ΣΕΡ ΤΣΑΡΛΣ ΤΣΑΠΛΙΝ «ΣΑΡΛΟ»

 

ΣΕΡ ΤΣΑΡΛΣ ΤΣΑΠΛΙΝ  «ΣΑΡΛΟ»

Ο σερ Τσαρλς Σπένσερ «Τσάρλι» Τσάπλιν (αγγλικά: Charles Spencer "Charlie" Chaplin, 16 Απριλίου 1889 − 25 Δεκεμβρίου 1977), γνωστός στην Ελλάδα και με το προσωνύμιο «Σαρλό», ήταν Άγγλος ηθοποιός, σκηνοθέτης και συνθέτης, του οποίου η φήμη ανήλθε κατά τη διάρκεια της εποχής του βουβού κινηματογράφου. Μεγαλούργησε στις πρώτες δεκαετίες του Χόλυγουντ. Είναι χρονικά η πρώτη παγκόσμια αναγνωρίσιμη φιγούρα της κινηματογραφικής τέχνης, κυρίως μέσω του χαρακτήρα «Σαρλό» που ενσάρκωνε στις πρώτες ταινίες του.

 

ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΓΑΠΗ

 

«Οτιδήποτε θέλει να μάθει κάποιος για εμένα και τη ζωή μου, μπορεί να το διαβάσει στις ταινίες μου». Ακόμα κι αν ο Τσάρλι Τσάπλιν είπε πραγματικά τη φράση που του αποδόθηκε χρόνια αργότερα, εξακολουθούσε να λέει ψέματα. Αν και διαβάζοντας την αυτοβιογραφία του και τις σωζόμενες συνεντεύξεις του δείχνει σίγουρα ότι θα ήθελε η εικόνα αυτή να ήταν αληθινή. Πίστευε δηλαδή ότι θα έπρεπε να τον δούμε μόνο μέσα από το πρίσμα των καλλιτεχνικών του επιτευγμάτων και του ρόλου του ως Σαρλό που έπαιξε στον κινηματογράφο για πάνω από μισό αιώνα. Ίσως πίστευε ότι ο Σαρλό με το καπέλο μπόουλερ, με το μεγάλο, φαρδύ παντελόνι, που περπατούσε με βάδισμα πιγκουϊνου και που έκανε  συγκινητικές χειρονομίες στην οθόνη ήταν στην πραγματικότητα ένας ολοζώντανος άνθρωπος και μάλιστα πολύ πιο σημαντικός από τον δημιουργό του που ήταν ένα άτομο λιγότερο ευγενικό στην καθημερινή του ζωή. Ίσως ακόμη πίστευε ότι η προσωπικότητα του Σαρλό, που τον βλέπαμε να ζωντανεύει για χρόνια στην οθόνη είναι η δική του προσωπικότητα και όλα τα υπόλοιπα ήταν απλώς το τεχνικό υπόβαθρο, τα παρασκήνια και η γκαρνταρόμπα. Πώς αλλιώς μπορούμε να εξηγήσουμε και να κατανοήσουμε το γεγονός ότι ένας δημιουργός προικισμένος με μεγάλη ευαισθησία, διορατικότητα και τρυφερότητα στερήθηκε εντελώς αυτά τα χαρακτηριστικά στην πραγματική του ζωή;

Η πρώην σύζυγός του Τσάπλιν Λίτα Γκρέι είπε σε μια τηλεοπτική συνέντευξη μετά τον θάνατο του: «Νομίζω ότι η μόνη του αληθινή αγάπη ήταν αυτός ο χαρακτήρας που επινόησε και έπαιξε, και η ιδέα ότι οποιοσδήποτε ή οτιδήποτε θα μπορούσε να βλάψει αυτή την εικόνα τον έφερνε στα χειρότερά του μέσα του».

Ο Τσάρλι Τσάπλιν Γεννήθηκε το 1889 σε μια φτωχική συνοικία του Λονδίνου και ήταν παιδί καλλιτεχνών του βαριετέ. Μεγάλωσε στην πραγματικότητα  χωρίς τον αλκοολικό πατέρα του, περιβαλόμενος από την αγάπη μιας στοργικής μητέρας, την οποία θα θυμόταν με τρυφερότητα για το υπόλοιπο της ζωής του. Καθώς πλησίαζε τον θάνατο, οι σκέψεις του ήταν λογικό να επιστρέφουν σε σκηνές από την παιδική του ηλικία.

Η μοίρα δεν ήταν ευγενική με τη μητέρα του την Χάνα, η οποία έπρεπε να αντιμετωπίσει όχι μόνο το γεγονός ότι ήταν ανύπαντρη μητέρα δύο  αγοριών, αλλά είχε τόσο οικονομικές δυσκολίες όσο και μια γενετικά κληρονομική ψυχική ασθένεια. Φρόντιζε όμως τα παιδιά της όσο καλύτερα μπορούσε και όταν έμπαινε στο νοσοκομείο έστελνε τα αγόρια της συχνά να ζήσουν με κάποια μεγάλη οικογένεια ή κάποιο ορφανοτροφείο.

Έτσι όμως όπως είχαν διαμορφωθεί οι συνθήκες της ζωής και τα δύο αδέρφια Τσάπλιν έπρεπε να αρχίσουν να κερδίζουν τα προς το ζην από όταν ήταν παιδιά. Και τα  δύο παιδιά κληρονόμησαν το σκηνικό ταλέντο της μητέρας τους. Ο Τσάρλι θυμάται στην αυτοβιογραφία του πώς η μητέρα του τους δίδαξε τραγούδι, χορό και παντομίμα ως μέρος της διασκέδασης τους. Ο έφηβος πλέον μεγαλύτερος του αδελφός ο Σίδνεϊ έπιασε γρήγορα δουλειά σε ένα κρουαζιερόπλοιο ως τρομπετίστας στην ορχήστρα. Ο Τσάρλι εργάστηκε αρχικά ως ντελίβερι εφημερίδων, βοηθός τυπογραφείου και σαπωνοποιείου, μπάτλερ και δάσκαλος χορού, αλλά έψαχνε πάντα έναν τρόπο να βγάλει χρήματα και σαν ηθοποιός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΑΠΟ ΚΟΥΝΙΑ

 

 

Ο Τσάρλι Τσάπλιν βγήκε για πρώτη φορά στη σκηνή στην ηλικία των πέντε ετών, όταν ακόμα η μητέρα του δεν είχε εγκαταλείψει την καριέρα της, για να την αντικαταστήσει ένα βράδυ που ήταν άρρωστη, εκτελώντας με κωμικό τρόπο ένα τραγούδι-σουξέ μέσα σε καταιγισμό χειροκροτημάτων. Αργότερα, με μεσολάβηση του πατέρα του, έγινε μέλος ενός παιδικού θιάσου «Οι οκτώ λεβέντες του Λανκασάιρ» με μισθό μισή κορώνα την εβδομάδα. Τον Ιούλιο του 1903 ο Τσάρλι έγινε μέλος ενός θιάσου και έπαιξε στην παράσταση Τζιμ, το μυθιστόρημα ενός Λονδρέζου, στην οποία υποδυόταν ένα χαμίνι στους δρόμους του Λονδίνου. Στη συνέχεια έπαιξε στην αστυνομική κωμωδία Σέρλοκ Χολμς που γνώρισε μεγάλη επιτυχία..

Τον Ιούλιο του 1906 ο αδελφός του Σίντνεϊ προσλήφθηκε από τον διάσημο θιασάρχη του μιούζικ χολ Φρεντ Κάρνο ενώ ο Τσάρλι από το θίασο Casey's Court Circus.

Μετά τις πρώτες πρόβες και τους δευτερεύοντες ρόλους, σε θεατρικά μπουλούκια, συνέβη μια σημαντική ανακάλυψη καθώς δύο χρόνια αργότερα 1908 γνώρισε τον Fred Karno, τον αρχηγό ενός επιτυχημένου θεατρικού θιάσου. Ο Τσάρλι προσλήφθηκε και αυτός στο θίασο του Κάρνο και έκανε τον μεθύστακα σε μια παράσταση παντομίμας, στο Mumming Birds και υπογράφοντας συμβόλαιο με τον θίασο το 1910 για έναν ολόκληρο χρόνο και για χάρη του θιάσου βρέθηκε να περιοδεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες για πρώτη φορά στη ζωή του. Στα τέλη της επόμενης χρονιάς επέστρεψε στην Αγγλία και αφού μετέφερε την άρρωστη με ψυχολογικά προβλήματα μητέρα του σε καλύτερο ίδρυμα, ξαναέφυγε με τον ίδιο θίασο για την Αμερική, όπου παρέμεινε πολλά χρόνια.

ΑΜΕΡΙΚΗ

 

 

Το 1913 ως μέλος και πάλι του θεατρικού θιάσου του Fred Karno, περιοδεύει για δεύτερη φορά στις ΗΠΑ. Την φορά αυτή στο έργο που παίζανε ο Τσάρλι παρουσιάζεται στο ρόλο ενός περιθωριακού που συμπεριφέρεται παράξενα, ενοχλητικά και σαν μπεκρής μπαίνει στη σκηνή και τον διώχνουν οι άλλοι που υποδύονται διαφορετικούς ρόλους. Αυτό το σύντομο αλλά εξαιρετικά χαρακτηριστικό ενσταντανέ τράβηξε την προσοχή ενός ανιχνευτή ταλέντων που βρισκόταν ανάμεσα στο κοινό. Μια μέρα αργότερα, ο Τσάπλιν έλαβε μια επιστολή από το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπούσε το κινηματογραφικό στούντιο Keystone και έτσι βρέθηκε να συναντά ένα κορυφαίο παραγωγό του βωβού κινηματογράφου, τον Μακ Σένετ που του προσφέρει συμβόλαιο με διπλάσιο μισθό από την προηγούμενη αμοιβή του και φυσικά ο  Τσάρλι δέχθηκε. Έτσι βρέθηκε πλέον στο Χόλιγουντ.

Οι ταινίες στο στούντιο Keystone παράγονται η μία μετά την άλλη. Τα γυρίσματα μιας πολύ λίγων λεπτών κωμωδίας διαρκούν κάποιες λίγες μέρες. Χωρίς σενάρια ή πρόβες ηθοποιίας, ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και οι ηθοποιοί δημιουργούν επιτόπου ιστορίες και γκαγκ, αυτοσχεδιάζοντας. Ο Τσάπλιν είναι γεμάτος ιδέες, αλλά η παραγωγή παγώνει τον ενθουσιασμό του. Ο 20χρονος Τσάρλι όμως ξεχωρίζει από τους άλλους καλλιτέχνες λόγω της νιότης του και της έλλειψης εμπειρίας. Αυτό συμβαίνει μέχρι την ημέρα της ανακάλυψης του, όταν, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της κωμωδίας "Mabel's Bizarre Adventure" (το όνομα του τίτλου ανήκε στην slapstick star και με κορυφαία την Mabel Normand), ο Chaplin διατάσσεται να ανέβει στη σκηνή. Έχει ελάχιστο χρόνο για να τρέξει στο καμαρίνι και να μακιγιαριστεί στα γρήγορα.

 

ΠΛΑΘΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ «ΣΑΡΛΟ»

 

 

Θυμούμενος το νεαρό της ηλικίας του, βάζει μακιγιάζ που τον κάνει να δείχνει μεγαλύτερος. Το ντύσιμο αποτελείται από ασυμβίβαστα στοιχεία: φαρδύ παντελόνι, κομψό καπέλο bowler, υπερμεγέθη παπούτσια φορεμένα προς τα πίσω στα πόδια. Και ξαφνικά εκεί στα 1913, στο καμαρίνι του στούντιο Keystone, γεννιέται ένας χαρακτήρας που μέσα σε λίγα χρόνια θα γινόταν ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πολιτιστικά σύμβολα στον κόσμο. Ήταν ο Σαρλό που, πολύ πριν ο Ρίνγκο Σταρ επαναλάβει αυτά τα λόγια μετά από αυτόν, στο απόγειο της δημοτικότητάς του, θα ισχυριζόταν περήφανα ότι ήταν πιο διάσημος από τον Ιησού.

Προφανώς, σωματικά, η φιγούρα με το καπέλο του μπόουλερ υποτίθεται ότι έμοιαζε με τον πατέρα που ο Τσάρλι ελάχιστα γνώριζε. Ο Τσαρλς Τσάπλιν ο πρεσβύτερος εξαφανίστηκε από τη ζωή της Χάνα και των παιδιών σε νεαρή ηλικία, βυθιζμένος σε όλο και πιο σκοτεινές καταστάσεις κάτω από το βάρος του αλκοολισμού. Ο δωδεκάχρονος Τσάρλι, που περνούσε πολύ χρόνο μόνος περιπλανώμενος στους δρόμους του Λονδίνου, είδε κάποτε τον πατέρα του να βγαίνει από μια παμπ. Όταν το αγόρι θέλησε να τον χαιρετήσει, ο μεθυσμένος πατέρας του τον αγκάλιασε σφιχτά - ο Τσάρλι θυμόταν αυτή τη στιγμή ως τη μοναδική πατρική αγκαλιά στη ζωή του.

Σίγουρα λοιπόν τότε, στο καμαρίνι, ο Τσάπλιν, ορμώμενος από βιασύνη, έφτασε στην αισθητική που είχε ήδη αιχμαλωτίσει τη φαντασία του. Η φιγούρα ενός αουτσάιντερ, ενός άστεγου, ενός ανθρώπου από το περιθώριο που δεν ανήκει πουθενά και του οποίου τη μοίρα κυβερνά η αιώνια κακοτυχία ήταν κοντά του από την παιδική του ηλικία. Το ρεπερτόριο των παραπατημάτων, των θεαματικών πτώσεων και των εκκεντρικών εκφράσεων με τις οποίες εμποτίζει τον χαρακτήρα του είναι, με τη σειρά του, ένα νεύμα στη μητέρα του (και ίσως μια έκφραση απαρηγόρητης λαχτάρας γι' αυτήν), που εξασκούσε παντομίμα μαζί τους για να διασκεδάσει αυτόν και τον αδελφό του όταν ήταν παιδιά.

Στις πρώτες του εμφανίσεις στην οθόνη, ο αλήτης του Τσάπλιν είναι ακόμα ημιτελής και τυπολατρικός. Είναι ακόμα ο περιθωριακός τύπος, το χαμίνι της θεατρική παντομίμα του Τσάπλιν που του πρόσφερε το εισιτήριο του τρένου για το Χόλυγουντ. Όμως με την πάροδο του χρόνου, με τις επόμενες παραγωγές, το φιλμ με το alter ego του μεγαλώνει, αποκτά χρώματα και αποχρώσεις, ανακαλύπτει το λυρικό του πρόσωπο και γίνεται μια ανεξάρτητη οντότητα. Ο Τσάπλιν είχε ένα πλέον ξεκάθαρο όραμα για το τι ήθελε να δει το κοινό στον ήρωά του:

"Αυτό το κοστούμι με βοηθά να εκφράσω την αντίληψή μου για τον άνθρωπο, τον εαυτό μου. Το καπέλο μπόουλερ, πολύ μικρό, εκφράζει την επιθυμία να φανώ αξιοπρεπής. Το μουστάκι είναι σημάδι ματαιοδοξίας. Το σακάκι, που είναι δύσκολο να το κολλήσεις, το μπαστούνι και ολόκληρη η συμπεριφορά έχει σκοπό να δημιουργήσει την εντύπωση της γαλαντοσύνης, της θρασύτητας και της αυθάδειας απέναντι στη μοίρα του.  

Η εμφάνιση του Τσάπλιν στον αστερισμό των ειδώλων εκείνης της εποχής είναι επαναστατική, γιατί ο χαρακτήρας που προτείνει δεν είναι κάποιος που θα μπορούσε κανείς να φιλοδοξήσει να παίξει. Ο Τσάρλι Τσάπλιν κατατροπώνει το Χόλυγουντ, καταστρέφει την παλιά τάξη πραγμάτων και δημιουργεί τους δικούς του κανόνες. Ένας από τους αφηγητές του ντοκιμαντέρ "Charlie Chaplin: Legend of the Century" (2014) λέει γι 'αυτόν: "Σε μια χώρα όπου όλοι ονειρεύονται να είναι ο επόμενος Ροκφέλερ, ο Τσάπλιν αποφασίζει να παίξει τον αλήτη - χωρίς χρήματα, χωρίς οικογένεια, χωρίς τίποτα- που όμως βρίσκεται πάντα στην κατάσταση ενός Δαβίδ που πολεμά τον Γολιάθ. Και το κοινό θέλει να τον στηρίξει σε αυτόν του τον αγώνα.

Ο ΓΑΜΟΙ ΤΟΥ

Η πρώτη σύζυγος του Τσάπλιν ήταν η Μίλντρεντ Χάρις. Όταν γνωρίστηκαν, ο Τσάρλι ήταν στα 30 του και εκείνη 16. Ήταν μια επίδοξη ηθοποιός που εντυπωσιάστηκε από το αστέρι του Τσάρλι. Ο Τσάπλιν αντιμετώπισε αυτή τη σχέση επιφανειακά, μιλώντας δημόσια για το πώς το κορίτσι δεν ήταν πνευματικά ίσο μαζί του. Όταν θέλησε να τερματίσει τη σχέση, η Μίλντρεντ του ανακοίνωσε ότι ήταν έγκυος. Ο Τσάπλιν απειλήθηκε με φυλάκιση επειδή έκανε σεξ με ανήλικη. Σύμφωνα με το νόμο, θα μπορούσε να αποφύγει την τιμωρία μόνο αν την παντρευόταν. Παντρεύτηκαν και μετά η Mildred παραδέχτηκε ότι του είπε ψέματα για την εγκυμοσύνη της. Λίγο αργότερα, το ζευγάρι περίμενε πραγματικά ένα παιδί. Το 1919 γεννήθηκε ο Νόρμαν Σπένσερ Τσάπλιν. Το μωρό όμως γεννήθηκε με γενετικά ελαττώματα και πέθανε αμέσως.

Έντεκα μέρες μετά τον θάνατο του γιου του, ο Τσάπλιν ανακοινώνει ένα κάστινγκ για τον βασικό παιδικό ρόλο στη νέα του ολοκληρωμένη παραγωγή. Η ιστορία θα πει για τον δεσμό που αναπτύσσεται μεταξύ ενός αλήτη και ενός εγκαταλειμμένου αγοριού. Ο κύριος ρόλος στο «The Toddler» πηγαίνει στην Τζάκι Κούγκερ, για την οποία ο Τσάπλιν είπε ότι κάθε φορά που τον κοιτάζει ήθελε να κλαίει. Η Τζάκι θα νιώθει πάντα συνδεδεμένη με τον Τσάπλιν. Τα επόμενα χρόνια, όταν ήρθαν στο φως οι κατηγορίες εναντίον της σκοτεινής πλευράς του καλλιτέχνη, η Τζάκι Κούγκερ ήταν ένας από τους λίγους που θα πήραν το μέρος του.

Σε μια από τις σκηνές στο «The Toddler», ένας αλήτης αποκοιμιέται και ένας άγγελος τον σαγηνεύει στον ύπνο του. Η σκηνή, ήδη αμφιλεγόμενη την εποχή της δημιουργίας της, είναι τρομακτική σήμερα. Τον ρόλο του αγγέλου έπαιζε τότε η 12χρονη Λίτα Γκρέυ. Η σκηνή υποδηλώνει ξεκάθαρα μια σεξουαλική διάσταση στη σχέση ανάμεσα σε αυτήν και τον αλήτη. Προφανώς, ο Τσάπλιν έδειξε και ιδιωτικά ενθουσιασμό για την ιδέα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Η ιστορία παίρνει μια άλλη συγκλονιστική διάσταση όταν τέσσερα χρόνια αργότερα ο Τσάπλιν και η 16χρονη Γκρέι γίνονται ζευγάρι. Ομοίως με αυτό που συνέβη με την πρώτη του σύζυγο (την οποία χώρισε αφού έχασαν το παιδί τους), όταν η έφηβη έμεινε έγκυος, ο Τσάπλιν ξέφυγε πάλι  από τις κατηγορίες της παιδεραστία κάνοντας ένα γάμο μαζί της. Δύο χρόνια αργότερα, ξεκινά ένα διαζύγιο υψηλού προφίλ, στο οποίο η Λίτα κατηγορεί τον σύζυγό της για σαδισμό.

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΟΥ

 

Οι παλιότεροι υπάλληλοι του στούντιο του Τσάπλιν προειδοποιούσαν τους νέους ότι «ο Τσάρλι είναι σκύλος που δαγκώνει». Ήταν τσιγκούνης. Για κάθε σκηνή που γύριζε, ήθελε αρκετές δεκάδες, σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετές εκατοντάδες, για την λήψη. Απασχόλησε ηθοποιούς και ηθοποιούς, για να τους απολύσει μετά από μερικούς μήνες, να αναζητήσει απεγνωσμένα αντικαταστάτες και μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες, να τους επαναφέρει στους προηγούμενους ρόλους τους. Φώναζε στους συναδέλφους του, ταπείνωνε ηθοποιούς και σκόπιμα έκανε τις ηθοποιούς να κλάψουν για να πετύχει πιο πιστευτά συναισθήματα στην οθόνη. Όταν προγραμμάτιζε μια συνάντηση για το επόμενο κινηματογραφικό του έργο, μπορούσε να μιλήσει για την ιδέα του για 28 ώρες ασταμάτητα. Περίμενε απόλυτη υπακοή και υποταγή σε αυτόν και στο όραμά του.

Η Isobel Deluz, η οποία συνεργάστηκε με τον Τσάπλιν ως στενογράφος και σεναριογράφος, θυμάται ότι της είπε να γράφει ό,τι του ερχόταν στο μυαλό, αλλά ποτέ δεν υπαγόρευε τίποτα – έκανε παντομίμα με τα πάντα και εκείνη έπρεπε να είναι σε εγρήγορση και να τον ακολουθεί βήμα-βήμα. Ο Μάρλον Μπράντο, ο οποίος πρωταγωνίστησε στην τελευταία ταινία του Τσάπλιν, "Μια Κόμισσα από το Χονγκ Κονγκ", θυμότανε με θλίψη: "Ο Τσάπλιν ήταν ένας τρομερά σκληρός άνθρωπος. Πιθανώς ο μεγαλύτερος σαδιστής που έχω γνωρίσει ποτέ. Ένας εγωιστής αλλά μικρού μεγέθους τύραννος που φώναζε στους ανθρώπους και τους έδιωχνε συνεχώς».

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΣΕΙΣ

 

 

Ο πρώτος γάμος διαλύθηκε λόγω της «πνευματικής σκληρότητας» (αυτές ήταν οι ακριβείς λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν στα δικαστικά έγγραφα) που φέρεται να διέπραξε ο Τσάρλι εναντίον της Μίλντρεντ. Το δεύτερο διαζύγιο, από τη Λίτα Γκρέι, ήταν μια απόλαυση των μέσων ενημέρωσης και πουλήθηκαν εισιτήρια για τις ακροάσεις. Η ηθοποιός μίλησε για τον Τσάπλιν ως έναν τρελό που χρησιμοποίησε ψυχική και σωματική βία εναντίον της, την ανάγκασε να κάνει διεστραμμένες σεξουαλικές πράξεις και μετά κατέγραφε τα κοντινά πλάνα τους. Κατά τη διάρκεια του γάμου του είχε επαφές με πολλές γυναίκες, μεταξύ των οποίων και ανήλικες. Ταπείνωσε τη Λίτα δημόσια, χλεύασε τη διάνοιά της και ενώ ταξίδευαν μαζί με το τρένο, της πρότεινε να πηδήξει από την κινούμενη αμαξοστοιχία και έτσι να τελειώσει η ταλαιπωρία και των δύο τους.

Η τρίτη σύζυγος του, Paulette Goddard, ήταν επίσης ηθοποιός. Πέρασε έξι χρόνια με τον Τσάπλιν και χώρισε ήσυχα. Σε συνεντεύξεις, είπε ότι το μυστικό για μια καλή ζωή με τον Τσάπλιν ήταν να καταλάβεις ότι η τέχνη θα ήταν πάντα το πιο σημαντικό πράγμα για αυτόν. Μπόρεσε να το καταλάβει και η ίδια για λίγο. Τελικά, η εργασιομανία, η τελειομανία, οι εναλλαγές της διάθεσης και ο υπερβολικός έλεγχος του συζύγου της εξάντλησαν την υπομονή της και χώρισαν.

Ο γάμος με την Oona O'Neil, την κόρη του διάσημου θεατρικού συγγραφέα που την αποκλήρωσε μόλις έμαθε για τη σχέση της με τον Τσάπλιν, κράτησε 34 χρόνια μέχρι το θάνατο του κωμικού. Εξωτερικά έμοιαζαν τέλεια, δίνοντας την εντύπωση ενός ζευγαριού που ζει μια αρμονική ζωή στην οποία η Oona αναλαμβάνει να τιθασεύσει την άγρια ιδιοσυγκρασία του Τσάρλι. Ήταν 37 χρόνια μικρότερη του και τον αγαπούσε πολύ. Χρόνια αργότερα, αποδείχθηκε ότι είχε υποφέρει από αλκοολισμό για το βάρος της συμβίωσης με την κινηματογραφική αυτή ιδιοφυΐα.

 Η δεύτερη σύζυγος του Τσάπλιν είπε ότι ο λαμπρός κωμικός δεν είχε αίσθηση του χιούμορ ιδιωτικά. Ήταν σοβαρός, στην πραγματικότητα αυστηρός στούς τρόπους του Δεν μιλούσε με τα μέλη της οικογένειάς του και επέβαλε μια ακριβή και αδιαπραγμάτευτη ρουτίνα που απαιτούσε στείρα σιωπή και απόλυτη τάξη για να συγκεντρωθεί στη δουλειά. Αν παραβιάζονταν αυτοί οι κανόνες, έστω και στο ελάχιστο, γινόταν έξαλλος. Ο Τσάπλιν είχε 11 παιδιά, συμπεριλαμβανομένων οκτώ από την τελευταία του σχέση. Τα παιδιά του τον θυμόντουσαν ως έναν άνθρωπο που δεν μπορούσε να του αντιταχθείς και που σκεφτόταν με εμμονή τη δουλειά και τις νέες ιδέες.

Μετά τον θάνατό του, μια από τις κόρες του, η Τζέιν, είπε ότι ήταν ακόμα στοιχειωμένη στη μνήμη της η μοναδική συνομιλία που είχε ποτέ με τον πατέρα της. Η συνομιλία διήρκησε οκτώ λεπτά και αφορούσε τις επερχόμενες εξετάσεις για τη σχολή υποκριτικής στην οποία έκανε αίτηση. Η Τζέιν θυμόταν κάθε λέξη του, όπως ο Τσάρλι θυμόταν κάθε λεπτομέρεια της ημέρας που ο πατέρας του τον αγκάλιασε για πρώτη φορά.

ΣΕΡ ΤΣΑΡΛΣ ΤΣΑΠΛΙΝ

 

 

Το 1952, στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου και της Μαύρης Λίστας, έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών πολιτικών φρονημάτων του. Ενώ ταξίδευε προς το Λονδίνο, έμαθε την απόφαση του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης να πάρει τη βίζα του και επομένως το δικαίωμα επιστροφής. Μετά από αυτό το γεγονός παρέμεινε οριστικά στην Ευρώπη, και πιο συγκεκριμένα στο Βεβέ της Ελβετίας, όπου πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου 1977. Στο διάστημα αυτό ταξίδεψε στην Αμερική μόνο μια φορά, το 1972, προκειμένου να παραλάβει το ειδικό Τιμητικό Όσκαρ για τη συνεισφορά του στην έβδομη τέχνη, κερδίζοντας το μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα της ιστορίας των βραβείων. Το 1995 σε μία παγκόσμια μελέτη σε κριτικούς κινηματογράφου, ο Τσάπλιν ψηφίστηκε ως ο καλύτερος ηθοποιός στην ιστορία του κινηματογράφου.  Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δέκατο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.

Το 1964, ο Τσάπλιν δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του. Ο Πίτερ Ακρόιντ, ο βιογράφος του κωμικού, επισημαίνει ότι το βιβλίο του Τσάρλι είναι μια ιστορία γεμάτη στρεβλώσεις και παραλείψεις, «πιο ενδιαφέρουσα για αυτά που παρέλειψε παρά για αυτά που αποκάλυψε». Ο Τσάπλιν φέρεται να έδωσε το χειρόγραφο του βιβλίου στον Τρούμαν Καπότε ζητώντας σχολιασμό. Όταν ο συγγραφέας άρχισε να του προτείνει διορθώσεις, ο Τσάπλιν έγινε έξαλλος, του είπε «αποκλείεται» και δεν του ξαναμίλησε ποτέ. Ο Ακρόιντ συμπεραίνει με πικρία ότι ο Τσάπλιν δεν είχε ποτέ τη συνήθεια να λέει την αλήθεια για τον εαυτό του, «άρα θα ήταν παράλογο να περιμένουμε να αρχίσει να το κάνει στην ηλικία των 75 ετών».

Δύο χρόνια πριν από το θάνατό του, η βασίλισσα Ελισάβετ Β' προσκάλεσε τον Τσάπλιν στην τελετή απονομής του τίτλου του ιππότη. Είναι ένα διεστραμμένο μέρος, μια εκκωφαντική αντίθεση για το τέλος της καριέρας ενός ανθρώπου που έβλεπε τον εαυτό του σαν το δημιούργημά του το κινηματογραφικό χαμίνι που πολεμούσε στην οθόνη τους πλουσίους και του άρχοντες για χάριν όλων των κατώτερων κοινωνικά στρωμάτων, όλων εκείνων που πετάχτηκαν στο περιθώριο της κοινωνίας και όλων των ηττημένων στον αγώνα ενάντια στη μοίρα και το άδικο κοινωνικό σύστημα.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν πεθαίνει ως «Sir» στις 25 Δεκεμβρίου 1977 ημερομηνία σημαδιακή καθώς σε  όλη του τη ζωή τόνιζε πόσο αντιπαθούσε τα Χριστούγεννα.

ΚΓ

Πηγές:

Κατά την επεξεργασία του κειμένου, χρησιμοποίησα τα ακόλουθα βιβλία: Charles Chaplin, "Moja autobiografia" (1964), "Charlie Chaplin" (2014), "Chaplin, Προβλέποντας το παρόν» (2017), Maciej Jarkowiec, «Monsters lurk on the boulevards». (2004). Άρθρο της Καταρζίνα Σιεκάνσκα.  Φιναλίστ της 1ης έκδοσης των Polska Stories όπου γράφει για την καθημερινότηττά του, https://el.wikipedia.org/wiki/Τσάρλι_Τσάπλιν Τσάρλι Τσάπλιν : Ο ασυμβίβαστος του σινεμά, ένθετο Ε/Ιστορικά, weekend.gazeta.pl  

https://www.ednapurviance.org/chaplininfo/homestfamily.html

http://www.charliechaplinarchive.org/en/collection/cerca/charles-chaplin-mack-sennett-d-w-griffith-1913

https://www.history.com/news/9-things-you-may-not-know-about-charlie-chaplin

https://www.dailymail.co.uk/femail/article-13056591/Charlie-Chaplin-son-young-wives-not-forcing.html