ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ : Κλιμάκωση της Τουρκικής απειλής

Τουρκική φρεγάτα «Gekova»

Κλιμάκωση της Τουρκικής απειλής

Tη στιγμή που η Ελλάδα κάνει ό,τι μπορεί για να σπρώξει την Τουρκία στην Ευρώπη

Γράφει ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ Πρέσβυς ε.τ.

Το εφετινό Πάσχα παρ’ ολίγον να συμπέσει με αιφνιδιαστική κατάληψη από την Άγκυρα της Ελληνικής νησίδος Παναγιά, που αναφέρεται ως Πασά από την Τουρκική πλευρά.

Όλα ήταν έτοιμα και η κατάληψή της από Τουρκικές ειδικές δυνάμεις θα ήταν κάτω από την εποπτεία των Αρχηγών των τριών όπλων και του Τούρκου Αρχιστρατήγου. Οι τελευταίοι θα επέβαιναν στην Τουρκική φρεγάτα «Gekova». Η προγραμματισμένη επιχείρηση «χάλασε» έπειτα από διαρροή της πληροφορίας στην Ελληνική πλευρά από τρίτη δύναμη και τα μέτρα που έσπευσε να πάρει η Αθήνα.

Η ματαίωση της επιχειρήσεως αυτής, που αποσκοπούσε στην αιφνιδιαστική δημιουργία τετελεσμένου γεγονότος τύπου Ιμίων και στην επιβολή, στη συνέχεια, υπό Συμμαχική πίεση, διαπραγματεύσεων επί των Τουρκικών αξιώσεων για να αποφευχθεί ευρύτερη σύρραξη, δεν πρέπει, ασφαλώς, να καθησυχάζει την Ελληνική πλευρά. Ο πρώτος λόγος είναι η σαφής και απροκάλυπτη προβολή από την Τουρκική πλευρά εδαφικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο, με τον ισχυρισμό ότι 17 νησίδες «κατέχονται» δήθεν από την Ελλάδα και ότι αυτές αποτελούν Τουρκικό έδαφος! Με βάση τον ισχυρισμό αυτό η Ελληνική Αεροπορία και το Ελληνικό Ναυτικό «παραβιάζουν» τον Τουρκικό εναέριο και θαλάσσιο χώρο, όταν η πρώτη υπερίπταται των νησίδων ή όταν το δεύτερο περιπολεί στα χωρικά τους ύδατα.

Οι εξωφρενικοί αυτοί ισχυρισμοί δεν προβάλλονται από ανεύθυνους δημοσιογράφους ή ακραίους πολιτικούς. Αποτελούν επίσημη θέση της Τουρκικής κυβερνήσεως και του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου. Αυτό έγινε γνωστό από επίσημες δηλώσεις στο παρελθόν. Περιέχεται όμως και στους λόγους με τους οποίους θα εδικαιολογείτο η κατάληψη της νησίδος Παναγιά. Το σχετικό κείμενο διέρρευσε και έγινε γνωστό μαζί με το σχέδιο καταλήψεως της νησίδος.

Ο δεύτερος λόγος συνδέεται με την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία και τον παροξυσμό που έχει καταλάβει τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν σε σχέση, κατά πρώτο λόγο, με τη Συρία αλλά και, κατά δεύτερο λόγο, με την Ελλάδα. Ο Τούρκος Πρόεδρος είναι αφάνταστα οργισμένος με τις ΗΠΑ και τον Αμερικανό Πρόεδρο. Ενεπλάκη στη Συρία υπολογίζοντας ότι θα ήταν αμέριστη, μέχρι τέλους η Αμερικανική υποστήριξη. Η Αμερικανική αναδίπλωση, μετά την προσφορά από τον Σύρο Πρόεδρο των χημικών του όπλων προς καταστροφή, ενόχλησε σφόδρα τον Τούρκο Πρόεδρο όπως και τους άλλους Ισλαμιστές συμμάχους του, τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.

Η Ρωσική παρέμβαση στη Συρία ανέτρεψε πλήρως την Τουρκική στρατηγική. Ο πόλεμος στη Συρία δημιούργησε επιπλέον ένα άλλο καυτό πρόβλημα για την Άγκυρα. Την Πολιτοφυλακή XPG των Κούρδων της Συρίας και την Αυτόνομη Κουρδική Περιοχή, που πολιτικά είναι σύμμαχος των Κούρδων του PKK της Τουρκίας. Πιο ενοχλητική ακόμη για την Άγκυρα είναι η άρνηση των Αμερικανών να αναγνωρίσουν ως δήθεν «τρομοκράτες» τους μαχητές του XPG που μάχονται το Ισλαμικό κράτος. Αντιθέτως, οι ΗΠΑ τους αναγνωρίζουν ως συμμάχους και τους παρέχουν σημαντική βοήθεια για τον πόλεμό τους κατά των Ισλαμιστών. Το XPG ανέπτυξε επίσης σχέσεις με τους Ρώσους στη Συρία και λαμβάνει απ’ αυτούς σημαντική βοήθεια. Ο εφιάλτης της Άγκυρας να συμπέσουν οι δύο υπερδυνάμεις στο Κουρδικό επικρέμεται στον ορίζοντα.

Η Άγκυρα επιχειρεί, σε συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, να ρυμουλκήσει τον διεθνή αντι-τρομοκρατικό συνασπισμό υπό τις ΗΠΑ προς την κατεύθυνση μιας μαζικής επεμβάσεως στη Συρία. Ως εναλλακτική λύση προτείνουν τη συνδυασμένη επέμβαση της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας, αλλά ζητούν Αμερικανική αεροπορική κάλυψη για να διασφαλισθούν έναντι της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ δεν προσφέρονται προς εξυπηρέτηση των εθνικών στρατηγικών της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας, εφόσον διεπίστωσαν, έστω με πολλή καθυστέρηση, ότι οι δύο αυτές χώρες έπαιξαν και παίζουν το δικό τους παιχνίδι με τους Ισλαμιστές στη Συρία.

Η Τουρκική στρατηγική στη Συρία και στο Ιράκ βρίσκεται επομένως σε πλήρες αδιέξοδο. Το Κουρδικό της Συρίας λειτουργεί μάλιστα ως καταλύτης για τη γενικότερη ανάφλεξη του Κουρδικού στην Τουρκία. Η τελευταία και η Σαουδική Αραβία απειλούν ότι θα επέμβουν στη Συρία, εάν δεν εξευρεθεί προηγουμένως πολιτική λύση που να εγγυάται γι’ αυτές ορισμένες κόκκινες γραμμές που θέτουν. Γνωρίζουν όμως ότι χωρίς σαφή και συγκεκριμένη Αμερικανική κάλυψη διατρέχουν τον κίνδυνο πολύ μεγάλης περιπέτειας, εάν επέμβουν.

Το θέμα αυτό έχει προκαλέσει, όπως φαίνεται, ρήγμα και στις σχέσεις μεταξύ του Προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Νταβούτογλου. Οι διαφωνίες μεταξύ τους αφορούν και γενικότερα την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας και τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Ευρώπη.

Ο Ερντογάν έχει υψηλά στη Νέο-Οθωμανική ημερήσιά του διάταξη και την επέκταση της Τουρκίας στο Αιγαίο. Μέσα από το μεγαλοϊδεατικό πρίσμα από το οποίο βλέπει το μέλλον της Τουρκίας, θεωρεί εκ των ουκ άνευ την κυριαρχία της Άγκυρας στο Αιγαίο και, ει δυνατόν, στην Ανατολική Μεσόγειο. Στους προφανείς στρατηγικούς λόγους προστίθενται τώρα και οι ενεργειακοί. Η σημερινή οικονομική αποδυνάμωση της Ελλάδος και το άλμα το οποίο έχει επιτύχει η Τουρκία στην αμυντική βιομηχανία και στους εξοπλισμούς αξιολογούνται ως ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιηθούν για την προώθηση των Τουρκικών επιδιώξεων στο Αιγαίο.

Η Άγκυρα πιστεύει επίσης ότι η κατάσταση στο Αιγαίο είναι πολύ διαφορετική από εκείνη της Συρίας, όπου υπάρχει ο σκόπελος της Ρωσίας και ο δισταγμός των ΗΠΑ να εμπλακούν σε αναμέτρηση, όταν ο άμεσος κίνδυνος και στόχος είναι το Ισλαμικό Κράτος.

Αντιθέτως, είναι γνωστή η ευαισθησία των ΗΠΑ για τον έλεγχο του Αιγαίου από το ΝΑΤΟ και την αποτροπή οποιασδήποτε Ρωσικής διεισδύσεως. Η εμμονή αυτή των ΗΠΑ ερμηνεύεται από την Άγκυρα ως πολύ σημαντικό πλεονέκτημα, γιατί παίρνει τη μορφή πιέσεων προς την Ελλάδα για την αποφυγή οποιασδήποτε εμπλοκής του Ρωσικού παράγοντα στην Ελληνο-Τουρκική αντιπαράθεση, που θα άλλαζε τις ισορροπίες δυνάμεων.

Η Τουρκική πλευρά δεν κάνει λάθος στην εκτίμηση αυτή, αν κρίνει κανείς από το διάβημα του Αμερικανού πρέσβεως David Pearce στο Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σχετικά με τη Νατοϊκή Δύναμη στο Αιγαίο. Παρόμοιο διάβημα έγινε από τον Αμερικανό πρέσβυ στην Άγκυρα, στο Τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Το περιεχόμενο όμως του διαβήματος είναι σαφώς σε βάρος της Ελληνικής και όχι της Τουρκικής πλευράς. Στα δύο από τα τρία σημεία του διαβήματος προτείνεται:

• Τα μέσα των Ελλήνων και των Τούρκων, που διατίθενται στη δύναμη του ΝΑΤΟ SNMG 2, να αποχωρήσουν από την περιοχή επιχειρήσεων (από το Ανατολικό δηλαδή Αιγαίο) και να ασχοληθούν με άλλες δραστηριότητες της Δυνάμεως (όπως, π.χ., αυτές στη Μαύρη Θάλασσα).

• Οι δραστηριότητες της Δυνάμεως του ΝΑΤΟ να μην παρεμποδίζονται με το πρόσχημα ότι υφίστανται θέματα εδαφικών διεκδικήσεων.

Πρόκειται για εκπληκτικό διάβημα, που πρέπει να προβληματίσει πολύ σοβαρά την Ελληνική πολιτική. Μήπως η Δύναμη του ΝΑΤΟ θα παρεμπόδιζε την κατάληψη της νησίδος Παναγιά ή οποιασδήποτε άλλης διεκδικούμενης από την Άγκυρα νησίδος στο μέλλον;

Το εκπληκτικό είναι ότι όλα αυτά γίνονται την ίδια στιγμή που η Αθήνα, με την πολιτική της, ωθεί την Άγκυρα προς την Ευρώπη, με αφορμή τον έλεγχο του κύματος των προσφύγων και λαθρομεταναστών.

Το θέμα αυτό έγινε πρόσχημα για στροφή 180 μοιρών της Ευρώπης πάνω στο θέμα της εντάξεως της Τουρκίας στην Ευρώπη. Ήδη παραχωρείται η άρση της θεωρήσεως εισόδου σε όλους τους Τούρκους υπηκόους, με επιφυλάξεις, που μοιάζουν με μάχη οπισθοφυλακών. Το μέτρο αυτό μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις για την Ελλάδα και την Κύπρο. Σε ό,τι αφορά την τελευταία, η Άγκυρα κατήργησε την ανάγκη θεωρήσεως εισόδου για όλους τους υπηκόους της ΕΕ, περιλαμβανομένης και της Κύπρου. Δεν έκανε όμως ούτε ένα βήμα πίσω από τη γνωστή πολιτική της να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η Άγκυρα, εκμεταλλευόμενη το θέμα των προσφύγων και λαθρομεταναστών και τη γνωστή Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άσυλο, προχωρεί στις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ίδια στιγμή που κλιμακώνει τις διεκδικήσεις της κατά της Ελλάδος και ετοιμάζει σχέδια καταλήψεως Ελληνικού εδάφους.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ