Καραολής - Δημητρίου: 60 χρόνια από τη θυσία των πρωτομαρτύρων της εποποιίας της ΕΟΚΑ

Καραολής - Δημητρίου: 60 χρόνια 

από τη θυσία των πρωτομαρτύρων της εποποιίας της ΕΟΚΑ

του ΒΑΣΙΛΗ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ Επίτιμου δικηγόρου,

Προέδρου της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος

Στις 10 Μαΐου 2016 συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από τη θυσία των πρωτομαρτύρων της εποποιίας της ΕΟΚΑ, των νεαρών αγωνιστών Μιχαήλ Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ, που άρχισε την 1η Απριλίου 1955, είχε φουντώσει και οι άγγλοι στρατοκράτες έβλεπαν ότι ήταν αδύνατο να υποτάξουν την ΕΟΚΑ. Η Κύπρος και η Ελλάς τότε εφλέγοντο από το σύνθημα της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Αναζητούσαν οι Άγγλοι τον αρχηγό της ΕΟΚΑ Διγενή (στρατηγό Γεώργιο Γρίβα) για να τον συλλάβουν, αλλά ο θρυλικός αρχηγός παρέμενε ασύλληπτος. Έτσι αποφάσισαν να οδηγήσουν στην αγχόνη τους νεαρούς αγωνιστές, με την ελπίδα ότι θα κάμψουν την αντίσταση.

Ο νεαρός Μιχαήλ Καραολής ήταν τέκνο πολύτεκνης οικογένειας, που είχε πέντε παιδιά. Είχε γεννηθεί στις 13.2.1933 και ήταν απόφοιτος της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας. Είχε σπουδάσει με υποτροφία και ήταν από τους πρώτους μαθητές. Του δόθηκε υποτροφία για να σπουδάσει ιατρική και δεν τη δέχθηκε, γιατί είχε ενταχθεί στην ΕΟΚΑ. Φιλομαθής, όπως ήταν, γνώριζε τους αρχαίους συγγραφείς και ήξερε απ’ έξω τα Ευαγγέλια. Γνώριζε καλά χόκεϊ και στην κάσα του ποδηλάτου του έβαζε τις βόμβες, ενώ συγχρόνως κρατούσε και το μπαστούνι για το χόκεϊ και εκινείτο με άνεση, χωρίς οι Άγγλοι να τον υποψιάζονται και να προχωρούν σε έρευνα. Αγαπούσε τη μουσική, είχε μεγάλο ενθουσιασμό και με τα τραγούδια του ενθουσίαζε τον κόσμο. Οι Άγγλοι τον συνέλαβαν με την κατηγορία ότι είχε σκοτώσει έναν αστυνομικό, ο οποίος συνεργαζόταν με υπερβολικό ζήλο με τις αγγλικές δυνάμεις κατοχής. Όμως ο Καραολής δεν τον είχε σκοτώσει και οι Άγγλοι το γνώριζαν αυτό, αλλά επειδή δεν μαρτυρούσε τα μυστικά της ΕΟΚΑ τον καταδίκασαν στον διά της αγχόνης θάνατο. Σε μια επιστολή του έγραφε προς τον αδελφό του: «...ο Θεός μου επεφύλαξε το πικρόν τούτο ποτήριον, ‘‘ου μη πίω αυτό’’;. Γεννηθήτω το θέλημα του Παντοδυνάμου...».

Ο Ανδρέας Δημητρίου είχε γεννηθεί στις 18.9.1934 και είχε άλλα δύο αδέλφια. Ο πατέρας του είχε πεθάνει όταν ο ίδιος ήταν μόλις πέντε ετών. Έχοντας ενταχθεί στην ΕΟΚΑ και ενώ ήταν υπάλληλος σε κατάστημα, άφησε την εργασία του και κατάφερε να γίνει υπάλληλος στις στρατιωτικές αποθήκες της Αμμοχώστου, απ’ όπου κατάφερε, χωρίς να τον υποψιασθούν, να γίνει υφαρπαγή όπλων μέσα από τις αποθήκες αυτές. Σε μια από τις καταδρομικές επιδρομές της ΕΟΚΑ τραυματίστηκε στο χέρι και οι Άγγλοι τον συνέλαβαν. Καταδικάσθηκε και αυτός στον δι’ αγχόνης θάνατο.

Αντιμετώπισαν και οι δύο με απαράμιλλο θάρρος τον θάνατο. Η αγχόνη δεν τους τρόμαξε. Όταν τους επεσκέπτοντο οι δικοί τους στις φυλακές, οι ίδιοι έδιναν θάρρος στους δικούς τους. Είναι χαρακτηριστικό του ήθους, της πίστης και του θάρρους των φυλακισμένων νεαρών αγωνιστών της ΕΟΚΑ το γεγονός ότι ο κρατούμενος Ρένος Κυριακίδης παραπονιόταν στον Δημητρίου ότι θα του έτρωγε το προβάδισμα, γιατί θα τον κρεμούσαν πρώτο. Τότε εκείνος του απάντησε: Μα εγώ κοντεύω να σκάσω, γιατί πριν απ’ όλους θα σύρει τον χορό ο Καραολής. Αυτός είναι ο τυχερός του μπλοκ.

Η μεγάλη πίστη που είχαν προς τον Θεό τους έδινε το θάρρος να αντιμετωπίζουν την αγχόνη χωρίς φόβο. Η ημέρα του απαγχονισμού τους είχε ορισθεί για τις 10.5.1956. Τις τελευταίες στιγμές στο κελί του μελλοθανάτου τις πέρασαν με τον ιερέα των φυλακών, από τον οποίον και έλαβαν τη Θεία Κοινωνία. Όταν πλησίαζε η ώρα που θα ανέβαιναν στην αγχόνη, μέσα στη σιωπή ακούσθηκε μια φωνή: «Ε, παιδιά, παίρνουν τους! Ψάλλουν τον ύμνον! Όλοι μαζί τον ύμνον. Προσοχή». Από όλα, δε, τα κελιά τραγουδούσαν τον εθνικό ύμνο. Οι ίδιοι, τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο, με χαμόγελο ανέβηκαν στην αγχόνη. Ένας δε άγγλος στρατιώτης βλέποντας αυτά είπε: «Ήταν πραγματικοί ήρωες». Αυτοί ήσαν οι πρώτοι εθνομάρτυρες της τελευταίας εποποιίας του Ελληνισμού. Σήμερα ποιος τους θυμάται; Εάν ρωτήσει κάποιος τους μαθητές των σχολείων μας, είναι αμφίβολο εάν γνωρίζουν και τα ονόματά τους.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ