Translate -TRANSLATE -

Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2015

Θοδωρής Καλλιφατίδης : Πάντα θα επιστρέφω




Πάντα θα επιστρέφω - Θοδωρής Καλλιφατίδης
Από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης κυκλοφορεί το βιβλίο Πάντα θα επιστρέφω του Θοδωρή Καλλιφατίδη.
Η 'Ελενα από τη Χρυσοπηγή, ένα χωριό κοντά στα Γρεβενά, ξεκινά το 1932, που γεννιέται, το μεγάλο ταξίδι της ζωής της με σταθμούς την Κατοχή, την Απελευθέρωση, τον Εμφύλιο, τον πρώτο έρωτα και τον γάμο, την πρώτη μετανάστευση την Αυστραλία, την επιστροφή στην Ελλάδα, τη δεύτερη μετανάστευση στη Σουηδία, τη γέννηση της κόρης της, τη Χούντα, τη Μεταπολίτευση...
Μέσα από την αφήγηση αυτής της γεμάτης ανατροπές ζωής, ο Θοδωρής Καλλιφατίδης, με τη μαγική του πένα, ξεδιπλώνει συναρπαστικά την πρόσφατη ιστορία αυτής της Ελλάδας, της τόσο ταλαιπωρημένης αλλά ταυτόχρονα και τόσο γοητευτικής.


Απόσπασμα
Το Σάββατο στις 20 Οκτώβρη του 1951 το υπερωκεάνιο "Australia"  άφησε τη Γένοβα με τετρακόσιους επιβάτες: Ιταλούς, Έλληνες, Εβραίους, Βούλγαρους, Γιουγκοσλάβους. Ο καιρός ήταν καλός. Ένα σωρό κόσμος είχε μαζευτεί για το μεγάλο "αντίο". Παντού φιλιά και δάκρυα. Ποτέ οι άνθρωποι δεν αγαπιούνται τόσο πολύ, όσο την ώρα του χωρισμού. Ακόμα κι όταν είχαν βγει στην ανοιχτή θάλασσα, ακόμα κι όταν το λευκό καράβι δε φαινόταν πια, όπως κι η ήπειρος για την οποία κατευθυνόταν, ακόμα και τότε κουνιούνταν μαντήλια σαν μικρά λάβαρα αγάπης και λύπης.
 Η Έλενα κι ο Γιάννης μοιράζονταν μία καμπίνα με την οικογένεια Γκαρίφαλο. Ούτε οι μεν ούτε οι δε είχαν χρήματα για να έχουν τη δική τους. Εντούτοις, ήταν καλύτερα από τους περισσότερους που στριμώχνονταν σε θαλάμους με είκοσι τέσσερις κλίνες. Δεν μπορούσες να κλείσεις μια πόρτα πίσω σου, αλλά τότε οι άνθρωποι ήταν συνηθισμένοι να ζουν πολύ κοντά ο ένας στον άλλο. Όλοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην ενοχλήσουν. Η διακριτικότητα άρχισε με την πολυκοσμία. Οι άντρες ξυρίζονταν κάθε μέρα, οι γυναίκες πρόσεχαν την εμφάνιση τους, τα παιδιά έπαιζαν ήσυχα.
 Οι περισσότεροι έτρωγαν σε μια απλή τραπεζαρία, ελάχιστοι είχαν τη δυνατότητα να φάνε στο εστιατόριο. Σε λίγο είχαν δημιουργηθεί παρέες ανάμεσα σε συμπατριώτες. Τραγουδούσαν τα τραγούδια τους, λέγαν τη μοίρα τους τι είχαν τραβήξει μέχρι να μπουν σ’ εκείνο το καράβι που θα τους πήγαινε στη Γη της Επαγγελίας. Ένα πράγμα είχαν κοινό: το μέλλον τους δεν ήταν στην πατρίδα τους.
Σύντομη βιογραφία
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης γεννήθηκε στους Μολάους Λακωνίας το 1938. Γιος δασκάλου από τον Πόντο, μετακόμισε στην Αθήνα το 1946 και αποφοίτησε από το 5ο Γυμνάσιο Αρρένων. Φοίτησε στη σχολή του Κάρολου Κουν και μετά τη στρατιωτική του θητεία, το 1964, εγκαταστάθηκε στη Σουηδία. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης . Αργότερα δίδαξε φιλοσοφία στο ίδιο πανεπιστήμιο. Επί τέσσερα χρόνια διηύθυνε το λογοτεχνικό περιοδικό "Μπόνιερς Λιττερέρα Μαγκαζίν". Άρχισε να γράφει στα σουηδικά το 1969 και από το 1976 ζει αποκλειστικά από το γράψιμο. Το 1994 ξεκίνησε να γράφει τα βιβλία του και στα ελληνικά. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, ταξιδιωτικά δοκίμια, θεατρικά έργα• έχει γράψει κινηματογραφικά σενάρια και έχει σκηνοθετήσει μια ταινία. Έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή λογοτεχνικά βραβεία για το έργο του και σχεδόν όλα τα βιβλία του κυκλοφορούν σε είκοσι γλώσσες.
Έργα του:
"Τιμάνδρα" (Γαβριηλίδης 1994), "Μια μέρα στην Αθήνα" (Κάκτος 1995), "Το τελευταίο τριαντάφυλλο" (Γαβριηλίδης 1996), "Ποιά είναι Η Γαβριέλα Όρλοβα" (Γαβριηλίδης 1997), "Οι εφτά ώρες στον παράδεισο" (Γαβριηλίδης 1998), "Στο φως του Βορρά" (Γαβριηλίδης 2000), "Μια νέα πατρίδα έξω από το παράθυρο μου" (Γαβριηλίδης 2002), "Ο έκτος επιβάτης" (Γαβριηλίδης 2003), "Ένα απλό έγκλημα" (Γαβριηλίδης 2003), "Η Όλγα της Αγάπης" (Γαβριηλίδης 2004), "Αγάπη" (Γαβριηλίδης 2004), "Στο βλέμμα της" (Γαβριηλίδης 2006), "Μητέρες και γιοί" (Γαβριηλίδης 2007), "Φίλοι και εραστές" (Γαβριηλίδης 2009), "Ο Άγιος Ηρακλής" (Γαβριηλίδης 2011), "Τα περασμένα δεν είναι όνειρο" (Γαβριηλίδης 2012), "Γράμματα στην κόρη μου" (Γαβριηλίδης 2013).
http://www.culturenow.gr/39533/panta-tha-epistrefw-thodwrhs-kallifatidhs


Απόσπασμα από την κριτική για το βιβλίο από τον Χρίστο Παπαγεωργίου
Η γραφή του Καλλιφατίδη είναι αληθινά συναρπαστική. Ακόμη και όταν η τραγικότητα χτυπά την πόρτα της συγγραφικής του υπομονής, εκείνος την αντιπαρέρχεται, με γνήσια, ελληνική, στρωτή, ζωηρή και παιγνιώδη συμπεριφορά.
Το μυθιστόρημα "Πάντα θα επιστρέφω" του Θοδωρή Καλλιφατίδη είναι συνολικά ένας ύμνος στη μετανάστευση. Μετανάστης ο ίδιος εδώ και πολλές δεκαετίες στη Σουηδία, μπορεί να έχει ολοκληρωμένη άποψη για το τι σημαίνει να αφήνεις την πατρίδα σου και να αναζητάς μια καινούργια ζωή κάπου μακριά. Πόσο επίκαιρο είναι, άραγε, με τα κύματα των μεταναστών και προσφύγων που έρχονται στη χώρα μας, πάντα με διαφορετικές γνώμες γι’ αυτούς τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους. Τόσο η Αυστραλία όσο και η Σουηδία –χώρες που το ζευγάρι επισκέπτεται, προκειμένου να φτιάξει για πρώτη και δεύτερη φορά την τύχη του– είναι οργανωμένες, φιλικές, φιλόξενες προς τους μετανάστες, έτσι όποιος δουλεύει αποκομίζει τα αγαθά αυτής του της επιλογής. Κάθε μια, βέβαια, με την ιδιαιτερότητά της, με άλλα πολιτικά και κοινωνικά σύμβολα, με διαφορετικούς αγώνες για τη δημοκρατία, με διαφορετικά οικονομικά συστήματα, και οι δυο όμως με αυξημένη την ευαισθησία απέναντι σε ανθρώπους, που βοηθούσαν στο επιγενόμενο θαύμα, στην απάλειψη και την εξάλειψη της φτώχειας. Ο Καλλιφατίδης γνωρίζει πολύ καλά την Αυστραλία, την οποία σίγουρα και επισκέφτηκε πριν ξεκινήσει να γράφει, τη Σουηδία όμως τη γνωρίζει σαν τα μάτια του, γι’ αυτό το δεύτερο μέρος του βιβλίου αποτελεί ένα κοινωνικό, εργασιακό και οικονομικό δοκίμιο για την τωρινή του πατρίδα. Η Έλενα φυσικά δεν επιστρέφει, όχι πάντα, αλλά το αντίθετο για λίγες μέρες, ο ίδιος όμως έχει επιστρέψει άπειρες φορές, για διάφορους λόγους, όπως μας πληροφορεί σε προηγούμενα βιβλία του, άλλοτε για την αρρώστια και τον θάνατο της μάνας, άλλοτε για μια βράβευση στους Μολάους, ως εκλεκτό μέλος της μικρής αυτής κοινωνίας. Πάντως, και ενώ ο Γιάννης είναι δάσκαλος, όπως ο πατέρας του Καλλιφατίδη, και η Έλενα ποντιακής καταγωγής, όπως ο ίδιος, βγαίνει το συμπέρασμα πως τα βιογραφικά στοιχεία, για μια ακόμη φορά, είναι διάσπαρτα, πράγμα που χαρακτηρίζει τον συγγραφέα σε όλο του τον συγγραφικό βίο.
http://diastixo.gr/kritikes/


Δύο λόγια από την καλή μου φίλη Βάσω Κυριαζάκου για την σημερινή παρουσίαση του βιβλίου
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης θα παρουσιάσει απόψε στις 8 το βράδυ στον Ιανό της Σταδίου το καινούργιο του μυθιστόρημα. Θα αφήσω τις δουλειές στην άκρη και θα πάω, θα το κάνω δώρο στον εαυτό μου.
Το βιβλίο το έχω διαβάσει, δεν είναι αυτό το θέμα μου. Τόσα χρόνια (και είναι πάρα πολλά) έχω προσέξει το εξής: κάθε φορά που είτε τον ακούω να μιλάει είτε συζητάμε ιδιωτικά, νιώθω αλλιώτικος άνθρωπος. Παρότι τόσο έντονη προσωπικότητα, δεν έχει ίχνος πληθωρικότητας και διδακτισμού, είναι ήρεμος, ήσυχα παθιασμένος, ευγενής... Μεταφέρει μαζί του έναν σπάνιο πολιτισμό, βαθύ και ουσιαστικά ανθρώπινο.
Κοιτάζει στα μάτια τον συνομιλητή του, τον ακούει προσεχτικά και σκέφτεται πριν απαντήσει. Με οπλοστάσιο μια τεράστια γνώση στον τομέα της φιλοσοφίας, έχει αδυναμία στα λόγια και στις ιστορίες των αρχαίων, τα οποία χρησιμοποιεί κάθε φορά που ταιριάζουν στην κουβέντα. Διαθέτει επίσης ένα άλλο μεγάλο προσόν: χιούμορ! Αυτό υπάρχει στα βιβλία του, ο αναγνώστης πολλές φορές ξεσκάει σε γέλια. Του αρέσει, επίσης, να γελάνε οι άνθρωποι γύρω του. Ίσως γιατί η μητέρα του γελούσε εύκολα...
Κάποια πράγματα, νομίζω, δεν θα τα χορτάσει ποτέ: δύο από αυτά είναι η Ελλάδα και το περπάτημα...
Θα μπορούσα να μιλάω ώρες γι' αυτόν... Από μικρός ήταν σοφός. Οταν μεγάλωσε έγινε το καμάρι της οικογένειας. Εγώ τότε δεν καταλάβαινα. Ήμουν πολύ μικρή, και περήφανη για άλλους λόγους: ήταν ο μόνος τόσο ξανθός στην οικογένεια και είχε πάρει το γαλάζιο χρώμα των ματιών του παππού μας...
Τα τελευταία χρόνια έχει δώσει άπειρες συνεντεύξεις και άρθρα στη Σκανδιναβία υποστηρίζοντας την Ελλάδα. Η αναγνώριση και η δόξα δεν τον μετακίνησαν ούτε στο ελάχιστο από τις αρχές του, και στον δημόσιο βίο του και στον ιδιωτικό...
Απόψε λοιπόν θα έχουμε τη χαρά να τον ακούσουμε...
(όσοι με ξέρετε, καταλάβατε ότι ήταν για μένα μια πολύ δύσκολη ανάρτηση)
facebook/ Βασω Κυριαζακου

ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης ζει από το 1964 στη Σουηδία. Τότε, ήταν μια άλλη εποχή «μετανάστευσης» για την Ελλάδα. Σήμερα, μένει στο νησί Gotland της Βαλτικής και συνεχίζει να γράφει.
Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Πάντα θα επιστρέφω» μίλησε στην εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος «Μπλε σαν πορτοκάλι» για τη ζωή του και τη ζωή των μεταναστών στη Σουηδία, που μοιάζει πολύ με τη ζωή των μεταναστών σε κάθε μέρος του κόσμου.
Ολόκληρη η ενδιαφέρουσα συνέντευξη στον Γιώργο Γιανναράκο και την Ευανθία Ξυνού υπάρχει στο παρακάτω σύνδεσμο (link):

«Πάντα θα επιστρέφω»: Θοδωρής Καλλιφατίδης | ΕΡΤ


Δεν υπάρχουν σχόλια: