Αυχενικό σύνδρομο

Αυχενικό σύνδρομο

ή του τζέντλεμαν ο τράχηλος...

Το αυχενικό σύνδρομο είναι αποτέλεσμα ακινησίας και καταπόνησης. Συνεπώς, αντιμετωπίζεται με ασκήσεις και ξεκούραση. Σηκωθείτε από την καρέκλα σας τώρα! Όσοι έχουν αυχενικό πρέπει να αποφεύγουν τα ψυχρά ρεύματα αέρα, την παρατεταμένη ακινησία στην ίδια θέση, την εργασία με τον αυχένα σε άβολες θέσεις ή εκτεθειμένο σε ακραίες θερμοκρασίες.

Έντονο «πιάσιμο» στο πίσω μέρος του λαιμού και δεν μπορείτε να γυρίσετε, πόνοι στην πλάτη και στους ώμους, μούδιασμα στο βραχίονα ή στα δάχτυλα, και το αποτέλεσμα παραπέμπει σε αιγυπτιακή τοιχογραφία, όπου οι ανθρώπινες φιγούρες είναι μόνιμα... κορδωμένες χωρίς να μπορούν -ακόμη και αν ήθελαν- να γυρίσουν το κεφάλι τους.

Στατιστικά, τα τρία τέταρτα των ενηλίκων κάποια στιγμή θα παρουσιάσουν κάποιας μορφής πρόβλημα στην περιοχή του αυχένα, ενώ σε 1 στους 6 η κατάσταση αυτή θα έχει ως συνέπεια τον χρόνιο πόνο. Ως αυχενικό σύνδρομο ορίζεται μια μεγάλη ομάδα παθήσεων του αυχένα που προκαλεί συμπτώματα -είτε μυοσυνδεσμικής είτε νευρολογικής αιτιολογίας- στο πίσω μέρος του λαιμού, στους ώμους και στα άνω άκρα, εξηγεί ο κ. Ελευθέριος Ι. Ζαμπάκος, ορθοπεδικός χειρουργός.

Πρόκειται για το δεύτερο στη σειρά συχνότερο «παράπονο» που αντιμετωπίζουν οι ορθοπεδικοί μετά την οσφυαλγία. Συνήθως, συνοδεύεται από δυσκαμψία, νευραλγίες, πονοκεφάλους, ζάλη, περιορισμένη κινητικότητα του λαιμού, αδυναμία, μουδιάσματα και μειωμένα αντανακλαστικά στα χέρια, ενώ το βουητό στα αυτιά και ο ίλιγγος συχνά συνδέονται -αν και όχι άμεσα- με αυτό.

Σύμφωνα με τον ειδικό, ο καθένας μας μπορεί να εμφανίσει σε κάποια φάση της ζωής του αυχενικό σύνδρομο, αλλά για διαφορετική κάθε φορά αιτία.

Οι συνηθέστεροι λόγοι είναι η έκθεση σε απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, όπως το air-condition στο γραφείο ή κάποιο ρεύμα αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αιτία συνιστά και η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση και παραμονή στην ίδια θέση που οδηγεί σε μυϊκό σπασμό, όπως, για παράδειγμα, όταν δουλεύουμε πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή ή όταν είμαστε ξαπλωμένοι πολλή ώρα σε μια άβολη θέση -για παράδειγμα, βλέποντας τηλεόραση-, στην οποία πιέζεται ο αυχένας μας.

Εάν τα συμπτώματα πάραμένουν για περισσότερο από μερικές ημέρες ή αν παρουσιάζουν σταδιακή επιδείνωση, καλό είναι να ζητηθεί η βοήθεια κάποιου ειδικού. Επίσης, ιατρική συμβουλή θα χρειαστεί αν υπάρχει έντονη νευρολογική ενόχληση ή μεγάλος περιορισμός στην κίνηση του αυχένα.

Ωστόσο, αν τα συμπτώματα είναι ήπια και παρουσιάζουν σταδιακή βελτίωση, η αυτοίαση είναι πολύ πιθανή.

Και τώρα, τι κάνω;

Είναι σαφές ότι οι περισσότεροι που υποφέρουν από αυχενικό δυσκολεύονται να επισκεφτούν τον γιατρό, που σημαίνει ότι συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται ενώ υπάρχουν αποτελεσματικές λύσεις. Κατ' αρχάς, η διάγνωση είναι κυρίως κλινική και γίνεται με βάση το ιστορικό, τα συμπτώματα, τη διάρκεια του επεισοδίου καθώς και την εξέλιξη του. Στη συνέχεια, αρκεί μια απλή ακτινογραφία Αυχενικής Μοίρας Σπονδυλικής Στήλης. Όμως, αν τα νευρολογικά συμπτώματα είναι έντονα, τότε μπορεί να ζητηθεί μια αξονική ή μια μαγνητική τομογραφία της περιοχής, αναφέρει ο ορθοπεδικός.

Συνήθως, η αγωγή που ακολουθείται περιλαμβάνει αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά, με σκοπό να μειωθεί η ένταση των συμπτωμάτων, να λυθεί ο μυϊκός σπασμός και μέσα από την καλύτερη αιμάτωση των μυών να απομακρυνθούν οι οξειδωτικοί παράγοντες που έχουν συγκεντρωθεί στην ισχαιμούσα περιοχή. Ωφέλιμη είναι και η θερμοθεραπεία της περιοχής του αυχένα, είτε μέσω κάποιας θερμαντικής αλοιφής είτε με θερμοφόρα ή ζεστό μπάνιο.

Η φυσικοθεραπεία, οι έλξεις και το μασάζ μπορεί να δώσουν καλά αποτελέσματα, αρκεί να αποφεύγονται οι απότομοι χειρισμοί που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν μια προϋπάρχουσα κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου. Σε περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει ακόμη και την εφαρμογή μαλακού ή ημίσκληρου κολάρου αυχένα ή και την ανάρτηση του πάσχοντος άκρου.

Όσοι έχουν αυχενικό πρέπει να αποφεύγουν τα ψυχρά ρεύματα αέρα, την παρατεταμένη ακινησία στην ίδια θέση, την εργασία με τον αυχένα σε άβολες θέσεις ή εκτεθειμένο σε ακραίες θερμοκρασίες. Ακόμη και το τρέξιμο -είτε σε διάδρομο γυμναστηρίου είτε στο δρόμο- αποτελεί παράγοντα ερεθισμού που ενδεχομένως να καθυστερήσει την αποθεραπεία.

Από τα σπορ, μόνο το κολύμπι σε χαλαρούς ρυθμούς συνιστά την κατάλληλη άσκηση για τα μυοσκελετικά προβλήματα, αρκεί στο τέλος να στεγνώνουμε σχολαστικά την πάσχουσα περιοχή ώστε να αποφεύγεται η ψύξη του ευάλωτου σημείου.

Μέτρα προφύλαξης

Οι περισσότεροι από εκείνους που παρουσιάζουν αυχενικό σύνδρομο το συσχετίζουν με τον εργασιακό του ς χώρο. Γι' αυτόν το λόγο, η εργονομία του χώρου εργασίας είναι πολύ σημαντική. Καλό λοιπόν είναι η καρέκλα σας να είναι ρυθμισμένη σε τέτοιο ύψος, ώστε οι αγκώνες να ακουμπούν στο γραφείο και οι ώμοι σας να είναι χαλαροί προς τα κάτω. Μετακινήστε την πλάτη της καρέκλας έτσι ώστε να στηρίζει και να εφαρμόζει ακριβώς στη σπονδυλική σας στήλη. Είναι σημαντικό να αλλάζετε συχνά τη θέση του σώματος σας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Να τοποθετείτε την οθόνη του υπολογιστή πάντοτε ακριβώς απέναντι σας. Ποτέ μην την έχετε στη μία άκρη του γραφείου, όπου θα πρέπει να παραμείνετε πολλή ώρα με στροφή του αυχένα ή της μέσης. Βάλτε την οθόνη σε απόσταση 50 - 70 εκ, η οποία είναι περίπου όσο το μήκος του χεριού σας, και σε τέτοιο ύψος, ώστε η πρώτη γραμμή να είναι 10 -15 εκ. κάτω από το ύψος των ματιών σας.

Όταν χρησιμοποιήσετε το «ποντίκι», φροντίστε να μην τεντώνετε ή λυγίζετε πάρα πολύ τον αγκώνα σας, γιατί καταπονείτε τους καρπούς σας χωρίς λόγο, ενώ, αν το έχετε πολύ μακριά, ταλαιπωρείτε τον ώμο σας. Κρατήστε το με τέτοιο τρόπο, ώστε ο καρπός σας να είναι σε ουδέτερη θέση, δηλαδή ούτε πολύ λυγισμένος αλλά ούτε και πολύ τεντωμένος - και κυρίως να είναι ευθυγραμμισμένος με τον αγκώνα σας.

Επίσης, το πληκτρολόγιο πρέπει να βρίσκεται αρκετά κοντά σας, ώστε να μη χρειάζεται να τεντώνετε τους αγκώνες. Έχετε χαλαρούς τους ώμους σας με τους αγκώνες στα μπράτσα της καρέκλας ή -αν αυτή δεν έχει- στο γραφείο.

Τοποθετήστε το τηλέφωνο σε απόσταση ίση με το αντιβράχιο σας. Όταν σηκώνετε το ακουστικό, να το κρατάτε με το χέρι σας και ποτέ μην το στηρίζετε ανάμεσα στον ώμο και τον αυχένα σας, γιατί μπορεί να σας δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Το ίδιο ισχύει και όταν μιλάτε στο κινητό, οπότε μια καλή εναλλακτική λύση είναι να χρησιμοποιείτε hands free._

Για να μην υποφέρετε

Η σωστή στάση σας γλιτώνει από πόνους, ζαλάδες και πιασίματα.

• Όταν κάθεστε, η θέση του κεφαλιού και του αυχένα πρέπει να είναι ευθυτενής. Το κεφάλι δεν πρέπει να προβάλλει προς τα εμπρός. Η χρησιμοποίηση ενός οσφυϊκού κυλίνδρου διευκολύνει τη σωστή στάση.

• Όταν αρχίζετε να νιώθετε σημάδια δυσφορία ή πόνο στον αυχένα, εφαρμόστε αμέσως ρυθμικά, οπίσθια έλξη και έκταση του κεφαλιού.

• Κάθε μία ώρα, σηκωθείτε και περπατήστε «κορδωμένος» για μερικά λεπτά, ώστε οι μύες σας να έχουν την ευκαιρία να χαλαρώσουν και να ολοκληρώσουν τις καύσεις που πραγματοποιούνται σε αυτούς.

• Ανά τακτά χρονικά διαστήματα στρέφετε αριστερά - δεξιά το κεφάλι σας.

• Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη παίζουν και οι διατάσει στους αυχενικούς μυς καθώς και στους μυς των ώμων και των άνω άκρων.

Επ' ώμου... χάλαρου

Η καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής - personal trainer Πόπη Βλαχάβα προτείνει μια σειρά ασκήσεων για το γραφείο, οι οποίες δρουν προληπτικά στο αυχενικό σύνδρομο.

Κάμψη αυχένα:

Καθίστε άνετα, με τους ώμους προς τα πίσω και το κεφάλι να κοιτάζει μπροστά. Πάρτε μια βαθιά αναπνοή και εκπνεύστε, κάμπτοντας αργά προς τα εμπρός το κεφάλι σας. Μείνετε σε αυτήν τη θέση για 15 δευτερόλεπτα. Επιστρέψτε αργά στην αρχική σας θέση. Επαναλάβετε 3 φορές. Γιατί: Αποφορτίζει τον αυχένα από τη μυϊκή κόπωση, μειώνει τους πονοκεφάλους και βοηθά να εκτονωθεί η σωματική και νοητική ένταση.

Πλάγια κάμψη αυχένα:

Καθίστε άνετα, με τους ώμους προς τα πίσω και το κεφάλι να κοιτάζει μπροστά. Αργά, κάμψτε το κεφάλι προς τον αριστερό σας ώμο και μείνετε σε αυτήν τη θέση για 15 δευτερόλεπτα. Επιστρέψτε αργά στην αρχική θέση και κάντε το ίδιο και προς τον δεξιό σας ώμο. Επαναλάβετε 3 φορές για κάθε πλευρά. Γιατί: Ευεργετεί τον αυχένα και ευρύτερα τη σπονδυλική στήλη, ενώ ταυτόχρονα σας απαλλάσσει από τους μυϊκούς πόνους και τη δυσκαμψία.

Στροφή αυχένα:

Με τους ώμους πίσω και το κεφάλι μπροστά, πάρτε βαθιά αναπνοή και εκπνεύστε στρίβοντας αργά το κεφάλι σας προς τη μία πλευρά. Μείνετε εκεί για 15 δευτερόλεπτα. Επιστρέψτε αργά στην αρχική σας θέση και κάντε το ίδιο και προς την αντίθετη πλευρά. Επαναλάβετε 3 φορές για κάθε πλευρά. Γιατί: Χαλαρώνει το επάνω μέρος του κορμού, «ξεμουδιάζει» τον αυχένα και συμβάλλει στην αύξηση της κινητικότητας του.

Έλξη - περιστροφή ώμων:

Σε καθιστή ή όρθια θέση φέρτε και τους δύο ώμους προς τα αυτιά σας. Μείνετε στη θέση αυτή για 5 δευτερόλεπτα και χαλαρώστε. Μετά κινήστε για λίγο και τους δύο ώμους πάνω, πίσω και κάτω σε κυκλική κίνηση. Επαναλάβετε 3 φορές αναπνέοντας ήρεμα, σταθερά και αργά. Γιατί: Ελαχιστοποιούνται οι πόνοι στην πλάτη, τονώνει την περιοχή του λαιμού και παράλληλα χαλαρώνει και ηρεμεί το σώμα.

Κάντε το σωστά:

• Όλες οι ασκήσει θα πρέπει να γίνονται αργά και μεθοδικά. Αποφύγετε να κάθεστε σε χώρους με ρεύματα και ανοίγματα όπως πόρτες ή παράθυρα.

• Επανάληψη της κάθε άσκησης  3 έως 10 φορές, δύο έως τέσσερις φορές την ημέρα, ανάλογα με τις ενοχλήσεις.

• Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για το πόσες φορές θα πρέπει να επαναλαμβάνετε την κάθε άσκηση καθημερινά.

• Εφόσον τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου οφείλονται στην παρατεταμένα λανθασμένη στάση του σώματος σας όταν κάθεστε, οι συγκεκριμένες ασκήσει θα τα μειώσουν σε μεγάλο βαθμό.

• Αν, παρ' όλα αυτά, τα συμπτώματα επιμένουν, θα πρέπει να επισκεφτείτε έναν ορθοπεδικό.

GK/ΥΓΕΙΑ