Translate -TRANSLATE -

Παρασκευή 1 Μαΐου 2009

1η του Μάη

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (ΑΛΕΚΟΣ) ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ
Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΗΡΩΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ


-->
Πρώτη του Μάη σήμερα και υπάρχουν τόσες ιστοσελίδες που δίνουν πληροφορίες που δεν ξέρω από πού να αρχίσω και που να τελειώσω. Βλέπετε συμβαίνει η 1η του Μάη να είναι μια μέρα σημαδιακή και «πολυγραφότατη».Είναι μια μέρα που έχει αφήσει έντονα τα σημάδια της, όχι μόνο στην Ιστορία της ανθρωπότητας και της χώρας μας αλλά και στο χώρο της Μουσικής , της ποίησης και των λαϊκών παραδόσεων.
ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΗ
Επέλεξα λοιπόν για τα Γενικά για τον Μάη να μας τα πουν αυτό τον μήνα μικρά παιδιά και μάλιστα κάποιοι μαθητές της Γ’ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ριζού Πέλλας, το 2004, που έγραψαν:
ΜΑΙΟΣ
Ο Μάιος, πέμπτος μήνας του χρόνου, είναι ο μήνας ο Καλομηνάς, ο Λούλουδος, ο Τριανταφυλλάς. Τα λουλούδια ανθίζουν, στα δέντρα κρέμονται νόστιμοι καρποί κι όλη η φύση οργιάζει στα καταπράσινα λιβάδια.

Το έθιμο της Πρωτομαγιάς να στολίζουμε τις πόρτες των σπιτιών με στεφάνια λουλουδιών έρχεται από τα πολύ παλιά χρόνια και τότε συμβόλιζε την υποδοχή της δύναμης της φύσης στο σπιτικό. Στα μέρη της Μικράς Ασίας σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ - Γιαννιού του Θεριστή καιτότε το καίγανε στις φωτιές του αγίου.

Στις 21 Μαΐου, την ημέρα της γιορτής των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Μακεδονία γιορτάζουν τα' Αναστενάρια. Ένα έθιμο, που έφεραν οι πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης και συνεχίζεται μέχρι σήμερα στο Λαγκαδά και στο χωριό των Σερρών Αγία Ελένη. Οι αναστενάρηδες πατούν πάνω στα κάρβουνα και ψιθυρίζουν "στάχτη να γίνει, στάχτη να γίνει…", για να διώξουν κάθε κακό.

Μέσα στις χαρές του Μαΐου έρχεται και η αποφράδα μέρα, στις 29 του μηνός, η πικρή μέρα της άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Όπως λέει ο θρύλος, ο παπάς που λειτουργούσε στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας, ακούγοντας τον καλπασμό των βαρβάρων και τις κραυγές των τρομαγμένων πιστών, πήρε το δισκοπότηρο με τα ιερά σκεύη της μεταλήψεως και βγήκε από το ιερό. Εκείνη τη στιγμή, στρατιώτες μπήκαν στην εκκλησία και όρμησαν στον ιερέα, αλλά εκείνος, με σταθερό βήμα, χάθηκε μέσα από μια σχισμή του τοίχου που έκλεισε αμέσως πίσω του.

"Ο Μάιος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ
να τον προϋπαντήσουμε, παιδιά, στην εξοχή.
Λουλούδια ας μαζέψουμε και ρόδα και κρίνα
Στεφάνι να πλέξουμε του Μάη μ' εκείνα…"

Μάλι Ντομένικο, Σαββίδης Νίκος, Σιδηρόπουλος Στράτος Φωτιάδης Σωτήρης, Φωτιάς Κώστας (Γ΄ Τάξη) http://dim-rizou.pel.sch.gr/papers/apr2004/paper3.htm



ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ


ΓΕΓΟΝOΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

1811: Γεννίεται ο Ανδρέας Λασκαράτος, σατιρικός συγγραφέας από το Ληξούρι. [ +23/6/1901]
1831: Εκδηλώνεται στρατιωτικό κίνημα κατά του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια από τον ταγματάρχη Δημήτριο Τσάμη Καρατάσο. Θα κατασταλεί στις 8 Μαΐου.
1907: Πεθαίνει ο Γρηγόριος Μαρασλής, εθνικός ευεργέτης. [γεν. 1831]
1908: Έπειτα από επιθυμία του βασιλιά Γεώργιου Α', απολύονται όλοι οι ηθοποιοί και το προσωπικό του Βασιλικού Θεάτρου. Ως αφορμή προβάλλεται το γεγονός ότι συχνά οι παραστάσεις δίνονταν προ «κενών εδωλίων».
1909: Γεννίεται ο Γιάννης Ρίτσος, ποιητής. [θαν.+ 11/11/1990]
1976: Αλέκος Παναγούλης, ήρωας της αντίστασης κατά της χούντας των συνταγματαρχών. Σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, στη λεωφόρο Βουλιαγμένης. [γεν.2/7/1939]

Ακόμα ηχούν στα αυτιά μου τα λόγια από το τηλεφώνημα μιας πολύ αγαπητής φίλης της Αγγελικής ( Κικής ) Τσαπάρα εκείνο το πρωϊνό. "Κώστα σκοτώθηκε ο Παναγούλης σε αυτοκινητιστικό". Μου φάνηκε απίστευτο. Μου ήταν αδύνατο να πιστέψω ότι ο απροσκύνητος ήρωας της αντίστασης ενάντια στην χούντα ήταν νεκρός. Το Παληκάρι, ναι με "Π" κεφαλαίο, η ελπίδα μιας δυνατής αντιστασιακής φωνής μέσα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ότι ήταν νεκρό.
Λίγο αργότερα όλη η παρέα των φίλων, όλοι συγκλονισμένοι, βρεθήκαμε στο φανοποιείο στην Βουλιαγμένης και είδαμε τα συντρίμια του αυτοκινήτου του. Κανείς μας ποτε δεν πίστεψε το "ατύχημα". (Κων. Γραικιώτης).

Ο Αλέκος Παναγούλης έχει μείνει στην ιστορία σαν σύμβολο της αντίστασης κατά της χούντας για την απόπειρα δολοφονίας ενάντια στον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, με τοποθέτηση εκρηκτικού μηχανισμού , τον Αύγουστο του 1968. Είχε συλληφθεί άμεσα και είχε τελειώσει την απολογία του με τη φράση "Δεν υπάρχει, κύριοι στρατοδίκαι, ωραιότερο κύκνειο άσμα για κάθε αγωνιστή, από τον επιθανάτιο ρόγχο μπροστά στα πολυβόλα του εκτελεστικού αποσπάσματος της τυραννίας". Η παγκόσμια κατακραυγή της δίκης απέτρεψε την εκτέλεση του Παναγούλη. Στη φυλακή βασανίστηκε μέχρι την απελευθέρωσή του. Η αμνηστία που έδωσε ο Παπαδόπουλος τον Αύγουστο του 1973 κάλυπτε και τον Αλέκο Παναγούλη. Η συγκυρία του θανάτου του Παναγούλη σε τροχαίο χαρακτηρίζεται από πολλούς ιδιαίτερα ύποπτη, επειδή μόλις λίγο καιρό πριν το θάνατό του, είχε φέρει στη δημοσιότητα στοιχεία από τα μυστικά αρχεία της ΕΣΑ.

ΓΕΓΟΝOΤΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
1776: Ο γερμανός καθηγητής Νομικής Άνταμ Βάισχαουπτ ιδρύει το «Τάγμα των Πεφωτισμένων», πιο γνωστό με τη λατινική ονομασία «Ιλλουμινάτι», που αποτέλεσε το πιο ριζοσπαστικό παρακλάδι του Διαφωτισμού.
1873 Πεθαίνει στην Αφρική ο Ντέιβιντ Λίβινγκστον (David Livingstone), ο μεγαλύτερος εξερευνητής και ιεραπόστολος του 19ου αιώνα στην αφρικανική ήπειρο. Τον βρίσκουν οι σύντροφοί του στα γόνατα της
προσευχής.
1886: Ταραχές ξεσπούν στο Σικάγο, εξαιτίας της γενικής απεργίας των εργατών που ζητούν οκτάωρο. Σε ανάμνηση της εξέγερσης του Σικάγου, καθιερώνεται ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς.

1904: Πεθαίνει ο Αντονίν Ντβόρζακ, τσέχος μουσουργός. [γεν. 8/9/1841]
1923: Γεννίεται ο Σιμόν Πέρες, διακεκριμένος ισραηλινός πολιτικός.
1939: Ο Μπάτμαν κάνει το ντεμπούτο του ως κόμικ.
1941: Η ταινία «Πολίτης Κέιν», στην οποία πρωταγωνιστεί και σκηνοθετεί ο Όρσον Ουέλς, κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη. Ακόμα και σήμερα θεωρείται από πολλούς η κορυφαία ταινία της 7ης τέχνης.

http://www.sansimera.gr/ ΚΑΙ http://www.jesuslovesyou.gr/SanSimera/may/1may.htm



ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου.

Τον Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Η μέρα έχει θεσπιστεί ως αργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Εργατική Πρωτομαγιά.
Η πρώτη του Μάη, είναι μέρα ορόσημο για τους αγώνες του εργάτη. Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα "Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο".

Εκείνη τη μέρα, 1η Μαΐου του 1886, 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες, ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket.


Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα οι οποίοι περίμεναν το σύνθημα για να δράσουν.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια βόμβα έσκασε μέσα στο πλήθος, και αστυνομικοί μαζί με μπράβους αρχίζουν να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση.

Πρωτομαγιά στην Ελλάδα

Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη.
Το 1893, 2000 διαδήλωσαν ζητώντας οχτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Το 1894, γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που λήγει με 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο ακολουθεί σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
Το 1936 έχουμε τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης.

Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στο Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης. Σε μια συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη. Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και τις άλλες συγκεντρώσεις και συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και 300 τραυματίες. Οι δολοφονίες των εργατών ήταν η έμπνευση του Ρίτσου για τον "Επιτάφιο".


Το 1944 ο κατοχικός στρατός των Γερμανών, εκτέλεσε 200 Έλληνες αγωνιστές στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Ο Νίκος Μαριακάκης, ένας απ' τους 200, έγραψε στο σημείωμα που άφησε: "Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος".

http://www.greek-chater.com/forum/archive/index.php/t-2131.html

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
-->
Η ανοιξιάτικη φύση μάς γοητεύει με τις ομορφιές της, μας ευωδιάζει με τα αρώματα των λουλουδιών, μας γαληνεύει την ψυχή, μας αναγεννά.

Του Μαγιού την πρώτη μέρα
να σου φέρει η περιστέρα,
άνθη, ρόδα ευωδιασμένα
με ευχές συνοδευμένα.

Την Πρωτομαγιά βγαίνουν στην εξοχή οι άνθρωποι, μικροί και μεγάλοι. Όλοι νιώθουν την ανάγκη να απολαύσουν τις ομορφιές της φύσης, φτιάχνουν το μαγιάτικο στεφάνι, για να το κρεμάσουν πάνω από την πόρτα ή στον εξώστη του σπιτιού.

Φτιάχνουν τις κολαΐνες με μαργαρίτες για να τις κρεμάσουν στο λαιμό τους οι κοπέλες.

Μ' αγριολούλουδα όμορφα έφτιαξα το στεφάνι
την κολαΐνα στο λαιμό έκανα μάνι-μάνι.

Στα χωριά οι νέες και οι νέοι στήνουν γλέντι και χορό και γιορτάζουν πανηγυρικά τον ερχομό της άνοιξης στην εξοχή.
Πατούλιες-πατούλιες οι άνθρωποι απολαμβάνουν τις ομορ­φιές της φύσης, τρώνε, πίνουν, τραγουδούν και χορεύουν. Ακόμη και οι ηλικιωμένοι άνθρωποι μαζεύουν αγριολούλουδα, για να φτιάξουν το στεφάνι.
Από τα όρη και τσι ρεματιές
εμάζεψα λουλούδια και μυρτιές,
στεφάνι μαγιάτικο να κάνω,
να το κρεμάσω εκεί επάνω,
ποιος ξέρει ως τον χρόνου μην πεθάνω.
Η γυναίκα που δεν μπορεί ν' αποκτήσει παιδί κάνει ένα μάτσο λουλούδια από ανθούς λεμονιάς και μαργαρίτες, βάζει κι ένα άσπρο κρίνο και μ' αυτά σταυρώνει τρεις φορές το εικό­νισμα της Παναγίας και λέει:
Εσύ γλυκιά Παρθένα μου, που 'σαι ο ανασασμός μου
ένα μονάκριβο παιδί θα 'ναι ο θησαυρός μου.
Γονατιστή προσεύχομαι μ' ελπίδα στην καρδιά,
άκουσε την παράκληση ετούτη τη βραδιά.

Ο λαός πιστεύει ότι όλα ο Μάης τα κάνει νέα. Μια νέα ζωή αρχίζει με την Πρωτομαγιά για τον άνθρωπο, για τη φύση, για τα ζώα.

Πιστεύει ότι την πρώτη του Μαγιού πιάνουν τα μάγια, γι' αυτό δε δίδουν αφορμές και προσέχουν μην τυχόν και τους κάνουν μάγια. Παίρνουν χίλιες δυο προφυλάξεις την ημέρα αυτή, για να εξασφαλίσουν το σπίτι τους, το βίος τους, τα παι­διά τους, από την επίδραση του κακού.

Σε μερικά χωριά οι άνθρωποι μουτζουρώνουν τα παιδιά τους για να είναι άσχημα και λερωμένα, ώστε να μην τα πλη­σιάσει το κακό.

Άλλοι κάνουν ένα σταυρό με κατράμι στο πορτομάγουλο της πόρτας για να μην μπει το κακό μέσα στο σπίτι ή για να μην πιάσει το κακό μάτι στο σπίτι τους.

Πιστεύει ακόμη ο λαός ότι καμιά εργασία δεν προοδεύει το Μάη και αποφεύγουν να κάνουν σοβαρές εργασίες. Δε γίνονται γάμοι ούτε αγορές σπιτιών και χωραφιών.

Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά 'ποδίδει.
Ο γάμος μου αποφάσισα ποτέ μη γίνει Μάη,
γιατί θα 'ρθούν πολλά δεινά κι ο χάρος θα με φάει.

Από το βιβλίο
ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
του καθηγητή κ. Βασίλη Χαραλαμπάκη
Εκδόσεις "ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗ"
Εμμ. Μπενάκη 18
10678 Αθήνα

Δεν υπάρχουν σχόλια: