Το Θαλασσινό Ταχυδρομείο του Ποσειδώνα

 

Το Θαλασσινό Ταχυδρομείο του Ποσειδώνα

Στις παραλίες και τις όχθες ποταμών, η φύση μας φέρνει συχνά δώρα απρόβλεπτα: κομμάτια ξύλου, θαλάσσια απομεινάρια, και όχι σπάνια... μπουκάλια με μηνύματα. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα είναι απόβλητα, παρασυρμένα από θαλάσσια ρεύματα και ποταμούς. Μα ορισμένα κουβαλούν ιστορίες. Είναι μπουκάλια που ταξίδεψαν, που έφεραν μυστικά, ελπίδες, απελπισία, φιλία και άλλοτε μια απλή –μα συγκινητική– χειρονομία επικοινωνίας.

Τα τελευταία χρόνια, πλήθος από "κυνηγούς" των ακτών περιδιαβαίνουν παραλίες αναζητώντας τέτοια μπουκάλια, καλυμμένα με φύκια και όστρακα. Μέσα τους βρίσκονται σημειώματα που μοιάζουν με μηνύματα από έναν άλλο κόσμο: ταξίδια, περιπέτειες, έρωτες, μυστήρια, επιστημονικά πειράματα ή απλά ένας χαιρετισμός από κάποια μακρινή γωνιά της Γης.

Μερικά απ’ αυτά κινούνται με ρυθμούς νωθρούς –ένα μίλι το μήνα– ενώ άλλα, παρασυρμένα από θύελλες και καταιγίδες, καλύπτουν εκατοντάδες μίλια τη μέρα. Ο ρυθμός τους εξαρτάται από την εποχή, το σημείο εκκίνησης, τη θέση τους στο νερό –και, φυσικά, τη διάθεση του Ποσειδώνα.

 

Μπουκάλια με Μυστικά

 

 

Αιώνες πριν, ναυαγοί πετούσαν μπουκάλια στη θάλασσα με κάποιο μήνυμα, με την ευχή και την απέλπιδα ελπίδα να τα διαβάσει κάποιος –κάπου και να έρθει να τους βρει. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις μ άλλους πρωταγωνιστές

Ο Έλληνας φιλόσοφος Θεόφραστος, περίπου το 310 π.Χ., κάθισε πάνω σε ένα θαλάσσιο προμαχώνα και έριξε στα νερά της Μεσογείου μπουκάλια ερμητικά πωματισμένα για να αποδείξει τη θεωρία του ότι αυτό το σώμα των νερών της Μεσογείου είχε δημιουργηθεί από τη μαζική εισροή των υδάτων από τον  Ατλαντικό Ωκεανό. 

Η Βασίλισσα Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας, στα τέλη της δεκαετίας του 1500, διόρισε έναν “Official Uncorker of Ocean Bottles” δηλαδή ένα επίσημο άτομο που θα αποσφράγιζε τα Μπουκάλια των Ωκεανών, καθιστώντας έτσι τρομερό έγκλημα για οποιονδήποτε άλλον υπήκοο που τυχόν θα έβρισκε σε κάποια περιοχή της Αυτοκρατορίας ένα μπουκάλι με μήνυμα μέσα σε αυτό και θα προχωρούσε και θα  έβγαζε το φελλό από το μπουκάλι και θα διάβαζε το μήνυμα που υπήρχε. Φαίνεται ότι οι πράκτορες και κατάσκοποί της Αυτοκρατορίας, συνεργαζόμενοι με το Ναυαρχείο, χρησιμοποιούσαν αυτό το κρυφό σύστημα επικοινωνίας για να στέλνουν απόρρητες πληροφορίες σχετικά με τους εχθρικούς στόλους στη θάλασσα.

Τη δεκαετία του 1780 μια καταιγίδα έριξε έναν Ιάπωνα καπετάνιο και αρκετούς από τους συντρόφους του που αναζητούσαν θησαυρούς στον ύφαλο ενός ακατοίκητου και άνυδρου νησιού του Νότιου Ειρηνικού. Η διάσωση τους ήταν απελπιστικά αδύνατη, και αυτοί χάθηκαν, αλλά, πριν από το τέλος τους, ένας από αυτούς έβαλε ένα μήνυμα που έλεγε για την κατάστασή τους σε μπουκάλι και παρακαλούσε για την σωτηρία τους. Το 1935 -155 χρόνια αργότερα!— το μήνυμα αυτό μέσα στο μπουκάλι επέπλεε στην παραλία της Χιραταμούρα της Ιαπωνίας. 

 

Τραγωδίες και Εγκράτεια

 

 

Όταν τορπιλίστηκε το Λουζιτανία στον Α ́ Παγκόσμιο Πόλεμο και επρόκειτο να βυθιστεί στα βάθη του Βόρειου Ατλαντικού, ένας επιβάτης μπόρεσε να βρει ένα μπουκάλι, να γράψει βιαστικά ένα μήνυμα, και να το ρίξει στη θάλασσα: «θα είμαι ακόμα στο κατάστρωμα με λίγους ανθρώπους. Ο ένας είναι παιδί. Οι τελευταίες βάρκες έφυγαν. Βυθιζόμαστε γρήγορα. Η ορχήστρα εξακολουθεί να παίζει γενναία. Το τέλος είναι κοντά. Ίσως αυτό το σημείωμα...» Δεν είχε απομείνει χρόνος για τον καταδικασμένο επιβάτη να γράψει περισσότερο, αλλά το εμφιαλωμένο μήνυμα του ξεβράστηκε σε μια θαλάσσια ακτή και βρέθηκε.

Μια πιο ζοφερή ιστορία εμπλέκει κάποιον Μάρτιν Ντάγκλας, που το 1956 πήρε το γιοτ του έξω από τις ακτές της Φλόριντα και ξαφνικά εξαφανίστηκε για πάντα. Το πιο αδιανόητο σε αυτή την ιστορία είναι ότι δύο χρόνια αργότερα ένα βάζο μαρμελάδας ξεβράστηκε στην παραλία Άβοκα της Αυστραλίας, βόρεια του Σίδνεϊ. Μέσα ήταν μια βιαστικά γραμμένη διαθήκη, πάνω σε λευκές επιταγές, υπογεγραμμένη από τον Μάρτιν Ντάγκλας. Προφανώς το σκάφος του είχε μεταφερθεί σε περιοχή με πολύ βαθιά νερά του ωκεανού, επειδή η διαθήκη έλεγε. «Σε περίπτωση που βρεθεί αυτό το σημείωμα, στείλτε το στη γυναίκα μου, Άλις Ντάγκλας, στο Μαϊάμι Μπιτς της Φλόριντα. Αναμφίβολα αναρωτιέται τι μου συνέβηκε.  Στην κυριολεξία έμπλεξα άσχημα εξ αιτίας μηχανικής βλάβης του σκάφους.»

Ο αιδεσιμότατος Τζούελ Τ. Πιρς από το Γκάντσντεν, στην Αλαμπάμα, έβαζε μέσα σε άδεια μπουκάλια ουίσκι θρησκευτικά φυλλάδια με παραινέσεις για  εγκράτεια στο αμάρτημα του αλκοολισμού και τα έριχνε στον Ποταμό Κούσα, ο οποίος τα ταξίδευε, αδειάζοντας τα στον Κόλπο του Μεξικού. Μέχρι πρόσφατα είχε ρίξει 25.000 μπουκάλια  με την αντιαλκοολική σταυροφορία του, και έχει λάβει περισσότερες από 5.000 απαντήσεις από 30 πολιτείες και 10 ξένες χώρες. "Αλληλούια!" αναφώνησε. Τώρα βρήκα μια κατάλληλη χρήση για τα άδεια μπουκάλια της εταιρίας ουίσκι του Σατανά.

 

Απρόσμενες Εκπλήξεις 

 

 

Μερικές φορές, τα μπουκάλια φέρνουν την έκπληξη με τον πιο αναπάντεχο τρόπο:

Στις 5 Αυγούστου 1967, ο Σιόνε Βιλί Σουνιά, ψαράς του χωριού Χαταφού του νησιού Τονγκα κάπου στον Νότιο Ειρηνικό, βρήκε ένα μπουκάλι με χαρτονόμισμα 500 δολαρίων μπλεγμένο στην τεράστια ψαροπαγίδα του. Έκανε άμεσα σχέδια για να πάει στη Σούβα των Φίτζι, να περάσει καλά και ίσως να αγοράσει ένα μηχανάκι. Σκέφτηκε όμως πριν αναχωρήσει να ελέγξει το τραπεζογραμμάτιο πηγαίνοντάς το στον διευθυντή μιας τράπεζας στο λιμάνι της Nukualofa. Εκεί ο Σιόνε πληροφορήθηκε τα συνταρακτικά νέα. Επρόκειτο για ένα αμερικανικό χαρτονόμισμα που όμως εκδόθηκε στα 1864 από τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής!

Ο νεαρός Λέστερ Γουίλις πέταξε ένα εμφιαλωμένο μήνυμα του στον κόλπο Μπισκέιν του Μαϊάμι. Τέσσερις μήνες αργότερα, έλαβε ένα γράμμα από τον Τομ Ντέιλι από την Βοστώνης: "Βρήκα το σημείωμά σου στην κοιλιά ενός μεγάλου καρχαρία που ζύγιζε πάνω από 200 πάουντς (90 κιλά). Κάναμε βαρκάδα και ψαρέψαμε αυτό το τέρας το περασμένο Σάββατο, 29 Ιουλίου, με το γιοτ Χάστλερ, από το Φάλμουθ της Μασαχουσέτης. Ενώ καθάριζα τον καρχαρία, σε έκπληξη όλων μας ανακάλυψα το μπουκάλι και το γράμμα σου στα σπλάχνα του. 

 

Ανθρώπινες Επαφές

 

 

Το 1941, ο οκτάχρονος Γκάρι Φάραρ από το Κέρκλαντ της Ουάσινγκτον, αναζητώντας έναν φίλο να αλληλογραφούν, πέταξε το αίτημά του σφραγισμένο μέσα σε ένα μπουκάλι στον ποταμό Γουενάτσι στο Λέβενγουορθ της Ουάσινγκτον. Το μπουκάλι του βρέθηκε από έναν Χαβανέζο αγρότη, τον George Kaleohi από την Anahola, ένα χωριό στη βορειοανατολική ακτή του νησιού Kauai. Η επακολουθήσασα αλληλογραφία αφορούσε ολόκληρη την οικογένεια Φαράρ. Τον Ιανουάριο του 1959, οι Φάραρς επισκέφθηκαν την οικογένεια Καλεόχι στο Καουάι και απόλαυσαν μια αληθινή Χαβανέζικη φιλοξενία.

Το καλοκαίρι του 1960, ο μικρός Τσάρλι Χόλστερ έριξε στη Μεσόγειο ένα μπουκάλι με μήνυμα με το οποίο επιζητούσε επικοινωνία με όποιον το εύρισκε. Τον Σεπτέμβριο, έλαβε απάντηση από ένα παιδί  από την Αντίπαρο, τον Στέφανο που περιέγραφε τις δυσκολίες της οικογένειάς του. Η οικογένεια του Τσάρλι αντέδρασε συγκινητικά: έστειλαν ολόκληρο φορτίο με τρόφιμα και ρούχα στους κατοίκους του νησιού λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1960. Ένα μπουκάλι είχε μετατραπεί σε γέφυρα αλληλεγγύης.

Στις ακτές της Κορνουάλης, το μπουκάλι ενός ερωτευμένου από τη Νέα Υόρκη, φτάνει έντεκα μήνες μετά την ρίψη του στην θάλασσα με πρόταση γάμου για την καλή του που ζει στην Νέα Υόρκη αλλά δεν γνωρίζει πόσο ερωτευμένος είναι μαζί της. Τελικά 11 μήνες μετά, με την συνδρομή της ακτοφυλακής της Κορνουάλης, το μήνυμα φτάνει στην αγαπημένη του –κι εκείνη λέει το μεγάλο "ναι".

 

Όχι μόνο Ρομαντισμός … αλλά και Επιστήμη

 

 

Τα μπουκάλια της θάλασσας δεν είναι απλώς φανταχτερές ιστορίες. Χρησιμοποιήθηκαν και για επιστημονικούς σκοπούς:

Το Αμερικανικό Υδρογραφικό Γραφείο τα χρησιμοποίησε για να μελετήσει τα θαλάσσια ρεύματα, να εντοπίσει νάρκες που είχαν απελευθερωθεί μετά τον πόλεμο ή να προσδιορίσει βιώσιμα σημεία απόρριψης αποβλήτων. Σε κάποιες περιπτώσεις, βοήθησαν ακόμα και στον εντοπισμό κοπαδιών ψαριών ή προστατευόμενων θαλάσσιων ειδών.

Ο ίδιος ο συγγραφέας του παρόντος κειμένου είχε προσωπική εμπειρία. Το 1965, έριξε μήνυμα σε φιάλη στον Ειρηνικό. 288 ημέρες και 2.800 μίλια μετά, το μήνυμα ξεβράστηκε στη νησίδα Φένι –εκεί όπου είχε υπηρετήσει ο ίδιος, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, 21 χρόνια νωρίτερα!

 

Οδηγίες για μπουκάλια που ταξιδεύουν

 

 

Αν θελήσετε να στείλετε το δικό σας μήνυμα μέσω της... Ταχυδρομικής Υπηρεσίας του Ποσειδώνα, ακολουθούν κάποιες οδηγίες:

•          Στεγνότητα: Φροντίστε το μπουκάλι να είναι απόλυτα στεγνό εσωτερικά.

•          Γυαλί: Προτιμήστε άχρωμο, διαφανές γυαλί.

•          Πώμα: Επιλέξτε μπουκάλια με στενό λαιμό και σφραγίστε το καλά (ιδανικά με σύρμα).

•          Βάρος: Ρίξτε μέσα λίγο καθαρό χαλίκι ή άμμο για να στέκεται όρθιο στο νερό.

•          Τοποθεσία: Ρίξτε το στη θάλασσα, όχι σε λιμάνι ή κλειστό κόλπο – θα σπάσει εύκολα.

 

Τελικό Μήνυμα: Δεν Χρειάζεται Γραμματόσημο

 

 

Το να στείλεις ένα μήνυμα μέσω των ωκεανών δεν εγγυάται παραλήπτη. Μα ίσως αυτό είναι και το μαγικό της υπόθεσης. Δεν έχει έξοδα, δεν έχει διεύθυνση... Έχει μόνο πίστη –και μια μικρή δόση ποίησης.

Η θαλάσσια ταχυδρομική του Ποσειδώνα περιμένει και τα δικά σας γράμματα

ΔΙΑΣΚΕΥΗ 

Το παρόν είναι διασκευή του άρθρου Neptune’s Sea-Mail Service και συγγραφέας του άρθρου είναι ο Wilmon Menard. Το άρθρο πρωτοεμφανίστηκε στο “Sea Frontiers” Bulleting of THE INTERNATIONAL OCEANOGRAPHIC FOUNDATION (Nov.1980 vol. 26 No.6) καθώς επίσης στο περιοδικό SCANORAMA (NOV.1981) και στο περιοδικό ΕΠΙΛΟΓΕΣ τον Δεκέμβριο του 1983