Translate -TRANSLATE -

Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2023

Η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου του Σεληναριώτη

 


Η  Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου του  Σεληναριώτη

Αφορμή για να γράψω αυτήν εδώ την ανάρτηση μου έδωσε ένα τυχαίο γεγονός. Πρόσφατα βρέθηκα νοσηλευόμενος στο νοσοκομείο «Υγεία» στο Μαρούσι και στο διπλανό μου κρεβάτι βρέθηκε με τα ίδια συμπτώματα ένας συνταξιούχος επαγγελματίας οδηγός, μερικά χρόνια μεγαλύτερος μου. Όταν με ρώτησε για την καταγωγή μου του μίλησα για τα Μάλια και αυτός γύρισε τότε και μου είπε. «Εσείς εκεί κάτω κοντά σας έχετε ένα ιερό προσκύνημα τον Αγ. Γεώργιο τον Σεληναριώτη, μεγάλη η Χάρη του». Όταν τον ρώτησα πως τον ήξερε μου απάντησε με μια προσωπική του ιστορία. «Ξέρεις μου είπε εγώ δεν ήμουν πολύ θρήσκος και ειδικά στα νεανικά μου χρόνια. Υπηρετούσα λοιπόν στην ΜΟΜΑ και φτιάχναμε τον δρόμο από Ηράκλειο προς Άγιο Νικόλαο. Μια μέρα ο Διοικητής μου έδωσε εντολή να πάρω μια «καναδέζα» και να πάω στο Άγιο Νικόλαο. Όταν ανέβηκα στο τιμόνι, ένας άλλος οδηγός συστρατιώτης μου από την Κρήτη μου είπε: «Σαν περνάς τώρα για πρώτη φορά από τον Αη Γιώργη τον Σεληναριώτη, σταμάτα να προσκυνήσεις, να πιεις δροσερό νερό και να συνεχίσεις». Γέλασα με τις προλήψεις του. Σαν έφθασα το μοναστήρι το προσπέρασα χωρίς να το σκεφτώ. Έκανα ακόμα 500 μέτρα και το αυτοκίνητο σταμάτησε. Έκανα τα αδύνατα δυνατά να ξεκινήσει. Το πάλεψα. Δεν εύρισκα τίποτα να δικαιολογεί την ακινησία του. Αυτό ήταν νεκρό. Τότε θυμήθηκα τι μου είπε ο συστρατιώτης μου. Γύρισα πίσω και πήγα μετανιωμένος και προσκύνησα την εικόνα ζητώντας συγγνώμη και συγχώρηση από τον Άγιο για την απρέπεια και την αλαζονεία μου. Πήγα μετά και τηλεφώνησα στην Μονάδα μου για την ακινησία του οχήματος ζητώντας βοήθεια και επέστρεψα στο αυτοκίνητό μου. Όταν ήλθε η βοήθεια μου είπαν να ξαναδοκιμάσω να το βάλω μπροστά και τότε το αυτοκίνητο, που δεν ξεκινούσε με τίποτα, πήρε μπροστά και έφυγα. Από τότε κάθε φορά που περνούσα από το Μοναστήρι σταματούσα και προσκυνούσα τον Άγιο για να με προσέχει στον δρόμο. Έχω χρόνια να κατεβώ στην Κρήτη μα την επόμενη φορά που θα πας άναψε και από εμένα ένα κερί στην Χάρη του. 


 

Η  Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου, κτισμένη στην αγκάλη της ομώνυμης χαράδρας ανάμεσα σε τρεις επαρχίες, Μεραμπέλου, Πεδιάδος και Οροπεδίου και σε δύο νομούς Λασιθίου και Ηρακλείου ξεκίνησε σαν ένα μικρό εξωκκλήσι στην αριστερά πλευρά της γραφικής χαράδρας Σελλινάρι, στο φαράγγι του Αγιασμένου, στο 42 χλμ. της κεντρικής αρτηρίας Ηρακλείου - Αγ Νικολάου και έδωσε δια μέσου των αιώνων, ένα παρόν στην Εκκλησία και στο γένος μας. Ο Κρητικός ιστορικός Μουρέλλος αναφέρει στην ιστορία του (Β' έκδοση σ. 1081), ότι η επαναστατική σημαία είχε υψωθεί στον Άγιο Γεώργιο στο Σεληνάρι στις 21 Απριλίου 1866, πριν ακόμη αρχίσει η επαναστατική εκδήλωση στη Δυτική Κρήτη, όπως φαίνεται από τις συνθηματικές επιστολές του Κ. Σαρολίδη.

Περιβάλλον

Το κομψό εκκλησάκι είχε πριν λίγα χρόνια πιο όμορφο και φυσικό περιβάλλον. Ο καινούργιος αυτοκινητόδρομος χάλασε την παλιά γραφική όψη του τοπίου. Ο επισκέπτης στα τέλη της δεκαετίας του 1950 αρχές του ’60 έβλεπε δεξιά και αριστερά του πολύ απότομες βουνοπλαγιές, σκεπασμένες από σκίνους, πρινάρια (κατσοπρίνια), χαρουπιές (άγριο-χαρουπιές) και άλλους θάμνους. Ήταν μια εικόνα άγρια, επιβλητική, γεμάτη μεγαλοπρέπεια. Ή ομορφιά συνεπαίρνει τον ταξιδιώτη. Το αυτοκίνητο έτρέχει στην άσφαλτο μέσα στην πρωτόγονη παρθενική φύση. Πανύψηλα βουνά, απότομες, κοφτές χαράδρες, κάτω το βαθύ ποτάμι (χείμαρρος) πού τα θολά νερά του το χειμώνα κυλούσανε αφρισμένα μουγκρίζοντας, ενώ κοπάδια κοράκια και άλλα άγρια πουλιά πετούσουν από πάνω. Μέσα σ' αυτό το φαράγγι αισθανόταν κανείς αδύναμος, ανυπεράσπιστος, σαν να οδηγείται σε κάποιο άγνωστο, απόκοσμο περιβάλλον, αφού όλα γύρω στεκόντουσαν άγρια, επιθετικά, σαν να θεωρούσανν ιεροσυλία το πέρασμα των ανθρώπων. Όλοι όσοι περνούσαν από το Σεληνάρι κυριεύονταν από αυτό το δέος. Δεξιά του δρόμου, μέσα στο φαράγγι υπήρχε το εκκλησάκι του Άη—Γιώργη. Δίπλα, του υπήρχε ένα όμορφο εξοχικό περίπτερο, όπου σερβίρονται αναψυκτικά, καλομαγειρεμένα φαγητά και ντόπιο καλό κρασί. Υπήρχε και δροσερό χωνευτικό νερό.

Στην περιοχή της μονής Σεληνάρι, με τις απότομες πλαγιές, στο παρελθόν ζούσαν ασκητές. Ο παλιός ναός της μονής χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Ήταν το καθολικό παλιάς μονής. Φαίνεται ότι παλιά ήταν κοινόβιο μοναστήρι, όπως έδειχναν και μερικά κελιά που ήταν γύρω από την εκκλησία στα οποία εγκαταστάθηκαν και άλλοι μοναχοί μέχρι τον 19ο αιώνα  οπότε διαλύθηκε και εγκαταλείφθηκε. Ο τελευταίος καλόγερος ήταν ένας Νικηφόρος από τη Μίλατο, που πέθανε το 1879.

Από το 1961 έγινε και πάλι μονή, με αίθουσα υποδοχής, βαπτιστήριο κ.λπ. που υπάγεται στη Μητρόπολη Πέτρας. Το 1963 ιδρύθηκε εκεί και γηροκομείο. Αποτελεί ιερό προσκύνημα για όλους τους ταξιδιώτες, που όλοι γενικά σταματούν, γιά να εκδηλώσουν την ευλάβεια των και να ανάψουν το κεράκι των στον Άγιο.

Η ιστορία της Μονής

 

Η ιστορία της μονής όμως αρχίζει από την Β’ βυζαντινή περίοδο (961-1204), επί του αυτοκράτορος Νικηφόρου Φωκά στα 961 μ.Χ. Εξ αρχής λειτούργησε Μονή μεγαλώνυμη, που λόγω της θέσεως της δίπλα από τον ορμίσκο του Σισίου, αποτελούσε κέντρο συνάξεων προκρίτων και έπαλξη απελευθερωτικών αγώνων. Γι’ αυτό πολλές φορές καταστράφηκε κατά την περίοδο της ενετικής κυριαρχίας  (1211) καθώς  και από το Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα το 1538.

Κτήτορ της Μονής υπήρξε ο μοναχός Νικόλαος από την Ρόδο. Σύμφωνα με την παράδοση το 1522 ύστερα από την κατάληψη της Ρόδου από τους Τούρκους, ήλθαν και εγκαταστάθηκαν στο Βραχάσι, γιά να αποφύγουν το σκληρό τουρκικό ζυγό τρία αδέλφια. Απόγονοι των Ροδιτών αυτών είναι η σημερινή οικογένεια Ροβίθη.  Ο ένας από τους τρεις αδελφούς, που ήλθαν από τη Ρόδο, ο Νικόλαος, στις αρχές τού 16ου αιώνα έγινε μοναχός και εγκαταστάθηκε στην περιοχή. Μια νύχτα είδε στην απέναντι πλαγιά ένα φως και μια φωνή να τον καλεί. Την επόμενη μέρα βρήκε εκεί ανάμεσα σε βάτους και πέτρες, την θαυματουργό εικόνα του Αγίου Γεωργίου και έτσι άρχιζε να κτίζει ένα εκκλησάκι. Εκεί στα θεμέλια της παλαιάς εκκλησίας έκτισε με τα ίδια του τα χέρια μια νέα, τον σημερινό ιστορικό ναΐσκο της Μονής. Όταν τελείωσε το έργο του, ο Νικόλας έγινε ερημίτης και αποσύρθηκε σ' ένα μικρό σπήλαιο, που βρίσκεται στην απότομη πλευρά τού απέναντι βουνού που λέγεται Ανάβλοχος, και εμόνασε εκεί ψηλά στο βουνό όπου αναπαύθηκε και τάφηκε σε ένα μικρό σπήλαιο διαστάσεων 1,5 x 1,5 μ. στην κορυφή του Ανάβλοχου σε τάφο που λάξευσε ο ίδιος. Η παράδοση των Βραχασιωτών μάλιστα αναφέρει :

Ο Νικολής ο Ροδίτης

το κοντόπλαστο αντρίτσι

που   μπαίνε κι εμετρούντανε

κι έβγαινε κι επελέκα.

 


Σήμερα διασώζεται ο λαξευτός τάφος του, στο σημείο ακριβώς που δεσπόζει ο μεγάλος σταυρός στην κορυφή του βουνού.

Χρόνια μετά το θάνατό του, ένα ροδίτικο καράβι περνούσε και οι ναύτες παρακολούθησαν την αξιοσημείωτη πορεία ενός αστεριού που σταμάτησε πάνω από το σπήλαιο και που έλαμπε σαν ήλιος. Κατάλαβαν τότε ότι ήταν θεϊκό σημάδι, πήγαν στο μέρος αυτό, πήραν τα κόκαλα του Νικόλαου και τα πήγαν στη Ρόδο την πατρίδα του. ( Ο Ανάβλοχος με το σπήλαιο βρίσκεται πάνω στην ανατολική πλευρά του φαραγγιού, απέναντι από τη μονή, και μπορείτε να τον διακρίνετε αν κοιτάξετε ψηλά και δείτε το μεγάλο σταυρό που προαναφέραμε ). Η πρόσβαση ως τον τάφο είναι εφικτή από μονοπάτι, αλλά απαιτεί καλή φυσική κατάσταση.

Μετά τη διάνοιξη της εθνικής οδού το 1925, ο ναός του Αγίου Γεωργίου έγινε τόπος προσκυνήματος για τους διερχόμενους οδηγούς, καθώς ο στενός ανηφορικός δρόμος περνούσε δίπλα από γκρεμό. Η σύγχρονη μονή ιδρύθηκε το 1961.

 


 

Η Μονή

Το μοναστηριακό συγκρότημα της Μονής έχει δύο επίπεδα. Η είσοδος στη μονή γίνεται από πύλη με τριμερές αέτωμα και με ψηφιδωτά. Μετά την είσοδο βρίσκεται πέτρινη κρήνη με ανάγλυφη διακόσμηση, η οποία κτίστηκε το 1923. Δίπλα στην κρήνη, στο ανατολικό τμήμα της μονής βρίσκεται ο παλιός ναός του Αγίου Γεωργίου, πιθανόν της ενετικής εποχής. Έχει δύο θυρώματα, στη νότια και στη δυτική πρόσοψη, και ένα παράθυρο. Το αγιοθύριδο μεταφέρθηκε από άλλο ναό και φέρει τη χρονολογία 1813. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό είναι σύγχρονες.

Δυτικότερα βρίσκονται οι νεότεροι ναοί των Θεοφανίων και της Αναστάσεως. Ο Ιερός Ναός των Θεοφανείων ανεγέρθηκε το 2000 και ο ναός της Αναστάσεως του Κυρίου το 1992. Δυτικά βρίσκεται το διώροφο συγκρότημα που στεγάζει την τράπεζα, τα γραφεία της μονής, κελιά μοναχών καθώς και το Εκκλησιαστικό Μουσείο. Σε υψηλότερο επίπεδο βρίσκεται το πυργώδες κωδωνοστάσιο και χώροι φιλοξενίας επισκεπτών. Στους αδερφούς της Μονής συγκαταλέγονται ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ευγένιος και ο Μητροπολίτης Πισιδίας Ιώβ.

 Τα κατά την παράδοση θαύματα

 

Ο  Άγιος Γεώργιος ο Σεληναριώτης, είναι για τους χριστιανούς μας ο προστάτης, ο θαυματουργός Άγιος. Γι’ αυτό  όπως παλαιά έτσι και σήμερα , πολύς κόσμος, διασώζοντας την παράδοση αιώνων, που θέλει να σταματούν οι πιστοί και να προσκυνήσουν τον Άγιο, ασπάζονται  την χαριτόβρυτη εικόνα του πάνω στην οποία  είναι έκδηλα τα σημάδια από τις περιπέτειες του τόπου μας.

Για τους Κρητικούς μάλιστα θεωρείται γρουσουζιά να περνάει κάποιος το φαράγγι, χωρίς να σταματήσει στον Άγιο Γεώργιο.

Αυτό έχει επικρατήσει καθώς παλιά η μονή ήταν ένα σημείο όπου σταματούσαν για να ξεκουραστούν οι ταξιδιώτες και τα ζώα τους. Μάλιστα υπάρχει μια πασίγνωστη μαντινάδα στην Κρήτη που λέει:

Από τα Μάλια όντε περνάς
και πας για Σεληνάρι
ένα κεράκι άναψε
στ’ Αϊ – Γιωργιού τη χάρη

Ένας θρύλος για τον Άγιο Γεώργιο στο Σεληνάρι λέει ότι κάποτε ένας βοσκός που πήρε ψεύτικο όρκο το χέρι του δεν μπορούσε να ξεκολλήσει από την εικόνα του Αγίου. Μετά που παραδέχτηκε ότι είπε ψέματα, αμέσως κατάφερε να φύγει.

Μια άλλη ιστορία για την θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου στο Σεληνάρι, λέει ότι πήγε κάποιος και ορκίστηκε “Ορκίζομαι! (είπε!) δεν έκλεψα εγώ τα ζά (ζώα) του κουμπάρου μου!! Να βγεί το μάτι μου ανε λέω ψόματα!” Είπε και πρίν προλάβει να πατήσει το πλατύσκαλο της εκκλησιάς, κρατούσε το ίδιο του το μάτι μέσα στα δυό του χέρια!

 

Οι Βραχσιώτες λένε πως μιά τυφλή κοπέλα από τις Πινές, πήγαινε στο Ηράκλειο στο γιατρό με το αυτοκίνητο. Όταν άκουσε πως περνούσαν από τον 'Αγ. Γεώργιο στο Σεληνάρι ζήτησε να σταματήσει το αυτοκίνητο για να πάει να προσκυνήσει. Οι άλλοι επιβάτες ήταν βιαστικοί και δεν σταμάτησε. Προσπερνώντας την εκκλησία το αυτοκίνητο σταμάτησε μόνο του και η κοπελιά οδηγήθηκε από τον πατέρα της στην εκκλησία και προσκύνησε. Αμέσως ανάβλεψε και κλαίοντας και ευχαριστώντας τον Άγιο, γύρισε μόνη της στο αυτοκίνητο. Όταν έφτασε στο Ηράκλειο αντί να πάει στο γιατρό πήγε στην εφημερίδα και διηγήθηκε το θαύμα.

Πολλές φορές επίσης λύνονται με όρκο στον Άγιο Γεώργιο στο Σεληνάρι διαφορές. Διηγούνται πως ένας Βραχασώτης υποψιάστηκε ένα γείτονα του, ότι τού άνοιξε το σπίτι και τού ' κλέψε το λάδι. Τον πήγε στο Σεληνάρι κι αυτός ορκίστηκε στην εικόνα λέγοντας πως είναι αθώος. Ύστερα από λίγο καιρό έπαθε λέπρα και την απέδωσε ο ίδιος στον ψεύτικο όρκο που πήρε. (Βλ. Αριστείδ. Βουρλάκη, Σεληνάρι, το ιερό προσκύνημα Αγ.Γεωργίου, Κρητ. Εστία, τεύχ. 64).

 

Για το ετυμολογικό τού τοπωνύμιου Σεληνάρι έχουν γραφεί πολλά από πολλούς κι έχουν γίνει οι πιο απίθανες ετυμολογίες, μέχρι τού σημείου να το παράγουν από τις τούρκικες λέξεις σαχιν-λαρ = Ξερολίμνη! (Πού είδε τη λίμνη;). Ο Ελευθ. Πλατάκης, που τον έχει απασχολήσει πολύ το θέμα, υποθέτει, ότι το τοπωνύμιο έχει σχέση με τις λέξεις Σελ/ και νερό. Σελινέρι > Σελινάρι.

Εδώ τελειώνει η προσωπική μου αφήγηση για την ιστορία του Αη Γιώργη του Σεληναριώτη και για την περιοχή. Θα σας προέτρεπα όμως όταν περνάτε από κει  να κάνετε τον σταυρό σας και να σταματάτε αν μπορείτε για να να ανάψετε ένα κερί. Ο τόπος είναι γεμάτος λουλούδια και μια δροσερή αύρα σε κυριεύει που αξίζει να την αισθανθείτε κάνοντας μια μικρή στάση. Αν μάλιστα είστε τυχεροί μπορείτε να δείτε και τους αετούς στην απέναντι βουνοκορφή να πετάνε και να κάνουν όμορφα στριφογυρίσματα στον αέρα.


http://boraeinai.blogspot.com/2013/08/blog-post_9580.html

https://el.wikipedia.org/wiki/Μονή_Αγίου_Γεωργίου_Σεληνάρι

https://www.cna.gr/tourism/iera-moni-agioy-georgioy-selinari-lasithi/

https://www.nostimonimar-online.com

 

Κυριακή 13 Αυγούστου 2023

ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΟΥ ΦΡΟΝΙΜΟΥ


 

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΣΟΥ

Κοιμήθηκα....

Κι όταν ξύπνησα η Β. Ήπειρος ήταν Αλβανική.

Σιωπή μου είπαν.... μη μιλήσεις.... έτσι έπρεπε, να γίνει.

Κοιμήθηκα...

Κι όταν ξύπνησα η μισή Κύπρος ήταν σκλαβωμένη.

Σιωπή μου είπαν....μη μιλήσεις....κάτι έπρεπε, να θυσιαστεί...

Κοιμόμουν κι ο γείτονας μου αυτοκτόνησε.

Σιωπή! Μη μιλήσεις... είχε ψυχολογικά προβλήματα.

Κοιμόμουν κι όταν ξύπνησα το παιδί μου ήταν μίλια μακριά.

Σιωπή μου είπαν... Για το καλό του γίνεται.

Κοιμόμουν και ο φίλος μου έχασε το σπίτι του.

Σιωπή μου είπαν... Μη μιλήσεις.....ένας κακοπληρωτής ήταν....Τι τον λυπάσαι;

Κοιμήθηκα κι όταν ξύπνησα η σημαία μου είχε κατέβει, από το μπαλκόνι μου.

Σιωπή... Μη μιλάς... Μη προκαλείς.

Κοιμήθηκα και ο κολλητός μου στην Εντατική πεταμένος.

Σιωπή.... Ούτως ή άλλως θα πέθαινε.

Κοιμόμουν και παραποίησαν τα βιβλία μου, την ιστορία μου.

Σιωπή μου είπαν...στη Σμύρνη έγινε συνωστισμός.

Κοιμήθηκα κι όταν ξύπνησα δεν μπορούσα, να κυκλοφορώ Ελεύθερα, στο τόπο μου.

Σιωπή... μου είπαν.... Ρατσιστής είσαι;.... Κάνε, πως δεν καταλαβαίνεις....κοιμήσου πάλι....

Κοιμόμουν και καίγονταν ανθρώπινες ψυχές και δάση.....

Σιωπή!!! Μη τολμήσεις, να μιλήσεις.... Φταίει ο.... άνεμος.

Έβλεπα την διαφθορά και σκοτώνονταν αθώοι συνάνθρωποι μας.

Σιωπή... Μη μιλάς... Κυβερνούν οι «άριστοι» για το καλό σου.

Κοιμήθηκα και όταν ξύπνησα τίποτε δεν ήταν, όπως τα ονειρεύτηκα.

Σιωπή... Μη μιλάς... Δεν είναι καιρός για όνειρα.

 

 

Κοιμήθηκα.....κοιμήθηκα κι έχασα την αξιοπρέπεια μου,

Τα ιδανικά μου, τα πιστεύω μου, τις Αξίες μου.

Κοιμήθηκα και μου παρουσίασαν το βέλτιστο ως φαύλο...και το φαύλο, ως βέλτιστο.

Κοιμήθηκα και μου είπαν, να μη μιλώ για όλα αυτά.

Κοιμήθηκα, μα όταν, αποφασίσω, να ξυπνήσω, να ντραπώ....,

 θα αγανακτήσω και θα ουρλιάξω ....

και ποιος ξέρει και τι άλλο μπορεί να συμβεί…..

 

Δύο σύγχρονοι Έλληνες Ήρωες

 


 Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού

Συμπληρώνονται 27 χρόνια (11 & 14 Αυγούστου 1996) από τις μέρες που ο Αναστάσιος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού δολοφονήθηκαν από τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις της Κύπρου.

Η 11η και η 14η Αυγούστου θεωρούνται δυο ακόμα μαύρες σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας και ιδιαίτερα της Ιστορίας του Ελληνισμού στην Κύπρο.

Στις 11 Αυγούστου 1996 ο Τάσος Ισαάκ μετέχοντας σε μια ειρηνική διαμαρτυρία για την συνεχιζόμενη παράνομη τουρκική κατοχή του 38% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας δολοφονείται βάναυσα από τον καθοδηγούμενο από τα τουρκικά στρατεύματα  κατοχής όχλο τουρκοκυπρίων και εποίκων τούρκων.

Στις 14 Αυγούστου 1996 μετά την κηδεία του Τάσου Ισαάκ, ο πρώτος εξάδελφός  του Σολωμός Σολωμού μαζί με μια ομάδα Ελλήνων της Κύπρου μεταβαίνουν στην πράσινη γραμμή για να διαμαρτυρηθούν για την βάναυση δολοφονία του Τάσου Ισαάκ και για την συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του 38% του εδάφους της Κύπρου από τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής. Την στιγμή εκείνη ο Σολωμός Σολωμού διαφεύγοντας της προσοχής των κυανόκρανων ανεβαίνει πάνω στον ιστό που ήταν αναρτημένη η σημαία του ψευδοκράτους για την κατεβάσει. Πυροβολείτε από τον υποτιθέμενο ψευτουπουργό του ψευτοκράτους και στέλεχος των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Κενάν Ακίν και τρυματίζεται θανάσιμα.

 

Αναστάσιος Ισαάκ

 

 

Το 1996, επ' ευκαιρία της τότε συμπλήρωσης 22 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η Κυπριακή Ομοσπονδία Μοτοσικλετιστών (Κ.Ο.Μ.) διοργανώνει διεθνή πορεία διαμαρτυρίας για την συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του 38% του εδάφους της Κύπρου. Ως σημείο αφετηρίας ορίστηκε η Πύλη του Βρανδεμβούργου στο πόλη του Βερολίνου της Γερμανίας  και ως σημείο τερματισμού η πόλη Κερύνεια στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Στην πορεία συμμετείχαν 200 μοτοσικλετιστές από 12 χώρες της Ευρώπης και ξεκίνησε στις 2 Αυγούστου 1996. Στις 10 Αυγούστου 1996 οι συμμετέχοντες στην πορεία βρίσκονται στην Κύπρο. Η Κυπριακή Ομοσπονδία Μοτοσικλετιστών (Κ.Ο.Μ.) κατόπιν διεθνών διαβουλεύσεων και κατόπιν συναντήσεως του τότε προέδρου της κ. Γεώργιου Χατζηκώστα με το τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γλαύκο Κληρίδη αποφασίζει την ματαίωση της πορείας και την διοργάνωση στην θέση της, αντικατοχικής εκδήλωσης στο "Μακάριο Στάδιο" στις 11 Αυγούστου 1996.

Στην απόφαση αυτή της Κ.Ο.Μ., ομάδα Ελληνοκυπρίων μοτοσικλετιστών διαφώνησε και αποφάσισε την συνέχιση της πορείας. Στην ομάδα αυτή ανήκε και ο  Αναστάσιος Ισαάκ. Στην όλη προσπάθεια συμμετείχαν στην πορεία περίπου 7.000 μοτοσικλετιστές και λοιποί διαμαρτυρόμενοι πολίτες. Η υπόψη πορεία έφθασε στα όρια της "Πράσινης Γραμμής".  Λόγου του όγκου των συμμετεχόντων η Κυπριακή αστυνομία δεν μπόρεσε να εμποδίσει την είσοδο των μοτοσικλετιστών στην νεκρή ζώνη του Ο.Η.Ε. από ένα αφύλακτο στρατιωτικό φυλάκιο. Την ίδια στιγμή στην "Γραμμή του Αττίλα" είχαν συγκεντρωθεί 1.000 και πλέον Τουρκοκύπριοι και Τούρκοι Έποικοι όπου είχαν τον ρόλο των "αντιδιαδηλωτών".  Μαζί με τους  λεγόμενους "αντιδιαδηλωτές" συμμετείχαν και μέλη των οργάνωσης των "Γκρίζων Λύκων" που είχαν φτάσει από την Τουρκία για τον σκοπό αυτό.

Με την είσοδο των Ελληνοκυπρίων  στην νεκρή ζώνη είχαμε την δημιουργία από τουρκοκυπριακής πλευράς επεισοδίων. Στο ΣΟΠΑΖ της Λευκωσίας σημειώθηκαν επεισόδια μικρής έκτασης και οι κατοχικές δυνάμεις άναψαν φωτιές με σκοπό την εκδίωξη των άοπλων διαμαρτυρόμενων Ελλήνων της Κύπρου. Η κατάσταση εκτραχύνθηκε με αποκλειστική ευθύνη της τουρκοκυπριακής πλευράς στην περιοχή της Δερύνειας. Εκεί οι άοπλοι διαμαρτυρόμενοι Ελληνοκύπριοι ήρθαν αντιμέτωποι με ένοπλους στρατιώτες των κατοχικών δυνάμεων αλλά και με  οργανωμένους ως "αντιδιαδηλωτές" Τουρκοκύπριους , Τούρκους Εποίκους καθώς και μέλη των "Γκρίζων Λύκων" που είχαν έρθει στα κατεχόμενα από την Τουρκία

 Στο οδόφραγμα της Δερύνειας σημειώθηκαν εξαιρετικής βιαιότητας επεισόδια με ευθύνη αποκλειστική της Τουρκοκυπριακής Πλευράς συνέπεια των οποίων είχαμε (εκτός της δολοφονίας του Αναστάσιου Ισαάκ) τον τραυματισμό 52 Ελληνοκυπρίων και 12 μελών της Ειρηνευτικής Δύναμης του Ο.Η.Ε.. Από Τουρκοκυπριακής πλευράς  υπήρξε  τραυματισμός  17 Τουρκοκυπρίων.

Ο Αναστάσιος Ισαάκ εν μέσω των προκληθέντων βίαιων επεισοδίων προσπάθησε να βοηθήσει έναν άλλο Ελληνοκύπριο και δέχθηκε άγρια επίθεση με αποτέλεσμα να πέσει στο έδαφος. Στην συνέχεια και ενώ βρισκόταν πεσμένος στο έδαφος  δέχθηκε τον μέχρι θανάτου άγριο ξυλοδαρμό του από Τούρκους και Τουρκοκύπριους υποτιθέμενους "αντιδιαδηλωτές" και μέλη της αστυνομίας του Ψευδοκράτους. Τα τραγικά αυτά γεγονότα έλαβαν χώρα στις 11 Αυγούστου 1996. Καθοδηγητής της άγριας δολοφονικής επίθεσης στον Αναστάσιο Ισαάκ ήταν ο τότε επικεφαλής των "Γκρίζων Λύκων" στα Κατεχόμενα Μεχμέτ Αρσλάν.

 

Σολωμός Σολωμού

 

 

Στις 14 Αυγούστου 1996 την ημέρα της κηδείας του Αναστάσιου Ισαάκ, ομάδα Ελλήνων της Κύπρου πήγαν στο οδόφραγμα της Δερύνειας με σκοπό την κατάθεση στεφανιών και λουλουδιών στον χώρο της δολοφονίας του  Αναστάσιου Ισαάκ. Ήταν, επί της ουσίας,  μια εκδήλωση απότισης φόρου τιμής στο δολοφονηθέντα Ισαάκ από άοπλους απλούς πολίτες. Στην υπόψη ομάδα συμμετείχε και ο Σολωμός Σολωμού. Κατά την διάρκεια κατάθεσης στεφανιών και λουλουδιών στο οδόφραγμα της Δερύνειας ο Σολωμός Σολωμού  διαφεύγοντας από του εκεί παρευρισκόμενους κυανόκρανους εισήλθε στην νεκρή ζώνη και παρά τις εκκλήσεις των υπολοίπων συγκεντρωθέντων Ελληνοκυπρίων κατευθύνθηκε στον ιστό τουρκοκυπριακού στρατιωτικού φυλακίου όπου ήταν αναρτημένη η σημαία του ψευδοκράτους, αναρριχήθηκε επ' αυτού, με στόχο να την κατεβάσει. Εκεί ο Σολωμός Σολωμού τραυματίζεται θανάσιμα στον λαιμό από τα πυρά των ευρισκόμενων στο  στρατιωτικό φυλάκιο τούρκων.  Μετά την δολοφονία του Σολωμού οι ευρισκόμενοι στο εν λόγω στρατιωτικό φυλάκιο Τούρκοι άνοιξαν πυρ εναντίον των υπολοίπων συγκεντρωμένων ελληνοκυπρίων με συνέπεια τον τραυματισμό αριθμού αυτών. Μετά την δολοφονία του Σολωμού Σολωμού οι αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας συγκρότησαν ειδική ομάδα με στόχο την εξακρίβωση των δραστών αυτής. Η εν λόγω ομάδα πέτυχε την ταυτοποίηση των δραστών της δολοφονίας του Σολωμού Σολωμού και την έκδοση των σχετικών διεθνών ενταλμάτων σύλληψης. Μεταξύ των δραστών της δολοφονίας του Σολωμού Σολωμού ήταν και ο Κενάν Ακίν. Ο Κενάν Ακίν, στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας,  υπήρξε πρώην αξιωματικός του τουρκικού στρατού , έποικος  και διετέλεσε και υπουργός του ψευδοκράτους. 

 

 

Για τις δολοφονίες του Αναστάσιου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με την από 24-06-2008 Απόφασή του έκρινε ένοχη την Τουρκία για παραβίαση του άρθρου 2α της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα χωρίς ωστόσο να προβεί σε ενέργειες για την εύρεση των ενόχων. Με την υπόψη Απόφαση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιδίκασε χρηματική αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων.

Ο Τάσος Ισαάκ και ο Σολωμός Σολωμού αποτελούν δυο σύγχρονους ήρωες του Ελληνισμού και έχουν περάσει στο πάνθεο των Ελλήνων Ηρώων. Ελπίζουμε η θυσία τους να μην πάει χαμένη.

Πηγές :

https://irsthoukydides.gr/news/119

https://irsthoukydides.gr/article/single/80


Σάββατο 5 Αυγούστου 2023

Η σύγκρουση του Κ. Κάραμανλή με το Παλάτι

 


Η σύγκρουση του Κ. Κάραμανλή με το Παλάτι

Μια αντιπαράθεση που οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού και άσκησε καθοριστική επίδραση στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας μας

Η σύγκρουση του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή με τον βασιλέα Παύλο και, ίσως ακόμη περισσότερο στην ουσία, με τη βασίλισσα Φρειδερίκη, που οδήγησε τελικά στην παραίτηση του Κ. Καραμανλή από την πρωθυπουργία στις 11 Ιουνίου 1963, είναι ένα από τα γεγονότα που άσκησαν καθοριστική επίδραση στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας μας. Η προσωρινή αναχώρηση του Κ. Καραμανλή στο εξωτερικό στις 18 Ιουνίου 1963 έως τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, επισφραγίζεται με την πολύ πιο μακρόχρονη απομάκρυνση του από την Ελλάδα στις 9 Δεκεμβρίου 1963, μετά την ήττα της ΕΡΕ στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου της χρονιάς αυτής.  

Σάββατο, 8 Ιουνίου 1963. Ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής μεταβαίνει στα ανάκτορα. Τον επόμενο μήνα οι βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη πρόκειται να μεταβούν για επίσημη επίσκεψη στο Λονδίνο, αλλά ο Κ. Καραμανλής έχει αντίθετη γνώμη. Κρίνει ότι η πολιτική συγκυρία επιβάλλει την αναβολή της επίσκεψης. Δεν είναι μόνο η πρόσφατη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη που έχει δημιουργήσει εξαιρετικά βαρύ κλίμα κατά της ελληνικής κυβέρνησης και του παλατιού, ειδικά στη Βρετανία. Είναι και τα όσα έχουν διαδραματιστεί πριν από ενάμιση μήνα, στις 20 Απριλίου 1963, όταν η βασίλισσα Φρειδερίκη και η πριγκίπισσα Ειρήνη πήγαν ανεπίσημα στο Λονδίνο για να παραστούν στους γάμους της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας του Κεντ.

Κατά την άφιξη τους στο ξενοδοχείο «Κλάριτζ» τους περίμεναν εκατοντάδες Ελληνες και Κύπριοι διαδηλωτές, οι οποίοι με επικεφαλής την Αγγλίδα σύζυγο του Αντώνη Αμπατιέλου, στελέχους του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και πολιτικού κρατουμένου, ζητούσαν την αποφυλάκιση των εκατοντάδων πολιτικών κρατουμένων που υπήρχαν τότε στην Ελλάδα. Το απόγευμα της ίδιας μέρας οι διαδηλωτές αποδοκίμασαν έντονα τη βασίλισσα και την πριγκίπισσα. Όταν μάλιστα έριξαν στο έδαφος τον μοναδικό Βρετανό αστυνομικό που τις συνόδευε, η Φρειδερίκη με τη θυγατέρα της κατέφυγαν τρέχοντας σε ένα αδιέξοδο δρομάκι και πανικόβλητες ζήτησαν προστασία σε κάποιο τυχαίο σπίτι, παρ' όλο που δεν είχαν υποστεί επίθεση.

 

 

Στις 26 Απριλίου ο υπουργός  Εξωτερικών  Ευ.  Αβέρωφ έκανε έντονο διάβημα στον σύμβουλο της βρετανικής πρεσβείας Μ. Ρ. Μπαρνς, το οποίο και δημοσιοποίησε την επομένη με ανακοίνωση του. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών λόρδος Χιουμ έστειλε μάλιστα και επιστολή προς τη Φρειδερίκη, εκφράζοντας την «ειλικρινή λύπη» του, προκαλώντας την οργή του βρετανικού Τύπου. Ο «Ομπζέρβερ» χαρακτήρισε «σκάνδαλο» την ύπαρξη πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα, ο «Νιου Στέιτσμαν» ζήτησε «να μη γίνουν δεκτοί οι βασιλείς της Ελλάδας στη Μ. Βρετανία αν δεν αποκατασταθεί στη χώρα η δημοκρατία», ενώ η «Ντέιλι Χέραλντ» χαρακτήρισε «ηλίθια» την επιστολή Χιουμ.

Στις 2 Μαΐου, σε συνεδρίαση της Βουλής των Κοινοτήτων, βουλευτές του Εργατικού κόμματος επέκριναν τον λόρδο Χιουμ για την επιστολή του προς τη βασίλισσα Φρειδερίκη. Ταυτόχρονα ο αρχηγός του κόμματος Χάρολντ Ουίλσον ζήτησε να γίνουν ανακρίσεις για το θέμα των πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα, ενώ βουλευτές του κόμματος του πρότειναν να συζητήσει η αγγλική Βουλή το θέμα της παροχής αμνηστίας στους Έλληνες πολιτικούς κρατούμενους, ως προϋπόθεση πραγματοποίησης της ελληνικής βασιλικής επίσκεψης στη Βρετανία.

Έχοντας, λοιπόν, αυτά κατά νου, ο Κ. Καραμανλής πηγαίνει στις 8 Ιουνίου στο παλάτι για να πείσει τον Παύλο ότι η αναβολή της επίσκεψης είναι πολιτικά επιβεβλημένη, όπως διηγείται στο αρχείο του:

«Ανέπτυξα εις τον βασιλέα την κυβερνητικήν άποψιν περί αναβολής του ταξιδιού, τονίσας ότι η αναβολή επιβάλλεται   διά   δύο   λόγους. Πρώτον, διότι τα επεισόδια του Απριλίου και η έκτασις του προκληθέντος θορύβου εις βάρος του Στέμματος, της κυβερνήσεως και της χώρας εδημιούργησαν τελείως απρόσφορον κλίμα διά την επίσκεψιν. Και δεύτερον, διότι υπήρχαν πληροφορίες ότι ταύτα θα επαναληφθούν και μάλιστα κατά τρόπον οργανωμένον, κατά την επίσημον επίσκεψιν των βασιλέων».

Ο Παύλος, πάντως, δεν πείστηκε κι έτσι ο πρωθυπουργός μετέβη και πάλι στα ανάκτορα τη Δευτέρα, 10 Ιουνίου.

«Επανέλαβα εις τον βασιλέα», συνεχίζει να αφηγείται ο Κ. Καραμανλής, «ότι το θέμα δεν είναι προσωπικόν και ότι την ευθύνην της αναβολής θα την αναλάβουν από κοινού αι δύο κυβερνήσεις... Τελικώς ο βασιλεύς εφάνη πειθόμενος και συνεζήτησε μαζί μου τας εξηγήσεις που θα έδιδε εις την βασίλισσαν της Αγγλίας, διά να μη θεωρηθή ότι διά της αναβολής του ταξιδιού την προσβάλλει».

Όταν, όμως, την Τρίτη, 11 Ιουνίου, ο Κ. Καραμανλής ανεβαίνει και πάλι στα ανάκτορα Τατοΐου για να οριστικοποιήσει με τον Παύλο την απόφαση αναβολής του επίμαχου ταξιδιού, βρίσκεται προ εκπλήξεως. «Ο βασιλεύς μού εδήλωσεν εν προφανή αμηχανία ότι επανεξετάσας το θέμα, κατέληξε με λύπην του εις την απόφασιν όπως μη υιοθέτηση την εισήγησιν της κυβερνήσεως», αναφέρει στο αρχείο του ο τότε πρωθυπουργός και προσθέτει:

«Εξέφρασα την λύπην μου διότι ο βασιλεύς κατέληξε εις μίαν ατυχή, κατά την γνώμην μου, απόφασιν και τον παρεκάλεσα να δεχθή την παραίτησίν μου».

Εν συνεχεία ο Κ. Καραμανλής ζητάει τη διάλυση της Βουλής, τον διορισμό αυστηρά υπηρεσιακής κυβέρνησης και την άμεση διενέργεια εκλογών με πλειοψηφικό, αλλά ο Παύλος δεν έχει τέτοια πρόθεση. «Ο βασιλεύς επεφυλάχθη να λάβη θέσιν επί της εισηγήσεως μου και μου προσέφερε τον Μεγαλόσταυρον του Σωτήρος, τον οποίον και παλαιότερον προσφερθέντα είχον αρνηθή... Ηυχαρίστησα τον βασιλέα και τον παρεκάλεσα να μην επιμείνη διότι, όπως του είπα γελών, συνήθως προσφέρεται           Μεγαλόσταυρος προς παρηγορίαν εις τους αποπεμπομένους πρωθυπουργούς, πράγμα όμως το οποίον δεν συνέβαινε εις την περίπτωσιν μου». Και ενώ ο Κ. Καραμανλής κατεβαίνει από τα ανάκτορα και συγκαλεί εκτάκτως το υπουργικό συμβούλιο για να ανακοινώσει την παραίτηση της κυβέρνησης, κατά παράβαση του Συντάγματος ο βασιλιάς Παύλος απευθύνει διάγγελμα προς τον ελληνικό   λαό   χωρίς   να   θέσει προηγουμένως το περιεχόμενο του υπόψη του πρωθυπουργού, όπως κατά το Σύνταγμα ήταν υποχρεωμένος να κάνει, τονίζοντας μεταξύ άλλων:

 


 

«Η παραίτησης της κυβερνήσεως οφείλεται εις διαφωνίαν, προκύψασαν εκ της μη αποδοχής υπ' εμού της εισηγήσεως του κ. προέδρου της κυβερνήσεως περί μη πραγματοποιήσεως της διά την 1ην Ιουλίου 1963 ορισθείσης επισήμου επισκέψεως μου εις Μεγάλην Βρετανίαν. Κρίνων από της θέσεως μου, πιστεύω ότι, το γε νυν έχον, το συμφέρον της χώρας επιτάσσει όπως η επίσκεψις αύτη πραγματοποιηθή... Αναβολή ή ματαίωσις αυτής εξυπηρετεί τους σκοπούς των επιβουλευομένων την ασφάλειαν της Ελλάδος...»

Η είδηση της παραίτησης Καραμανλή πέφτει σαν βόμβα. Ο συμπολιτευόμενος Τύπος βρίσκεται σε δίλημμα, καθώς λόγω ιδεολογικής τοποθέτησης δεν μπορεί να επικρίνει το παλάτι ανοικτά.

Αντίθετα, ο αντιπολιτευόμενος κεντρώος Τύπος δεν δίστασε να πανηγυρίσει την παραίτηση του Κ. Καραμανλή, αδιαφορώντας για τη συνταγματικότητα ή όχι των ενεργειών του βασιλιά.

Ο Κ. Καραμανλής αισθάνεται ότι εξυφαίνεται συνωμοσία εναντίον του. «Ελέχθησαν πολλά τότε περί παρεμβάσεως της βασιλίσσης και ωρισμένων συνεργατών μου, διά τα οποία δεν δύναμαι να αναλάβω την ευθύνην», σημειώνει αργότερα στο αρχείο του. Προσθέτει όμως ότι μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, όπου ανακοίνωσε την απόφαση του να παραιτηθεί «νευρικότητα εξεδήλωσεν εκ των υστέρων και ο Σπ.  Θεοτόκης,  όστις  ενεθάρρυνε τον κ. Κανελλόπουλον και ωρισμένους βουλευτάς να αντιδράσουν κατά των αποφάσεων μου». 

 

Απογοητευμένος αποφασίζει να φύγει προσωρινά από την Ελλάδα, αναχωρώντας στις 18 Ιουνίου για τη Ζυρίχη, όπου θα παραμείνει έως και τον Σεπτέμβριο, αφού προηγουμένως ζητάει από τον Παύλο να ορίσει πρωθυπουργό της «υπηρεσιακής» κυβέρνησης, η οποία όμως θα εμφανιζόταν στη Βουλή για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, τον Παναγιώτη Πιπινέλη. «Ο βασιλεύς δεν εφάνη ικανοποιημένος από την πρότασίν μου, ο δε κ. Χοϊδάς, όστις είχε κληθή εν τω μεταξύ, επεμβαίνων κατά τρόπον ανάρμοστον, εχαρακτήρισεν ακατάλληλον τον κ. Πιπινέλην», σημειώνει ο Κ. Καραμανλής και συνεχίζει: «Είναι προφανές  ότι αι  αντιδράσεις κατά του κ. Πιπινέλη δεν ωφείλοντο εις την ακαταλληλότητα του, αλλά εις το γεγονός ότι είχε ήδη παρασκευασθή λύσις με άλλους συνεργάτας μου, οι οποίοι, όπως και προηγουμένως ανέφερα, ενεθάρρυναν τον βασιλέα κατά την διαφωνίαν».

Ο Καραμανλής δεν έχει άδικο να υποπτεύεται συνωμοσία. Άλλωστε από τις αρχές του 1963 οι σχέσεις του με το παλάτι έχουν πάρει πολύ άσχημη τροπή. Όπως αποκαλύπτεται από αμερικανικά έγγραφα που ήρθαν πρόσφατα στο φως της δημοσιότητας, στις 31 Ιανουαρίου η βασίλισσα Φρειδερίκη συναντάται με τον σταθμάρχη της CΙΑ στην Αθήνα Λοκ Κάμπελ. Κατά την αναφορά του τελευταίου, η Φρειδερίκη τού παραπονείται ότι «ο Καραμανλής είναι άνθρωπος με μεγάλες ικανότητες και εξ ολοκλήρου πιστός στη μοναρχία, γίνεται όμως όλο και πιο δύσκολο να συνεργαστεί κανείς μαζί του γιατί έχει πολύ κακή κρίση». Πάντα κατά την αναφορά του Λοκ Κάμπελ, η Φρειδερίκη υποστήριξε ότι «ίσως ήλθε ο καιρός για εκλογές και μια νέα κυβέρνηση», με πρωθυπουργό είτε τον Γεώργιο Ράλλη είτε τον Σπύρο Θεοτόκη και έδωσε την εντύπωση στον σταθμάρχη της CΙΑ ότι «αν αντιμετώπιζε μια κρίσιμη κατάσταση, το βασιλικό ζεύγος θα στρεφόταν στο στρατό σε μια τελευταία προσπάθεια να σωθεί ο θεσμός της μοναρχίας» *.

*. Memorandum for DCI McCone, 8 February 1963. Αναφέρεται σε πρόσφατο βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά «Ο βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας», εκδόσεις «Εστία», σ. 87.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 27.7.1997