ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΣΥΝΙΣΤΑ...
Απαλλαγή της Κύπρου από τις εγγυήτριες δυνάμεις
Πολιτικό και νομικό εργαλείο για την ολοκλήρωση της εθνικής κυριαρχίας της Κύπρου αποτελεί, σύμφωνα με διπλωματικούς παρατηρητές στο Στρασβούργο, ψήφισμα που ενέκρινε η Ολομέλεια της Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης με βάση το οποίο τίθεται υπό αμφισβήτηση η συμφωνία για την εγκαθίδρυση εγγυητριών δυνάμεων στη νήσο.
Το εν λόγω ψήφισμα, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, δίνει την ευκαιρία στην Κύπρο να προχωρήσει στην ολοκληρωτική άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και να διεκδικήσει, πολιτικά και νομικά, την απαλλαγή της τόσο από τις ξένες εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα - Τουρκία - Βρετανία) όσο και από τις βρετανικές βάσεις.
Σύμφωνα με την έκθεση της Γερμανίδας βουλευτού των Ελευθέρων-Δημοκρατών, Μαρίνας Σούστερ, τίθεται εν αμφιβόλω το κατά πόσον η Συνθήκη Εγγυήσεων μπορεί να συνεχίσει να θεωρείται σήμερα έγκυρη, είτε επειδή έχουν πάψει να υφίστανται οι λόγοι εγκαθίδρυσής της είτε επειδή υπήρξε σοβαρή παραβίαση από ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη, όπως στην περίπτωση της Κύπρου, με τη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας.
Το ενδεχόμενο αυτό δημιουργεί και ένα μεγάλο ερωτηματικό σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα των βρετανικών «κυρίαρχων στρατιωτικών βάσεων», η ύπαρξη των οποίων στηρίζεται και πάλι, όπως υπενθυμίζει η εισηγήτρια, στη Συνθήκη Εγγυήσεων.
Στο ψήφισμα υπογραμμίζεται ότι η κυπριακή ανεξαρτησία, που ήταν συνδεδεμένη με μια πεπαλαιωμένη τριμερή συμφωνία εγγυήσεων, ήταν η τελευταία πράξη τερματισμού της αποικιοκρατίας στην Ευρώπη, ενώ το νησί παραμένει de facto διαιρεμένο εδώ και δεκαετίες, παρά τη σχεδόν ομόφωνη μη αναγνώριση του αποσχιστικού καθεστώτος στο Βορρά, το οποίο, όπως τονίζεται, εγκαθιδρύθηκε υπό την προστασία του τουρκικού στρατού.
Το υιοθετηθέν ψήφισμα αναφέρει επίσης πως στρατιωτικές επεμβάσεις, όπως αυτή που διενήργησε η Τουρκία στην Κύπρο το 1974, οδήγησαν σε μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δεν έχουν επιφέρει μόνιμη επίλυση του προβλήματος.
Διμερείς εγγυήσεις, όπως αυτές που δόθηκαν στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας της Κύπρου, δεν απέτρεψαν διενέξεις, αλλά, αντίθετα, οι εγγυήσεις αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως πρόφαση για μονομερή στρατιωτική επέμβαση, κατά παράβαση του Αρθρου 2 (4) του Καταστατικού των Ηνωμένων Εθνών και των σχετικών προνοιών του διεθνούς δικαίου, που απαγορεύει τη χρήση βίας, καταλήγει το ψήφισμα.
sisour@orange.fr
Το καθεστώς των εγγυητριών δυνάμεων στην Κύπρο
Εγγυήτριες δυνάμεις
Το 1878 η Κύπρος παραχωρήθηκε από την Τουρκία στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία προσάρτησε το νησί το 1914. Το καθεστώς αυτό «σφραγίστηκε» εννέα χρόνια αργότερα με τη Συνθήκη της Λωζάννης και δεν άλλαξε έως το 1960 όταν, έπειτα από αγώνα, επετεύχθη η ανακήρυξη του ανεξάρτητου κυπριακού κράτους.
Η Κυπριακή Δημοκρατία στηρίχθηκε στις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, της 12ης και 19ης Φεβρουαρίου 1959 αντιστοίχως. Από τις συμφωνίες αυτές προήλθε και το Σύνταγμα του νέου κράτους, το οποίο περιλαμβάνει 47 άρθρα που χαρακτηρίζονται θεμελιώδη και δεν είναι δυνατό να καταργηθούν ή να τροποποιηθούν. Στα θεμελιώδη άρθρα ενσωματώθηκαν η Συνθήκη Εγγυήσεως και η Συνθήκη Συμμαχίας.
Η Συνθήκη Εγγυήσεως προέβλεπε ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Βρετανία εγγυώνται την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα, την ασφάλεια της Κύπρου «ως και την κατάστασιν πραγμάτων την καθιερωθείσαν υπό των θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματός της». Η Συνθήκη Συμμαχίας προέβλεπε την υποχρέωση των παραπάνω χωρών να συνεργάζονται σε θέματα άμυνας. Βάσει της τελευταίας αναπτύχθηκαν στη νησί η ΕΛΔΥΚ και η ΤΟΥΡΔΥΚ.
Το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεως προνοεί για περιπτώσεις παραβιάσεώς της ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις υποχρεούνται να διαβουλεύονται μεταξύ τους για τα απαραίτητα μέτρα και «εφόσον κοινή ή συντετονισμένη ενέργεια δεν ήθελεν γίνει αποδειχθή δυνατή, εκάστη των τριών εγγυητριών δυνάμεων επιφυλάσσει αυτή το δικαίωμα όπως ενεργήσει με μόνο σκοπό την επαναφοράν της δια της παρούσης συνθήκης δημιουργηθείσης καταστάσεως».
Ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στις 20 Ιουλίου του 1974 στην Κύπρο, υπό το πρόσχημα ότι ως εγγυήτρια δύναμη επιχειρεί μία «ειρηνευτική επιχείρηση» για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξεως που είχε διαταραχθεί με το πραξικόπημα εναντίον του προέδρου Μακαρίου. Υποστήριξε, δηλαδή, ότι δρούσε σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης Εγγυήσεως.
Στην πραγματικότητα, όμως, την παραβίαζε γιατί:
51 χρόνια ζωής συμπλήρωσε η Κυπριακή Δημοκρατία, χώρα μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας μεγάλο τμήμα της επικράτειας βρίσκεται εδώ και 37 χρόνια υπό την κατοχή στρατευμάτων της Τουρκίας. Το 1960, μετά τον αγώνα κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας με αίτημα την Ένωση με την Ελλάδα, η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος, βάσει των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, οι οποίες απέκλειαν την ένωση ή τη διχοτόμηση.
Στη βάση των συμφωνιών συντάχθηκε το κυπριακό Σύνταγμα του 1960.
Το νέο κράτος ήταν δικοινοτικό (Ελληνοκύπριοι 82%- Τουρκοκύπριοι 18%), αλλά προέβλεπε ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης ολόκληρης της επικράτειας.
Δεν υπήρχε de jure γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, εκτός από την ειδική περίπτωση των χωριστών δήμων.
Εκτός από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπεγράφησαν και τρεις συνθήκες: Εγγυήσεως (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), Συμμαχίας, Εγκαθίδρυσης. Με βάση τη συνθήκη Εγκαθίδρυσης η Βρετανία διατηρεί κυρίαρχες βάσεις στο νησί.
Η επίσημη ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε στις 16 Αυγούστου 1960, αλλά λίγο αργότερα καθιερώθηκε ως Ημέρα της Κυπριακής Δημοκρατίας η 1η Οκτωβρίου. Πρώτος πρόεδρος της Κύπρου ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ με αντιπρόεδρο τον Τουρκοκύπριο δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ.
Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο διαδέχθηκαν στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008). Τον Φεβρουάριο του 2008 πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εξελέγη ο Δημήτρης Χριστόφιας.
http://www.greeknewsonline.com
Η Συνθήκη Εγγυήσεως προέβλεπε ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Βρετανία εγγυώνται την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα, την ασφάλεια της Κύπρου «ως και την κατάστασιν πραγμάτων την καθιερωθείσαν υπό των θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματός της». Η Συνθήκη Συμμαχίας προέβλεπε την υποχρέωση των παραπάνω χωρών να συνεργάζονται σε θέματα άμυνας. Βάσει της τελευταίας αναπτύχθηκαν στη νησί η ΕΛΔΥΚ και η ΤΟΥΡΔΥΚ.
Το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεως προνοεί για περιπτώσεις παραβιάσεώς της ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις υποχρεούνται να διαβουλεύονται μεταξύ τους για τα απαραίτητα μέτρα και «εφόσον κοινή ή συντετονισμένη ενέργεια δεν ήθελεν γίνει αποδειχθή δυνατή, εκάστη των τριών εγγυητριών δυνάμεων επιφυλάσσει αυτή το δικαίωμα όπως ενεργήσει με μόνο σκοπό την επαναφοράν της δια της παρούσης συνθήκης δημιουργηθείσης καταστάσεως».
Ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στις 20 Ιουλίου του 1974 στην Κύπρο, υπό το πρόσχημα ότι ως εγγυήτρια δύναμη επιχειρεί μία «ειρηνευτική επιχείρηση» για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξεως που είχε διαταραχθεί με το πραξικόπημα εναντίον του προέδρου Μακαρίου. Υποστήριξε, δηλαδή, ότι δρούσε σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης Εγγυήσεως.
Στην πραγματικότητα, όμως, την παραβίαζε γιατί:
- Η συνθήκη δεν περιέχει το δικαίωμα χρήσης βίας γιατί το αποκλείει ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, εφόσον δεν υπάρχει προηγούμενη έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας.
- Δεν προηγήθηκαν διαβουλεύσεις μεταξύ των εγγυητριών δυνάμεων ώστε να αναληφθεί, ενδεχομένως κοινή δράση για την προάσπιση της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ασφάλειας της Κύπρου.
- Ακόμα και όταν αποκαταστάθηκε η συνταγματική τάξη, με τον τότε πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Γλαύκο Κληρίδη να έχει αναλάβει τα καθήκοντα του απόντος Αρχιεπισκόπου Μακάριου, όχι μόνο δεν αποχώρησαν τα τουρκικά στρατεύματα αλλά προχώρησαν στη δεύτερη επίθεση της 15ης Αυγούστου.
Ο τελευταίος Βρετανός Κυβερνήτης της Κύπρου Sir Hugh Foot, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος από την Ελληνοκυπριακή πλευρά και ο Δρ. Fazil Kutchuk από την Τουρκοκυπριακή πλευρά υπογράφουν την Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας (16/Αυγούστου/1960)
51 χρόνια ζωής συμπλήρωσε η Κυπριακή Δημοκρατία, χώρα μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας μεγάλο τμήμα της επικράτειας βρίσκεται εδώ και 37 χρόνια υπό την κατοχή στρατευμάτων της Τουρκίας. Το 1960, μετά τον αγώνα κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας με αίτημα την Ένωση με την Ελλάδα, η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος, βάσει των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, οι οποίες απέκλειαν την ένωση ή τη διχοτόμηση.
Στη βάση των συμφωνιών συντάχθηκε το κυπριακό Σύνταγμα του 1960.
Το νέο κράτος ήταν δικοινοτικό (Ελληνοκύπριοι 82%- Τουρκοκύπριοι 18%), αλλά προέβλεπε ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης ολόκληρης της επικράτειας.
Δεν υπήρχε de jure γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, εκτός από την ειδική περίπτωση των χωριστών δήμων.
Εκτός από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπεγράφησαν και τρεις συνθήκες: Εγγυήσεως (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), Συμμαχίας, Εγκαθίδρυσης. Με βάση τη συνθήκη Εγκαθίδρυσης η Βρετανία διατηρεί κυρίαρχες βάσεις στο νησί.
Η επίσημη ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε στις 16 Αυγούστου 1960, αλλά λίγο αργότερα καθιερώθηκε ως Ημέρα της Κυπριακής Δημοκρατίας η 1η Οκτωβρίου. Πρώτος πρόεδρος της Κύπρου ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ με αντιπρόεδρο τον Τουρκοκύπριο δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ.
Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο διαδέχθηκαν στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008). Τον Φεβρουάριο του 2008 πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εξελέγη ο Δημήτρης Χριστόφιας.
http://www.greeknewsonline.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου