδο, δηλαδή όσον αφορά την κοινή πορεία των κρατών, των κυβερνήσεων και των συμφερόντων της πολιτικής.

Οι δρόμοι της πολιτικής δεν μπόρεσαν ποτέ να ενώσουν τις δύο χώρες σε επίπεδο στρατηγικής συμμαχίας, αφού η Ελλάδα εκινείτο σχεδόν πάντοτε στο δυτικό στρατόπεδο, τόσο στον 19ο όσο και στον 20ο αιώνα, ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, όπου όχι μόνο δεν ανήκε πλέον στο ίδιο στρατόπεδο, αλλά εντάχθηκε σε στρατηγικά εχθρικό χώρο.

Η πτώση του σοβιετικού μπλοκ και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και του διπολισμού δημιούργησαν ευκαιρίες στενότερης συνεργασίας Ελλάδος και Ρωσικής Ομοσπονδίας και στο πολιτικό, πλέον, επίπεδο, οι οποίες όμως ποτέ δεν απέκτησαν την ολοκλήρωση και την πληρότητα που θα ανταποκρίνονταν στην ιστορική και πολιτιστική σχέση των δύο χωρών. Αυτή η ιστορική σχέση, που είναι περισσότερο σχέση πολιτισμού και Ορθοδοξίας, διακρίνεται και από μια μεταφυσική διάσταση, η οποία είναι απροσδιόριστη, αλλά αποτελεί μια σταθερά για τις σχέσεις των δύο χωρών, των δύο πολιτισμών, η οποία είναι σε θέση να μετασχηματιστεί εύκολα, εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση, και σε πολιτική σχέση, που να αποπνέει κοινά συμφέροντα και κοινές στρατηγικές επιδιώξεις.

Ο Πρόεδρος Πούτιν κατάφερε σε μια δεκαετία από τότε που ανέλαβε τη Ρωσία, ταπεινωμένη και απολύτως αποδυναμωμένη από τον Πρόεδρο Γιέλτσιν, να σηκώσει τη χώρα ψηλά και να την καταστήσει και πάλι μεγάλη δύναμη, η οποία είναι σε θέση να διαδραματίζει ρόλο στη διεθνή πολιτική, να υπερασπίζεται τους συμμάχους της ενεργά και αποτελεσματικά, όπως συμβαίνει τον τελευταίο χρόνο στη Συρία, όπου και κατάφερε να ανατρέψει τους συσχετισμούς, που ήταν εις βάρος του Προέδρου Άσαντ, και να καταστήσει το καθεστώς βιώσιμο και νικηφόρο έναντι των αντιπάλων του.

Η Ρωσία επηρεάζει τις εξελίξεις όχι μόνο στην περιοχή της αλλά και στον κόσμο. Η Ελλάδα μπορεί να κερδίσει από μια στρατηγική συμμαχία με τη Μόσχα. Μια συμμαχία που μπορεί να υπερβεί το οικονομικό και εμπορικό επίπεδο, το οποίο είναι το πλέον φυσιολογικό και αναμενόμενο, να προχωρήσει ένα βήμα στις νέες τεχνολογίες, να κερδίσει σε ζητήματα που αφορούν καινοτομίες του 21ου αιώνα και φυσικά να προχωρήσει σε πολιτική συμμαχία που θα μετατρέπει την Ελλάδα σε γέφυρα της Ευρώπης προς τη Ρωσία. Θα ήταν ο πλέον φυσιολογικός και αποτελεσματικός εταίρος της Ρωσίας στη σχέση της με την Ευρώπη και της Ευρώπης στη σχέση της με τη Ρωσία.

Ταυτόχρονα, εν μέσω της κατάρρευσης των σχέσεων Τουρκίας - Ρωσίας, σε μια στιγμή που η Τουρκία, εξαιτίας της μεγαλομανίας και της έπαρσης του σουλτάνου Ταγίπ Ερντογάν, έχει ως μόνη σύμμαχό της σε ολόκληρη την περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής τη Σαουδική Αραβία, η Ελλάδα μπορεί και οφείλει να αξιοποιήσει την αντιπαλότητα της Ρωσίας με την Τουρκία υπέρ των ελληνικών συμφερόντων και των δικαίων της χώρας μας όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στο Κυπριακό, μεγιστοποιώντας έτσι την πίεση της διεθνούς κοινότητας στην Άγκυρα. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως η κατάσταση στην οποία περιήλθε το τουρκικό καθεστώς, όντας απομονωμένο ακόμη και από τις ΗΠΑ, θα υποχρεώσει την Άγκυρα είτε σε υποχωρήσεις και σε ουσιαστικές διαφοροποιήσεις στις ιμπεριαλιστικές της βλέψεις έναντι των γειτόνων της είτε σε εσωτερική κρίση, τόσο βαθιά που ίσως οδηγήσει τα πράγματα σε δομικές ανατροπές.

Επομένως, Αθήνα και Λευκωσία πρέπει να σχεδιάσουν τις επόμενές τους κινήσεις έναντι της Άγκυρας, όχι κατευνάζοντας το θηρίο, αλλά ενισχύοντας την απομόνωσή του. Εμείς χρειάζεται να οπλιστούμε με υπομονή και στρατηγική στοχοθεσία σε σχέση με το τι θέλουμε.

Ο χρόνος εργάζεται υπέρ μας, εφόσον έχουμε σχέδιο.