Έγκλημα στην Αγιά Μαρίνα την μέρα της Λαμπρής

 

Έγκλημα στην Αγιά Μαρίνα την μέρα της Λαμπρής

Γράφει ο Αχιλλέας Παρράσσιος

Μεγαλοβδομάδα. Ο Παπαντώνης, ο αγνός Λεβίτης της Αγίας Μαρίνας, έχει σπερνό. Έχουνε μαζευτεί οι γυναίκες της ενορίας του να πάρουνε άφεση αμαρτιών για να κοινωνήσουνε τη Λαμπρή. Ο Τάσης, κρυμμένος πίσω από το αναλόγιο, συμπληρώνει όσα είναι του ψάλτη σε ήχο βαρύ και πένθιμο. Τον περίμενα να τελειώσει. Αλλά εκείνος προτού σχολάσει, άρχινεσε ένα πρωτότυπο κήρυγμα:

«Τον πιάσανε οι Οβραίοι το Χριστό μας — αυτοί οι άτιμοι που καλά τους κάνει ο Θεός και τους τιμωράει — τον δέσανε — να έτσι τον δέσανε (και σταύρωσε τα χέρια του μπροστά), του βάλανε κόκκινη χλαμύδα —πουκαμίσα καλέ, σαν αυτή που φορεί ο Γιουμές στ’ αλώνι— του φορέσανε και στεφάνι αγκαθένιο —όχι σαν αυτό που του φτιάχνει η Μπεντουλίνη κάθε χρόνο— αλλά από γαϊδουράγκαθα— κι έτσι τον βάλανε μπροστά —μ’ ένα καλάμι στο χέρι— και τον πηγαίνανε, τον πηγαίνανε— σαν που να σας πω... να σας πω... να σας πω... σαν στον Άγιο Θεράπο, για να βρούνε τον Καϊάφα. Εκεί τον δικάσανε —τον δικάσανε— ποιον; Το Χριστό μας! Και τον πηγαίνανε να τον σταυρώσουνε. Τον πηγαίνανε... Τον πηγαίνανε... σαν που να σας πω... να σας πω... σαν στο Ραχούλι, όταν ερχόμαστε απ’ την Αγία Παρασκευή».

«Αχ οι άτιμοι οι Οβραίοι... που θα τους κάψει ο Θεός. Μα και εμείς του φοράμε αγκαθένιο στεφάνι και τον σταυρώνουμε καθημερινά. Ο Κουρεμπελλές —ας πούμε— με τις βλαστήμιες του, η Κούλα με τις κατάρες της —ας πούμε μη παραξηγιόμαστε— κι ο καθένας μας που κάνει το χατίρι του Σατανά. Ούλοι εμείς τον Σταυρώνουμε...».

Όταν έφυγε ο κόσμος από την εκκλησία, πήγα κοντά και του φίλησα το χέρι. Σε λίγο βγήκαμε μαζί.

Για πες μου! Τι να σου ειπώ; Για το έγκλημα και για την ιστορία της Αγίας Μαρίνας. Περπατώντας φτάσαμε κάτω από τον Άγιο Δημήτρη. Εκεί σταματήσαμε.

 

 

«Το βλέπεις» —μου λέει— «το σεράι του Φραγκαντώνη; Πρωτού πιάσει φωτιά, ήτανε σωστό παλάτι. Εγώ δεν το θυμάμαι που χτιζότανε. Η γιαγιά σου όμως η Σταθιώ, το θυμότανε. Μου ‘λεγε πως ήτανε μικρό κοριτσάκι που κουβάλαγε πέτρες μαζί με τον πατέρα της Τάση και τον αδερφό της το Δήμο, με τα ζα από την Καμπενίτσα για να χτιστεί. Δηλαδή το Φραγκαντωνέικο πρέπει να χτίστηκε γύρω στα 1870. Εγώ το θυμάμαι όταν έπιασε φωτιά. Ήτανε μήνας Ιούλιος, του έτους 1928. Πώς έπιασε φωτιά, κανείς δε ξέρει. Έλεγαν ήτανε το Ταμείο. Άλλοι λένε πως κάηκε από αναμμένο τσιγάρο που έμεινε στο τραπέζι. Άλλοι λένε πως το κάψανε οι σέμπροι του Νεονέλη από κακία. Άλλοι υποστηρίζουν πως κάηκε από κάποια αόρατη εκδίκηση της Αγίας Μαρίνας, γιατί ο Γερο-Φραγκαντώνης έκανε τον καμπινέ του σπιτιού, εκεί που ήτανε το παλιό ιερό της Αγίας. Όπως λέγανε οι παλιότεροι —και δείχνανε τα θεμέλια— εκεί που σήμερα είναι το χάλασμα, ήτανε η πρώτη Αγία Μαρίνα.

Κάμποσα χρόνια πριν από την Επανάσταση του 1821, τη μέρα της Λαμπρής —το πρωί στις έντεκα που γινότανε η ακολουθία της Αγάπης— γίνηκε ένας φόνος. Κάποιος ληστής ονόματι Σωτήρης Μπαρακούρας, σκότωσε τον κοτσαμπάση Αντρέα Καρά —που καταγότανε από τη Γαράτζα κι έμενε από χρόνια στην Ανδρίτσαινα. Τα παιδιά όμως του Καρά, ο Ζαφείρης κι ο Πολυχρόνης —που ‘ήσαντε μέσα στην εκκλησία— τρέχουνε και πιάνουνε τον ληστή στο κλειδάκι. Τον φέρνουνε πάνω από το πτώμα του πατέρα τους και τον χτυπούσανε, χωρίς να τολμάει κανείς να τους μιλήσει. Για μια στιγμή, ο Μπαρακούρας τους φεύγει και μπαίνει στο ιερό της εκκλησίας για να γλιτώσει. Εκείνοι τρέχουνε, τον πιάνουνε και τον σφάζουνε σαν αρνί πάνω στην Αγία Τράπεζα. Δηλαδή δε γίνηκε ένας φόνος, αλλά δυο φόνοι. Μετά από τούτα τα τραγικά περιστατικά, ο κόσμος αγρίεψε.

Ο παπάς Αναστάσιος Καπλάνης —που ήτανε τότε λειτουργός— είπε στο λαό:

«Πως θα ‘πρεπε να γκρεμιστεί η εκκλησία, γιατί μολύνθηκε από το αίμα που χύθηκε». Έτσι, σύσσωμος ο κόσμος βάλθηκε και μονοημερίς γκρεμίσανε την Αγία Μαρίνα και την ίδια χρονιά τη χτίσανε οι Ανδριτσάνοι εκεί που είναι σήμερα.

Μεριάσαμε για να περάσει ο μπάρμπα Νιόνιος —που ‘ρχότανε τρεχάτος καβάλα στ’ άλογό του— και γυρίσαμε στο καφενείο του Θωμά για να πιούμε καφέ, αφού το βράδυ θα πηγαίναμε στην ολονυχτία —όπως το συνηθίζαμε να λέμε τις ακολουθίες των Παθών.

Πηγή:

Εφημερίδα «ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑ»  αρ. φύλλου 34 , Απρίλιος-Μάϊος 1975

ΥΓ Κων. Αντ. Γραικιώτη: Μετά το μεγάλο ενδιαφέρον που έδειξαν οι συμπολίτες μας για την ιστορία της Αγίας Μαρίνας σκέφτηκα να σας παρουσιάσω και την αφήγηση του θρύλου γραμμένη από τον Αχχ. Παρράσσιο μαζί με μια ρετρό έκκληση του 1958 από το τότε Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Αγίας Μαρίνας που βρήκα στο αρχείο του πατέρα μου, του δικαστή Αντώνη Δ. Γραικιώτη